| Original Full Text | 1 ศาสตรแ์ละศลิป์ของนกัแปลและลา่มภาษา โดย ดร. ธรีวทิย ์ภญิโญณฐักานต ์Ph.D. (Linguistics) 2สารบญั คาํศพัทแ์ละแนวความคดิของ “การแปล” ความเขา้ใจผดิทวั ๆ ไป การแปลและการตคีวาม กระบวนการการแปล ความสําเร็จตามทคีาดคดิในการแปล ปญัหาการแปล 6.1 ปญัหาทวั ๆ ไป 6.2 ปญัหาของการไมม่คีวามสามารถในการแปล 6.3 ปญัหาของศพัทท์วัไป 7. การแปลประเภททมีคีวามเชยีวชาญเฉพาะดา้น 7.1 การแปลเกยีวกบัการบรหิาร 7.2 การแปลเกยีวกบัการพานชิ 7.3 การแปลศพัทค์อมพวิเตอร ์ 7.4 การแปลทวั ๆ ไป 7.5 การแปลเกยีวกบักฎหมาย 7.6 การแปลเกยีวกบัวรรณกรรม 7.7 การแปลเกยีวกบัทางการแพทย ์ 7.8 การแปลเกยีวกบัวธิกีารสอน 7.9 การแปลเกยีวกบัศพัทว์ทิยาศาสตร ์ 7.10 การแปลเกยีวกบัวชิาการวชิาใดวชิาหนงึโดยเฉพาะ 7.11 การแปลเกยีวกบัศพัทเ์ฉพาะทาง 7.12 การแปลการพากยแ์ละคําอธบิายขา้งใตภ้าพยนตร ์ 8. ประวตัศิาสตร ์ 8.1 การแปลคมัภรีท์างศาสนา 9. แนวโนม้การแปล 9.1 การแปลดว้ยเครอืงทุน่แรง(เครอืงกล) 9.2 การแปลทใีชค้อมพวิเตอรช์ว่ยแปล 9.3 การแปลทเีกยีวกบัวฒันธรรม 10. การวพิากษว์จิารณ์การแปล 11. ดเูพมิเตมิ 11.1 ทวั ๆ ไป 11.2 ทฤษฏกีารแปล 11.3 นกัแปลทมีชีอืเสยีง 12. อา้งองิ 13. การเชอืมโยงเกยีวกบัสงิทอียูภ่ายนอก 13.1 ขอ้มลูสําหรบัผูแ้ปลและเกยีวกบัการแปล 13.2 การแปลทตีพีมิพแ์ลว้ 13.3 การรว่มทํางานการแปลรว่มกนั(สมาคมการแปล) 3บทท ี1 ความรูเ้บอืงตน้เกยีวกบัการแปล นยิามการแปล การแปลเป็นกจิกรรมที่ประกอบดว้ยการตีความของความหมายของหนังสอืในภาษาหนึ่ง-แหล่งกําเนิดหนังสอื-และการผลติ ในภาษาอืน่ ๆ ตน้ฉบับทีเ่หมอืนกัน สู่ภาษาเป้าหมายหรอืการแปล ตามประเพณี การแปลไดเ้ป็นกจิกรรมของมนุษย ์แมว้า่ไดม้คีวามพยายามในการทําการแปลทีไ่ม่ใชแ้รงมนุษยแ์ละใชค้อมพวิเตอรใ์นการทําการแปลภาษาหนังสอือย่างเป็นธรรมชาติการแปลดว้ยเครือ่งกลหรอืใชค้อมพวิเตอรเ์ป็นตัวชว่ยแปล-การแปลทีใ่ชค้อมพวิเตอรเ์ป็นตัวชว่ย โดยทั่วไป เป้าหมายของการแปลคอืการสรา้งความสัมพันธข์องคณุคา่ของความสําคัญระหว่างแหล่งที่มาและเป้าหมายของหนังสอื(น่ันคือการพูดและทําใหม้ั่นใจว่าหนังสอืทัง้สองอยา่งสือ่สารขอ้ความเดยีวกนั) ขณะทีก่ารนํามาพจิารณาถงึขอ้จํากดัทีม่ากมาย ขอ้จํากดัเหลา่นี้ประกอบดว้ยบรบิท กฎของไวยากรณ์ขอทัง้สองภาษา ขนบธรรมเนียมการเขียน สํานวนที่คลา้ยคลงึกนั การแปลเป็นศลิปะไมใ่ชว่ทิยาศาสตร ์เหมอืนศลิปะมากมายทีม่ันเป็นสิง่ทีเ่ขา้ใจยากกวา่ทีเ่ห็น คาํศพัทแ์ละแนวความคดิของ “การแปล” “Translation” คือ “carrying across การพาขา้ม” หรือ “bringing aross การนําขา้ม” ดว้ยการอธบิายที่มาและความหมายของคํา : the Latin translatio มีกําเนิดมาจาก transferr (trans, “across” + ferre, “to carry” หรือ “to bring”) ภาษายูโรเปียนสมัยใหม่ , โรมัน , เยอรมัน และสลาวกิโดยปกตมิรีปูแบบคําศัพทท์ีเ่สมอกนัในตัวของพวกมันเองสําหรับความคดินี้หลังจากตน้แบบลาตนิ : หลังจาก transferre หรอืหลังจากตระกูล traducere (“การพาขา้ม” หรอื “การนําขา้ม”) ที่เพิม่เตมิเป็นพเิศษ คําศัพทใ์นภาษากรกีสํารับ “การแปล” metaphrasis (การพูดขา้ม) ไดป้ระยกุตภ์าษาอังกฤษกับ “metaphrase” หมายถงึการแปลเกีย่วกบัวรรณกรรมหรอืการแปลคําต่อคํา เป็นคําตรงกันขา้มกับ “paraphrase” (“การพูดในคําอืน่” จากภาษากรกี paraphrasis) ความเขา้ใจผดิทวั ๆ ไป สมาชกิใหม่จํานวนมากแปลอย่างผดิ ๆ เชือ่ว่ามันเป็นศาสตรท์ีถู่กตอ้งแม่นยํา และนึกเอาอย่างไม่เหมาะสม ใหคํ้าจํากัดความอย่างหนักแน่นคําต่อคํา ความสัมพันธ์มีอยู่ระหว่างคําศัพทแ์ละกลุม่คําในภาษาทีแ่ตกตา่งซึง่ทําใหก้ารแปลเหมาะสม เหมอืนกนักับ cryptography อย่างมาก ในนิสัยแบบนัน้ หลายคนนึกเอาว่าทุกคนตอ้งการแปลขอ้เขยีนทีไ่ดใ้หค้อืการแปลความหมายระหว่างภาษาทีใ่ชพ้จนานุกรมแปลความหมาย ในทางตรงกันขา้มความสัมพันธท์ี่เหมาะสมเป็นอย่างมากจะมอียูเ่ป็นภาษาใหม่ทีถ่กูสังเคราะหแ์ละทีเ่กดิขึน้ในเวลาเดยีวกันอย่างต่อเนื่องใกลช้ดิภาษาที่มีอยู่ในหลายวธิีที่แต่ละคําศัพท์ประกอบดว้ย ขอบเขตและความคลมุเครอืของความหมายเหมอืนกนัเป็นตน้ฉบับ ดว้ยการใหค้วามสนใจอยา่งระมัดระวังรักษารากศัพทเ์กีย่วกบัการอธบิายทีม่าของคําศัพทแ์ละความหมายของคําศัพท ์เป็นทีเ่ขา้ใจวา่พวกเขาได ้รูก้ับความแน่นอน นอกจากนี้ ถา้ภาษาใหม่เป็นการตัดสนิชวีติของสว่นตัวของมันเองจากการใช ้cryptography อย่างเขม้งวด แต่ละศัพทจ์ะเริม่ตัดสนิใจทําความคลุมเครอืของความหมายใหม่และละทิง้ความคดิทีเ่ชือ่มโยงกอ่นจากจุดตอ้งการการฝึกฝนทีอ่ธบิายในบทความนี้ พอเพียงที่จะพูดขณะที่ความเสมอกันถูกแสวงหาโดยนักแปล เขม้งวดเล็กนอ้ยและวธิีการเกี่ยวกับการวเิคราะหก์ําหนดใหบ้รรลกุารแปลทีแ่ทจ้รงิ มีการถกเถียงดว้ยว่าไม่ว่าการแปลจะเป็นศลิปะระหรือความเชีย่วชาญก็ตาม นักแปลเกีย่วกับวรรณกรรม เชน่ Gregory Rabassa ใน “If This Be Treason” ใหเ้หตุผลอย่างแน่ชัดวา่การแปลเป็นศลิปะ แมว้่าเขายอมรับว่ามันเป็นสิง่ทีส่ามารถเรยีนรูไ้ด ้นักแปลอืน่ ๆ สว่นมาก 4การทํางานทีช่ํานาญเป็นพเิศษกบัวชิาการเฉพาะเรือ่ง ธรุกจิ หรอืเอกสารเกีย่วกบักฎหมาย การปฏบิัตติ่องานของเขาว่าเป็นความเชีย่วชาญ สิง่หนึ่งที่ไม่สามารถถูกสอนแต่เป็นวชิาวเิคราะห์เกีย่วกบัภาษาศาสตรแ์ละไดรั้บประโยชนจ์ากการเรยีนเกีย่วกบัทฤษฎ ี ผูแ้ปลสว่นมากจะเห็นดว้ยกับความจรงิที่ตัง้อยู่บางที่ระหว่างและขึน้อยู่กับตน้ฉบับเดมิ เอกสารง่าย ๆ ยกตัวอย่างเช่นผลติภัณฑแ์ผ่นพับโฆษณา สามารถถกูแปลอยา่งรวดเร็วในหลาย ๆ กรณี การใชว้ธิกีารง่าย ๆ ที่คุน้เคยกบันักเรยีนเรยีนภาษาทีก่า้วหนา้ ดว้ยการเปรยีบเทยีบเพือ่ใหเ้ห็นความแตกตา่ง เกีย่วกับบทบรรณาธกิารหนังสอืพมิพ ์หนังสอืสนุทรพจนโ์ดยนักการเมอืงหรอืหนังสอืสว่นมากบางวชิาจะไมก่ําหนดเพยีงแคค่วามเชีย่วชาญของความชํานาญภาษาทีด่แีละการคน้หาวธิกีารแตศ่ลิปะของการเขยีนทีด่ ี ความรูส้กึเกีย่วกบัวัฒนธรรม และการสือ่สาร การแปลกบัการตคีวาม ความแตกตา่งทีเ่ดน่ชดัและความสําคัญถกูทําใหเ้กดิขึน้ระหวา่งการแปลซึง่ประกอบดว้ยการเปลี่ยนจากภาษาหนึ่งสู่ความคิดอีกภาษาหนึ่งที่แสดงในการเขียน และการตีความซึง่ประกอบดว้ยการเปลีย่นความคดิทีแ่สดงดว้ยปากเปลา่ หรอืดว้ยการใชท้า่ทาง (เชน่ในกรณีของการใชภ้าษาสญัลักษณ์) แมว้า่การตคีวามสามารถพจิารณาอยา่งถีถ่ว้นถงึประเภทยอ่ยของการแปล เกีย่วขอ้งกับการวเิคราะหก์ระบวนการทีเ่กีย่วขอ้ง(การเรยีนการแปล) ในการฝึกความชํานาญทัง้สองกจิกรรมเหลา่นี้แตกตา่งกนัทเีดยีว ผูแ้ปลและลา่มถกูฝึกในวธิกีารทีแ่ตกตา่งกนัโดยสิน้เชงิ ผูแ้ปลไดรั้บการปฏบิัตอิย่างครอบคลุมดว้ยตัวอย่างในประเด็นทีห่ลากหลาย เรยีนการเรยีบเรยีงและจัดการหนังสอือภธิานศัพท(์ภาคคําศัพทอ์ธบิายทีแ่ทรกอยู่ในหนังสอื,ผูแ้ปล)ของคําศัพทเ์ฉพาะทางอย่างตรงประเด็น และเขา้ใจอย่างถ่องแทถ้งึการใชซ้อฟแวรเ์อกสารที่สัมพันธก์ันที่ใชก้ันในปัจจุบันทัง้คู่ (ยกตัวอย่างเชน่ ตัวประมวลผลคําศัพท ์(word processors) ระบบการพมิพเ์ดสทอป (desktop publishing system) และกราฟฟิกส์ (graphics) หรือซอฟแวร์การนําเสนอ (presentation software ) และเครือ่งมอืวอฟแวรก์ารแปลดว้ยการใชค้อมพวิเตอรเ์ป็นตัวชว่ยแปล(CAT) เมือ่เปรยีบเทยีบเพือ่ใหเ้ห็นขอ้แตกต่าง ล่ามถูกฝึกใหเ้กดิความชํานาญในการฟังอย่างแมน่ยําภายใตก้ารตคีวามเงือ่นไข ความจําและเทคนคิการจดบันทกึสําหรับการตคีวามทีต่อ่เนื่อง (ซึง่ล่ามฟังและจดบันทกึขณะทีผู่พู้ดพูด แลว้หลังจากนัน้หลายนาทตี่อมาเตรยีมการบทแปลสู่ภาษาอืน่) และแยกความสนใจสําหรับการตีความในเวลาเดียวกัน (ซึง่โดยปกตลิ่ามอยู่ในซุม้ (booth) ดว้ยเครือ่งหูฟังเป็นหัวสวมและไมโครโฟน ฟังและพูดในเวลาเดียวกัน โดยปกตกิารผลติบทแปลทีไ่ดต้คีวามไมก่ีว่นิาทหีลังจากทีผู่พ้ดูเตรยีมตน้ฉบบั) ภาคอุตสาหกรรมคาดหวังล่ามแม่นยําโดยประมาณ 70 เปอรเ์ซนต ์ น่ันคอืกล่าวไดว้่าการตีความใกลเ้คียงบทแปลดัง้เดมิ เมื่อเปรียบเทียบเพื่อใหเ้ห็นขอ้แตกต่าง การแปลควรแมน่ยําประมาณ 99 เปอรเ์ซ็นตข์ึน้ไป กระบวนการการแปล กระบวนการการแปล ไมว่า่จะเป็นการแปลหรอืการตคีวามสามารถอภปิรายอยา่งงา่ย ๆ ไดด้ังนี ้• การถอดรหัสความหมายของหนังสอืตน้ฉบบั • การเขา้รหัสใหมค่วามหมายนีใ้นภาษาเป้าหมาย การถอดรหัสความหมายของหนังสอื อยา่งแรกผูแ้ปลตอ้งจําแนกแยกแยะสว่นประกอบตน้ฉบับเดมิ “หน่วยการแปล” น่ันคอืการกลา่วถงึสว่นของตน้ฉบับเดมิทีถ่กูพจิารณาวา่เป็นหน่วยของกระบวนการคดิ หน่วยของการแปลอาจจะเป็นคําศัพท์ กลุ่มคําหรือแมแ้ต่ประโยคหนึ่งประโยคหรือมากกว่านั้น ดูเหมือนว่ากระบวนการง่าย ๆ นี้ตั ้งอยู่บนการกระทําที่เกี่ยวกับกระบวนการคดิซึง่ประกอบดว้ยส่วนต่าง ๆ การถอดรหัสความหมายที่สมบูรณ์ของหนังสือตน้ฉบับ ผูแ้ปลตอ้งตคีวามอย่างมจีติสํานกึและอย่างมแีบบแผน และวเิคราะหล์ักษณะทัง้หมดของการแปล กระบวนการนี้ตอ้งผ่านความรูเ้รื่องไวยากรณ์ ความหมายทางภาษาศาสตร ์ 5วากยสัมพันธ(์การสรา้งประโยค) สํานวนทีค่ลา้ยคลงึกันของภาษาตน้ฉบับดเีท่ากับวัฒนธรรมของผูพ้ดู ผูแ้ปลตอ้งการความรูใ้นเชงิลกึเหมอืนกันกับการเขา้รหัสความหมายในภาษาเป้าหมาย อันทีจ่รงิบอ่ยครัง้ทีค่วามรูข้องผูแ้ปลภาษาเป้าหมายเป็นสิง่สําคัญมาก และตอ้งการมคีวามรูล้กึกว่าความรูภ้าษาตน้ฉบับของพวกเขา สําหรับเหตุผลนี้ ผูแ้ปลส่วนมากแปลภาษาซึง่เขาเป็นเจา้ของภาษานอกจากนี ้ความรูข้องประเด็นเนือ้หาสาระไดถ้กูอภปิรายเป็นสว่นจําเป็นทีส่ําคัญ เมือ่ปีไมน่านมานีเ้อง การเรยีนในภาษาศาสตรท์ีเ่กีย่วกบักระบวนการคดิไดส้ามารถกําหนดคณุคา่ความเขา้ใจอยา่งลกึซึง้เขา้ไปในกระบวนการแปลทีเ่กีย่วกบักระบวนการคดิ ความสําเร็จตามความคดิในการแปล ขณะทีเ่ป้าหมายของการแปลคอืการทําใหม้ั่นใจว่าแหล่งกําเนิดและหนังสอืเป้าหมายสือ่สารถา่ยทอดขอ้ความเดยีวกัน ขณะทีนํ่ามาพจิารณาขอ้จํากัดทีห่ลากหลายตัง้อยูบ่นพืน้ฐานของผูแ้ปล การแปลที่ประสบความสําเร็จสามารถตัดสนิไดโ้ดยใชเ้กณฑ์ที่ใชใ้นการตัดสนิ 2 อยา่งคอื ความน่าเชือ่ถอืเรยีกวา่ความถกูตอ้งไดด้ว้ย ซึง่เป็นขอบเขตซึง่การแปลแปลความหมายของหนังสอืตน้ฉบับไดอ้ย่างแม่นยํา ปราศจากการเพิม่เตมิการแปลหรอืการเอาออกจากการแปล และปราศจากการทําใหเ้ขม้ขน้ขึน้หรอืทําใหค้วามหมายบางสว่นออ่นลง และ ความโปร่งใส ซึง่เป็นขอบเขตการแปลซึง่ปรากฏกับเจา้ของภาษาของภาษาตน้ฉบับที่ไดถู้กเขยีนในภาษานัน้เกีย่วกับไวยากรณ์ เกีย่วกับการสรา้งประโยค และเกีย่วกับสํานวนของภาษา การแปลการประชมุ เกณฑท์ีใ่ชใ้นการตัดสนิที่หนึ่งไดถู้กกล่าวว่าเป็น “การแปลทีต่รงตามขอ้เท็จจรงิ” กรแปลการประชมุทีใ่ชเ้กณฑใ์นการตัดสนิทีส่องไดถ้กูกลา่ววา่เป็น “การแปลที่ใชถ้อ้ยคําเป็นธรรมชาตแิบบเจา้ของภาษา” การแปลทัง้สองไมไ่ดเ้ป็นสทิธพิเิศษกบับคุคลเดยีว เกณฑท์ี่ใชใ้นการตัดสนิไดใ้ชต้ัดสนิว่าความซือ่สัตยข์องการแปลแต่ละชิน้มคีวามแตกต่างกันตามวชิาทีเ่รยีนกนั ความชดัเจนของเนื้อหาตน้ฉบบั การพมิพ ์หนา้ทีแ่ละการใชห้นังสอื คณุภาพของหนังสอืทีเ่กีย่วกบัวรรณกรรม บรบิททีเ่กีย่วกบัสงัคมและเกีย่วกบัประวัตศิาสตรแ์ละอืน่ ๆ เกณฑท์ีใ่ชใ้นการตัดสนิสําหรับตัดสนิ ว่าความโปร่งใสของการแปลจะปรากฏมากกว่าธรรมดา การแปลทีไ่มเ่ป็นสํานวนฟังดคูลา้ยกับผดิ และกรณีการแปลศัพทต์อ่ศัพท ์ เกดิขึน้โดยระบบการแปลดว้ยเครือ่งกลมากมาย บ่อยครัง้ผลลัพธใ์นการกระทําทีไ่รส้าระกับคุณค่าทีน่่าตลกขบขันเทา่นัน้ (ด ูsound-trip translation) ถงึกระนัน้ ในบรบิททีแ่น่นอน ผูแ้ปลอาจจะพยายามรูอ้ย่างเท่าทันทีจ่ะสรา้งสรรคก์ารแปลตามรูปศัพท ์ ยกตัวอย่างเชน่บ่อย ๆ ผูแ้ปลที่แปลเกีย่วกับวรรณกรรมและผูแ้ปลงานแปลเกีย่วกับศาสนาตดิแน่นกับหนังสอืแหล่งทีม่ามากเท่าทีจ่ะเป็นไปได ้ การทําอย่างนี้พวกเขาได ้ขยายขอบเขตของภาษาเป้าหมายโดยจงใจกับการสรา้งหนังสอืทีไ่ม่เป็นสํานวน เชน่เดยีวกับ ผูแ้ปลงานวรรณกรรมอาจจะอยากนําคําศัพท์ หรือการแสดงความรูส้ ึกมาใช ้จากภาษาแหล่งกําเนดิเพื่อตระเตรยีม “รายละเอยีดหรอืลักษณะต่างๆ ของทอ้งถิน่ในเรือ่งทีนั่กประพันธ์จะตอ้งรูเ้พือ่เพิม่ความสมจรงิ” ในการแปล ความคดิของความซือ่สัตยแ์ละความโปร่งใสถกูมองพจิารณาในทฤษฎกีารแปล เมือ่เร็ว ๆ นี้ ความคดิทีว่่าการแปลทีเ่ป็นทีน่่าพอใจ สามารถเป็นเชน่กับความคดิทีส่รา้งสรรคแ์ละทีเ่ป็นดัง้เดมิเชน่กบัแหลง่ขอ้มลูของพวกเขาทีก่ําลังเพิม่พนูแรงผลักในหนึง่สว่นสี ่ในทศวรรษไม่นานมานี้ ผูใ้หก้ารสนับสนุนที่โดดเด่นของวธิีการแปลที่ไม่โปร่งใสส่วนมากประกอบดว้ยการแปลแบบ Franco-Canadian นักวชิาการชื่อ Antonie Berman ผูซ้ ึง่จําแนกแยกแยะความโนม้เอียงที่ผิดปกติที่มีอยู่แต่กําเนิดในการแปลรอ้ยแกว้ (L’epreuve de l’etranger, 1984) และ Lawrence Venuti นักทฤษฎีชาวอเมรกิันผูซ้ ึง่เรียกผูแ้ปลที่ประยุกต์วธิกีารแปลต่างประเทศแทนการแปลที่อยู่ในบา้น (ดูตัวอย่างของเขา ‘Call to Action’ in The Translator’s Invisibility, 1994) ทฤษฎกีารแปลทีไ่มโ่ปรง่ใสหลายทฤษฎกีระตุน้ใหค้วามคดิของ German Romanticism ดว้ยอิทธพิลที่เด่นชัดส่วนมากในปัจจุบัน ทฤษฎี Foreignization เป็นทฤษฎีของ German ผูเ้ชีย่วชาญเรื่องเทววทิยาและนักปรัชญา Friedrich Schleiermacher ในการใหแ้ลคเชอรท์ี่มี 6อทิธพิลต่อการพัฒนาในหัวขอ้ วธิกีารทีแ่ตกต่างของการแปล ‘On the Different Methods of Translation’ (1813) เขาไดทํ้าใหเ้ห็นความแตกต่างระหว่างวธิกีารแปลทีเ่คลือ่นตัวผูเ้ขยีนไปยัง (ผูอ้า่น) และวธิกีารเหล่านัน้ทีเ่คลือ่นไหวผูอ้า่นไปยัง(ผูป้ระพันธ)์ เกีย่วกับความเป็นต่างถิน่ของแหล่งขอ้มูล Schleiermacher ไดรั้บยกย่องอย่างชัดเจนในปัจจุบัน มันเป็นสิง่ที่มคี่ากับการบอกใหรู้อ้ย่างชัดเจนว่า อย่างไรก็ตามสทิธพิิเศษของเขาไดถู้กกระตุน้ไม่มากดว้ยความปรารถนาการอา้แขนรับภาษาต่างแดน แต่ค่อนขา้งปรารถนาเป็นเช่นการปฏบิัตเิป็นชาตนิิยม เพือ่คัดคา้นการครอบงําเกีย่วกบัวัฒนธรรมฝร่ังเศสและสนับสนุนวรรณคดเียอรมัน ความคิดของความซื่อสัตย์และความโปร่งใสยังคงแข็งแกร่งในวัฒนธรรมตะวันตก อย่างไรก็ตาม พวกมันไม่ไดจํ้าเป็นเช่นกับที่พบไดบ้่อย ๆ ในวัฒนธรรมที่ไม่ใช่ตะวันตก ยกตัวอยา่งเชน่ มหากาพยร์ามายนะของอนิเดยีทีม่เีรือ่งราวมากมายในภาษาอนิเดยีและเรือ่งราวแต่ละอย่างเป็นสิง่ที่แตกต่างจากอกีอย่างหนึ่ง ถา้บางคนดูคําศัพทท์ี่ใชส้ําหรับแปลในภาษาอนิเดยี (ไม่วา่จะเป็นอารยัน Aryan หรอืดราวเิดยีน Dravidian) อสิรภาพไดถู้กใหก้ับผูแ้ปลเป็นสิง่ชดัเจน ปญัหาการแปล การแปลเป็นกจิกรรมทีแ่ตกตา่ง ซึง่มอียูแ่ต่กําเนดิ ผูแ้ปลสามารถเผชญิกับปัญหาทางวัฒนธรรมซึง่ทําใหก้ระบวนการยากยิง่ขึน้ เชน่ • ปัญหากบัแหลง่ทีม่าของหนังสอื • การเปลีย่นแปลงไดเ้กดิขึน้ในหนังสอืระหวา่งกระบวนการแปล • หนังสอืทีอ่า่นยาก(อา่นไมอ่อก)หรอืยากทีจ่ะอา่น • หนังสอืทีส่ะกดผดิหรอืพมิพผ์ดิ • หนังสอืทีไ่มส่มบรูณ์ • หนังสอืทีถ่กูเขยีนอยา่งไมด่ ี• การทําผดิพลาดการอา้งองิในหนังสอื(ยกตัวอยา่งเชน่ ผูแ้ปลแปลคําบรรยายภาพกบัการลมืภาพ) • แหล่งที่มาหนังสอืบรรจุการแปลอา้งองิที่ไดทํ้าไวแ้ต่เดมิในภาษาเป้าหมาย และในหนังสอืดัง้เดมิไมส่ามารถหาได ้การสรา้งการอา้งองิศัพทต์อ่ศัพทแ์ทบจะเป็นไปไมไ่ด ้• ความไมล่ะเอยีดแมน่ยําชดัเจนในหนังสอืแหลง่ทีม่า(ยกตัวอยา่งเชน่ สถานทีป่รักหักพังกับพระพุทธศาสนาก่อนประวัตศิาสตร ์เมือ่พระพุทธศาสนายังไม่ไดถู้กคน้พบระหว่างเวลากอ่นประวัตศิาสตร)์ ปญัหาภาษา • คําศัพทภ์าษาทอ้งถิน่และคําศัพทใ์หมห่รอืความหมายใหมข่องคํา • คําย่อที่เกดิจากการนําอักษรตัวแรก หรือกลุ่มอักษรบางตัว มาสรา้งขึน้เป็นคําใหม่ประกอบดว้ยอักขระตัง้แต่สองตัวขึน้ไป นิยมออกเสยีงเหมือนคําปกตแิละอักษรย่อที่ไมไ่ดถ้กูอธบิาย • ชือ่เฉพาะของบุคคล องคก์ร สถานทีเ่ป็นตน้ บ่อย ๆ ครัง้มชีือ่ภาษาอังกฤษอย่างเป็นทางการแลว้เป็นตน้ แตถ่า้ไมถ่กูเสรมิดว้ยผูรั้บบรกิารพวกมันเป็นเรือ่งยากกบัการคน้หา • ภาษาทีค่ลมุเครอื • สํานวนทีค่ลมุเครอื • ศัพทแ์สลง • ความแตกต่างที่มีลักษณะหรือรูปแบบ เช่น กลุ่มคําศัพท์ที่มีมากมายในภาษาแหลง่กําเนดิ เมือ่การใชคํ้าฟุ่ มเฟือยไมถ่กูยอมรับในภาษาเป้าหมาย 7อนื ๆ • คําทีม่คีวามคลอ้งจอง คําทีม่คีวามหมายสองนัยและจังหวะเกีย่วกบับทกว ี• หนังสอือา้งองิเกีย่วกบัวัฒนธรรมโดยเฉพาะเป็นอยา่งมาก • คําศัพทท์ีรู่จั้กกันทั่ว ๆ ไปในหนึง่วัฒนธรรม แตโ่ดยปกตกิ็ไมรู่โ้ดยบคุคลทีม่ไิดฝึ้กใหม้ีความรูใ้นวัฒนธรรมอืน่ เช่น ภาษาจีน (fen1 duo1 jing1) หมายถงึ phytoncide สิง่เหลา่นีต้อ้งการการอธบิายเพิม่ขึน้ • บอบบางแตค่ณุสมบตัขิองภาษาสําคัญเชน่ เสยีงทีไ่พเราะและความไมก่ลมกลนื • ปัญหาของการไมม่คีวามสามารถในการแปล ปญัหาของคําศพัทธ์รรมดา คําศัพทท์ีย่ากจรงิ ๆ ทีจ่ะแปลคอืคําศัพทท์ีเ่ล็กนอ้ยและธรรมดาสามัญ ตัวอย่างเชน่ ในการใชก้ ิร ิยาต่างของคําศัพท์ “to get” เกือบจะคลอบคลุมเจ็ดคอลัมน์ของพจนานุกรมภาษาอังกฤษ-ฝร่ังเศษเวอร์ชั่นของ Robert-Collins เมื่อเร็ว ๆ นี้ ความเหมือนคือเรื่องจรงิสําหรับตัวอยา่งทีช่ดัเจน ศัพทธ์รรมดาเชน่ ‘go’ (เจ็ดคอลลัมน์) ‘come’ (สีค่อลลัมน์ครึง่) และอืน่ ๆ ลักษณะทางวัฒนธรรมสามารถแปลอย่างซับซอ้น เมือ่พจิารณาตัวอย่างของคําศัพท์เหมอืน ‘bread’ เมือ่ชาํเลอืงดคูรัง้แรก มันเป็นคําศัพทท์ีง่า่ยมาก การกลา่วถงึการใชท้กุ ๆ วันกบัหนึง่สิง่ดว้ยการแปลทีช่ดัเจนในภาษาอืน่ ๆ แตเ่มือ่ถามคนจากองักฤษ ฝร่ังเศสหรอืจนีใหอ้ธบิายหรอืเขยีน ‘bread’ du pain หรอื (main bao) และพวกเขาจะอธบิายในสิง่ทีแ่ตกต่างกัน อยู่บนพืน้ฐานของวัฒนธรรมแตล่ะบคุคลของพวกเขา ระดับของความแตกตา่งของความแมน่ยําซึง่มมีาแตกํ่าเนดิในภาษารวมทัง้บทละครดว้ย ‘three’ หมายถึงอะไร การลดการใชส้ํานวนเช่น ‘there, there, don’t cry’ พวกเราสามารถเผชญิหนา้กบัความเป็นไปไดห้ลาย ๆ อยา่ง ถา้บางสิง่เป็น ‘there’ แตใ่กลก้ับคณุมากกวา่กบัฉัน ในภาษาสเปนฉันพูดว่า ahi ถา้อยู่ห่างไกลจากคุณและฉัน ฉันจะพูดว่า alli และถา้มีการกนิความหมายกวา้งของ ‘near there’, ‘over yonder’ หรอื ‘on that side’ ฉันมีแนวโนม้จะพูดว่า alla โดยตรงกันขา้ม ในภาษาฝรั่งเศสอย่างไม่เป็นทางการ แนวความคดิทัง้สามของ ‘there’ เพิม่ความคดิของ ‘here’ ทัง้หมดโนม้เอยีงทีจ่ะถกูแสดงดว้ยคําศัพท ์la ภาษาอาจจะบรรจุดว้ยการแสดงออกซึง่เกีย่วโยงกับความคดิที่ไม่ไดอ้ยู่ในภาษาอื่น ตั วอย่างเช่น ภาษาฝ ร่ังเศส ‘tutoyer’ และ ‘vouvoyer’ ทั ้งสองศัพท์จะถูกแปลเข า้สู่ภาษาอังกฤษเป็น ‘to address as ‘you’’ เนื่องจากบุรุษสรรพนามที่สองอย่างไม่เป็นทางการที่เป็นเอกพจนเ์ป็นศัพทโ์บราณในภาษาอังกฤษ ถงึอยา่งนัน้การแปลอยา่งงา่ยทําลายความหมายของคํากริยิาอยา่งเสร็จสมบรูณ์ ‘vouvoyer’ หมายถงึการเตรยีมการใชร้ปูแบบอยา่งเป็นทางการ ‘you’ ‘vous’ ในทางตรงกันขา้ม ‘tutoyer’ หมายถงึการใชรู้ปแบบทีไ่ม่เป็นทางการ (‘tu’) อันที่จรงิ เมื่อภาษาอังกฤษถูกใช ้‘thou’ เป็นคําสรรพนาม ‘thou’ เป็นคํากริยิาจะถูกแปลสําหรับ ‘tutoyer’ ปัจจบุนัวันนีม้ันเป็นเรือ่งยากทีจ่ะใหก้ารแปลอยา่งกะทัดรัด ทีจั่บความแตกตา่งเล็กนอ้ยของ ‘tu’ และ ‘vous’ บรุษุทีส่อง ‘you’ ถกูใชใ้นแถบสหรัฐอเมรกิาแน่นอน อยา่งไรก็ตาม แมว้า่ไมใ่ชก่ารแปลทีแ่มน่ยํา ‘y’all’ เป็นเวอรช์นัทีคุ่น้เคยของ ‘you’ และสือ่ความหมายความรูส้กึอยา่งพอเพยีงของบรุุษสรรพนามทีส่องฝ่ายพหุพจน์ นี้สว่นมากถูกใชใ้นอเมรกิาใตแ้ละอเมรกิาตะวันออกเฉียงใต ้ในบางแถบ(เช่น ในเทคซัสและแถบใกลเ้คียง) ‘y’all’ ถูกใชเ้ป็นบุรุษสรรพนามที่สองฝ่ายเอกพจน์บ่อย ๆ ดว้ย ผูอ้่านนี้ใช ้‘y’all’ ในการพูดของเขา แมว้่าที่อยู่ของฉันจะอยู่ใน West-Illinois เป็นระยะทางไกลจากแถบทีใ่ชศ้ัพทน์ีเ้ป็นเรือ่งธรรมดา บอ่ยครัง้ ปัญหาตัง้อยูใ่นความลม้เหลวกบัสิง่ทีทํ่าใหเ้ห็นความแตกตา่งระหวา่งการแปล(translation) และการขัดเกลา(glossing). Glossing เป็นอภธิานศัพท ์: ใหข้อ้ความสัน้ ๆ (ปกติศัพท์เดียว) สําหรับแต่ละศัพท์ การแปลไดถู้กอธิบายไวข้า้งตน้แลว้ เป็นการถอดรหัสความหมายและความตัง้ใจกับระดับหนังสือตน้ฉบับ (ไม่ใช่ระดับของคําศัพท์หรือระดับของประโยค ) แล ว้เข า้รหัสใหม่ในภาษาเป้าหมาย คํ าศัพท์ เหมือน คําว่า saudade และ ยากกับการเกลาสูศ่ัพทเ์ดยีวอืน่ ๆ แต่ไดถู้กใหส้องหรอืมากว่าสองศัพท ์ เหล่าคําศัพทถ์ูกแปลอยา่งสมบรูณ์ ในทํานองเดยีวกนัก็ขึน้อยูก่บับรบิท ความหมายของศัพทภ์าษาฝร่ังเศส ‘tutoyer’ 8หรือภาษาสเปน ‘tutear’ สามารถถูกแปลเป็น ‘to be on first name terms with’. บางท ี‘bread’ อา้งวา่เป็นการแปลทีไ่มม่คีวามสามารถในการแปล แมว้า่พวกเราอาศัยการพูด ‘French bread’ ‘Chinese bread’ ‘Algerian bread’ เป็นตน้ พวกเรากําลังขึน้อยู่กับความรูข้องผูฟั้งของเราวา่สิง่เหลา่นีเ้หมอืนอะไร การแปลประเภททมีคีวามเชยีวชาญเฉพาะดา้น แตล่ะชนดิของขอ้ความทีถ่กูเขยีนสามารถเป็นผูท้า้ชงิการแปล อยา่งไรก็ตามอตุสาหกรรมการแปลถกูจัดเป็นหมวดหมูด่ว้ยจํานวนของพืน้ทีข่องความเชีย่วชาญเฉพาะดา้น. ความเชีย่วชาญเฉพาะดา้นแตล่ะดา้นมคีวามทา้ทายและความยากในตัวของมันเอง รายการทีไ่ม่สมบรูณ์ของชนดิพเิศษของการแปลเหลา่นีป้ระกอบดว้ย การแปลเกีย่วกบัการบรหิาร การแปลหนงัสอืเกยีวกบัการบรหิาร การแปลเกีย่วกบัการพานชิย ์ การแปลหนังสอืเกีย่วกบัการพานชิย(์ธรุกจิ) ประเภทนีอ้าจจะประกอบดว้ยการตลาดและสว่นประกอบเกีย่วกบัการสนับสนุนทีถ่กูสง่ตรงตอ่ลกูคา้ การแปลศัพทค์อมพวิเตอร ์ การแปลโปรแกรมมค์อมพวิเตอรแ์ละเอกสารทีเ่กีย่วขอ้ง(คูม่อื, ไฟลช์ว่ยเหลอื, เวบไซต)์ ความนกึคดิของการจํากดัน่ันคอืการปรับใหเ้หมาะสมของการแปลสูภ่าษาเป้าหมายและวัฒนธรรมเป็นการไดรั้บความกา้วหนา้ในพืน้ทีน่ีข้องความเป็นผูเ้ชีย่วชาญ (บนัทกึ: ศัพท ์ ‘การแปลศัพทค์อมพวิเตอร ์ computer translation’ บางครัง้ถกูใชอ้า้งกบัการปฏบิตัขิอเครือ่งแปล การใชค้อมพวิเตอรแ์ปลหนังสอืโดยอัตโนมัต)ิ การแปลทวัไป การแปลหนังสอืทั่ว ๆ ไป ในภาคการปฏบิัตหินังสือสองสามเล่มเป็นหนังสือทั่วไปจรงิ ๆ ทัง้หมดลดความเป็นผูเ้ชีย่วชาญลงแตไ่มไ่ดถ้กูเห็นเชน่นัน้ การแปลเกีย่วกบักฎหมาย บทความหลัก : การแปลเกีย่วกบักฎหมาย การแปลเอกสารเกีย่วกบักฎหมาย(กฎหมาย, หนังสอืสญัญา, สนธสิญัญา เป็นตน้) ผูแ้ปลเกีย่วกับกฎหมายทีช่ํานาญโดยทั่วไปเป็นผูช้ํานาญกฎหมาย(บ่อย ๆ ดว้ยการฝึกปฏบิัตเิกีย่วกับกฎหมายในเชงิลกึ) ดว้ยการแปล เนื่องจากความไมแ่มน่ยําในการแปลเกีย่วกับกฎหมายมผีลลัพธท์ีน่่าซเีรยีส (หนึง่ตัวอย่างของการแปลทีส่รา้งปัญหาคอืสนธสิัญญาของ Waitangi สถานทีซ่ ึง่การแปลภาษาองักฤษและมาโอรแิตกตา่งกนัในพืน้ทีท่ีม่คีวามสําคัญแน่นอน) บางครัง้การป้องกันปัญหาหลาย ๆ ปัญหาภาษาหนึ่งจะถูกประกาศอย่างมีหลักฐานพสิจูนไ์ด ้ดว้ยการแปลไมไ่ดถ้กูพจิารณาการผูกขาดอยา่งถกูตอ้งตามกฎหมาย แมว้า่ในหลาย ๆ กรณีนีเ้ป็นไปไมไ่ด ้เชน่ พวกหนึง่ไมต่อ้งถกูเห็นเป็นตัวสนับสนุนกบัตัวอืน่ การแปลเกยีวกบัวรรณกรรม การแปลงานวรรณกรรม(นวนยิาย, เรือ่งสัน้, บทละคร, บทกลอน เป็นตน้) ถา้การแปลงานทีไ่ม่เป็นวรรณกรรมถูกพจิารณาว่าเป็นความชํานาญ การแปลนวนยิายและกวนีพินธเ์ป็นยิง่กวา่ผลงานทางดา้นศลิปะ ในประเทศทีห่ลากหลายภาษาเชน่ ประเทศแคนนาดา บอ่ย ๆ ทีก่ารแปลถกูพจิารณาเป็นงานอดเิรกเกีย่วกับวรรณกรรมในตัวของมันเอง บคุคลสําคัญเชน่ Sheila Fischman, Robert Dickson และ Linda Gaboriau เป็นบคุคลทีม่ชี ือ่เสยีงใน งานวรรณกรรมชาวแคนนาดาโดยเฉพาะเป็นนักแปล และรางวัลปัจจุบัน the Governor General’s Awards สําหรับการแปลงานวรรณกรรมภาษาอังกฤษสู่ภาษาฝรั่งเศสและภาษา 9ฝร่ังเศสสู่ภาษาอังกฤษที่ดีที่สุดแห่งปีดว้ยความโดดเด่นที่เหมือนกันเป็นรางวัลเกี่ยวกับวรรณกรรมตามประเพณีนยิม ผูเ้ขียนเช่น Vlavimir Nabokov ไดส้รา้งชือ่สําหรับพวกเขาเองว่าเป็นผูแ้ปลเกี่ยวกับวรรณกรรมหลาย ๆ ทา่นพจิารณาบทกวนีพินธเ์ป็นชนดิทีย่ากมากทีจ่ะแปล ความยากในการถอดความทัง้สองรูปแบบและความพงึพอใจในภาษาเป้าหมาย ใน ค.ศ. 1959 สิง่พมิพท์ีม่อีทิธพิลของเขาในหัวขอ้ ‘On Linguistic Aspects of Translation’, นักภาษาศาสตร์ชาวรัสเซียแต่กําเนดิและ ‘Roman Jakobson ไดไ้ปไกลเท่าเทา่ทีจ่ะไกลไดป้ระกาศวา่ “กวนีพินธด์ว้ยการให ้คําจํากัดความ(เป็น)การไม่มีความสามารถในการแปล ใน ค.ศ. 1974 นักกวีนิพนธ์ชาวอเมรกินัชือ่ James Merrill ไดเ้ขยีนบทกว ี‘Lost in Translation’ ซึง่เป็นสว่นหนึง่ของการสํารวจในวชิาหรอืเรือ่งนี้ คําถามนี้ไดถ้กูสํารวจใน ‘Douglas Hofstadter’s 1997 book, Le Ton beau de Marot. การแปลหนังสอืการรอ้งเพลง – บางครัง้อา้งถงึวา่เป็น “การแปลเกีย่วกับการรอ้งเพลง” - เชือ่มโยงอยา่งใกลช้ดิกับการแปลบทกวนีพินธ ์ อยา่งงา่ย ๆ เพราะวา่เพลงทีเ่กีย่วกบัการเปลง่เสยีงสว่นมาก อยา่งนอ้ยทีส่ดุในวัฒนธรรมตะวันตก ถกูแตง่เป็นกลอน โดยเฉพาะแตง่กลอนในรูปแบบปกตดิว้ยคําที่มเีสยีงคลอ้งจอง (ตัง้แต่ศตวรรษที ่19 การแต่งเกีย่วกับเพลงทีเป็นรอ้ยแกว้และโคลงอสิระไดก้ลายมาเป็นศลิปะเพลงบางอย่าง แมว้่าเพลงทีเ่ป็นทีช่ ืน่ชอบมแีนวโนม้ยังคงอนุรักษ์ไวใ้นการจดจํารปูแบบเกีย่วกบับทนพินธบ์ทหนึง่ของกวซี ึง่ม ี4 บาทของมันเองดว้ยหรอืปราศจากทํานองเพลง) ตัวอยา่งของการแปลบทกวนีพินธท์ีย่ังไมส่มบรูณ์สําหรับรอ้งคอืบทกวีฝ่ายศาสนจักรเช่น เพลงสวดสรรเสรญิพระเจา้ในโบสถ์ของชาวเยอรมัน ที่ถูกแปลเป็นภาษาองักฤษ โดย Catherine Winkworth การแปลตําราเพลงโดยปกตเิป็นสิง่ทีม่ขีองเขตมากกวา่การแปลบทกวนีพินธ ์ เพราะวา่ในสมัยกอ่นมอีสิรภาพเล็กนอ้ยหรอืไมม่เีลยกบัการเลอืกระหวา่งการแปลทีทํ่าใหเ้ป็นโคลง ฉันท ์กาพยห์รอืกลอนและการแปลทีทํ่าโดยปราศจากโครงสรา้งเกีย่วกับบทกว ี บางอันอาจจะแกไ้ขหรือละเวน้เสียงสัมผัสในบทกวีในการแปลการรอ้งเพลง แต่การกําหนดพยางค์การบันทึกโดยเฉพาะในการแตง่เกีย่วกบัเพลงดัง้เดมิวางอยูบ่นความทา้ทายอยา่งยิง่กบัผูแ้ปล มทีางเลอืกในบทรอ้ยแกว้ นอ้ยกวา่ในกลอน การเพิม่หรอืการลบพยางค ์โดยการแบง่ยอ่ยหรอืบันทกึรวมกนั ถงึแมก้ระนัน้ก็ตามดว้ยรอ้ยแกว้กระบวนการคอืเกอืบจะเหมอืนเขม้งวดการแปลกลอน เนื่องดว้ยความตอ้งการยดึตดิใกลช้ดิเท่าทีจ่ะเป็นไปไดก้ับฉันทลักษณ์ดังเดมิ การพจิารณาอืน่ ๆ ในการเขยีนการแปลการรอ้งเพลงประกอบดว้ยการบรรเลงซํ้าของคําศัพทแ์ละกลุ่มคํา การวางส่วนที่เหลือและหรือเครื่องหมายวรรคตอน คุณภาพของเสียงสระการรอ้งเพลงอยู่กับการบันทึกคุณภาพสงู และลักษณะทีเ่ป็นจังหวะของเสน้สายเกีย่วกับเสยีงรอ้งทีอ่าจจะมากกว่าธรรมชาติภาษาดัง้เดมิกบัภาษาเป้าหมาย ในทางตรงกนัขา้ม การรอ้งเพลงของตําราหนังสอืทีถ่กูแปลไดเ้ป็นเรือ่งธรรมดาประมาณศตวรรษแลว้ มันเป็นความจําเป็นนอ้ยนดิเมือ่การแปลทีถ่กูเขยีนถกูเตรยีมการในบางรปูแบบกับผูฟั้ง ยกตัวอย่างเช่น การบรรจุโปรแกรมม์คอนเสรติหรือชื่อหนังสือที่เสนอในการกระทําให ้บรรลผุลสําเร็จ การแปลเกยีวกบัทางการแพทย ์ การแปลงานของธรรมชาตเิกยีวกบัทางการแพทย ์ เหมอืนกบัการแปลเกีย่วกบัเภสชักรรม การแปลเกีย่วกบัการแพทยเ์ป็นความเชีย่วชาญที่ซ ึง่การแปลผดิสามารถมผีลทีต่ามมารา้ยแรง การแปลเกีย่วกบัวธิกีารสอน การแปลทถีกูฝึกปฏบิตัเิป็นความหมายของการเรยีนรูภ้าษาทสีอง การแปลเกีย่วกับการสอนถูกใชใ้นการเพิ่มทําใหด้ีขึน้(และการประเมนิ) คําศัพท์ของนักศกึษาในภาษาทีส่อง การชว่ยทําใหเ้หมอืนกับโครงสรา้งเกีย่วกับการสรา้งประโยคใหม่และพสิจูน์ความจรงิกับความเขา้ใจของนักศกึษา ไม่เหมอืนกับการแปลชนดิอืน่ ๆ การแปลเกีย่วกับวธิกีารสอนเกดิขึน้ในภาษาเจา้ของภาษาของนักศกึษา(หรอืสว่นสําคัญ)ดเีทา่กบัภาษาทีส่อง นี้เป็นการกล่าวไดว้่านักศกึษาจะแปลทัง้สองและจากภาษาที่สอง ความแตกต่างอืน่ ๆ ระหว่างวธิกีารของการแปลนี้และวธิกีารอืน่ ๆ คอืเป้าหมายเป็นการแปลกลุม่คําเกีย่วกบัวรรณกรรมทีเ่อา 10 ออกมาจากบรบิท และชิน้ส่วนหนังสอืที่ยังไม่เสร็จซึง่อาจจะถูกประดษิฐ์ขึน้มาอย่างสมบูรณ์สําหรับเป้าหมายของการฝึกฝน การแปลเกีย่วกบัการสอนไมค่วรถกูทําใหส้บัสนกบัการแปลแบบวชิาการ การแปลเกีย่วกบัศัพทว์ทิยาศาสตร ์ การแปลหนงัสอืเกยีวกบัวทิยาศาสตร ์การแปลเกีย่วกบัวชิาการวชิาใดวชิาหนึง่โดยเฉพาะ การแปลหนงัสอืเกยีวกบัศพัทเ์ทคนคิ (คูม่อื, การสอน เป็นตน้) มากวา่เป็นลักษณะเฉพาะ หนังสอืทีร่วบรวมจํานวนของคําศัพทจํ์านวนมาก น่ันคอื คําศัพทห์รอืการแสดงวา่ถกูใชเ้พยีงแคภ่ายในสาขาเฉพาะ หรอืวา่อธบิายวา่สาขาในการจัดการที่ดเียีย่มของรายละเอยีด การแปลการใหฉ้ายาและคําอธบิายขา้งใตภ้าพยนต ์ การสนทนาและการเลา่เรือ่งของลักษณะภาพยนตรแ์ละโปรแกรมมโ์ทรทัศนต์า่งประเทศจําเป็นตอ้งถกูแปลสําหรับผูช้มเฉพาะที ่ ในกรณีนี้ การแปลการใหฉ้ายาและคําอธบิายขา้งใต ้ภาพยนตร ์ตอ้งการคําแปลทีแ่ตกตา่งสําหรับผลลัพธท์ีด่ทีีส่ดุ ประวตัศิาสตร ์การแปลหนงัสอืเกยีวกบัศาสนา การแปลงานเกีย่วกบัศาสนาไดแ้สดงบทบาททีส่ําคัญในประวัตศิาสตรโ์ลก ยกตัวอยา่งเชน่ พระภกิษุในพระพทุธศาสนาผูซ้ ึง่แปลพระสตูรจากภาษาอนิเดยีสูภ่าษาจนีจะทําใหบ้ดิเบอืนการแปลกบัการปรับใหเ้ขา้กบัวัฒนธรรมทีแ่ตกตา่งมาก ๆ ของจนี ดังนัน้ ความเชือ่ เชน่ ความเครง่ครัดในทางศาสนาเกีย่วกบัความสมัพันธบ์ตุรกบับดิามารดาถกูทําใหเ้ป็นเรือ่งตงึเครยีด หนึง่ตัวอยา่งแรกของกจิกรรมการแปลทีถ่กูบนัทกึในตะวันตกคอืการแปลพันธสญัญาเดมิ (Old Testament) สูภ่าษากรกีในศตวรรษที ่ 3 การแปลนีเ้ป็นทีรู่จั้กกนัดวีา่เป็น the Septuagiant การพาดพงิถงึผูแ้ปล 70 คน(บางเวอรช์นัม ี 72 คน) ทีไ่ดรั้บการมอบหมายแปลคัมภรีไ์บเบลิ (Bible) บนเกาะ Paphos ดว้ยผูแ้ปลแตล่ะคนทํางานในการจํากดัของเขตทีโ่ดดเดีย่วในหอ้งเล็ก ๆ ทีถ่กูแบง่แยก ตามตํานานทัง้ 70 เวอรช์ัน่เหมอืนกนัอยา่งแน่นอน The Septuagint ไดก้ลายเป็นตําราแหลง่ขอ้มลูสําหรับการแปลตอ่มาสูภ่าษาอืน่จํานวนมากรวมทัง้ ลาตนิ คอปตกิ อเมรกินั และจอเจยี เซนตเ์จอโรม Saint Jerome นักบญุผูป้กป้องคุม้ครองการแปล ยังถกูไดรั้บการพจิารณาวา่เป็นหนึง่ผูแ้ปลทีย่อดเยีย่มทีส่ดุในประวัตศิาสตร ์สําหรับงานของเขากบัการแปลคัมภรีไ์บเบลิสู่ภาษาลาตนิ โบสถข์องคาทอลคิไดใ้ชก้ารแปลนี(้เป็นทีรู่จั้กดวีา่เป็น the Vulgate) เป็นเวลารว่มศตวรรษ แตแ่มว้า่การแปลของเขาพบกบัการโตแ้ยง้อยา่งมากเมือ่มันถกูออกวางจําหน่าย ยคุกอ่นและยคุรว่มสมัยกบัการปฏริปูศาสนาในศตวรรษที1่6ทีทํ่าใหเ้กดินกิายโปรเตสแตนตข์ึน้เห็นวา่การแปลคัมภรีไ์บเบลิสูภ่าษาประจําทอ้งถิน่ของยโุรป การกระทําทีม่ีผลกระทบมากตอ่การทําใหแ้บง่แยกระหวา่งนกิายโปรเทสแทนและนกิายคาทอลคิ ความแตกตา่งระหวา่งการแปลเกีย่วกบัโปรเทสแทนและคาทอลคิของคําศัพทแ์ละขอ้เขยีนโดยเฉพาะของคัมภรีไ์บเบลิ คัมภรีไ์บเบลิของ Martin Luther ใน German, คัมภรีไ์บเบลิของ Jakub Wujek ใน Polish และ King James Bible in English ไดม้อีทิธพิลถาวรกบัศาสนา วัฒนธรรมและภาษาของประเทศเหลา่นัน้ แนวโนม้ในการแปล การแปลดว้ยเครอืงทุน่แรง(เครอืงกล) การแปลดว้ยเครอืงทุน่แรง(เครอืงกล) การแปลดว้ยเครือ่งทุ่นแรง(เครือ่งกล) (MT) เป็นรูปแบบของการแปลที่ซ ึง่โปรแกรมม์คอมพวิเตอรว์เิคราะหแ์หล่งขอ้มูลและผลติหนังสอืเป้าหมายโดยปราศจากการแทรกแซงของมนุษย ์ 11 เมือ่ปีไม่นานมานี้การแปลดว้ยเครือ่งกล เป้าหมายหลักของกระบวนการภาษาธรรมชาติไดพ้บกับความสําเร็จที่จํากัด การแปลดว้ยเครือ่งกลส่วนมากเกีย่วขอ้งกับการแทรกแซงของมนุษยบ์างอยา่ง ขณะทีม่ันตอ้งการมมุมองกอ่นการแกไ้ขและหลังการแกไ้ข บนัทกึวา่ในการแปลดว้ยเครือ่งกล ผูแ้ลสนับสนุนเครือ่งกล เครื่องมือที่มีคุณค่าบนอนิเตอร์เนต เช่น AltaVista’s Babel Fish และโปรแกรมม์การแปลราคาตํ่า ไดนํ้าเทคโนโลยกีารแปลดว้ยเครือ่งกลสู่สาธารณชนอย่างกวา้งขวาง เครือ่งมือเหลา่นี้ไดผ้ลติสิง่ทีเ่รยีกวา่ “การแปลใจความสําคัญ gisting translation” การแปลอยา่งหยาบ ๆ ทีใ่ห ้“ใจความสําคัญ” ของแหลง่ขอ้มลู แตอ่กีอยา่งหนึง่ไมม่ปีระโยชน ์ อย่างไรก็ตาม ในสาขากับลําดับทีจํ่ากัดอย่างมากของคําศัพทแ์ละโครงสรา้งประโยคง่าย ตัวอย่างเช่น การรายงานเกี่ยวกับอากาศ การแปลดว้ยเครื่องกลสามารถส่งผลที่เป็นประโยชนไ์ด ้ นักวศิวกรและนักอนาคต Raymond Kurzweil ไดพ้ยากรณ์ว่าใน ค.ศ. 2010 การแปลดว้ยเครื่องกลจะมีอํานาจเพียงพอกับการครอบงําสาขาการแปล MIT’s Technology Review ไดอ้ยู่ในรายชือ่การแปลและการตคีวามสากล เท่าทีจ่ะเป็นไปได ้“ภายในทศวรรษนี้” ใน 2004 อยา่งไรก็ตาม การเรยีกรอ้งอา้งสทิธไิดทํ้าขึน้ตัง้แตก่ารพยายามเขา้ไปเกีย่วขอ้งอยา่งจรงิจังครัง้แรกกบัการแปลดว้ยเครือ่งกลใน ค.ศ. 1950 การแปลทใีชค้อมพวิเตอรช์ว่ยแปล การแปลทีใ่ชค้อมพวิเตอรช์ว่ยแปล (CAT) เรยีกการแปลดว้ยการใชค้อมพวิเตอรเ์ป็นตัวช่วยดว้ยเป็นรูปแบบของการแปลที่ซ ึง่ผูแ้ปลเกี่ยวกับมนุษย์สรา้งหนังสือเป็นหมายดว้ยการชว่ยเหลอืของโปรแกรมมค์อมพวิเตอร ์สงัเกตวา่ในการแปลทีใ่ชค้อมพวิเตอรช์ว่ยแปล เครือ่งกลทีส่นับสนุนตามความเป็นจรงิ ผูแ้ปลเกีย่วกบัมนุษย ์ การแปลที่ใชค้อมพิวเตอร์ช่วยแปลสามรถประกอบดว้ยพจนานุกรมมาตรฐานและซอฟแวร์เกี่ยวกับไวยากรณ์ อย่างไรก็ตามโดยทั่ วไปคําศัพท์ที่ถูกใชอ้า้งกับลักษณะที่หลากหลายของโปรแกรมม์ที่ศ ึกษาเป็นพิเศษที่มีคุณค่าสําหรับผูแ้ปล รวมทั ้งการแปลหน่วยความจํา การจัดการระบบของคําศัพทแ์ละโปรแกรมมท์ีส่นับสนุน การแปลหน่วยความจํา (TM) โปรแกรมม์ป้อนขอ้มูลลงในเครื่องคอมพิวเตอร์แหล่งขอ้มูลทีถู่กแปลแต่กอ่นและหนังสอืเป้าหมายทีม่คี่าเท่ากันในฐานขอ้มูลและเก็บขอ้มูลไว ้ในความทรงจําของเครือ่งคอมพวิเตอรแ์ยกหรอืแบ่งออกเป็นสว่นทีส่ัมพันธก์ันระหว่างการแปลขอ้ความใหม ่ โปรแกรมมแ์ยกแหล่งขอ้มูลสู่หน่วยที่สามารถจัดการไดง้่ายเป็นที่รูก้ันว่า ‘segments’ ประโยคแหล่งขอ้มูลหรอืประโยคเหมอืน (หัวขอ้, ชือ่เรือ่งหรอืปัจจัยสําคัญในรายการ) อาจจะถูกพจิารณาว่าเป็นแซกเมน้ท ์หรอืขอ้ความอาจจะถูกแยกหรอืแบ่งออกเป็นสว่นสู่หน่วยทีใ่หญ่กว่าเดิม เช่นบทความย่อหนา้สัน้หรือเล็กกว่านั้นเช่นอนุประโยค ขณะที่ผูแ้ปลทํางานผ่านเอกสาร ซอฟแวรแ์สดงแตล่ะแหลง่แซกเมน้ตใ์นทางกลับกันและแบง่การแปบกอ่น ๆ สําหรับใช ้ใหม่ ถา้โปรแกรมมพ์บว่าแหล่งแซกเมน้ตเ์ขา้กันกับฐานขอ้มูล ถา้ไม่เป็นอย่างนัน้ โปรแกรมอนุญาตใหผู้แ้ปลเขา้ไปแปลสําหรับแซกเมน้ทใ์หม ่หลังจากการแปลสําหรับแซกเมน้ทถ์กูทําให ้สมบรูณ์ โปรแกรมมป้์อนขอ้มลูลงในคอมพวิเ์ตอรเ์พือ่การแปลใหมแ่ละเคลือ่นสูแ่ซกเมน้ทต์อ่ไป การแปลหน่วยความจํา ในทางหลักการ คอืหน่วยฐานขอ้มลูงา่ย ๆ บรรจจดุว้ยภาษาแหลง่ขอ้มลู การแปลของแซกเมน้ทแ์ละขอ้มูลอืน่ ๆ เชน่แซกเมน้สรา้งการระบวุันที,่ การเขา้ทีผ่่านมา, ชือ่ผู ้แปลเป็นตน้ โปรแกรมม์การแปลหน่วยความจําบางโปรแกรมม์ทําหนา้ที่เป็นสภาพแวดลอ้มเดี่ยว ขณะทีห่นา้ทีอ่ืน่ ๆ เป็นการเพิม่ขึน้หรอืคําสัง่ทีป่ระกอบดว้ยคําสัง่ยอ่ยหลาย ๆ คําสั่งซึง่แทนดว้ยสัญลักษณ์เพียงสัญลักษณ์เดียวกับกระบวนการคําศัพทท์ี่มอียู่เกีย่วกับการคา้หรอืโปรแกรมม์ซอฟแวรธ์ุรกจิอืน่ ๆ โปรแกรมมท์ีเ่พิม่เขา้ไปยอมใหเ้อกสารแหล่งขอ้มูลจากการฟอรแ์มทอืน่ ๆ เชน่ เดสทอปไฟลก์ารพมิพ ์ ตารางจัดการ หรอืรหัส HTML ถกูจัดการการใชโ้ปรแกรมม ์TM ซอฟแวรก์ารจัดการศัพทเ์ฉพาะทางใหผู้แ้ปลความหมายของการคน้หาโดยอัตตโนมัต ิ ฐาน 12 ขอ้มูลเกี่ยวกับศัพท์เฉพาะทางสําหรับคําศัพท์ที่ปรากฏในเอกสาร ไม่แค่คําศัพท์ที่แสดงโดยอัตตโนมัตใินการแปลซอฟแวรห์น่วยความจําการเชือ่มต่อวนิโดวสห์รอืผ่านการใชท้างลัด กับการมองหาทางเขา้ในฐานขอ้มูลเกีย่วกับศัพทเ์ฉพาะทาง บางโปรแกรมมม์รีหัสตัวเลขหรอือักษรทางลัดอืน่ ๆ ทีอ่นุญาตใหผู้แ้ปลเพิม่คูเ่กีย่วกับศัพทเ์ฉพาะทางใหม่กับฐานขอ้มูลระหวา่งการแปล โปรแกรมมท์ีส่นับสนุนการแปลดว้ยคอมพวิเตอร ์แบง่แยกทัง้แหลง่ขอ้มลูและเป้าหมายสเูซกเมน้ท ์และพยายามตัดสนิใจวา่เซกเมนทเ์ป็นเป็นการแบง่แยกดว้ยกันเพือ่ทีจ่ะสรา้งการแบฐานขอ้มูลการแปลหน่วยความจําดว้ยบรบิท ผลลัพธ์ TM สามารถถูกใชส้ําหรับการแปลในอนาคต การแปลทีเ่กีย่วกบัวัฒนธรรม นี้ เป็นสาขาใหม่ของความน่าสนใจในสาขาวิชาขอการเรียนการแปล การแปลเกี่ยวกับวัฒน –ธรรมเป็นแนวความคิดที่ถูกใชใ้นการเรียนเกี่ยวกับวัฒนธรรม แสดงถึงกระบวนการของการเปลี่ยนรูป ภาษาศาสตร์หรืออีกอย่างหนึ่งในวัฒนธรรมที่กําหนดให ้ แนวความคดิใชก้ารแปลเกีย่วกับภาษาศาสตรเ์ป็นเชน่กับเครือ่งมอืหรอืการใชก้ารอปุมา ในการวเิคราะห์ธรรมชาตขิองการเปลี่ยนรูปในวัฒนธรรม ตัวอย่างเช่น มานุษยวทิยาแขนงหนึ่งซึง่ศกึษาเกีย่วกับวัฒนธรรมของเผ่าพันธุต์า่งๆถูกพจิารณาเป็นการบรรยายทีถ่กูแปลของวัฒนธรรมรปูแบบชวีติทีเ่ป็นนามธรรม การวพิากษ์วจิารณ์การแปล บางครัง้ การวจิารณ์ถูกสรา้งขึน้กับการทําการแปล การวจิารณ์มากคือการขาด “การเชือ่มโยง” ในการแปล การวจิารณ์ถูกกําหนดไวว้่าเป็นการตดิตาม ถา้เรื่องราวที่ถูกเขียนแต่ดัง้เดมิในภาษาอังกฤษ และเกดิขึน้ในประเทศที่พูดภาษาอังกฤษ ถูกแปลสู่ภาษาฝร่ังเศส ตัวอย่างเช่น มันสามารถสูญเสียระบบการใชเ้หตุผลเนื่องจากประโยคเหมือน “คุณพูดภาษาอังกฤษหรอื Do you speak English?” นักวจิารณ์ถามว่าอะไรคอืสิง่ทีค่วรแปล ‘Parlez-yous anglais?’ or ‘Parlez-vous francais?’ ตามการวจิารณ์นี้ คําตอบจะเป็นขอ้เสนอทีข่ัดแยง้ในตัวของมันเองกับขอ้เสนออื่น ถา้การตอบคําถามคือ ใช่ ‘yes’ การแปลอย่างแรกนี้จะมีความหมายบางสิง่เหมือน “ใช่ฉันพูดภาษาที่คุณไม่ไดใ้ชแ้ละน่ันเป็นการพูดนอกเรื่องอย่างแ น่นอน Yes I speak a language you are not using and that is absolutely irrelevant” สําหรับการแปลครัง้ทีส่องมันจะหมายถงึวา่ “ใช ่นี้เป็นประเทศทีพู่ดภาษาอังกฤษ และทกุ ๆ คนรวมทัง้ตัวฉันดว้ยกําลังพูดภาษาฝรั่งเศส Yes, this is an English speaking country, and yet everyone, including myself, is speaking French.” ใจความสําคัญของการวจิารณ์ทีเ่ป็นหนึง่ของกฎหลักในการแปลคอื “การรักษาบรบิท” และภาษาของเอกสารเป็นตัวของมันเองเป็นหัวใจของบรบิท การวิจารณ์นี้ถูกสามารถถูกขนานนามในวิธีการที่หลากหลายอย่างแรกชนิดของสถานการณ์นี้แทบจะไมเ่กดิขึน้ในการแปลในโลกของความเป็นจรงิ เมือ่มันเป็นอยา่งนัน้ ผูแ้ปลสามารถใชเ้ทคนคิหลกีเลีย่งปัญหาโดย ยกตัวอย่างเชน่การแปล ‘Do you speak English? คุณพูดภาษาอังกฤษหรอื’ ดว้ย ‘Do you speak my language? คุณพูดภาษาของฉันไดไ้หม’ หรอื ‘Do you understand what I say? คุณเขา้ใจสิง่ที่ฉันพูดไหม’ จุดอื่นคือว่าผูอ้่านที่พูดภาษาฝ ร่ังเศสผู ซ้ ึ่งกํ าลั งอ่านห นังสือที่ เขียนโดย Agtha Chistie การอธิบาย ‘a murder’ ในภาษาอังกฤษ stately home การตระหนักอย่างเป็นไปไดว้่าตังแสดงกําลังพูดภาษาอังกฤษในภาษาดัง้เดมิ การวจิารณ์อืน่ ๆ เป็นธรรมชาตเิกีย่วกับปรัชญามากกว่า มันอา้งว่าการแปลสามารถถูกอธบิายวา่เป็นการเขยีนสิง่ทีค่ณุไดอ้า่นในภาษาอืน่ คําถามเกดิขึน้ไม่วา่ผูอ้า่นสามารถรูห้รอืไม่ก็ตาม ไม่ว่าผูแ้ปลเขา้ใจผูป้ระพันธด์ัง้เดมิอย่างสมบูรณ์หรอืไม่ก็ตาม ถงึแมว้่านี้เป็นงานของผู ้แปล มันคอืผูป้ระพันธผ์ูซ้ ึง่ถูกยกย่องสําหรับงานแปล แต่การแปลของ Asimov ถูกพจิารณาว่าสามารถเป็นงานของ Asimov หรือ? ตามการวจิารณ์นี้การแปลสามารถถูกเห็นว่าเป็น “การคัดลอกผลงานที่ถูกตอ้งตามกฎหมาย” การแปลเป็นความแตกต่างค่อนขา้งมากจากดัง้เดมิ ยกตัวอย่างเช่น ชื่อของ Zaphod Beeblebrox in The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy by 13 Douglas Adams ถูกแปลสู่ภาษาฝร่ังเศสโดย Jean Bonnefoy เป็น Zapi Bibici และชื่อของ Captain Widdershins in A Series of Unfortunate Events by Lemony Snicket ถูกแปลสู่ภาษาโปรตุเกสเป็น Capitao Andarre. ขณะที่นี่ไม่เป็นความแตกต่างมากนัก และมันเป็นเรือ่งราวของการเปลีย่นแปลเล็กนอ้ยวา่การแปลกลายเป็นการปรับใหเ้หมาะสมตามการวจิารณ์ มีการพิจารณาต่อไปว่าในทางปฏิบัติทุก ๆ ชื่อที่ถูกใชใ้นงานเกี่ยวกับนวนิยายถูกเลือกโดยผูป้ระพันธส์ําหรับบางเหตุผล นี่เป็นเสยีงของชือ่เท่านัน้ หรอืมันสามารถเกีย่วขอ้งกับหน่วยคําที่ถกูใสไ่วบ้างหน่วยคําทีทํ่าใหป้รากฏขึน้ความรูส้กึทีส่มัพันธก์นั ดังนัน้ ภาษาทัง้หมดมกีารศกึษาเกีย่วกบัระบบเสยีงในภาษาทีม่คีวามแตกตา่งกนั และหน่วยคําทางภาษาทีแ่ตกตา่งกนั พวกเราจะคาดหวังอยา่งเต็มทีว่า่ ชือ่ทีเ่กีย่วกบันวนยิายแตกตา่งกนัในงานทีถ่กูแปล การแสดงเหตุผลทีใ่ชอ้ธบิายเพื่อแกต้ัวโดยไม่คํานงึถงึ ความแตกต่างทีจ่รงิหรอืทีถู่กสังเกตเห็นระหวา่งแหล่งขอ้มูลและหนังสอืทีถ่กูแปลคอืการแสดงความขอ้งใจของการแปลเป็นเวลายาวนาน น่ันถูกแสดงในการแสดงเกีย่วกับชาวอติาลี Traduttore, traditore ทุก ๆ การแปลเป็นการซอ้นกล อกีอยา่งหนึง่ นาน ๆ ครัง้เป็นงานนวนยิายทีถ่กูแปลโดยปราศจากการเจรจาต่อรองเป็นการทําใหถู้กตอ้ง ผูป้ระพันธจํ์านวนมากจะเป็นผูม้ีความสุขกับการใหก้ารรักษาไว ้เกีย่วกบัชือ่ของตัวอกัษรสําหรับโอกาสเพิม่จํานวนผูอ้า่นทัง้หมดของเขาขึน้ นกัแปลทมีชีอืเสยีง แนนซี ่แอนดรวิ Nancy Andrew (ภาษาญีปุ่่ นสูภ่าษาองักฤษ) Claude Bedard (ภาษาองักฤษสูภ่าษาฝรั่งเศส) Paul Bowles (ภาษาฝร่ังเศสสูภ่าษาองักฤษ) Jacques Brault (ภาษาฝร่ังเศสสูภ่าษาองักฤษ) Richard Francis Burton Sheila Fischman (ภาษาฝรั่งเศสสูภ่าษาองักฤษ) Edward FitzGerald (1809-1883) Linda Gaboriau Edith Grossman Felix Paul Greve aka Frederick Philip Grove (1879-1948) (วรรณคดจีากองักฤษ, ฝร่ังเศส, อติาล,ี สเปนสูเ่ยอรมัน) Norbert Guterman (Polish to English) Hsuan-tsang (ca. 600-664) Michael Kandel (Polish to English) Kumarajiva Richmond Lattmore Rika Lesser Tina Nunnally (Norwegian, Danish, and Swedish to English) Sergio Pinheiro Lopes (Portuguese to English) Dahiel poliquin (French to English) Gregory Rabassa Ebba Segerberg Joan Tate Laurie Thompson Arthur Waley (Chinese and Japanese to English) Barbara Wright (French to English) เรยีกขอ้มลูจาก “http://en.wikipedua.org/wiki/Translation 14 บทท ี2 แนวปฏบิตั ิยทุธศาสตรแ์ละวธิกีารแปล การแปลอยา่งเป็นแบบฉบับไดถ้กูใชเ้ปลีย่นหนังสอื SL ทีถ่กูเขยีนหรอืถกูพูดมคีา่เทา่กบัหนังสอื TL ทีถู่กเขยีนหรอืถูกพูด โดยปกตวิัตถุประสงคข์องการแปลคอืการถอดแบบชนดิของหนังสือที่หลากหลาย – ประกอบดว้ย หนังสือเกี่ยวกับศาสนา เกี่ยวกับวรรณกรรม เกี่ยวกับวทิยาศาสตร ์และหนังสอืเกีย่วกับปรัชญา – ในภาษาอืน่ ๆ และแลว้ทําใหพ้วกมันมีคุณค่าต่อผูอ้า่นกวา้งกวา่เดมิ ถา้การแปลเป็นแค่การจัดแบ่งประเภทสําหรับสรา้งแนวความคดิทั่วไปหรอืทีเ่ป็นสากล มันจะเป็นเรือ่งงา่ยทีจ่ะแปลจาก SL สู ่ TL นอกจากนี้ ภายใตส้ถานการณ์ กระบวนการการเรยีนรู ้L2 จะเป็นเรือ่งง่ายกว่าอย่างแน่นอน ในการพจิารณานี้ Culler (1976) เชือ่ว่าภาษาไม่ไดเ้ป็นระบบการตัง้ชือ่และแนวความคดิของภาษาหนึ่งอาจจะแตกต่างโดยมูลฐาน จากภาษาอื่น ๆ เหล่านัน้ ดังนัน้แต่ละภาษาสือ่สารหรอืจัดตัง้โลกอยา่งแตกตา่งกัน และภาษาไมไ่ดเ้ป็นประเภทชือ่อย่างง่าย ๆ พวกเขาสือ่สารดว้ยตัวของพวกเขาเอง บทสรุปทีน่่าจะเป็นไปไดไ้ดถู้กบรรยายจากสิง่ที ่Culler (1976) เขยีนน่ันคอืหนึง่ของปัญหาทียุ่ง่ยากของการแปลเป็นความแตกตา่งกันระหวา่งภาษา ชอ่งโหวท่ีใ่หญ่กวา่ระหวา่ง SL และ TL การถา่ยทอดทีย่ากกวา่ของขอ้ความจากกอ่นหนา้นีก้บัหลังหนา้นีท้ีจ่ะเป็น ความแตกต่างระหว่าง SL และ TL และการเปลี่ยนแปลงในวัฒนธรรมของพวกเขาสรา้งกระบวนการของการแปลทีท่า้ทายจรงิ ระหวา่งปัจจัยทีส่รา้งปัญหาไดม้สีว่นรวมในการแปลเชน่ รูปแบบ, ความหมาย, ลักษณะ, สุภาษิต, สํานวน เป็นตน้ เอกสารปัจจุบันกําลังจะทําใหเ้พ่งความสนใจสว่นใหญ่กับวธิกีารของการแปล CSCs โดยทั่วไปและกับทฤษฎขีองการถอดความคําอปุมาโดยเฉพาะ แนวทาง, ยทุธศาสตรแ์ละวธิกีารแปล แนวทางการแปล ไดแ้สดงออกมาเป็นการเขยีนโดย Nida (1964) ดงันีค้อื 1. แนวทางการปฏบิตัเิกีย่วกบัเทคนคิ ก. การวเิคราะหภ์าษาตน้ฉบับและภาษาเป้าหมาย ข. ผา่นการศกึษาหนังสอืภาษาเป้าหมายกอ่นการสรา้งความพยายามแปลมัน ค. ทําการตัดสนิความใกลเ้คยีงเกีย่วกบัความหมายทางภาษาศาสตรแ์ละเกีย่วกบัการ สรา้งประโยค 2. แนวทางการปฏบิตัเิกีย่วกบัองคก์ร การประเมนิผลใหม่ทีไ่ม่เปลีย่นแปลงของการสรา้งความพยายาม : การตรงกันขา้มกับการมกีารแปลทีม่อียู่ของหนังสอืทีเ่หมอืนกันทีส่รา้งโดยนักแปลอืน่ , และการตรวจสอบความมีประสทิธภิาพเกีย่วกับการสือ่สารของหนังสอืโดยการถามภาษาเป้าหมายกับผูอ้า่น ทีป่ระเมนิผลความแม่นยําของหนังสอืและความมีประสทิธภิาพและการศกึษาปฏกิริยิาโตต้อบของมันดว้ย (pp. 246-47) Krings (1986:18) ใหคํ้าจํากดัความยทุธศาสตรก์ารแปลวา่เป็น “การวางแผนทีม่ีจติสํานกึทีเ่ป็นไปไดข้องนักแปล สําหรับแกไ้ขปัญหาการแปลอยา่งเป็นรปูธรรมในกรอบของงานการแปลทีเ่ป็นรปูธรรม” และ Seguinot (1989) เชือ่วา่มทีฤษฎกีารแปลอยา่งนอ้ยสามอยา่งทั่วโลกถกูใชโ้ดยนักแปล : 1. การแปลทีป่ราศจากการหยดุชะงักเป็นเวลานานเทา่ทีจ่ะเป็นไปได ้; 2. การแกไ้ขขอ้ผดิพลาดทีป่รากฏ ; 3. การละทิง้การตรวจสอบความเหมาะสมสําหรับขอ้ผดิพลาดเกีย่วกบัคณุภาพหรอืเกีย่วกบัลักษณะในหนังสอืกบัระยะเวลาการปรับปรงุแกไ้ข 15 อยา่งไรก็ตาม Loescher (1991:8) ใหคํ้าจํากดัความการวางแผนยทุธศาสตรก์ารแปลวา่เป็น “แนวทางการปฏบิตัทิีม่จีติสํานกึทีเ่ป็นไปไดส้ําหรับการแกไ้ขปัญหาทีเ่ผชญิอยูใ่นการแปลหนังสอื หรอืแตล่ะสว่นของหนังสอื” ขณะทีม่ันถกูกําหนดในการใหคํ้าจัดกดัความนี,้ ความนกึคดิของการมจีติสํานกึเป็นสิง่สําคัญในการวางแผนยทุธศาสตรก์ารวนิจิฉัยซึง่ถกูใชโ้ดยผูเ้รยีนหรอืนักแปล ในการพจิารณานี ้ Cohen (1998:4) ยนืกรานวา่ “องคป์ระกอบของความมจีติสํานกึวา่ อะไรเป็นสิง่ทีทํ่าใหแ้ตกตา่งทางยทุธศาสตร ์จากกระบวนการเหลา่นีท้ีไ่มไ่ดเ้ป็นยทุธศาสตร”์ นอกจากนี้ Bell (1998:188) ทีทํ่าใหแ้ตกตา่งระหวา่งยทุธวธิทีั่วโลก (การจัดการปัญหากับหนังสอืทัง้หมดเหล่านัน้) และยุทธวธิเีฉพาะแห่ง (การจัดการปัญหากับบางสว่นของหนังสอืเหลา่นัน้) และยนืยันวา่ความแตกตา่งเป็นผลจากชนดิทีห่ลากหลายของปัญหาการแปล Venuti (1998 : 240) ชีแ้นะว่ายุทธศาสตรก์ารแปล “เกีย่วขอ้งกับงานพื้นฐานของการเลอืกหนังสอืต่างประเทศทีถ่กูแปลและพัฒนาวธิกีารแปลหนังสอื” เขาใชแ้นวความคดิของการทําใหเ้คยชนิและการทําใหไ้มคุ่น้เคยทีอ่า้งองิกบัยทุธศาสตรก์ารแปล Jaaskelainen (1999 : 240) พจิารณายทุธวธิวีา่ “ลําดับของความสามารถ การจัดการจังหวะหรอืกระบวนการที่สนับสนุนการพัฒนาทักษะ, แหล่งเก็บขอ้มูล และ/หรอืการใชข้อ้มูลขา่วสารใหเ้ป็นประโยชน์” เขาคงรักษาระดับมาตรฐานวา่ยุทธศาสตรเ์ป็น “วธิกีารกระตุน้ใหเ้กดิความสนใจดว้ยตนเองและปรับตัวเขา้กับสถานการณ์ในธรรมชาต ิ และการเลือกเอาของเขาแสดงเป็นนัยการตัดสนิใจทีม่อีทิธพิลดว้ยการพัฒนาแกไ้ขในวัตถปุระสงคข์องนักแปล กระบวนการและผลที่เก ิดขึ้นของการแปล, Jaaskelainen (2005) ไดแ้บ่งยุทธวิธีออกเป็นสองประเภทหลัก ๆ :ยุทธศาสตรบ์างอย่างสัมพันธก์ับสิง่ที่เกดิขึน้กับหนังสอื ขณะที่ยทุธศาสตรอ์ยา่งอืน่ ๆ สมัพันธก์บัสิง่ทีเ่กดิขึน้ในกระบวนการ ยุทธศาสตรท์ีส่ัมพันธก์ับผลทีเ่กดิขึน้ที ่ Jaaskelainen (2005:15) เขยีน เกีย่วขอ้งกับงานพื้นฐานของการเลือกกับหนังสือ SL (Source Language) และการพัฒนาวิธีการแปล อย่างไรก็ตาม หล่อนยังคงรักษาไวซ้ ึง่ยุทธศาสตรท์ีส่ัมพันธก์ับกระบวนการ “เป็นการสรา้งกฎ(ทีถู่กกําหนดอย่างหลวม ๆ) หรอืหลักสําคัญซึง่ผูแ้ปลใชค้น้หาเป้าหมายทีถู่กกําหนดดว้ยการสถานการณ์การแปล (น. 16) อย่างไรก็ตาม Jaalkelainen (2005:16) ไดแ้บ่งการแปลนี้เป็นสองชนดิ กล่าวคอื ยทุธศาสตรท์ั่วโลกและยุทธศาสตรเ์ฉพาะแห่ง “ยุทธศาสตรท์ั่วโลกอา้งองิกับหลักการทั่วไป และวธิีการของการกระทําและยุทธศาสตร์เฉพาะแห่งอา้งองิกับกจิกรรมโดยเฉพาะในความสมัพันธก์บัการแกไ้ขปัญหาของนักแปลและการสรา้งการตัดสนิใจ Newmark (1988b) กล่าวถึงความแตกต่างระหว่างวิธีการแปลและแนวทางการปฏบิัตกิารแปล เขาเขียนไวว้่า “ขณะที่วธิีการแปลสัมพันธก์ับหนังสอืทัง้หมด , แนวทางการปฏบิัตกิารแปลถูกใชส้ําหรับประโยคและหน่วยของภาษาที่เล็กกว่า” (น. 81) เขาดําเนินการอา้งองิตอ่ไปกบัวธิกีารของการแปลดังตอ่ไปนี ้ การแปลศัพทต์อ่ศัพท ์: ซึง่ชนดิคําศัพท ์ SL ถกูรักษาไวแ้ละคําศัพทไ์ดแ้ปลโดยลําพังดว้ยความหมายทั่ว ๆ ไปสว่นมากของเขาโดยปราศจากบรบิท การแปลโดยพยัญชนะ(ตามตัวอักษร) :ซึง่โครงสรา้งเกี่ยวกับไวยากรณ์ของ SL ถูกเปลี่ยนแปลงกับความเท่ากับ TL ที่ใกลท้ี่สุดของเขา แต่คําศัพท์เกีย่วกับพจนานุกรมเป็นการไดรั้บการแปลอยา่งโดด ๆ โดยปราศจากบรบิท การแปลทีน่่าเชือ่ถอื : มันพยายามสรา้งความหมายเกีย่วกบับรบิททีแ่น่นอนแมน่ยําของตน้ฉบบัภายในขอ้จํากดัของโครงสรา้งเกีย่วกบัไวยากรณ์ของ TL การแปลเกี่ยวกับหรือเนื่องจากความหมายแตกต่างของคําหรือสัญลักษณ์อื่น : ซึง่แตกต่างจาก“การแปลทีน่่าเชือ่ถอื” แค่ในระยะห่างมากเท่านัน้ มันตอ้งนํามาพจิารณาคุณค่าที่เกีย่วกบัสนุทรยีศ์าสตรข์องหนังสอื SL 16 การปรับใหเ้หมาะสม : วา่อยา่งไหนเป็นอสิระทีส่ดุจากการแปล และโดยสว่นใหญถ่กูใช ้สําหรับแสดง (ละครตลก) และการประพันธบ์ทกว ี; สาระสําคัญ, ลักษณะเฉพาะ, โดยปกตเิคา้โครงเรือ่งถกูรักษาไว ้ วัฒนธรรม SL ถกูเปลีย่นแปลงกบัวัฒนธรรม TL และหนังสอืทีถ่กูเขยีนใหม ่การแปลอสิระ : มันสรา้งหนังสอื TL โดยปราศจากลักษณะ, รูปแบบ หรอืสสาระของตน้ฉบบั การแปลทีเ่กีย่วกบัสํานวน : มันถอดแบบ “ขอ้ความ” ของตน้ฉบับแตม่แีนวโนม้บดิเบอืนความหมายเล็กนอ้ยดว้ยการโอนเอียงคําหรือวลีที่ใชพู้ดในคําที่ไม่เป็นทางการมากกว่าและสํานวนทีซ่ ึง่การแปลเหลา่นีไ้มไ่ดม้ใีนตน้ฉบบั การแปลทเีกยีวกบัการสอืสาร พยายามถอดความความหมายเกีย่วกบับรบิททีแ่น่นอนของตน้ฉบบัในหลายวธิทีีท่ัง้สาระและภาษาเป็นเรือ่งที่ยอมรับไดอ้ย่างรวดเร็วและเป็นเรื่องที่สามารถเขา้ใจไดก้ับจํานวนผูอ้่านทัง้หมด (1988b: 45-47) Newmark (1991:10-12) เขียนส่วนหรืออนุกรมหรือลําดับที่ต่อเนื่องที่มีอยู่ระหว่าง การแปล “เกีย่วกบัหรอืเนื่องจากความหมายแตกตา่งของคําหรอืสญัลักษณ์อืน่” เกีย่วกบับรบิทที่แน่นอนของตน้ฉบับ และ “เกีย่วกับการสือ่สาร” การแปลแต่ละอย่างสามารถเป็น “มากกว่าหรอืนอ้ยกวา่เกีย่วกบัหรอืเนื่องจากความหมายแตกตา่งของคําหรอืสญัลักษณ์อืน่---มากกวา่หรอืนอ้ยกว่า ที่เกี่ยวกับการสื่อสาร-แมว้่าส่วนพิเศษ หรือว่าประโยคสามารถถูกพิจารณามากว่าเกีย่วกับการสือ่สารหรอืนอ้ยกว่าทางความหมาย” ทัง้สองอย่างมองหา “สะทอ้นผลทีเ่กีย่วกับความเท่าเทียม” Zhongying (1994: 97) ผูซ้ ึง่ชอบการแปลเกีย่วกับวรรณกรรมมากกว่าการแปลแบบอสิระ ไดเ้ขยีนไวว้า่ “ในประเทศจนี, มันเป็นขอ้ซึง่ตกลงกันแลว้ดว้ยหลาย ๆ คนทีค่นหนึง่ควรแปลอยา่งตรงกบัความเป็นจรงิ ถา้เป็นไปไดห้รอืดงึดดูใจกบัการแปลแบบอสิระ เพือ่ทีจ่ะทําใหก้ารแยกแยะชดัเจนขึน้ระหวา่งระเบยีบการการปฏบิตัแิละยทุธศาสตร ์สว่นที่มพีรอ้มอยู่แลว้ถูกแบ่งส่วนกับการอธบิายระเบยีบการปฏบิัตขิองการแปลคําศัพท ์ที่เกีย่วกับวัฒนธรรมโดยเฉพาะและยุทะศาสตร์สําหรับการถอดความการพาดพิงถึงจะถูกอธิบายในรายละเอยีดตอ่ไป 2.1 ระเบยีบการปฏบิตัขิงิการแปลแนวความคดิทเีกยีวกบัวฒันธรรมโดยเฉพาะ Graedler (2000:3) put forth some procedures of translating CSCs: • การสรา้งคาํศพัทใ์หม ่• การอธบิายความหมายของการแสดง SL ในการแทนของการแปล • การรกัษารปูคาํศพัท ์ SL ทไีมเ่ปลยีนแปลง • การคดัเลอืกคําศพัทใ์น TL ซงึดเูหมอืนวา่คลา้ยคลงึกบัหรอืม ี“ความสมัพนัธ”์ เหมอืนกนักบัสาํศพัท ์ SL การใหคํ้าจํากดัความของคําศัพทท์ีจํ่ากดัทางวัฒนธรรม (CBTs) เป็นคําศัพทซ์ึง่ “อา้งองิกับกรอบความคดิ, สถาบัน และบคุลากรซึง่เป็นสิง่ทีเ่จาะจงโดยเฉพาะกับวัฒนธรรม SL” (น. 2) , Harvey (2000:2-6) ไดว้างเทคนิคที่สําคัญ 4 อย่างไวล้่วงหนา้ดังต่อไปนี้สําหรับการแปล CBTs : ความสําคัญเกี่ยวกับหนา้ที่: มันหมายถึงการใชผู้อ้า้งอิงในวัฒนธรรม TL ซึ่งมีหนา้ที่เหมอืนกันกับผูอ้า้งองิภาษาตน้ฉบับ SL ขณะที ่ Harvey (2002:2) เขยีนไวว้่า ผูป้ระพันธไ์ด ้ถกูแบง่ขอ้ดขีองวธิกีาร : Weston (1991:23) อธบิายวา่มันเป็น “วธิกีารเกีย่วกบัอดุมการณ์ของ 17 การแปล” ขณะที่ Sarcevic (1985:131) ยืนยันว่ามันเป็น “สิง่ที่นําไปในทางที่ผิดและควรหลกีเลี่ยง”ความสําคัญที่เป็นพธิกีาร หรอื “ความสําคัญเกีย่วกับภาษาศาสตร”์ มันหมาถงึการแปล “ศัพทต์อ่ศัพท”์“การถอดความ หรอื “การยมื”(การถอดแบบหรอื, ทีไ่หนเป็นสิง่จําเป็น, การถอดถ่ายตามตัวอักษรคําศัพทต์น้ฉบับ) : มันยังคงเป็นขัน้สดุทา้ยทีไ่กลมากของยุทธศาสตรท์ี่ปรับตัวใหเ้ขา้กับภาษาตน้ฉบับ SL ถา้คําศัพทเ์ป็นเรือ่งทีเ่ขา้ใจง่ายอย่างเป็นทางการหรอืถูกอธบิายในบรบิท มันอาจจะถกูใชอ้ยา่งโดด ๆ ในกรณีอืน่ ๆ โดยเฉพาะอยา่งยิง่ทีซ่ ึง่ไมม่คีวามรู ้เกีย่วกบั SL โดยทีผู่อ้า่นไดอ้นุมานเอา การถอดความถกูตดิตามโดยการอธบิายหรอืการบนัทกึของนักแปล การแปลทีเ่ป็นการพรรณนาหรอืการแปลซึง่เป็นการอธบิายดว้ยตนเอง : มันใชคํ้าศัพทท์ั่ว ๆ ไป (ไม่ใช่ CBTs) กับการถ่ายทอดความหมาย มันเป็นเรื่องที่ เหมาะสมในลักษณะที่หลากหลายของบรบิทอย่างกวา้งขวาง ทีซ่ ึง่ความหมายทีเ่ป็นทางการถูกพจิารณาอย่างชัดเจนอยา่งไมพ่อเพยีง ในหนังสอืมุง่หมายเพือ่ผูอ้า่นทีเ่ป็นผูเ้ชีย่วชาญ มันสามารถเป็นประโยชนท์ีจ่ะเพิม่คําศัพท ์ SL ดัง้เดมิกบัการหลกีเลีย่งความหมายทีค่ลมุเครอื ทีจ่ะกลา่วตอ่ไปนีเ้ป็นวธิกีารการแปลทีแ่ตกตา่งที ่ Newmark (1988b) เสนอขอ้คดิเห็นวา่ : การเปลี่ยนแปลง(ยา้ย) . มันเป็นขัน้ตอนของการเปลี่ยนคําศัพท์ SL เป็นหนังสือ TL มันประกอบดว้ยการแปลและเป็นสิง่ทีเ่หมอืนกันกับสิง่ที ่ Harvey (2000:5) ไดใ้หช้ือ่วา่ “การถอดความ Transcription” การเปลีย่นสัญชาต ิ: มันเป็นการปรับใหเ้หมาะกับคําศัพท ์ SL อยา่งแรกกับการออกเสยีงแบบธรรมชาติ แลว้วิชาการศึกการผันคํา-คําพูดอย่างเป็นธรรมชาติของ TL (Newmark, 1988b:82) ความหมายที่เกี่ยวกับวัฒนธรรม : มันหมายถึงการวางคําศัพท์เกี่ยวกับวัฒนธรรมใหม่ในภาษาตน้ฉบับกับภาษาทีเ่ป็นเป้าหมาย อยา่งไรก็ตาม “พวกมันไมเ่รือ่งไมแ่น่นอน” (Newmark, 1988b:83) ความสําคัญเกี่ยวกับหนา้ที่ : มันตอ้งการการใชคํ้าศัพท์เกี่ยวกับวัฒนธรรมที่เป็นกลาง (Newmark, 1988b:83) ความสําคัญเกี่ยวกับการพรรณนา : ในวธิีการนี้ ความหมายของ CBT ถูกอธบิายในคําพูดที่หลากหลาย (Newmark, 1988b:83) การวเิคราะหเ์กีย่วกบัสว่นประกอบ : มันหมายถงึ “การเปรยีบเทยีบคําศัพท ์ SL กบัคําศัพท ์ TL ซึง่มีความหมายคลา้ยกัน แต่ไม่ไดเ้ป็นความหมายหนึ่งต่อหนึ่งอย่างชัดเจน ดว้ยการแสดงสว่นประกอบทั่ว ๆ ไปและสว่นประกอบความรูส้กึทีแ่ตกตา่งของเขา (Newmark, 1988b:114) ลักษณะคําพอ้ง : มันใกลเ้คียงความหมาย TL เศรษฐกิจปลอมแปลงความแม่นยํา (Newmark, 1988b:84) การแปลแบบผา่น ๆ : มันเป็นการแปลเกีย่วกบัวรรณกรรมของการเขา้ดว้ยกนัใหเ้หมาะอยา่งทั่ว ๆ ไป , ชื่อขององค์กรและส่วนประกอบของคําผสม มันสามารถเรียก: calque หรือ loan translation. (Newmark, 1988b:84) การเคลือ่นยา้ยหรอืการเปลีย่นตําแหน่ง: มันเกีย่วขอ้งกับการเปลีย่นในโครงสรา้งไวยากรณ์จาก SL เป็น TL ตัวอย่างเช่น 1. เปลี่ยนจากเอกพจน์เป็นพหูพจน์ 2. ที่ตอ้งการเปลี่ยนเมื่อโครงสรา้ง SL โดยเฉพาะไม่ไดม้ีอยู่ใน TL 3. เปลี่ยนกรยิา SL เป็นคําศัพท์ TL เปลี่ยนกลุม่คํานาม SL เป็นนาม TL และอืน่ ๆ (Newmark, 1988b:86) 18 การปรับเปลีย่น : มันจะปรากฏเมือ่ผูแ้ปลถอดแบบขอ้ความของหนังสอืตน้ฉบับในหนังสอื TL ในการปรับใหส้อดคลอ้งกับมาตรฐานปัจจุบันของ TL เนื่องจาก SL และ TL อาจจะปรากฏไมเ่หมอืนในคําศัพท ์ (Newmark, 1988b:88) การแปลทีเ่ป็นทีย่อมรับ : มันจะปรากฏเมือ่นักแปล “โดยทั่วใชก้ารแปลอย่างเป็นทางการหรอืการแปลทีเ่ป็นทีย่อมรับโดยทั่วไปของคําศัพทท์ีเ่กีย่วกบัสถาบนัตา่ง ๆ การชดเชย : มันปรากฏเมื่อเสียความหมายในส่วนหนึ่งของประโยค ถูกชดเชยในส่วนอื่น ๆ (Newmark} 1988b:90) การถอดความ : ในวธิกีารนี้ ความหมายของ CBT ไดถู้กอธบิาย นี้การอธบิายไดถู้กอธบิายอยา่งละเอยีดมากกวา่ความสําคัญเกีย่วกบัการพรรณนา (Newmark, 1988b:91) ประโยคคู่ : มั นป รากฏ เมื่อ นั กแปล ทํ าให ร้วมกันกับ วิก ารที่ แตกต่ างกั นสองอย่ าง (Newmark,1988b:91) การจดบันทึกสามารถปรากฏในรูปแบบของ “เชงิอรรถ” แมว้่าผูเ้ชี่ยวชาญรูปแบบบางท่านพจิารณาการแปลพรอ้มกบัดว้ยเชงิอรรถ ทียุ่ง่ยากกบัการพจิารณากบัการปรากฏ, อยา่งไรก็ตาม , การใชข้องพวกเขาสามารถช่วยเหลือผูอ้่าน TT กับการสรา้งการตัดสนิที่ดีกว่าของเนื้อหาสาระ ST. Nida (1964:237-39) สนับสนุนการใชเ้ชงิอรรถทีทํ่าใหบ้รรลผุล อยา่งนอ้ยทีส่ดุกับสองหนา้ทีด่ังต่อไปนี้ 1. ใหข้อ้มูลเพิม่เตมิ และ 2. การเรยีกความสนใจกับความแตกต่างกันระหวา่งสองสิง่ทีค่วรจะเหมอืนกนัของตน้ฉบบั สาขาวชิาที่ยุ่งยากจรงิ ๆ ในสาขาของการแปลปรากฏเป็นการปรากฏของการกล่าวพาดพงิถงึ ซึง่ดูเหมือนว่าเป็นส่วนหนึ่งที่เกีย่วกับวัฒนธรรมเป็นพเิศษของ SL ทัง้หมดทุกชนิดของการพาดพงิถงึ โดยเฉพาะการพาดพงิเกีย่วกับวัฒนธรรมและประวัตศิาสตร ์ ใหค้วามหนาแน่นของอตัราสว่นโดยเฉพาะกบัภาษาดัง้เดมิ และตอ้งถกูชแีจงในการแปลทีจ่ะนําออกจากความสมบรูณ์ของหนังสอื SL สําหรับผูอ้า่นภาษาเป้าหมาย TL การปรากฏอย่างมากมายในการแปลที่เกี่ยวกับวรรณกรรม, การพาดพิงถึงเช่น Albakry (2004:3) ชีใ้หเ้ห็นวา่ “เป็นสว่นหนึง่ของความรูเ้กีย่วกับวัฒนธรรมทีม่อียู่กอ่นทีถู่กนําไปสําหรับถกูยอมรับโดยผูป้ระพันธท์ีเ่ขยีนขึน้สําหรับผูฟั้ง (SL) ชาวอาหรับทีเ่ป็นมุสลมิทีม่อีทิธพิล การใหก้ารประมาณที่ใกลเ้คียงที่สุดของภาษาตน้ฉบับ, ดังนั้น , มันเป็นสิง่จําเป็นที่เลือก “การอธิบาย” หรือการใชเ้ช ิงอรรถซึ่งเป็นการอธิบาย อย่างไรก็ตาม บางที่อื่น ๆ เขาอา้งว่า “เชงิอรรถ....ค่อนชา้งเป็นทีน่่ารําคาญ, และนอกจากนัน้, การใชข้องเขาถูกทําใหน้อ้ยลงทีส่ดุเทา่ทีจ่ะเป็นไปได”้ (Albakrym 2004:4) 2.2 ยทุธศาสตรข์องการพาดพงิการแปล วสิามัญญนาม, ซึ่งถูกใหคํ้าจํากัดความโดย Richards (1985:68) ว่าเป็น “ชื่อของบุคคลโดยเฉพาะ, สถานที่หรือสิง่ของ” และถูกสะกด “ดว้ยตัวอักษรพิมพ์ใหญ่” แสดงบทบาทที่สําคัญในงานวรรณกรรม ยกตัวอย่างเชน่ ใหพ้วกเราพจิารณาวสิามัญญนามส่วนบุคคล PNs พวกเขาอาจจะอา้งองิการตัง้ สถานะทางสังคมและใบรับรองสัญชาต ิ และความสนใจความตอ้งการจรงิ ๆ เมือ่ถอดความสูภ่าษาตา่งประเทศ มีรูปแบบบางอย่างสําหรับการถอดความวสิามัญญนาม PNs ในการแปล หนึ่งของรูปแบบเหลา่นี้ถกูนําเสนอโดย Hervey และ Higgins (1986) ผูซ้ ึง่เชือ่วา่มสีองยทุธศาสตรส์ําหรับการแปลวิสามัญญนาม PNs พวกเขาชี้ให เ้ห็นว่า : ไม่ว่าชื่อสามารถถูกนําไปสู่การไม่ถูก 19 เปลี่ยนแปลงจาก ST เป็น TT หรอืมันสามารถถูกนํามาใชย้ืนยันระเบยีบแบบแผนที่เกีย่วกับเสยีงของคําศัพท/์เกีย่วกบัการเขยีนของภาษาเป้าหมาย TL (p. 29) Hervey และ Higgins (1986) อา้งองิกอ่นหนา้นี้วา่เป็น ลัทธมิาจากตา่งประเทศ ซึง่ “เป็นสิง่ที่มคีวามสําคัญเทา่กบัการแปลเกีย่วกบัวรรณกรรม, และเกีย่วขอ้งกบัรปูแบบวัฒนธรรมทีถ่กูเปลีย่นที”่ (น. 2๙) และสว่นหลังเป็นการถ่ายทอดตัวอักษร อย่างไรก็ตาม พวกเขาเสนอขอ้คดิเห็นกับวธิกีารหรอืทางเลอืกอืน่ ๆ, ขณะที่พวกเขาดําเนินการ, กล่าวคือการถ่ายโอนยา้ยทางดา้นวัฒนธรรม เป็นการถูกพิจารณาว่าเป็น “ขัน้ของการเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับวัฒนธรรมอย่างสดุโตง่” การถา่ยโอนยา้ยทางดา้นวัฒนธรรมถกูพจิารณาวา่เป็นวธิกีารซึง่ “ชือ่ภาษาตน้ฉบบั SL ถูกแทนที่ดว้ยชื่อแต่กําเนิด TL ที่ไม่เท่ากันเกี่ยวกับวรรณกรรมของพวกเขา, แต่มีการกนิความหมายกวา้งเกีย่วกบัวัฒนธรรมทีค่ลา้ยกนั” (Hervey & Higgins, 1986: 29) เกีย่วกับการแปลของ PNs, Newmark (1988a:214) ยืนยันว่า, “โดยทั่วไป, ชือ่แรกและที่แน่นอนของคนถกูเปลีย่นแปลง, ดังนัน้การรักษาสญัชาตแิละเป็นทีเ่ขา้ใจวา่ชือ่ของพวกเขามไีม่การกนิความหมายกวา้งในหนังสอื” วธิกีารของการเปลีย่นแปลงไม่สามารถถูกยนืยันไดว้่าเป็นการไดผ้ลด ี ทีซ่ ึง่การกนิความหมายกวา้งและความหมายทีแ่สดงเป็นนัยเป็นสิง่ทีส่ําคัญ อันทีจ่รงิ มชีือ่บางชือ่ใน Persian poet Sa’di’s work Gulestan, ซึ่งใหก้ําเนิดการกินความหมายกวา้งและตอ้งการยุทธศาสตร์โดยเฉพาะสําหรับการถกูแปล การแกไ้ช Newmark (1988a:215) ของปัญหาทีถ่กูกลา่วถงึคอืดังต่อไปนี้ : “อย่างแรกแปลคําศัพท์ที่ขีดเสน้ใตว้สิามัญญนามของภาษาตน้ฉบับ SL สู่ภาษาเป้าหมาย TL แลว้ทําใหเ้ป็นธรรมชาติกับคําศัพท์ที่ถูกแปลกลับสู่สามัญญนามของภาษาตน้ฉบับ SL ใหม”่ อยา่งไรก็ตามมคีวามลม้เหลวในวธิกีารในการถามคําถาม ในขณะทีม่ันดูเหมือนว่ามันเป็นแค่ประโยชน์สําหรับสามัญญนามเฉพาะบุคคล PNs, เนื่องดว้ย Newmark (1988a:215), การละเลยความถกูตอ้งของผูอ้า่นทีไ่มม่กีารศกึษาทีช่อบใจกับหนังสอืทีไ่ดแ้ปล มันสามารถถูกทําใหเ้ป็นประโยชน์เพียงเท่านั้น “เมื่อชื่อของอักขระยังไม่เป็นที่แพร่หลายทา่มกลางจํานวนผูอ้า่นภาษาเป้าหมายทีม่กีารศกึษา TL” Leppihalme (1997:79) เสนอขอ้คดิเห็นการวางหลกัวธิกีารอืน่ ๆ สําหรับการแปลวสิามัญญนามทีพ่าดพงิ : • การรกัษาชอืไว ้• การใชช้อืเป็นเชน่นนั • การใชช้อื, การเพมิการแนะแนวบางอยา่ง • การใชช้อื, การเพมิการอธบิายทเีป็นรายละเดยีด, ตวัอยา่งเชน่ เชงิอรรถ • การแทนทขีองขอืโดยบคุคลอนื ๆ • การแทนทชีอืโดยชอืภาษาตน้ฉบบัอนื SL • การแทนทชีอืโดยชอืภาษาเป้าหมาย TL • การละเวน้ชอื • การละเวน้ชอื, แตเ่ปลยีนแปลงความรูส้กึดว้ยความหมายอนื, ยกตวัอยา่งเชน่ สามญัญนาม • การละเวน้ชอืและการพาดพงิดว้ยกนั 20 อยา่งไรก็ตาม 9 ยทุธศาสตรส์ําหรับการแปลการพาดพงิกลุม่คําทีเ่ป็นกญุแจไขรหัส ถกูเสนอโดย Leppihalme (1997:82) ดังตอ่ไปนี ้ • ใชก้ารแปลมาตรฐาน • เปลยีนแปลงนอ้ยทสีดุ, นนัคอืการแปลเกยีวกบัวรรณกรรม, ปราศจากการพจิารณาความหมายทเีกยีวกบัการกนิความหมายกวา้งหรอืเกยีวกบับรบิท • การแนะแนวซงึพาดพงิถงึเป็นพเิศษทไีดถ้กูเพมิในหนงัสอื • การใชเ้ชงิอรรถ, บนัทกึทา้ยบท, การบนัทกึของผูแ้ปลและการอธบิายทชีดัเจนอนื ๆ ไมไ่ดถ้กูแทนทใีนหนงัสอืแตไ่ดถ้กูใหอ้ยา่งชดัเจนเป็นขอ้มลูทเีพมิเตมิขนึ • ความคุน้เคยทเีรา้ใจหรอืการสรา้งซงึมอียูใ่นภายใน, นนัคอื , การเพมิเตมิการพาดพงิเกยีวกบัการพาดพงิในภายใน • การแทนทดีว้ยภาษาเป้าหมาย TL • การทาํใหล้ดลงของการพาดพงิถงึกบัความรูส้กึดว้ยการพดูซํา • การสรา้งสรรคใ์หม,่ การใชก้ารเชอืมโยงทางเทคนคิ : การตคีวามทสีรา้งสรรค ์ของขอ้เขยีนซงึพดูเป็นนยักบัการแสดงความหมายโดยนยัของการพาดพงิถงึหรอืผลทเีกดิขนึอยา่งเป็นพเิศษอนื ๆ ทถีกูสรา้งขนึ • การละเวน้การพาดพงิถงึ แมว้่าลักษณะเฉพาะบางอย่างพจิารณาการแปล “พรอ้มดว้ยการมีเชงิอรรถ” ไม่เป็นที่พงึปรารถนา การใชข้องพวกเขาสามารถยนืยันผูอ้า่น TT กับการสรา้งการตัดสนิทีด่กีวา่ของเนื้อหาสาระของ ST โดยทั่วไป, มันดูเหมือนว่าวธิีการ “ความสามรถเกี่ยวกับหนา้ที่” และ “การจดบันทกึ” จะมีศักยภาพที่สูงพอสําหรับการถ่ายทอดแนวความคดิที่สําคัญและซ่อนอยู่ภายใต ้ CSCs ทีฝั่งลกึอยูใ่นหนังสอื นอกจากนัน้, มันสามารถถกูอา้งไดว้า่การรวมกันของวธิกีารเหลา่นี้จะเป็นผลในความเขา้ใจทีถ่กูตอ้งของ CSCs กวา่วธิกีารอืน่ ๆ ยทุธศาสตรท์ีห่ลากหลายเลอืก โดยนักแปลในการพาดพงิถงึการถอดความดูเหมอืนวา่เป็นการแสดงบทบาททีส่ําคัญมากในการจําแนกออกและความเขา้ใจของการอธบิาย ถา้นักแปลที่เพิ่งเริม่ฝึกหัดถอดความหนังสือเกี่ยวกับวรรณกรรมโดยปราศจากการใหค้วามสนใจอย่างเพียงพอกับการกล่าวพาดพงิถงึ การแสดงความหมายไม่น่าจะเป็นไปไดท้ีจ่ะถูกเปลีย่นแปลงเป็นผลของความลม้เหลวของนักแปลกับการยอมรับ พวกเขาจะถกูทําใหส้ญูเสยีโดยสิน้เชงิกับสว่นใหญข่องผูอ้า่นภาษาเป้าหมาย TL ; ผลทีส่ดุก็คอื การแปลจะเป็นสิง่ทีไ่รป้ระสทิธภิาพ มันดูเหมือนว่าเป็นความจําเป็นสําหรับการแปลที่เป็นที่ยอมรับกับการก่อใหเ้กิดผลที่เหมอืนกัน (หรอือยา่งนอ้ยทีส่ดุก็คลา้ยกัน) กบัผูอ้า่น TT ขณะทีก่ารแปลเหลา่นี้ถกูสรา้งขึน้โดยงานเขยีนดัง้เดมิกบัผูอ้า่น เอกสารนี้อาจจะแสดงวา่ ผูแ้ปลไมไ่ดป้รากฏตัวตอ่สาธารณะทีป่ระสบความสําเร็จในชิน้งานทีท่า้ทายของเขากับการถอดความทีเ่พียงพอ CSCs และ PNs เมือ่เขาเสยีสละตนเอง หรอือยา่งนอ้ยทีส่ดุลดขนาดลงใหม้ากทีส่ดุ ผลของการแปลพาดพงิถงึในการสนับสนุนของรูปแบบเกีย่วกับภาพหรอืเกีย่วกับคําหรอืศัพทซ์ึง่เก็บถนอมไวข้องภาษาตน้ฉบับ PNs อีกอย่างหนึ่ง นักแปลที่มีความสามารถไม่ไดถู้กแนะนําที่ดีกับการถอดความผูอ้่านภาษาเป้าหมาย TL ของการใชส้ทิธอิย่างเต็มที ่หรอืแมว้่าการจําแนก, การพาดพงิถงึไม่ว่าชือ่ของความถกูตอ้งหรอืความสัน้กะทัดรัด มันสามารถถูกกล่าวอา้งไดว้า่วธิกีารการแปลทีด่ทีีส่ดุ ดูเหมอืนว่าเป็นอย่างหนึง่ซึง่อนุญาตใหผู้แ้ปลไดทํ้าใหเ้ป็นประโยชน์ “การจดบันทกึ” นอกจากนี้ การใช ้ “การจดบันทกึ” ในการแปล ทัง้สองเป็นยุทธศาสตรก์ารแปลและวธิีการการแปล ดูเหมือนว่าเป็นสิง่ที่ขาดเสยีมไิด ้เพือ่ทีนั่กอา่นภาษาตา่งประเทศไดรั้บประโยชนจ์ากหนังสอืมากเทา่ทีนั่กอา่น ST สามารถทําได ้ 21 บทท ี3 ทฤษฎกีารแปล ถงึแมว้า่ไมท่กุคนผูท้ีมุ่ง่หมายความตอ้งการโดยอัตโนมัตทิีจ่ะเขา้ใจทฤษฎเีบือ้งหลังการเผาไหมภ้ายในเครือ่งยนต ์ บางคนตอ้งการรูท้ฤษฎนีี้ ฉันอาจจะสามารถขับ Pontiac ของฉันโดยปราศจากความรูต้า่ง ๆ ของการเผา้ไหมภ้ายในเครือ่งยนต ์ จนกระทั่ง Pontiac เสือ่มโทรมลง แลว้ฉันตอ้งหาใครสักคน(ชา่งเครือ่งก็น่าเป็นไปได)้ ผูท้ีม่คีวามรูท้ฤษฎจีรงิเพยีงพอกบัการทําให ้ Pontiac ทํางานอกีครัง้ ความเหมอืนคอืเป็นจรงิของทฤษฎกีารแปล มันไมจํ่าเป็นสําหรับทกุคนทีจ่ะรูท้ฤษฎกีารแปล หรอืไมจํ่าเป็นสําหรับพระหรอืบาทหลวงและครทูีจ่ะรูท้กุสิง่เกีย่วกบัทฤษฎกีารแปล มันเป็นสิง่จําเป็นสําหรับพระหรอืบาทหลวงและครใูนโบสถข์องชาวอเมรกิาปลายศตวรรษที ่20 กบัการรู ้บางสิง่เกีย่วกับทฤษฎกีารแปลม ี 2 เหตุผล อย่างแรก, มันจะมผีลต่อแนวทางทีพ่วกเราตคีวามพระคัมภรีส์ําหรับประชาชนของพวกเรา ถา้พวกเราเป็นคนทีไ่มต่ระหนักกบัทฤษฎกีารแปลอยา่งสมบรูณ์ พวกเราอาจะทําใหพ้ีช่ายหรอืนอ้งชายของเราเขา้ใจผดิโดยไม่ไดเ้จตนาในการตคีวามของเรา อยา่งทีส่อง, มกีารแปลภาษาอังกฤษมากมายทีห่าไดง้า่ย ไมม่พีระหรอืบาทหลวงทีร่ว่มสมัยจะเป็นผูม้คีวามสามารถหลกีหนีคําถามทีห่ลกีเลีย่งไมไ่ดเ้กีย่วกบัวา่การแปลอยา่งไหนดกีวา่กนั มันไมใ่ชค่วามสนใจของฉันทีเ่ตรยีมบางสิง่เหมอืน ความคลา้ยกนัอยา่งละเอยีดถีถ่ว้นกบัไม่ว่าจะเป็นทฤษฎีการแปลหรอืทฤษฎีเกีย่วกับหรอืเนื่องจากความหมายแตกต่างของคําหรอืสัญลักษณ์อืน่ (ทําใหผ้่อนคลาย, ฉันจะใหคํ้าจํากัดความคํานี้ต่อไป) ในทางตรงกันขา้ม, ฉันตัง้ใจอธบิายการสังเกตการที่สําคัญอย่างย่อ ๆ ที่อาจจะเป็นประโยชน์กับคณะสงฆ์เกีย่วกับบาทหลวง กลุม่ของการสอืสาร ทฤษฎีการแปลแบ่งส่วนจํานวนของความเกีย่วพันกับสิง่ถูกเรยีกโดยทั่วไปว่า ทฤษฎีการสือ่สาร บางท ีการสังเกตทีส่ําคัญสว่นมาก ซึง่นักทฤษฎกีารสือ่สารไดใ้หก้ําเนดิสําหรับนักแปลคือการยอมรับว่า ทุก ๆการกระทําของการสื่อสารมี 3 มติดิว้ยกัน : ผูพู้ด (ผูป้ระพันธ์), ขอ้ความ, และ ผูช้ม มากกวา่นัน้พวกเราสามารถรูเ้กีย่วกับผูป้ระพันธต์น้ฉบับ, ถูกทําใหคุ้น้เคยกว่า พวกเราจะอยู่กับการกระทําโดยเฉพาะของการสือ่สาร ความตะหนักของลักษณะที่แบ่งออกเป็น 3 ส่วนนี้ของการสื่อสารสามารถเป็นประโยชน์ต่อล่าม เป็นที่เขา้ใจว่า การทําการสือ่สารกําลังเกดิขึน้ในตอนนี้ ขณะทีคุ่ณอ่านสิง่ทีฉั่นไดเ้ขยีน ม ี3 มติกิับการกระทําการสือ่สารโดยเฉพาะ : ตัวของฉันเอง, และสิง่ทีฉั่นกําลังตัง้ใจสือ่สาร ; คําศัพทท์ีม่อียู่ในเวลานี้ซ ึง่อยู่ในหนา้นี้ ; และสิง่ทีค่ณุเขา้ใจฉันกบัสิง่ทีก่ําลังพูด เมือ่ทัง้สามมติบิรรจบกนั การสือ่สารไดเ้ป็นสิง่ทีม่ปีระสทิธภิาพ ถา้พวกเรารู,้ บางท,ี จากแหล่งขอ้มูลอืน่ ๆ สิง่ทีเ่ป็นสถานการณ์ของผูป้ระพันธแ์ต่ละบคุคล นี้อาจจะชว่ยพวกเราใหเ้ขา้ใจขอ้ความตามความเป็นจรงิทีถู่กทําใหเ้กดิขึน้ “จดหมายจากเรอืนจํา” ของ Marthin Luther King, ถูกทําใหเ้กดิความเขา้ใจมากขึน้โดยบางคนผูซ้ ึง่รู ้ภายใตส้ถานการณ์ ซึ่งหนังสือที่ถูกเขียนใหด้ีกว่าโดยบางคนผูซ้ ึ่งไม่ได คํ้านึงถึงกับประวัตศิาสตรอ์เมรกิา เมือ่กลางศตวรรษที ่ 20 ถา้พวกเรารูข้อ้มูลเกีย่วกับผูป้ระพันธ ์ นี้อาจจะช่วยใหพ้วกเราเขา้ใจขอ้ความดว้ย การกล่าวสุนทรพจน์เรื่อง “Ich bin ein Berliner” ที่มีชือ่เสยีงของ John Kennedy ถกูทําใหเ้ขา้ใจงา่นกวา่ ถา้คนหนึง่เขา้ใจความสงสยัซึง่พบเมอืงขาวเยอรมันตะวันตกจํานวนมากมตีอ่นโยบายตา่งประเทศของชาวอเมรกิาระหวา่งกอ่นศตวรรษ 1960 (และ,การรูว้่าผูช้มเป็นชาวเยอรมันอาจจะช่วยอธบิายว่าทําไมเขาไม่พูดประโยคนี้เป็นภาษาองักฤษ) 22 การรูว้า่นอกจากกบัขอ้ความมันเองแลว้ มสีว่นประกอบอืน้ ๆ ของผูป้ระพันธแ์ละผูฟั้ง 2 อยา่ง , ล่ามพยายามเปิดเผยขอ้มูลมากเท่าที่จะเป็นไปไดเ้กีย่วกับผูป้ระพันธแ์ละผูฟั้ง นี้คือว่าทําไมนักปราชญเ์กีย่วกบัคัมภรีไ์บเบลิ ไดใ้ชเ้วลาอยา่งมากกบัความพยายามหาทีต่ัง้สถานการณ์สารที่เป็นทางการทีไ่ดใ้ห ้ พวกเขากําลังจะพยายามคน้หาขอ้มูลเกีย่วกับผูป้ระพันธแ์ละผูฟั้ง ซึง่จะชว่ยใหเ้ขา้ใจสมบรูณ์ของการทําการสือ่สารโดยเฉพาะทีไ่ดนํ้าเสนอโดยสาร(ขอ้ความ) ในจุดนี้ การเตือนที่สําคัญจําเป็นตอ้งถูกแสดง สําหรับนักศกึษางานวรรณกรรมผูผู้ฟั้งและผูป้ระพันธ์ตน้ฉบับจะไม่นําเสนอ, พวกเราแค่มีทาเขา้ที่ตรงกับหนึ่งในกลุ่มทั ้ง 3 ในกระบวนการเกี่ยวกับการสื่อสาร : ถอ้ยคําในตัวมันเอง ในทางตรงกันชา้มพวกเราจะมีขอ้ไดเ้ปรยีบดว้ยการมทีางทีต่รงกบัผูป้ระพันธแ์ละผูฟั้ง (“Paul, ในโลกอะไรทีค่ณุหมายถงึเกีย่วกบัการทําพธิีลา้งบาปสําหรับความตาย?” หรอื “มันมีผลกระทบกับคุณอย่างไร, Galatians, เมื่อ Paul กลา่ววา่เขาไดป้รารถนาความยุง่ยากกวา่ของเขาจะกําจัดตัวพวกเขาเอง?”) มันอาจจะไม่ถูกตอ้งนักทีจ่ะแนะนําว่าพวกเราตอ้งมวีธิกีารเขา้ถงึอย่างมากสําหรับความเขา้ใจกับการเกดิขึน้ บ่อย ๆ ครัง้ที่บางคนเผชญิหนา้กับคํากล่าวที่ฟุ่ มเฟือยกับผลที่ว่า “บางคนไม่สามารถเขา้ใจหนังสอืเกีย่วกับพระคัมภรีไ์บเบลิ เวน้เสยีแต่วา่บางคนเขา้ใจเหตุการณ์ของผูป้ระพันธ(์หรอืของผูฟั้ง)” ปัญหากับการกลา่วเชน่นัน้คอืวา่ พวกมันบอกเป็นนัยวา่พวกเราสามารถมคีวามไมเ่ขา้ใจโดยปราศจากวธิกีารเขา้ถงึขอ้มูลซึง่ไม่ไดม้อียู่เสมอ พวกเราไม่ไดม้คีวามคดิ ผูซ้ ึง่ไดเ้ขยีนวรสารถงึ Hebrews, หรอืทําไม, อืน่ ๆ มากกวา่สิง่ทีอ่าจจะถกูชีบ้อกในจดหมายเอง นีห้มายความวา่พวกเราไม่สามารถเขา้ใจจดหมายในความรูส้กึหรอื? ฉันคดิวา่ไม่ไดเ้ป็นเชน่นัน้ พวกเราแค่ตอ้งตระหนักวา่ขอ้มลูทีจ่ะสนับสนุนการทําการตคีวามเป็นการถกูละเวน้ในกรณีนี ้สิง่ทีส่ัมพันธก์ับการเตอืนนี้คอืขอ้ทีส่อง สําหรับนกิายโปรเทสแตนส,์ ตัวคัมภรีเ์องเป็นคัมภรีท์ี่มหีลักฐานพสิูจน์ได ้ การสรา้งขึน้ใหม่ของพวกเรา, ที่เกีย่วกับการคาดเดาของภายใต ้เหตกุารณ์เกีย่วกับประวัตศิาสตรซ์ ึง่ไดถ้กูใหไ้วใ้นงานเกีย่วกับพระคัมภรีไ์บเบลิถกูเขยีนขึน้และ, ไมไ่ดเ้ป็นคัมภรีท์ีม่หีลักฐานพสิจูนไ์ด,้ ดว้ยความเขา้ใจของฉันของวชิาวา่ดว้ยเทวทิยาของนกิายโปรเทสแตนส ์ การสรา้งขึน้ใหมเ่หลา่นัน้อาจจะสนับสนุนความเขา้ใจของพวกเรากับพระคัมภรี์ไบเบล แตค่ัมภรีเ์หลา่นัน้ไมไ่ดเ้ป็นอํานาจทางศาสนา ในทีส่ดุ เราอาจจะเพิม่เตมิไดว้า่ขอ้ผดิพลาดทีส่ําคัญของทฤษฎเีกีย่วกบัการอธบิายและตคีวามหมายในพระคัมภรีไ์บเบลิจํานวนมากเป็นการตัดออกไปของหนึง่หรอืมากกวา่ของกลุม่ทัง้สามเหลา่นีจ้ากการพจิารณาของพวกเขา ขณะทีก่ารโตแ้ยง้ทีส่ําคัญหลายอยา่งกําลังดําเนนิตอ่ไปกบัการมอีทิธพิลกบัทฤษฎเีกีย่วกบัการตคีวาม, การประเมนิผลของการโตแ้ยง้เหลา่นีข้องพวกเราจะทําไดด้ว้ยดทีีจ่ะรักษาบทบาทสําหรับแตล่ะอยา่งของมติทิัง้สามทีไ่ดก้ลา่วไวข้า้งบน ความเทา่เทยีมเกยีวกบัรปูแบบและทเีต็มไปดว้ยพลงัและความคดิสรา้งสรรค ์ หนึง่ของการโตแ้ยง้ทีต่่อเนื่องเกีย่วกับการแปลมุ่งไปทีคํ่าถาม ไม่ว่าการแปลควรมผีลสะทอ้นกลับกับรูปแบบหรือโครงสรา้งของประโยคหรือรูปแบบของภาษาตน้ฉบับ นักแปลทัง้หมดเห็นดว้ยร่วมกันว่าการแปลควรมีผลสะทอ้นกับขอ้ความของตน้ฉบับดว้ยศรัทธา แต่ทั ้งหมดไม่ไดถู้กใหเ้ห็นดว้ยกับสิ่งที่การแปลควรศรัทธาอย่างใกลช้ ิดต่อรูปแบบเกี่ยวกับไวยากรณ์ของภาษาตน้ฉบบั การแปลสามารถถูกตัง้อยู่บนสเปกตรัม ซึง่จะมี, ในระดับที่มากที่สุด, ความเลือ่มใสที่ตายตัวกบัรปูแบบของภาษาดัง้เดมิ(เสมอกนัทางรปูแบบ) และในระดับทีม่ากทีส่ดุอืน่ ๆ , การไม่เอาใจใสส่ําหรับรปูแบบ(ไมใ่ชพ่ระวรสาร) ของภาษาตน้ฉบับ An interlinear would come the closest to the first extreme, followed by the NASB. At the other extreme would be the NEB and TEV. In between would be the RSV and NIV, with the RSV leaning more toward a formal equivalence, and the NIV leaning more toward a dynamic equivalence. 23 เท่าที่ เป็นไปได ้ มันยุติธรรมที่จะพูดว่านักภาษาศาสตร์ที่ร่วมสมัยส่วนใหญ่ สนับสนุนความสําคัญเกี่ยวกับอํานาจที่เขา้ใกลท้ฤษฎี แมว้่าพวกเขาอาจจะผิดหวังในความพยามที่หลากหลายกับการผลติบางสิง่ เหตุผลสําหรับการเสนอถอดแบบความคดิของตน้ฉบับโดยปราศจากความพยายามที่จะยืนยันรูปแบบของหนังสือ คือว่าภาษาทั ้งหมดมีรูปแบบหรือโครงสรา้งในตัวของมันเอง ขณะทีร่ปูแบบหรอืโครงสรา้งของหนึง่ภาษาอาจจะคลา้ยกบัรปูแบบหรอืโครงสรา้งของภาษาอืน่ ๆ มันเป็นสิง่ทีไ่มเ่หมอืนกันดว้ย ดังนัน้ ถา้พวกเราพยายามยดึมั่นกับรูปแบบหรือโครงสรา้งที่เป็นทางการของภาษาอื่น ๆ พวกเราถอดแบบรูปแบบซึง่เป็นสิง่ผดิปกตหิรอืความสบัสน, ถา้มันไมทํ่าใหเ้ขวอยา่งแท ้ๆ ทเีดยีวในภาษาเป้าหมาย ยกตัวอยา่งเชน่ Greek มแีนวโนม้วา่มปีระโยคทีย่าวมาก ๆ ซึง่ประโยคทีห่ลากหลายถกูจัดการในความนิยมที่มีลักษณะของ hierarch อย่างมีเหตุมีผล น่ันคือว่า, จะมีจํานวนของอนุประโยคที่เชือ่มต่อกับประโยคที่ไม่ใช่อนุประโยค โครงสรา้งของประโยคชนิดนี้ เป็นปกตใิน Greek เรยีกว่า hypotactic (ประโยคถูกจัดการอย่างเป็นเหตุเป็นผลภายใตอ้กีภาษาหนึง่) ถา้พวกเราพยายามถอดแบบในภาษาอังกฤษ ประโยคของความยาวทีเ่หมอืนกนักบัหนังสอืตน้ฉบับของ Greek ผูอ้่านจะไม่มีความสามารถปฏิบัติตามการแปลของพวกเรา ยกตัวอย่างเช่น Ephesians 1:3 - 14 เป็นประโยคหนึง่ใน Greek, กับอนุประโยคทีไ่ม่สามารถอยู่ไดโ้ดยลําพังไดท้ี่ไดใ้หคํ้าจํากัดความเป็นอย่างดี ถา้พวกเราพยายามถอดแบบประโยคความยาวนี้ในภาษาอังกฤษ ผลจะเป็นเรือ่งยากทีจ่ะจัดการได ้ ถา้ผูอ้า่นภาษาอังกฤษจะเป็นผูส้ามารถปฏบิัติตามมันได ้ ผลที่สุดก็คือ นักแปลตอ้งเปิดเผยประโยคในภาษากรีกที่ยาวกว่า สู่ประโยคในภาษาองักฤษทีส่ัน้กวา่. สําหรับพระหรอืบาทหลวงและครู, มันเป็นเรือ่งสําคัญที่จะตอ้งมคีวามสามารถกับการจําแนกโครงสรา้งเกีย่วกับ hypotactic ของภาษาตน้ฉบับ เพราะวา่มันเป็นความสําคัญเกีย่วกับเทววทิยาและเกี่ยวกับหลักจรยิธรรม ยกตัวอย่างเช่น, มีแค่หนึ่งประโยคที่หลีกเลี่ยงไม่ได ้เทา่นัน้(ประโยคอสิระ) ใน Great Commission – “การสรา้งสาวก” กริยิาอืน่ ๆ ทัง้หมดไมเ่ป็นอสิระ ประโยคอืน่ ๆ ชว่ยอธบิายว่าหนึง่ในบัญญัต ิ10 ประการคอือะไร การแปลภาษาอังกฤษสว่นมาก, อยา่งไรก็ตาม, ทําใหเ้นื้อหานี้คลมุเครอืดว้ยการแปล the Great Commission แมว้า่มันเป็นบรรทัดของความสําคัญทีห่ลกีเลีย่งมไิด ้ อะไรเป็นสิง่ทีแ่ยกกวา่นัน้, พวกเขาโนม้เอยีงต่อการปฏบิัตติ่ออนุประโยคหนึ่ง แมว้่ามันเป็นประโยคหลัก (“Go”) ดังนั้นครูหรือพระหรือบาทหลวงจําเป็นตอ้งเป็นผู ม้ีความสามารถเขา้ใจสิ่งที่กําลังเกิดขึ้นในโครงสรา้งของภาษาตน้ฉบับ, ปราศจากการพยายามอยา่งหลกีเลีย่งไมไ่ดก้บัการถอดแบบมันในการแปลภาษาองักฤษ มีความแตกต่างอืน่ ๆ อีกระหว่างสองภาษา ตามที่เป็นแบบฉบับ ภาษากรีกใชก้ริยิากรรมวาจก ภาษาอังกฤษชอบใชก้รยิากัตตุวาจกมากกว่า ตามทีเ่ป็นแบบฉบับ ภาษากรกีสรา้งคํานามออกจากคํากริยา(การสรา้งคํา “redemption อย่างง่าย ๆ เป็น “redeem”) ผูพู้ดภาษาอังกฤษเป็นผูไ้ม่เป็นผูส้ะดวกสบายกับนามธรรมเหล่านี้ พวกเรามคีวามสขุกว่ากับการใช ้กริยิา การแปลความสําคัญเกีย่วกบัอํานาจโดยทั่วไปจะถอดแบบความหมายของ the Greek ในวิธีการที่ เป็นธรรมชาติกว่าในภาษาอังกฤษ ยกตัวอย่างเช่น In 2 Thess 2:13 , pistei aletheias, ถูกแปลเป็น “เชือ่ในความจรงิ belief in the truth” (ความสําคัญอยา่งเป็นทางการ) โดย RSV, แต่ “ความจิรงที่คุณเชื่อ the truth that you believe” (ความสําคัญเกี่ยวกับอํานาจ) โดย NEB จดหมาย, ขณะทีไ่มไ่ดถ้กูตอ้งมากกวา่กอ่นหนา้นี้, เป็นธรรมชาตนิอ้ยกวา่, และทําใหเ้ขา้ใจงา่ยกวา่ ตัวอยา่งทีค่ลาสสคิ ของความแตกตา่งระหวา่งรูปแบบหรอืโครงสรา้งภาษาอังกฤษและภาษากรกีถูกทําใหช้ัดแจง้ โดยความแตกต่างในการใหก้ริยิาชอ่งที ่3 โดยเฉพาะของพวกเขา อย่างแรก กริยิาชอ่งที ่3 ของภาษากรกีเป็นเรือ่งง่ายกว่ากริยิาชอ่งที ่3 ในภาษาอังกฤษ แต่กริยิาชอ่งที ่3 ของภาษากรกีถกูใชอ้ยา่งแตก่ตา่งกวา่กริยิาชอ่งที ่3 ในภาษาองักฤษ โดยทั่วไป Greek ใหใ้ชก้ริยิาชอ่งที ่3 ในสิง่ทีก่ําลังมคีวามนยิมเกีย่วกับศัพทท์ีก่ําหนด นี้เป็นสิง่ทีไ่มค่อ่ย 24 จะมใีนภาษาองักฤษ James Taylor ทําสญัลักษณ์เกีย่วกบั “Walking Man” แตน่ี้เป็นสิง่ทีไ่ม่ค่อยมขีา้งนอกการแสดงเกีย่วกับศลีปะ โดยทั่วไปพวกเราจะสรา้งประโยคทีส่ัมพันธก์ัน, “the man who walks” เนื่องจากความแตกตา่งในวธิกีารทีท่ัง้ 2 ภาษาใชก้ริยิาชอ่งที ่ 3 โดยเฉพาะ พวกเราไม่สามารถแปลคํากริยิาชอ่งที ่3 ในภาษากรกีกับคํากริยิาชอ่งที ่3 ในภาษาอังกฤษในหลาย ๆ กรณี โดยปราศจากการเป็นสิง่คลุมเครอืหรอืทีไ่ม่ชัดเจน Dikaiothentes in Romans 5:1 ไม่ควรถูกแปล, “having been justified” (NASB: formal equivalence), แต่ “since we are justified” (RSV: dynamic equivalence) อย่างไรก็ตาม มีปัญหาหลายอย่างกับการแปลความสําคัญที่เต็มไปดว้ยพลังและความคดิสรา้ง สรรค ์ ดังนัน้ นักแปลเป็นผูป้ล่อยใหเ้ป็นอสิระจากรูปแบบเกีย่วกับไวยากรณ์ของภาษาตน้ฉบับ เขาเป็นผูท้ี่เหมาะสมกว่ากับขอ้จํากัดของการแปลที่แน่นอน ในการพยายพูดอย่างเป็นธรรมชาตใินภาษาเจา้ของภาษา น่ันคือการแปลความสําคัญที่เต็มไปดว้ยพลังและความคิดสรา้งสรรค์เป็นความสามารถของการเป็นธรรมชาติกว่า และแม่นยํากว่าการแปลความสําคัญทีเ่ป็นทางการ แต่พวกเป็นผูท้ีม่คีวามสามารถกับการแปลผดิเชน่กัน ยกตัวอย่างเชน่ ใน Romans 8:3 , Pual ใชว้ลวีา่ dia tes sarkos การแปลทีส่ําคัญทีเ่ป็นทางการ RSV ถอดความนี้โดย “by the flesh” ซึง่เป็นทีเ่ชือ่ถอืไดก้ับตน้ฉบับ แตบ่างสิง่เป็นสิง่ทีค่ลมุเครอืในภาษาอังกฤษ The NIV ถอดความนี้อย่างแม่นยําดว้ยกลุ่มคํา “by the sinful nature” เป็นที่น่าเสยีดาย , NIV เป็นสิง่ที่ผดิอย่างแน่นอน เพราะว่า Paul ไม่ไดพู้ดเกีย่วกับธรรมชาตทิี่ตํ่ากวา่ หรอืธรรมชาตทิีเ่ป็นบาปทัง้สิน้ อันทีจ่รงิ, เขาไม่ไดพู้ด anthropologically แต่เป็นการไถ่บาปที่เกี่ยวกับประวัตศาสตร์ ในกรณีพิเศษนี้ I believe we would be bettr off with the ambiguous “flesh,” and have to ask what, “flesh” means for Paul, than to have the more precise but utterly un-Pauline “sinful nature” ไมส่ามารถแปลได ้ ปัญหาอืน่ ๆ ทีเ่กีย่วขอ้งกับการแปลความสําคัญทีเ่กีย่วกับพลังและความคดิสรา้งสรรค์ถกูทําใหส้มัพันธก์บัการใชอ้ืน่ ๆ ของพวกเขาเป็นการเรยีนพระคัมภรีไ์บเบลิ เนื่องจากคําศัพทท์ี่ไดใ้หอ้าจจะมจํีานวนหลายความหมาย มันอาจจะเป็นไปไดห้ลายครัง้ และความสับสนบอ่ย ๆ พยายามแปลคําศัพทใ์นภาษากรกีทีไ่ดใ้หไ้วก้บัศัพทใ์นภาษาอังกฤษ ทีเ่หมอืนกนัในทกุ ๆ กรณี เพราะฉะนัน้ การแปลความสําคัญที่เกีย่วกับพลังและความคดิสรา้งสรรคส์ามารถใหก้ารถอดความพเิศษมากกวา่ในภาษาอังกฤษ การถกูแกไ้ขโดยความพยายามถอดแบบคําศัพทใ์นภาษากรกีที่เหมอืนกันในวธิกีารในภาษาอังกฤษที่เหมอืนกัน นี้ก่อใหเ้กดิความเขา้ใจดกีว่าประโยคหรือกลุ่มคําที่มีลักษณะเฉพาะตนบ่อย ๆ อย่างไรก็ตาม มันไม่ไดรั้บการยอมรับจากผูอ้่านภาษาองักฤษทีจ่ะรูว้า่เมือ่ไร คําศัพทภ์าษากรกีทีเ่หมอืนกนัวางไวข้า้งหลังคําศัพทภ์าษาอังกฤษทีแ่ตกต่างกัน 2 ศัพท ์ ดังนัน้ เพียงแค่วธิเีดยีวทีจ่ะรูว้่าความหมายของคําศัพทค์อือะไร ดว้ยอยา่งแรกการยกตัวอยา่งขอบเขตของการใชแ้บบเต็มรูป ไมม่ทีางสําหรับผูอ้า่นภาษาอังกฤษที่จะรูว้า่คําศัพทอ์ะไรอยูข่า้งหลังคําศัพทภ์าษาองักฤษทีถ่กูคน้พบ ยกตัวอย่างเช่น เมื่อ Paul พูดว่าเขาไม่สามารถปราศรัย the Corinthians เป็น pneumatikoi, แต่ค่อนขา้งเป็น sarkinoi (1 Cor 3), เขาใชรู้ปแบบทีเ่กีย่วกับคําคุณศัพทข์องสิง่ทีพ่วกเราแปลโดยทั่วไป “spirit” และ “flesh” และใน Romans 8 (as well as elsewhere), มันเป็นสิง่ทีช่ัดเจนว่าชวีติในพระวญิญาณเป็นชวีติทีถู่กไถ่บาป ในทางตรงกันขา้มชวีติในทีเ่ป็นเนื้อหนังเป็นชวีติทีไ่มถู่กไถบ่าป ถา้คําคุณศัพทใ์น 1 Cor ถูกแปลวา่ “spiritual” และ “fleshly” ผูอ้่านสามารถเห็นว่ามีลักษณะเช่นเดียวกันกับพระวรสาร Pualine อื่น ๆ และเขา้ใจว่า Pual กําลังพูด, ในผลทีเ่กดิขึน้, “ฉันไมส่ามารถกลา่วไดว้า่คณุเป็นบคุคลทีถ่กูไถบ่าป แตเ่ป็นบคุคลผู ้ไมไ่ดถ้กูไถบ่าป” แต ่ the NIV วเิคราะหว์า่ sarx เป็น “sinful nature ธรรมชาตเิกีย่วกบับาป” ใน Rom 8, และ sarkinos เป็น “worldly อย่างโลก ๆ” ใน 1 Cor 3 ดว้ยเหตุผลทีว่่าผูอ้่านการแปลนี้ไม่ไดต้ระหนักว่าในรูปแบบรากศัพทท์ีเ่หมอืนกันกับตน้ฉบับทีถู่กใช ้ การสรุปนี้คอืว่าเป็นการแปลความสําคัญเกีย่วกบัพลังหรอืความคดิทีส่รา้งสรรค,์ เมือ่ทําไดด้,ี ถอดความไดแ้มยํ่ากว่าและ การแสดงเป็นพเิศษกับภาษาอังกฤษทีม่ชีวีติชวีากว่า อย่างไรก็ตาม มันทําใหม้ยีากกวา่ทีจ่ะเปรยีบเทยีบขอ้เขยีนโดยลําพังตนเองกบัขอ้ความทีต่รงกนัขา้ม 25 ในการชมุนุมของครสิตศ์าสนิกชนในโบสถท์ีไ่ดก้ําหนดให,้ ความหลากหลายของการแปลจะเป็นเรือ่งทีไ่ดจ้ะเสนอ ครูทีส่อนอยูใ่นโบสถต์อ้งมคีวามสารถเขา้ใจอย่างกระจ่างกับการอธบิายตน้ฉบับอย่างแม่นยําทีส่ดุในภาษาอังกฤษในทุก ๆ สถานการณ์ ในการตัดสนิใจของฉัน,ไม่มีการแปลที่ร่วมสมัยเป็นสิง่ที่เหนือกว่าอย่างชัดแจง้กับอย่างอื่น ๆ แต่ละอย่างเป็นการผสมผสานของความแข็งแกรง่และความออ่นแอ, เนือ่งจากความแตกตา่งของชิน้งาน จากพืน้ทีย่กสงูในโบสถ(์ครสิต)์ เรือ่งราวบางอยา่งสามารถถกูแยกออกจากกันคอ่นขา้งง่าย การถอดความ, แมว้่าเป็นประโยชน์ทีจ่ะแสดงใหเ้ห็นจุดเด่น, ไม่ควรถูกใชเ้ป็นบทเทศนาพื้นฐานทั่ว ๆ ไป เพราะว่าบทเทศนาสะทอ้นใหเ้ห็นทัศนะของผูถ้อดความอย่างสมบูรณ์ พระคัมภีรไ์บเบลิของเด็ก ๆ เช่น the Good News, และระดับที่นอ้ยกว่า, the NIV ไม่ควรถูกใช ้เป็นจุดเริม่แรกของเทศนา ที่ถูกส่งตรงไปยังการชุมนุมของครสิต์ศาสนิกชนในโบสถท์ัง้หมด the NASB ไม่ควรถูกใชอ้ย่างง่าย ๆ เพราะภาษาอังกฤษเองเป็นภาษาที่เลวรา้ย การยดึตดิที่ตายตัวกับหลักการทีส่ําคัญทีเ่ป็นทางการ, ขณะทีก่ารทําใหม้ันเป็นประโยชน์ทีส่งูในการศกึษา, ทําใหม้ันไมเ่หมาะสมอยา่งยิง่ในสถานทีต่ัง้ทีก่ารสือ่สารเป็นสิง่ทีส่ําคัญ The NIV ไมค่วรถกูใชจ้ากพืน้ทีย่กสงูในโบสถ(์ครสิต)์, ในการตัดสนิใจของฉัน เพราะวา่มันเป็นการแปลเกีย่วกบันกิายยอ่ย ๆ ในศาสนา มันเป็นการแปล “เกีย่วกบัศาสนาครสิตน์กิายโปรแตสแตนทท์ีศ่าสนกิชนของนกิายนี้เชือ่ถอืในคัมภรีไ์บเบลิและการชว่ยใหร้อดจากบาปโดยการศรัทธาในพระเยซ”ู ทีส่ารภาพบาปหรอืความผดิดว้ยตนเอง ซึง่แยกการไมเ่กีย่วกบัศาสนาครสิต์นกิายโปรแตสแตนทท์ีศ่าสนกิชนของนกิายนีเ้ชือ่ถอืในคัมภรีไ์บเบลิ และการชว่ยใหร้อดจากบาปโดยการศรัทธาในพระเยซอูอกไปจากกระบวนการแปล ดังนัน้มันจงึเป็นสิง่ทีไ่มส่ามารถยอมรับไดโ้ดยพระในศาสนาครสิต ์(มันแยกออกไปจากผูค้นในระยะแรกผูซ้ ึง่ไมไ่ดเ้รยีกตัวพวกเขาเองว่า “evangelical เกีย่วกับศาสนาครสิตน์ิกายโปรแตสแตนทท์ี่ศาสนิกชนของนิกายนี้เชือ่ถอืในคัมภรีไ์บเบลิและการชว่ยใหร้อดจากบาปโดยการศรัทธาในพระเยซู” เพียงแค่เป็น Kingdom Translation แยกผูค้นออกไปผูซ้ ึ่งไม่ไดเ้รียกตัวพวกเขาเองว่าเป็นพยานของพระยโฮวา (Jehovah’s Witnesses) อันทีจ่รงิ, ยิง่กวา่นัน้สําหรับการศกึษาวัตถปุระสงค,์ บางคนจะตอ้งเป็นผูร้ะมัดระวังเกีย่วกับอคตเิกีย่วกับศาสนาครสิต์นิกายโปรแตสแตนท์ที่ศาสนิกชนของนิกายนี้เชือ่ถอืในคัมภรีไ์บเบลิและการชว่ยใหร้อดจากบาปโดยการศรัทธาในพระเยซทูีถ่กูสะทอ้นในการแปลนี้ ดว้ยวธิทีีอ่่อนแอ, ดเีท่ากับความแข็งแรง, ลัทธทิี่เกีย่วกับศาสนาครสิต ์นิกายโปรแตสแตนทท์ีศ่าสนกิชนของนกิายนีเ้ชือ่ถอืในคัมภรีไ์บเบลิและการชว่ยใหร้อดจากบาปโดยการศรัทธาในพระเยซไูมไ่ดถ้กูชดเชยโดยคณะกรรมการ “ทีค่รอบคลมุ” ทีม่ากกวา่ โดยเฉพาะ, the NIV แสดงใหเ้ห็นว่าสัญลักษณ์หลาย ๆ อย่างของการเป็นผูเ้ชือ่ถอืในลัทธปัิจเจกชน, การเป็นผูม้ปีระสบการณ์ และการเป็นผูป้ลกุกระแสศรัทธาขึน้มาใหม่ (ฉันกําลังพู ด เกี่ยวกับ the NIV New Testament; ฉันไม่ได ป้ ระเมินค่าหรือผลของ the NIV Old Testament อยา่งถีถ่ว้น) ในขณะเดยีวกัน the NIV ควรอยู่ในการศกึษาของพระผูส้อนศาสนาเพราะว่ามันการแสดงใหเ้ห็นภาพที่ดขีองความตอ้งการของการแปลความสําคัญเกีย่วกับพลังและความคดิที่สรา้งสรรค์ และมันเป็นความสําเร็จอย่างยิง่ดว้ยกับจุดประสงค์มากมาย the RSV, การมผีลสะทอ้นกลับกับความกวา้งของโบสถ,์ ลักษณะเฉพาะทีส่งูของอังกฤษ, และการเป็นตัวแทนที่แม่นยําถูกตอ้งอย่างสมเหตุสมผลของหนังสอืตน้ฉบับ, บางทีถูกเสนอหนังสอืสําหรับการในในพืน้ทีย่กสงูในโบสถส์ําหรับเทศน ์ การแปลเป็นงานเกยีวกบัเทววทิยา มันไดก้ลายเป็นความกระจา่งชดัเจนอยา่งมากมายขึน้วา่ การแปลไมส่ามารถถกูกระทําโดยแทจ้รงิในความว่างเปล่าเกีย่วกับเทววทิยา เมือ่ความหลากหลายของทางเลือกเกีย่วกับภาษาศาสตรเ์สนอใหพ้วกเขา ปัจจัยเกีย่วกับเทววทิยาสามารถมอีทิธพิลกับการตัดสนิใจเลอืกหนึ่งทางเลือกหรือมากกว่า อันที่จรงิ, ปัจจัยหลาย ๆ ปัจจัยควรมีอทิธพิลกับการแปล การแกปั้ญหาของคําถามการแปลเกีย่วกบัวา่แปล telos in Romans 10:4 อยา่งไร ถกูแกปั้ญหาใน 26 ส่วนที่ใหญ่โดยการแกไ้ขคําถามที่ใหญ่กว่าเกี่วกับวชิาว่าดว้ยศาสนาของ Pual เขาเขา้ใจความสัมพันธร์ะหว่าง the older testament และ the Christ event ไดอ้ย่างไรเป็นตน้ ดังนั้นวชิาว่าดว้ยเทววทิยาหรือศาสนาเป็นสิง่ที่ถูกกําหนดโดยพระคัมภีรไ์บเบลิ, และการแปลพระคัมภรีไ์บเบลิถกูกําหนดแน่นอนอยา่งนอ้ยทีส่ดุบางสว่น โดยการพจิารณาเกีย่วกบัวชิาวา่ดว้ยเทววทิยาหรอืศาสนา มันเป็นเรือ่งงา่ยทีจ่ะดวูา่มันมบีางสิง่ลอ้มรอบทีน่ี่ โชคดทีีม่ันไมไ่ดม้กีารโคจรทีช่ัว่รา้ย เพราะวา่ถา้คนหนึง่เป็นผูเ้ต็มใจทําใหเ้พลดิเพลนิกบัทางเลอืกทีห่ลากหลายอยา่งเห็นอกเห็นใจ คนหนึง่สามารถเตบิโตดว้ยความมั่นใจกับสิง่ทีบ่างคนประเมนิค่าการแปลทีไ่ดใ้หไ้ว ้ คนหนึ่งตอ้งไม่เสแสรง้ อย่างไรก็ตาม การแปลคือจังหวะของ “การอธบิายหรือการตีความขอ้เขยีนก่อน” หรือ “ก่อนการตีความ” จังหวะแรกของการตีความคือการแปล จังหวะนี้จะมีอทิธพิลต่อจังหวะอืน่ ๆ ทัง้หมด ดังนัน้มันตอ้งถูกทําใหเ้ขา้ใกลก้ับคลังสรรพาวุธทัง้หมดของเครือ่งมอืเกีย่วกบัเทววทิยาหรอืวชิาวา่ดว้ยศาสนศาสตร ์ 3.1 ทฤษฎเีกยีวกบัความหมายทางภาษาศาสตร ์ มันเป็นเรือ่งทีเ่หมาะสมในตอนนี้ทีจ่ะยา้ยการพจิารณาบางอย่างของการจัดการกับความหมายของคําศัพทเ์ฉพาะตน(เรยีกอย่างง่าย ๆ ว่าความหมายทางภาษาศาสตรเ์กีย่วกับคําหรอืศัพท)์ พจนานุกรมในมือของนักเทศน์ที่มีจนิตนาการมากเกนิไปอาจจะเป็นอันตรายถงึตายได ้ของเครือ่งมอืของมนุษยท์ุกคน ระยะเวลาทีก่ําหนดของอัตรารอ้ยละทีต่รงไปตรงมา, เวททีีม่คีวามเหลวไหลไรส้าระอาจจะเนื่องมาจากความเขา้ใจผิดของคําศัพท์สื่อสารความหมายอย่างไรมากกว่าขอ้ผิดพลาดที่ เกี่ยวกับการตีความอื่น ๆ ดังนั้นการศึกษาเกี่ยวกับเทคนิคของภาษาศาสตรไ์ดเ้ริม่ตน้ในช่วงแรกของศตวรรษที่ 1๙ , ตัวเลขของการเขา้ใจอย่างถ่องแทท้ี่มีคุณค่ามากไดถู้กคน้พบโดยนักภาษาศาสตร์ เนื่องมาจากอะไรเป็นความพยายามกับการจัดเตรียมความเขา้ใจอย่างถ่องแทบ้างอย่างที่เป็นประโยชน์ที่สุดของพวกเขา สําหรับเขาเหลา่นัน้ผูซ้ ึง่ตอ้งการสอนและเทศนาดว้ยศรัทธา 3.1.1 สาขาวชิาและบรบิทเกยีวกบัเกยีวกบัความหมาย (ทางภาษาศาสตร)์ คําศัพทส์ว่นมากหมายถงึจํานวนของสิง่ของ จะนําคําศัพทภ์าษาอังกฤษ “run” มันสามารถปรากฏในบรบิทดังตอ่ไปนี ้The athlete is running. นักกฬีากําลังวิง่ Her nose is running. น้ํามกูของหลอนกําลังไหล We scored a run in the sixth inning. พวกเราทําคะแนนไดใ้นชว่งทําคะแนนทีห่ก I have a run in my stocking. Does your car run? รถคณุทํางานหรอืเปลา่? My computer runs on Windows. คอมพวิเตอรข์องฉันทํางานกบัวนิโดวส ์For how long is the movie running? อกันานหรอืเปลา่ทีห่นังจะฉาย? You want to run that by me again? His sermons seem to run on forever. ดเูหมอืนวา่เทศนาของเขาดําเนนิอยู่ชัว่นรัินดร ์ She's running the flag up the pole. Jackson is running for President. แจคสนักําลังแขง่ขันสําหรับการเป็น ประธานาธบิด ีWho left the water running? ใครไดเ้ปิดน้ําทิง้ไว?้ เพียงพอแลว้ มันเป็นสิง่ทีช่ัดเจนคําศัพทส์ว่นมากสามารถมคีวามหมายถงึจํานวนของสิ่งที่แตกต่างกัน คุณรูไ้ดอ้ย่างไรว่าคําศัพท์หมายถึงอะไรในสถานการณ์แวดลอ้มที่ได ้กําหนดให ?้ พวกเราไม่ไดแ้ค่เลือกอย่างใดอย่างหนึ่งที่พวกเราชอบกว่า อันที่จิรงมี 2 27 สว่นประกอบกับควาหมาย : สาขาวชิาเกีย่วกับความหมายทางภาษาศาสตรแ์ละบรบิทเกีย่วกับความหมายทางภาษาศาสตร ์ สาขาวชิาเกี่ยวกับความหมายทางภาษาศาสตร ์พวกเราหมายถงึลําดับเต็มของวธิีที่คําศัพท์ไดแ้ละถูกใช(้ตัวอย่างอยู่ขา้งบน, สาขาวชิาเกี่ยวกับความหมายทางภาษาศาสตร์บางส่วนสําหรับ “run”) ดว้ยการทดสอบ “field” ของความหมายที่น่าจะเป็นไปได ้ พวกเราเริม่ตน้ทําทางเลอืกใหแ้คบลง โดยปกต,ิ ยังมทีางเลอืกมากมาย ดังนัน้พวกเราตอ้งพาไปสูร่ะดับอืน่ ๆ ระดับทีส่องคอืการกําหนดบรบิทเกีย่วกับความหมาย(ทางภาษาศาสตร)์ ยกตัวอย่าง ถา้ “run” สามารถอา้งองิการเคลือ่นไหวรวดเร็ว,ที่มสีองเทา้ ในบางบรบิท พวกเราสามารถขจัดทางเลือกนั้นในหลายบรบิทที่ที่ไม่มีขาหรือเทา้ ถา้ “run” สามารถหมายถึง “flow” หรือ “drip” มันเป็นวธิีการของความเขา้ใจมันที่เป็นไปได ้ที่ซ ึง่จมูกและก๊อกน้ําปรากฏ แต่ไม่มีที่ของเหลวไม่ไดเ้กดิขึน้ ในการพูดในทุก ๆ วันนี้ พวกเราทําการเปรยีบเทียบชนิดนี้กับบรบิทเกีย่วกับความหมาย(ทางภาษาศาสตร)์ อยา่งรวดเร็วมากและอย่างไมม่ผีลสะทอ้นวา่โดยทั่วไป พวกเราไม่ไดรู้ส้กึตัวกับการทํามัน แต่อย่างไรก็ตามพวกเราก็ทํามัน และโดยทั่วไปความถูกตอ้งแม่นยําทีด่เียีย่ม มันเป็นสิง่ทีห่ลกีเลีย่งไม่ไดว้า่พวกเราทําสิง่นี้กับวรรณกรรมเกีย่วกับคัมภรี์ไบเบลิดว้ย ไม่มีคําศัพท์ใดนําไปสู่สาขาเกีย่วกับความหมาย(ทางภาษาศาสตร)์ที่สมบูรณ์สู่บรบิทที่กําหนดให ้ กระนัน้คํากล่าวของนักเทศน์ทีเ่พอ้ฝันจํานวนมากเป็นสิง่ที่เนื่องจากความพยายามทําทกุ ๆ สิง่นี ้ 3.1.2 ความหมายของ “รากศพัท”์ คนจํานวนมากพูดถงึ “ความหมายของรากศัพท”์ คนจํานวนมากพูดถงึเรือ่งผ ีไม่ใชท่ัง้สองอย่างมอียู่ ทีช่ัดเจน, เมือ่ผูค้นพุดถงึ “รากศัพท”์ ความหมายของคําศัพท ์ พวกเขากําลังพยายามคน้หาแก่นสําคัญ หรือระดับของคําศัพท์ที่เกีย่วกับความหมาย(ทางภาษาศาสตร์)ทั่วไปในแต่ละบริบท นี้อาจจะทํางานในบางสถานการณ์ แต่มันไม่ทํางานส่วนใหญ่ มีความหมายของ “รากศัพท์” ทั่ วไปอะไรในคําศัพท์ซึ่งสามารถใหเ้หตุผลสําหรับความหลากหลายของการใชร้ายการทีอ่ยู่ขา้งบน? มันเป็นการเคลือ่นทีห่รอื? บางทสีําหรับนักกฬีา, ธงชาต,ิ แมว้่าจมูก(ซึง่ไม่ไดเ้คลือ่นยา้ยตัวมันเอง,แต่เนื้อหาสาระเคลือ่นไหว) แต่มันม ี“การเคลือ่นไหว” ทีเ่กีย่วขอ้งกบัการกลา่ววา่บคุคลกําลังวิง่ไปสํานักงานหรอื? แตล่ะการเคลือ่นไหวเกดิขึน้เมือ่ภาพยนตร ์“ฉาย” ประมาณ 6 สปัดาห?์ Is a “run” in a stocking a movement of some sort? ฉันลม้เหลวทีจ่ะเห็นว่ามอีย่างไร, โดยปราศจากการตคีวามคําศัพท ์“motion” ที่ประกอบดว้ยบางสิง่บางอยา่งอย่างแทจ้รงิ และถา้พวกเราทําอยา่งนี้, แลว้พพ้วกเราทําอยา่งนี ้แลว้พวกเราไม่ไดก้ําลังเรยีนบางสิง่บางอย่างโดยเฉพาะเกีย่วกับคําศัพทใ์นการถามคําถาม(นี้เป็นขอ้บกพร่องเกี่ยวกับการปฏิบัติของการวิเคราะห์เกี่ยวกับส่วนประกอบที่คลา้ยกันกับการศกึษาความหมายของคํา; ถา้บางคนพบองประกอบทั่วไปเกีย่วกับสิง่ทีส่ัมพันธก์ับการใชท้ี่หลากหลายทัง้หมด, มันไมใ่ชส่ ิง่ทีเ่ฉพาะเจาะจงเพยีงพอทีจ่ะเป็นการชว่ยเหลอืจรงิ ๆ ในแตล่ะบรบิทที่กําหนดให)้ ในความจรงิที่แทจ้รงิ พวกเราไม่ไดรู้จ้รงิ ๆ ว่าทําไมผูค้นใชคํ้าศัพท์ในระดับทีก่วา้งอย่างมากของวธิกีารทีพ่วกเขาที่ไดก้ระทํา แต่คําตอบทีแ่น่นอนไมไดว้างอยู่บนขอ้เท็จจรงิของความหมายของ “รากศัพท”์ ทีถู่กกล่าวถงึ มันธรรมดากับผูใ้ชท้ัง้หมด ดังนัน้, สําหรับจุดมุ่งหมายของการตคีวาม, มันเป็นสิง่ทีไ่ม่ไดด้กีวา่การพูดความหมายของ “รากศัพท”์ ทั ้งสิน้ แค่มองดูที่ขอบเขตเกี่ยวกับความหมาย(ทางภาษาศาสตร์) ทั ้งหมด และจํากัดที่ขอบเขตดว้ยการพจิารณาเกีย่วกบับรบิท นีไ้มไ่ดห้มายความวา่ไมไ่ดม้คีวามคลา้ยคลงึในความหลากหลายของการใชคํ้าศัพท ์ ถา้พวกเรากลับไปยัง “run” พวกเราสามารถกําหนดขอบเขต “sub” ที่หลากหลาย พวกเราสามารถเห็น “run” ถกูใชก้ับของเหลว, ชีแ้นะวา่พวกมันกําลังไหลเวยีน พวกเราสามารถเห็น “run” ถูกใชก้ับเครือ่งยนตท์ีช่ ีแ้นะว่าพวกมันกําลังปฏบิัตกิารเชน่กับทีพ่วกมันควรทํา พวกเราสามารถเห็นวา่มันถกูใชใ้นการอา้งองิกบัการวางเทา้ขา้งหนึง่ไปขา้งหนา้ สิง่อืน่อยา่งซํ้าไปซํ้ามา 28 ในความตอ่เนื่องอยา่งรวดเร็ว, ซึง่จะสวมกอดนักกฬีา, และ, ดว้ยการขยายออก “run” ในเกมส์เบสบอล(ซึง่เป็นการอา้งองิถงึเกีย่วกับการขาดผูช้ว่ยเหลอืทีเ่พียงพอกับบางคนทีก่ําลังวิง่รอบสนามเบส) แต่ขอบเขตเหล่านี้ไม่ไดป้รากฏกับสิง่ที่สัมพันธซ์ ึง่กันและกัน และที่แย่กว่านั้น ขอบเขตเหล่านี้ไม่ไดอ้ธบิายสต๊อกหรอืธง บางทพีวกเราควรนําความหมายของ “root” ออกปีละครัง้, วันที ่31 เดอืนตลุาคม, แลว้รับพวกมันกลับมาคนือกีสําหรับสว่นทีเ่หลอืของปี 3.1.3 นริุกตศิาสตร(์เรอืงราวเกยีวกบัประวตัศิาสตรข์องคํา)และการเปลยีนเกยีวกบัความหมาย(ทางภาษาศาสตร)์ นิรุกตศิาสตร์เป็นสาขาวชิาที่มีเหตุผลของการเรียนอย่างสมบูรณ์ นิรุกตศิาสตร์เป็นการศกึษาประวัตศิาสตรข์องการใชคํ้าศัพท ์ มันมปีระโยชน์เกีย่วกับประวัตศิาสตรต์่อการพสิจูน์กับพวกเราว่าคําศัพทอ์าจจะไดห้มายถงึอะไรในยคุทีไ่ดก้ําหนดให ้ มสีิง่หนึง่ทีนั่กนริุกตศิาสตร์ไดค้น้พบคือคําศัพ์เปลียนแปลงมากกว่าเวลา น่ันคือ, ผูค้นใชคํ้าศัพท์อย่างชัดเจนในความหลากหลายของวธิกีารทีเ่พิม่มากขึน้ การขยายออกไปของการใชท้ีเ่ป็นทีรู่ก้ันด,ี และการสรา้งการใชใ้หม่ ดังนัน้ ประวัตศิาสตรข์องการใชคํ้าศัพท์เป็นสิง่ไม่จําเป็นที่จะช่วยในการกําหนดความหมายในบรบิทโดยเฉพาะ และทีแ่น่นอนมันไมใ่ชก่รณีทีค่วามหมายทีไ่ดรู้ ้“แต่แรก” เป็น “ความจริง” หรือจําเป็นที่ฉันพูดความหมาย “root” ยกตัวอย่างเช่น “Gay” อาจจะมีความหมายดีว่า “happy” หรือ “carefree” ในที่ที่แ น่นอนกับเวลาที่แ น่นอน มันไม่ได ้หมายความอย่างเด็ดขาดเป็นส่วนใหญ่ว่าทุกวันนี้ใน San Francisco ไม่ไดทํ้าใหเ้ขา้ใจผิด “happy” เวลาใดเวลาหนึ่งเป็นบาร ์“gay” อาจจะเป็นประสบการณ์ที่ไม่น่ารืน่รมยม์ากสําหรับการเลกิอยา่งเด็ดขาดเกีย่วกบัเพศตรงกนัขา้ม ล่ามที่แปลเกีย่วกับพระคัมภีรไ์บเบลิ ไม่ไดส้นใจโดยเฉพาะกับสิง่ที่คําศัพท์อาจจะมีความหมายในศตวรรษทีห่ลากหลายแตก่อ่นในตอนนัน้กับปัญหาทีก่ําลังกลา่วอยู ่ในทางตรงกันขา้ม ล่ามที่แปลเกี่ยวกับพระคัมภีร์ไบเบลิ ตอ้งการรูว้่าอะไรเป็นขอบเขตของความหมายที่คําศัพทม์ใีนยคุกับปัญหาทีก่ําลังกลา่วอยู ่ นริกุตศิาสตรไ์มไ่ดม้ปีระโยชน์โดยเฉพาะกบัผูแ้นะนําความหมายของคําศัพทใ์นแต่ละบรบิททีไ่ดก้ําหนดใหไ้ว ้ บรบิทเกีย่วกับความหมาย(ทางดา้นภาษาศาสตร)์ เป็นมากวา่การแนะนําทีน่่าเชือ่ถอื 3.1.4 Polyvalency คณุอาจจะพบโดยบังเอญิ(คําอทุานแสดงความไมพ่อใจ, การใชอ้ืน่ ๆ ของคําวา่ ‘run”) คําศัพทน์ี้จากเวลาหนึง่สู่อกีเวลาหนึ่ง ดังนัน้คุณอาจจะรูด้วี่ามันหมายถงึอะไร “Polyvalency” เกีย่วโยงไปถงึความสามารถของคําศัพทท์ีไ่ดก้ําหนดใหไ้วท้ีม่จํีานวนของความหมายในแตล่ะยคุเกีย่วกบัประวัตศิาสตรท์ีไ่ดก้ําหนดใหไ้ว ้ “Run” เป็น polyvalent มันเป็นสิง่สําคัญสําหรับลา่มที่เป็นผูม้สีํานึกกับระดับของความหมายที่จะเป็นไปไดข้องคําศัพทท์ี่ไดก้ําหนดใหไ้ว ้ ก่อนที่จะกําหนดวา่มันหมายถงึอะไรในบรบิททีไ่ดถ้กูกําหนดใหไ้ว ้ 3.1.5 คาํศพัทแ์ละแนวความคดิ สําหรับวัตถุประสงคข์องความชัดเจน, มันเป็นประโยชน์ที่ทําใหเ้ห็นถงึความแตกต่างระหว่างคําศัพท์และแนวความคิด คําศัพท์ส่วนมากสามารถถูกใชอุ้ทิศใหเ้ป็นจํานวนของความคดิ และความคดิสว่นมากสามารถถูกจัดการปัญหาโดยการใชลํ้าดับของคําศัพท ์ ดังนัน้ charis เป็นคําศัพท;์ grace เป็นความคดิซึง่สามารถใหคํ้านยิามในความหลากหลายของวธิกีาร ดั ง นั้ น ถ ้า คุ ณ ต ้อ งก า รศึ ก ษ า , “The Grace of God in the New Testament” คุ ณ จ ะประกอบดว้ยอยา่งแน่นอนไมเ่พยีงแคก่ารเรยีนคําศัพทข์อง charis, แตเ่รยีนขอ้เขยีนดว้ยซึง่เป็นการอา้งอิงกิจกรรมที่มีเมตตากรุณาของ God โดยปราศจากการใชคํ้าศัพท์โดยเฉพาะ ยกตัวอยา่งเชน่ นยิายเปรยีบเทยีบของกรรมกรในไรอ่งุน่ทีม่ผีลสะทอ้นกลับกับลักษณะเฉพาะที่เป็นความกรุณาของพระเจา้ เนื่องจากเขาเหล่านั้นผูซ้ ึง่มาชา้ในวันที่ไดรั้บค่าตอบแทนที่เท่า 29 เทยีมกันกับเขาเหลา่นัน้ผูซ้ ึง่ไดใ้ชแ้รงงานทัง้วัน God ประทานอานาจักรอยา่งงดงามไม่เพยีงแค่ชาวยวิเท่านั้น แต่กับคนนอกศาสนา(ที่มใิช่ชาวยวิ)ดว้ย ผูซ้ ึง่มาในสถานที่เกดิเหตุชา้เล็กนอ้ย การพดูทีเ่กยีวกบัประวัตศิาสตรก์ารไถบ่าป 3.1.6 “งานศลิปะทใีชส้งิของนอ้ยชนิแตใ่หคุ้ณคา่มาก” เกยีวกบัความหมาย (ทางภาษาศาสตร)์ หนึ่งของความจรงิที่ไม่ตอ้งพิสูจน์ที่ดีที่สุดที่จะใชป้ระยุกต์เมื่อการพยายามคน้หาความหมายของคําศัพท์ที่ไดก้ําหนดใหไ้วถู้กสรา้งขึ้นเป็นครั ้งแรกโดย Ferdinand de Saussure และลูกศิษย์ของเขา ความหมายที่ดีที่สุดของคําศัพท์ที่ไดก้ําหนดใหไ้วเ้ป็นความหมายที่มีส่วนทําให ้อย่างนอ้ยที่สุดกับความหมายทัง้หมดของประโยค ในการทําการสือ่สารส่วนมาก, พวกเราไม่ได ้ “ใส่ขอ้มูล” ของคําศัพท์ที่กําไดก้ําหนดใหก้ับความหมายที่มากมาย ในทางตรงกันขา้ม พวกเราพูดดว้ยขอ้ความสัน้ ๆ และประโยค --- คําศัพทท์ีเ่ฉพาะตนมคีวามหมายเล็กนอ้ยในและของพวกมันเอง แตค่วามหมายมากเมือ่ผกูหรอืมัดไวก้บัคําอืน่ ๆ นักศกึษาศาสนาและพระผูส้ัง่สอน(ศาสนาครสิต)์จํานวนมากดเูหมอืนวา่เป็นผูไ้มม่คีวามสํานกึในเรือ่งนี้, สําหรับพวกเขา, บอ่ย ๆ ครัง้ , ตคีวามพระคัมภรีไ์ปเบลิผา่นคําศัพทเ์ฉพาะของคัมภรีเ์องเกอืบจะเป็นเรือ่งเกีย่วกบัเวทมนต ์ การครอบงําความจรงิทีย่ ิง่ใหญแ่ละความลกึลับในสาร 6 หรอื 7 ฉบับ มศีัพทเ์ฉพาะ 2-3 ศัพทจํ์านวนมากในแตล่ะภาษา ซึง่เป็นการใสข่อ้มูลอย่างมากมากวา่คําศัพทส์ว่นใหญ ่ การสรปุการสงัเกต ถา้เป็นสิง่ทีก่ลาวอยา่งสัน้ ๆ ถงึผลของการเรยีนเกีย่วกบัภาษาศาสตรใ์นยคุสมัย 2-3 ยคุทีผ่่านมา บางยคุตอ้งอา้งองิกับความสําคัญของบรบิทอยา่งแน่นอน ภาษาศาสตรไ์ดทํ้าใหพ้วกเราตระหนักรูถ้งึความจรงิอย่างซํ้าซากว่าบทที่เกีย่วกับการสือ่สารซึง่มสี่วนสําคัญคือประโยค, ไม่ใชคํ่าศัพท ์ คําศัพทเ์ฉพาะตัว ไดย้า้ยจากบรบิทของประโยค, นาน ๆ ครัง้สือ่สารอยา่งไดผ้ล คําศัพท์ผูกเรียงเป็นแถวดว้ยกัน การช่วยเหลือและการตีความร่วมกันสามารถสือ่สารอย่างไดผ้ลมาก สําหรับนักเรยีนทีศ่กึษาเกีย่วกับพระคัมภรีไ์บเบลิ, นี้หมายถงึวา่พวกเราตอ้งดูทีบ่ทของการสือ่สารทีใ่หญก่วา่(ประโยคและยอ่หนา้) อยา่งนอ้ยทีส่ดุอยา่งจรงิจังขณะทีพ่วกเรามองดูทีส่ําศัพทท์ีเ่ฉพาะตน พวกเราตอ้งตระหนังถงึขอ้เท็จจรงิทีว่่าคําศัพทท์ีไ่ดก้ําหนดใหส้ามารถบง่ชีถ้งึจํานวนของสิง่ทีแ่ตกตา่งกนัในจํานวนของบรบิททีแ่ตกตา่งกนั โดยสว่นตัว ฉันอยากเห็นเทศนามากกวา่นี้กบับททัง้หมดของพระคัมภรี,์ และแมก้ระทั่งหนังสอืทัง้หมด, และเทสนาที่นอ้ยกว่ากับบทกวทีี่นี่หรือที่น่ัน (If a person can produce a single 20-minute distillation of Romans 1-11 แปลไม่ได)้ เขาสามารถจัดการกับ Romans 6:3 ไดอ้ย่างแน่นอน เมือ่มันปรากฏตัว ถา้การเนน้ย้ําเกีย่วกับบรบิทของนักภาษาศาสตรท์ีร่่วมสมัยสามารถช่วยใหพ้วกเราเห็น “the forest” ของหนังสือพระคัมภีร์ไบเบิล เนื่องจากถูกคัดคา้นการใช ้ “tree” เพียงเท่านัน้ของคําศัพทท์ีเ่ฉพาะตน มันจะไดทํ้าใหพ้วกเราและอาณาจักของพระผูเ้ป็นเจา้ไดรั้บการบรกิารทีด่เียีย่ม (Dr. T. David Gordon, a native of Richmond, VA เป็นศาสตราจารย์ประจําวิชาศาสนาเมือ่เร็ว ๆ นี้และ Greek at Grove City College in Grove City, PA ทีซ่ ึง่เขาไดรั้บใชม้าตัง้แต่ 1999 เมือ่กอ่นนี้, เขาไดส้อนมาประมาณ 13 ปี ทีโ่รงเรยีนทีส่อนเกีย่วกับเทววทิยากอร์ดอน คอนเวล) 30 3.2 การวเิคราะหเ์ชงิภาษาศาสตรใ์นการแปล การแปล, เป็นกจิกรรม, ไดเ้ป็นชิน้งานซึง่ไดก้ระทํามาเป็นศตวรรษ นี้เป็นกจิกรรมที่เกีย่วพันทีส่ําคัญเป็นการทําใหง้า่ยขึน้กบักระบวนการการสือ่สาร ผูเ้ชีย่วชาญในวชิาชพีการแปลคน้หาเป้าหมายนี้ โดยการแปลขอ้มูลที่ไดรั้บในภาษาต่างประเทศสู่ภาษาของบุคคลผูซ้ ึง่ตอ้งการการบรกิารของเขาและในทํานองเดยีวกัน เมือ่กระบวนการทีป่ระกอบดว้ยสว่นต่าง ๆ นี้ถูกทําใหส้ําเร็จในสถานการณ์เกีย่วกับการสือ่สารทีเ่ป็นขอ้เท็จจรงิ แลว้มันเป็นไปไดท้ีจ่ะพูดว่าการแปลไดไ้ปถงึเป้าหมายทีเ่ป็นจุดสงูสุดของมันแลว้ : การทําใหส้ะดวกในการสือ่สารในการไดเ้ปรยีบกบัความเขา้ใจของผูค้นจากระบบเกีย่วกบัภาษาศาสตรท์ีแ่ตกตา่งกนั การแปลเป็นเครือ่งมอืของการสือ่สารแสดงใหเ้ห็นบทบาททีส่ําคัญ เนื่องจากหนังสอืที่ถูกแปลควรถ่ายทอดเจตนาที่เหมือนกันกับตน้ฉบับ เพื่อที่จะไดรั้บเป้าหมายนี้ มันเป็นความสําคัญทีนั่กแปลพัฒนาความสามารถเกีย่วกับภาษาศาสตรข์องพวกเขา น่ันคอื การแปลควรเป็นสิง่ทีค่วรตระหนักวา่ ความแตกตา่งระหวา่งโครงสรา้งภาษาและการใชภ้าษาอาจจะสง่ผลต่อขอ้ความของหนังสอื Roca-Pons (1982: 404-405) ชีใ้หเ้ห็นว่า “การแปลทีด่ปีระกอบดว้ยการแสดงความคดิเห็น, ตามความตอ้งการและการใชภ้าษาทีส่อง อะไรเป็นสิง่ทีไ่ดถู้กกล่าวถงึหรอืไดถ้กูเขยีนในภาษาแหลง่ทีม่า (ตน้ฉบบั) ถา้หนังสือถูกพิจารณาว่าเป็น “โครงสรา้งที่ประกอบดว้ยส่วน 2 ส่วนและมีมิติที่หลากหลายซึง่เป็นมากว่าแค่การเพิ่มของส่วนของหนังสอื...., การวเิคราะห์หนังสอื, ซึง่เป็นความตอ้งการที่จําเป็นแต่แรกกับการแปลหนังสือควรเป็น <<top-down>> จากคําสั่งซึ่งประกอบดว้ยคําสั่งย่อยหลาย ๆ คําสั่งถงึลับของคําสั่งซึง่ประกอบดว้ยคําสั่งย่อยหลาย ๆ คําสั่ง จากหนังสอืสูส่ัญลักษณ์ทางภาษาศาสตร”์ (Snell-Hornby, 19998:96) อกีอยา่งหนึง่ มคีวามตอ้งการไดรั้บความประทับใจจากทั่วทัง้โลกจากรูปแบบ บรบิทและสถานการณ์ทีเ่กีย่วกับการสือ่สารจากทัง้หมดทุกสว่น ในภายหลังสรา้งการยอมรับทัง้หมดของหนังสอืสถาปัตยกรรมและปฏกิริยิาขององคป์ระกอบของมัน : การสรา้งประโยคทีเ่กีย่วกบัโครงสรา้ง, เกีย่วกับคําศัพทแ์ละเกีย่วกบัการปฏบิตัหิรอืการประยกุต ์ การวเิคราะหเ์กีย่วกับคําศัพทเ์ป็นสิง่ทีส่ําคัญตัง้แต่วธิกีารทีป่ระโยคใน Spanish ถูกสั่งใหไ้ม่เหมาะกับคําสั่งที่เหมือนกันในภาษาอังกฤษ ยกตัวอย่างเช่นพวกเราสามารถพิจารณาตําแหน่งของคําคุณศัพท์หรือคําสั่งในโครงสรา้งของประโยคคําถาม ขณะที่ Cabre (2001) กลา่ววา่ “การอา้งองิโครงสรา้งเกีย่วกับไวยากรณ์, วชิาการศกึษาการผันคํา-คําพูด, รปูแบบหรอืโครงสรา้งของลําดับคําในประโยคและวลแีละองคป์ระกอบของการทํางานรว่มกันเกีย่วกับบรบิทที่มีปฏกิริยิาต่อกัน “ผูแ้ปลผูเ้ป็นสื่อกลางเกีย่วกับภาษาศาสตรแ์ละการสื่อสารควรเป็นผูซ้ ึง่มีจติสํานึกเกี่ยวกับโครงสรา้งของหนังสือในภาษาตน้กําเนิดเพื่อที่จะเป็นผูส้ามารถถอดรหัสขอ้ความ และในเวลาเดียวกันก็เขา้รหัสขอ้ความใหม่สู่ภาษาเป้าหมาย อย่างไรก็ตามในการกระทํากจิกรรมนี้,มากกว่าแค่หนึ่งองค์ประกอบที่แสดงบทบาท นั้นคือว่าทําไม่นักแปลตอ้งมีความชํานาญทีจ่ะตระหนักวา่สิง่เหลา่นี้เปลีย่นแปลงเล็กนอ้ยอยา่งไร ในโครงสรา้งทีผ่วิเผนิของหนังสอืสามารถดัดแปลงความหมายของขอ้ความ จากความสามารถในการคดิเกีย่วกับปัญหาและการตัดสนิใจอยา่งมเีหตุและความความเป็นจริงเกี่ยวกับโครงสรา้งทางภาษา ผูแ้ปลควรสังเกตว่าองค์ประกอบเกี่ยวกับคําศัพท์เปลีย่นแปลงโครงสรา้งของพวกเขาอย่าไรตามตําแหน่งทีพ่วกเขาใสก่ลุ่มคําทีไ่ดก้ล่าวเขา้ไป ยกตัวอย่างเชน่ ถา้กลุ่มคําเชน่ ‘a six-legged table’ ถูกพบวา่มันสามารถถูกสังเกตวา่ฉบับของ Spanish จะเป็น ‘una mesa de seis patas(a table with six legs) ดังนัน้ มันถกูสังเกตเห็นวา่กลุม่คําทีเ่ป็นคําคณุศัพท ์‘a six legged’ ในภาษาองักฤษกลายเป็นกลุม่คําทีเ่ป็นคํานามในภาษาสเปน ขอบคุณกับความสามารถเกีย่วกับภาษาศาสตร์ของพวกเขา, โดยปกตนัิกแปลไม่ได ้เผชญิหนา้โดยตรงกับความยากลําบากเมือ่การแปลโครงสรา้งชนดินี้ เนื่องจากพวกเขาเป็นผูม้ีความสามารถเพยีงพอทีจ่ะแสดงความจรงิในภาษาเป้าหมาย, การพดูอยา่งเกีย่วกบัภาษาศาสตร ์ 31 เมือ่พจิารณาไตรต่รองถงึลักษณะเกีย่วกบัตรรกวทิยาเกีย่วกบัคําศัพท,์ นักแปลควรเป็นผู ้มีความรูก้ับการสรา้งคําศัพท์ในหลาย ๆ ภาษาที่เขาทํางานดว้ย และความสัมพันธ์เกี่ยวกับความหมาย (ทางภาษาศาสตร)์ ระหวา่งคําศัพทเ์หลา่นี้ โดยเฉพาะอยา่งยิง่ในบรบิททีศ่กึษาเป็นพเิศษ บางครัง้ผูแ้ปลเป็นผูเ้ป็นสือ่กลางเกีย่วกับภาษาศาสตรอ์าจจะเผชญิหนา้กับสถานการณ์ของการแกไ้ขปัญหาเกีย่วกับคําศัพท ์น่ันคอืวา่ผูแ้ปลทัง้หลายเป็นผูไ้ม่สามารถหาแหล่งขอ้มูลเกีย่วกับภาษาศาสตรท์ี่เหมาะสมไดใ้นภาษาเป้าหมายซึง่ถ่ายทอดขอ้ความไดอ้่างเหมาะสม ดังนัน้ผูแ้ปลเป็นผูช้ว่ยทําใหส้ะดวกขึน้เกีย่วกับภาษาศาสตรแ์ละเกีย่วกับการสือ่สารในทัง้สองภาษา อาจจะใชคํ้าศัพทใ์หมห่รอืความหมายใหมข่องคําซึง่ยอมใหพ้วกเขาแกไ้ขปัญหาเกีย่วกับภาษาศาสตรไ์ด ้(ยกตัวอย่างเช่น, ปัญหาเกีย่วกับภาษาศาสตร ์: การขาความเท่าเทียมกัน, ความอุดมสมบรูณ์ของความเสมอภาคกัน และความมอียู่ของการใชส้ํานวนโวหารทีส่ัมพันธก์ับสาขาเกีย่วกับแกน่คําศัพท)์, ปัญหาเกีย่วกับความหมายทางภาษาศาสตร ์(นี้เป็นการกล่าวว่า, ปัญหาเหลา่นี้สัมพันธก์นักับ) การขาดความรูเ้รือ่งขอบเขตเกีย่วกับความหมายทางภาษาศาสตร์ของแหลง่ขอ้มลูทางภาษาศาสตรบ์างแหลง่ในภาษาตน้ฉบับ (เทา่กบั) ปัญหาเกีย่วกบัความเป็นจรงิ ----- (นี้คือ) การขาดความรูก้ับคุณค่าเกี่ยวกับความเป็นจรงิของแหล่งขอ้มูลเกี่ยวกับภาษาศาสตรท์ีใ่ชใ้นภาษาตน้ฉบบั ดังนั้น ขณะที่ Roca-Pons (1982: 405) กล่าวว่า “สิ่งแรกนักแปลควรมีอิทธิพลครอบคลมุอนุกรมของคําตอบหรอื “ความสําคัญ,เสมอภาค” ในภาษาเป้าหมาย, ในกรณีทีภ่าษานี้เป็นเจา้ของภาษาของพวกเขา และเป็นทีเ่ขา้ใจวา่พวกมันไดถ้กูเป็นทีย่อมรับบทละครหรอืบทเพลงทีเ่ป็นทีรู่จั้กดนีอ้ยทีส่ดุ “เกีย่วกบัหัวขอ้” อย่างไรก็ตาม การวเิคราะห์ควรเป็นเพียงแค่ระดับเกีย่วกับภาษาศาสตร ์ แต่มันควรสํารวจตรวจสอบคุณค่าที่เกี่ยวกับความเป็นจรงิของหนังสือดว้ย นี้คือการเกดิขึน้เพราะว่า “เนื้อหาสาระอะไรไม่ไดเ้ป็นคําศัพทห์รอืประโยคทีจ่ะสรา้งหนังสอื แต่การตคีวามของนักแปลของหนังสอืนัน้และการกอ่ตัง้สถาบันสําหรับการแปลนัน้ มันกลายเป็นสิง่ทีเ่ขา้ใจง่ายวา่ หนังสอืแทบจะไมเ่คยแสดงกัญแจไขปัญหาทัง้หมดทีจํ่าเป็นตอ้งถกูตคีวาม แตพ่วกเราเพิม่เบาะแสกับการตคีวามหนังสอืทีต่ัง้อยูบ่นความรูข้องพวกเรา” (Inchaurralde y Vazquez, 1998: 183) สรุปสาระ งานการแปลกลายเป็นกระบวนการทีป่ระกอบดว้ยสองสว่นขึน้ไปทีซ่ ึง่ไม่ว่าองค์ประกอบเกีย่วกับภาษาศาสตรห์รอืที่ไม่เกีย่วกับภาษาศาสตรก์ําหนดใหห้นังสอืที่มีความแตกต่างกันเล็กนอ้ยมากทีจ่ะสรา้งความเป็นหนึง่เดยีว สําหรับเหตุผลนี้ นักแปลควรพสิจูน์ให ้เห็นจรงิวา่พวกเขาไดพั้ฒนาทัง้ความสามารถเกีย่วกบัภาษาศาสตรแ์ละเกีย่วกบัการสือ่สารในภาทีเ่กีย่วขอ้งกบัการฝึกหัดการแปลของพวกเขาเพือ่ทีจ่ะแกไ้ขปัญหาทีอ่าจจะเกดิขึน้ ซึง่พวกเขาอาจจะเผชญิหนา้ระหวา่งการปฏบิตัทิีม่คีวามเชีย่วชาญของพวกเขา ปญัญา บรสิทุธ ิ (2537) ไดก้ลา่วในหนังสอื "ทฤษฎีและวิธีปฏิบัติในการแปล" ว่าความรูท้างทฤษฎีการแปลเริ่มก่อตั ้งหลังสงครามโลกครัง้ที่ 2 ในประเทศสหรัฐอเมรกิาและยุโรป โดยในยุโรปไดม้ีการพิจารณาคดีอาชญากรสงครามทีเ่มอืงนูเรมเบริก์ ประเทศเยอรมนีและทําใหเ้กดิการแปลแบบล่ามทันควัน (simultaneous interpretation) ซึง่ไดแ้พร่หลายไปในการประชมุนานาชาตคิรัง้อืน่ๆ และนักแปลลา่มอาชพีไดแ้ลกเปลีย่นความรู ้ ประสบการณ์ และรว่มกนัวางหลักทฤษฎทีีส่ามารถยดึเป็นมาตรฐานของวิชาชีพการแปลล่าม และขยายมาสู่วงการแปลโดยทั่วไปอีกทั ้งยังมีความสอดคลอ้งกบัหลักทฤษฎขีองนักแปลในสหรัฐอเมรกิาซึง่ใหค้วามสนใจในการตรวจสอบบทแปลพระคัมภรีไ์บเบิล้ ความรูเ้กีย่วกับทฤษฎกีารแปล จะทําใหผู้ส้นใจการแปลมหีลักการยดึถอืทีใ่ช ้ไดผ้ลเพื่อนําไปปฏิบัติจรงิ ในหลายสถาบันอุดมศึกษาถือว่าทฤษฎีการแปลเป็นหลักวชิาเบื้องตน้ของการสอนแปลเพื่อาชีพ การแปลกลายเป็นกระบวนการที่มีระเบียบวิธีทางวทิยาศาสตร ์ แทนทีจ่ะเป็นศลิป์เพยีงอยา่งเดยีว การแปลจงึเป็นทัง้ศาสตรแ์ละศลิป์ ในปัจจบุันทฤษฎีการแปลไดพั้ฒนากวา้งขวางขึน้ รวมทัง้มีความเกร่ยวพันกับสหวทิยาการต่างๆเช่น ความรูท้างภาาาศาสตร ์ นโยบายการเมอืง จติวทิยา ทฤษฎกีารตลาดและการสือ่สารมวลชน 32 สทิธา พนิจิภวูดล (2544) ไดส้รปุทฤษฎกีารแปลในสมัยปัจจบุนัวา่ 1.10.1 ทฤษฎภีาษาศาสตร ์ เป็นเรือ่งของคํา กลุ่มคํา ประโยคเรือ่งความหมายของคําทัง้ความมหมายตรงกับความหมายแฝง เรือ่งสังคมภาษาศาสตร ์ (socio-linguistics) ซึง่วัฒนธรรมของแต่ละสังคมมีบทบาทสําคัญในการใชภ้าษา เรื่อง จิตวิทยาภาษาศาสตร ์ (psycho-linguistics)จะชว่ยใหนั้กแปลเลอืกใชถ้อ้ยคําสํานวนอยา่งมพีลัง มศีลิปะ มรีสชาต ิและมชีวีติชวีา 1.10.2 ทฤษฎจีติวทิยา วชิาจติวทิยาชว่ยใหนั้กแปลมคีวามรูค้วามเขา้ใจในพฤตกิรรมการแสดงออกของมนุษย์ทั ้งชายและหญิง กลุ่มอายุวัยต่างๆ กลุ่มคนมีปัญหา คนที่มีสขุภาพจติบกพรอ่ง เพือ่ใหผู้แ้ปลเขา้ใจตัวละครในวรรณกรรม ขา่ว หรอืบทความแปล 1.10.3 ทฤษฎกีารตลาด ความตอ้งการของลกูคา้และการตอบสนองความตอ้งการ ทําใหนั้กแปลตอ้งทําความรูจั้กผูอ้่านและผูซ้ื้อหนังสือแปล ดังนั้นนักแปลตอ้งรูจั้กจิตวทิยาการตลาดเพือ่ชว่ยในการเลอืกหนังสอืทีจ่ะนํามาแปลใหส้อดคลอ้งกบัความตอ้งการอา่น 1.10.4 ทฤษฎีสื่อสารมวลชน สื่อประเภทต่างๆ มีบทบาทสําคัญในการเผยแพร่ขอ้มูลข่าวสารสูม่วลชน ผูแ้ปลเป็นผูม้บีทบาทสําคัญในการสง่สารและผูอ้่านงานแปลเป็นผูรั้บสาร หากงานแปลใดไมส่ามารถสือ่ความหมายไดถ้อืวา่งานแปลนัน้ขาดคณุภาพ 3.3 แนวคดิของทฤษฎกีารแปลในปจัจบุนั ทฤษฎแีละหลักการแปลสว่นใหญ่ มักมุ่งเนน้ถงึความพยายามของนักแปลทีจ่ะพัฒนาทฤษฎแีละหลักการแปลใหม้ลีักษณะเป็นศาสตรอ์สิระทีต่อ้งอาศัยสหสาขาวชิา มใิชเ่ป็นเพียงสว่นหนึ่งของภาษาศาสตรเ์ท่านัน้แต่ในปัจจุบันนักแปลสว่นใหญ่ตอ้งการแสดงใหเ้ห็นว่า การแปลจําเป็นตอ้งอาศัยความรูค้วามสามารถทีม่ากกวา่ความรูด้า้นภาษาศาสตรเ์พยีงอยา่งเดยีว แต่ตอ้งอาศัยความรูค้วามสามารถหลายดา้น เช่น ดา้นวัฒนธรรม ดา้นจติวทิยา ดา้นการตดิต่อสือ่สาร เป็นตน้ และนอกจากจะมคีวามรูด้า้นวชิาการแลว้ ยังตอ้งอาศัยทักษะการฝึกฝนและสบการณ์อยา่งมากควบคูก่บัความรูด้า้นทฤษฎดีว้ย ในการแปล การวจิารณืหรอืการประเมนิผลงานแปล มักมกีารมุ่งเนน้การยดึหนา้ทีข่องการแปลเป็นหลัก ผูแ้ปลนอกจากจะตอ้งคํานงึถงึหนา้ทีใ่นการแปลแลว้ ยังจะตอ้งพจิารณาถงึความคาดหวังและภูมคิวามรูข้องผูรั้บสาร คํานึงถงึบรบิท สถานการณ์ในตัวบทแปล รวมทัง้วัฒนธรรมและสงัคมของภาษาทีใ่ชใ้นการแปล วรรณา แสงอร่ามเรอืง ไดเ้สนอความเห็นเพิม่เตมิเกีย่วกับการแปลคอืเพียงการแปลงรหัสหรอืสัญญาณจากภาษาหนึง่ไปอกีภาษาหนึง่เท่านัน้และอาจนกึว่าการแปลเป็นสิง่ทีทํ่าได ้ง่าย ใครก็ตามที่มีความรูภ้าษาต่างประเทศก็สามารถแปลได ้ เป็นสิง่ที่ไม่ถูกตอ้ง เพราะมีทฤษฎสีว่นมากไดเ้นน้ย้ําถงึกระบวนการอนัสลับซบัซอ้นในการแปล และเนน้ความสามารถ ในการแปลกบัการตัดสนิใจของผูแ้ปล 1. ผูเ้ชีย่วชาญการแปลบางคนใหค้วามเห็นว่า ควรเลกิยดึตน้ฉบับว่าเป็นสิง่ศักดสิทิธิและเปลี่ยนแปลงมไิ การทําใหเ้ห็นไดช้ัดเจนว่าแนวคดิเดมิที่ถือว่า การแปลเป็นการแปลงสัญญาณจากตน้ฉบับโดยการถอดโครงการภาษาตามตัวบทตน้ฉบับทัง้หมดนัน้อาจไม่เป็นการแปลทีถู่กตอ้งเสมอไป และมใิชส่ ิง่ทีจ่ะทําไดเ้สมอไป เนื่องจากความแตกต่างดา้นวัฒนธรรมและองคป์ระกอบอืน่นอกเหนือจากภาษาทีใ่ชพู้ดในแต่ละสถานการณ์นัน้ การมทีฤษฎทีีเ่นน้ว่าการแปลเป็นการนําเสนอขอ้มลูหนึง่ในตัวบทตน้ฉบับอาจเป็นการชีใ้หเ้ห็นวา่ โดยแทจ้รงิแลว้ไม่มงีานแปลถกูตอ้งเพยีงฉบบัเดยีวเพยีงสํานวนเดยีวเทา่นัน้ 2. คําสั่งจา้งงานแปลมบีทบาทมากในกระบวนการแปลการแปลทีย่ดึหนา้ทีใ่นขอบเขตตตของจรรยาบรรณจะตอ้งคํานงึถงึการตอ้งการของผูจ้า้งงานแปลเป็นหลักควบคู่ไปกับการใช ้งานแปลในสถานการณ์จรงิผูแ้ปลตอ้งยดึหลักความซือ่ตรงตอ่ตน้ฉบบัเป็นอนัดับแรก 3. ควรเนน้ความสําคัญของผูแ้ปลในกระบวนการแปลเนน้ความสามารถของนักแปลและความ รับผิดชอบอย่างสูงของผู แ้ปลในการทํ างานแปล ผู แ้ปลมิใช่มี เพี ยงความรู ้ภาษาตา่งประเทศแลว้นํามาใชใ้นงานแปล อาจยังไมเ่พยีงพอ ตอ้งมคีวามสามารถหลายดา้นมาทัง้ภาษาและวัฒนธรรมของคูภ่าษาทีแ่ปล บางครัง้สงัคมหรอืนักวชิาการแปลมกีารคาดหวังและเรยีกรอ้งจากผูแ้ปลสงูมาก 33 4. ควรเนน้บทบาทของวัฒนธรรมในการแปล ไมใ่ชเ่นน้เฉพาะความสามารถทางภาษาของผูแ้ปลเทา่นัน้ 5. การแปลเป็นกระบวนการตัดสนิใจในทกุขัน้ตอน 6. ควรทําความเขา้ใจใหม่ว่า ไม่มงีานแปลที่ถูกตอ้งเพียงชิน้เดยีวเท่านัน้ งานแปลอาจมหีลายสํานวนทีถู่กตอ้งก็ได ้ แต่ผูแ้ปลตอ้งสามารถอธบิายถงึเหตุผลการตัดสนิแปล เชน่ การเลอืกคํา และการเลอืกรปูประโยค เป็นตน้ 34 บทท ี4 หลกัการแปลในทางปฏบิตั ิองักฤษ-ไทย ไทย-องักฤษ การแปล อังกฤษ-ไทย ไทย-อังกฤษ นับวันจะทวีความสําคัญขึน้ทุกที เพราะเรามีความสัมพันธก์ับชาตแิองโกลแซกซอนคอื อังกฤษ อเมรกิา และออสเตรเลยีอยา่งสนทิชดิชอบยิง่ขึน้ ทัง้ในการฑตู การคา้ และทางวชิาการ วชิาแปลภาษาอังกฤษเป็นวชิาสําคัญอยา่งหนึง่ในหลักสตูรมัธยมศกึษา และอดุมศกึษาตลอดมา ใชแ่ตเ่ทา่นัน้ในการสอบแขง่ขันชงิทนุเลา่เรยีนไปศกึษา ณ ต่างประเทศทุกคราว วชิานี้ก็เป็นวชิาทีม่เีกณฑค์ะแนนสงูในจํานวนไม่กีว่ชิาทีม่อียูใ่นหลักสตูรเชน่นี้ ดว้ยเหตนุี้จงึเป็นการสมควรแลว้ทีนั่กเรยีนจะขวนขวายปรับปรงุพืน้ความรูใ้นดา้นนีใ้หเ้ขม้แข็ง แตก่ารแปลอังกฤษ ทัง้อังกฤษเป็นไทย และไทยเป็นอังกฤษเป็นของยากมใิชน่อ้ย มใิช่วา่มดีกิชันนารกี็เอามาน่ังเปิดเขา้ เมือ่คําแปลในดกิชันนารวี่าอย่างไร ก็บรรจุเขา้ไปคลา้ย ๆ กับทําปฤษณาอักษรไขว ้หรือเติมคําในช่องว่างหามไิด ้การแปลย่อมมีหลักและกฎเกณฑ์อยู่เหมอืนกัน เพราะการแปลเป็นวชิาการอย่างหนึง่ หากแต่หลักเกณฑท์ีจ่ะวางลงไปนัน้ ย่อมเป็นกฎเกณฑ์กวา้ง ๆ มิใช่ส ิ่งตายตัวลงไปทีเดียว เพราะภาษาและอักษรศาสตร์ไม่เหมือนคณติศาสตร ์จะบญัญัตกิฎเกณฑอ์ะไรใหต้ายตัวลงไปไมไ่ด ้ ตอ่ไปนีจ้ะลองเสนอหลักสําคัญการแปลดังตอ่ไปนี:้- 1. หลักภาษาหรอืพื้นความรู ้ขอ้แรกทีเดียวผูแ้ปลจําเป็นจะตอ้งมีพื้นความรูห้รือหลักภาษาในภาษาทัง้สอง ทีจ่ะถา่ยทอดกนันัน้เป็นอยา่งด ีคอืตอ้งมคีวามรูไ้วยากรณ์ รูจั้กหนา้ทีข่องคําต่าง ๆ รูจั้กประโยคชนิดต่าง ๆ รูว้่าคําใดเป็นประธาน กรยิา และกรรม มฉิะนัน้จะแปลสับสน เอาประธานไปเป็นกรรม หรอืจับกรยิาสําคัญในประโยคผสมยาว ๆ ไมถ่กู ทําใหผ้ดิความไปหมด ความรูใ้นหลักภาษาจงึเป็นสิง่จําเป็นขอ้แรก 2. การแปลหมาย คําวา่ แปลความ ไมใ่ชแ่ปลเป็นคํา ๆ ดังกลา่วแลว้ การแปลไมใ่ชแ่ปลเป็นคํา ๆ เห็นคํายากก็เปิดพจนานุกรมแลว้หาคําแปลใส่ลงไป แปลอย่างนี้จะไม่ไดเ้นื้อถอ้ยกระทงความอะไรเลย เพราะการแปลไมใ่ชก่ารถอดคํา หากเป็นการจับใจความในภาษาหนึง่แลว้ถอดออกเป็นอกีภาษาหนึง่ ใหไ้ดค้วาม กนิความเท่ากัน นี้เป็นหลักสําคัญอกีอยา่งหนึง่ คอืตอ้งใหไ้ดค้วามเทา่กนั 3. ตอ้งใหไ้ดร้สเหมอืนกบัในพากยเ์ดมิ การแปลใหไ้ดค้วามเท่ากับตน้ฉบับเดมิของเขาเท่านัน้ยังไม่พอ การแปลทีด่จีะตอ้งให ้ไดร้สเหมอืนกบัในพากยเ์ดมิของเขาดว้ย หมายความวา่ ถา้ในพากยเ์ดมิเป็นโวหารโกรธ รัก โศก ก็ตอ้งถอดออกมาใหเ้ป็นโวหารโกรธ รัก โศก เหมอืนกัน หรอืถา้พากยเ์ดมิเป็นโวหารเทศน์ ก็ตอ้งคงรูปคงรสของเขาไว ้ไม่ใชแ่ปลเทศน์ออกเป็นจดหมายรัก หรอืแปลรายงานการเดนิทางเป็นนวนยิายไป อยา่งนัน้ใชไ้มไ่ด ้ ความยากในเรื่องนี้ทวีขึน้ตรงที่ว่า บางทีในพากย์เดมิเขาเป็นสํานวนเยาะเยย้ประชดประชัน เราตอ้งจับความประสงคข์องผูแ้ตง่ใหไ้ดแ้ลว้ถอดออกมาใหเ้ป็นเชน่นัน้ อยา่พาซือ่แปลตามเนือ้ความไป 4. การแปลไมใ่ชก่ารถอดคําประพันธ ์อธบิาย หรอืยอ่ความ หนา้ที่ของผูแ้ปล คือ แปล ไม่ใช่ถอดคําประพันธ ์(Paraphrase) หรืออธบิายต่อเตมิออกไป หรอืยอ่ความของเขาใหส้ัน้ลง การแปลทีด่ ีคอื การแปลทีเ่คารพต่อทํานองแต่ง (Style) ตลอดจนการใชถ้อ้ยคําของผู ้แต่ง ไมใ่ชไ่ปเรยีบเรยีงของเขาใหม่เสยีหมด อะไรยากก็ตัดออก อะไรทีไ่มรู่ก้็เปลีย่นหรอืแปลงเป็นไทย ๆ ไปเสยี เชน่พากยเ์ดมิเขาว่ากนิฟรุทสลัด เราเอามาแปลเป็นกนิขนมโก ๋อย่างนี้ก็ใช ้ไมไ่ด ้ตามหลักวชิาเขาไมน่ยิมอยา่งยิง่แตใ่นโลกหนังสอืพมิพเ์มอืงไทยดเูหมอืนนยิมกนั เพราะอ่านฟังรืน่หู เขา้ใจง่ายไม่มอีะไรสะดุดใจ ที่จรงิการทําเชน่นี้ก็ไม่ผดิรา้ยอะไร ขอแต่ใหแ้จง้ให ้ทราบเสยีกอ่นวา่ เป็นการแปลและเรยีบเรยีงหรอืเป็นการเรยีบเรยีง อยา่ใหผู้อ้า่นเผลอคดิวา่เป็นการแปลทีต่รงกบัตน้ฉบบั 35 ตรงนี้จะเลยพูดถงึเรือ่งการแปลและเรยีบเรยีงวา่ ควรไมค่วรอยา่งไรเสยีดว้ย ถา้ตน้ฉบับหนังสอืตา่งประเทศทีเ่ราจะถอดออกมานัน้ เป็นหนังสอืธรรมดาซึง่ผูแ้ตง่ก็ไมใ่ชผู่ม้ชี ือ่เสยีง หรอืคณุวฒุิใืนการประพันธอ์ะไร เราก็ถอืโอกาสเรยีบเรยีงของเขาได ้(ซึง่ผูแ้ตง่ถา้รูเ้ขา้คงไมช่อบแน่) แต่ในกรณีที่ผูแ้ต่งเป็นนักประพันธท์ี่มีชือ่เสยีง เช่น เช็คสเปียร ์เบอรนาดชอว ์ระพนิทร นาถฐากรู ฯลฯ การเรยีบเรยีงถอ้ยคําของคนเชน่นี้ เท่ากับเราไมเ่คารพตอ่ผูแ้ตง่ หรอืตตีนเสมอกับผู ้แตง่ เราจะตอ้งไมล่มืวา่นักประพันธเ์อกบางคน บางทตีอ้งใชเ้วลาหลายชัว่โมง ในการทีจ่ะเลอืกคําใชใ้หเ้หาะสมเพียงคําเดยีว บางคนแกแ้ลว้แกเ้ล่าจนตน้ฉบับเลอะไปหมด ขา้พเจา้เคยไปดูตน้ฉบับของนักประพันธเ์อกหลายคน เชน่ บัลซัค มรีอยแกข้ดีฆ่าเต็มไปหมด นี่แสดงว่าอะไร แสดงว่านักประพันธเ์อกนัน้ ๆ ไม่ไดส้รา้งงานของเขาอย่างชุย่ ๆ เขาคดิแลว้คดิเล่า แลว้จงึจดปากกาลงไป เพราะฉะนัน้ผูแ้ปลจงึตอ้งเคารพตน้ฉบบัใหม้าก ในเรือ่งนี้ขออัญเชญิบทพระราชนพินธ ์“เรือ่งตามใจทา่น” เป็นตัวอยา่งการแปลทีผู่แ้ปลทรงพากเพยีรอยา่งทีส่ดุ ทีถ่อดเรือ่งทีห่า่นเหนิกบัของไทยทีส่ดุ ออกเป็นภาษาไทยโดยเคารพถอ้ยคําความคดิและทํานองแต่งของเจา้ของเรือ่งอย่างยิง่ เรือ่งตามใจท่านมเีนื้อเรือ่งและลลีาการประพันธ ์ตลอดจนขนบธรรมเนียมอยา่งโบราณ แมค้นอังกฤษในสมัยนี้ก็ไมใ่ครเ่ขา้อกเขา้ใจด ีและถา้จะใหเ้ขา้ใจด ีก็ตอ้งเปิดดกิชนันารแีละอาศัยเชงิอรรถประกอบเหมอืนเราอา่นเหมอืนกนั ลลีาการประพันธท์ีใ่ชใ้นเรือ่งนี้เรยีกวา่ (Euphuism) อันเป็นทํานองแตง่สะบัดสะบิง้ เล่นลิน้เล่นคํา ซึง่เสือ่มความนยิมไปหลายศตวรรษแลว้ อาศัยพระปรชีาญาณอันเลศิโดยแท ้ พระมหาธรีราชเจา้จงึทรงถอดเรือ่งนี้ออกมาสําเร็จ ถงึแมบ้ทพระราชนพินธน์ี้เป็นความสําเร็จแทจ้รงิไมม่ใีครเทียบ คนไทยทั่วไปก็ยังไม่ใคร่เขา้อกเขา้ใจเรือ่งนี้นัก แต่จะตอ้งนับว่าท่านผูแ้ปลไดท้รงแปลเป็นอย่างดีที่สุดแลว้ ถา้ท่านจะทรงนําเรื่องของเช็คสเปียร์มาเรียบเรียงใหเ้ป็นเรื่องไทย ๆ ตรงไหนยากแกค่วามเขา้ใจของคนไทยก็ตัดออกเสยี ก็ทําไดโ้ดยง่าย แต่ทีท่่านมไิดท้รงปฏบิัติเชน่นี ้ก็เพราะทา่นทรงเป็นกวทีีเ่คารพกวดีว้ยกนั เรือ่งคุณและโทษาของการเรยีบเรยีงยังมอีกี ทีพู่ดมาแลว้ขา้งตน้เป็นการพูดถงึหนังสอืประเภทวรรณคดีเท่านั้น ถา้เป็นหนังสือประเภทจรงิจัง คือที่ตอ้งยึดถือความถูกตอ้งของเนื้อความเป็นสําคัญ เชน่ ตํารายทุธศาสตร ์หนังสอืเดีย่วกบัวศิวกรรม, การแพทย ์ฯลฯ แลว้ การเรยีบเรยีงยอ่มออกนอกประเด็นทเีดยีวเพราะในกรณีเชน่นีจ้ะตอ้งยดึความถกูตอ้งเป็นเกณฑ ์บางทอีาจเป็นเรือ่งคอขาดบาดตาย จะมาเรยีงเรยีงเป็นเรือ่งเรงิรมยไ์มไ่ด ้ 5. การแปลจะตอ้งคํานงึถงึจติวทิยา ภาษาเป็นเครือ่งแสดงความรูส้กึนกึคดิ คอืจติใจของชาตเิจา้ของภาษา เพราะฉะนัน้เราจะแปลจากภาษาใดจะตอ้งศกึษาจติใจและขนบธรรมเนียมของชาตนัิน้ ๆ ดว้ย ในทีน่ี้จะพูดถงึชาวองักฤษโดยเฉพาะ ชาวอังกฤษมลีักษณะพเิศษทีต่า่งกบัชาวไทยและชาวยโุรปอืน่ ๆ อยูม่าก เชน่มักชอบสงวนทา่ที ่(Reserved) คนอังกฤษไมช่อบแสดงความรูส้กึออกมาอยา่งโจง่แจง้ จงึถกูคนอืน่หาวา่ “ปากไมต่รงกับใจ” บอ่ย ๆ ความจรงิอาจเป็นดว้ยเขาสภุาพเกนิไปจะพูดออกมาตรง ๆ ก็เกรงจะเสยีกรยิา เขาจงึมวีธิพีูดเลีย่งหรอืพูดออ้มคอ้ม เชน่ เมือ่ขอบอะไร จะชมออกมาอยา่งเต็มทีก่็กระดากคนองักฤจงึมักพูดวา่ not bad หรอื not so bad หรอืเมือ่อยากจะตําหนกิารกระทําของใครก็พูดว่า not too good นี่แปลว่าเขาเห็นว่าค่อนขา้งเลวแลว้ หรอืเลวเอาทเีดยีว หรือเมื่อชาวอังกฤษพูดว่า quite good มไิดห้มายความว่าดีทีเดียว หรือดีแท ้อย่างที่เรามักเขา้ใจกนั แตเ่ขาหมายความวา่อยูใ่นเกณฑพ์อไปได ้แตย่ังมทีีด่กีวา่นัน้ คําวา่ rather ก็เหมอืนกัน เรามักจะสอนและเรยีนกันมาวา่ rather จะตอ้งแปล คอ่นขา้งเสมอไป แตใ่นบางกรณี rather อาจหมายควาตรงกันขา้ม คอื เต็มที ่หรอืเต็มรักทเีดยีว เชน่ถา้เราถามเด็กอังกฤษ Do you like chocolate? เขาจะตอบว่า rather หมายความว่า ส่งใหเ้ขาเทา่ไรก็หมดแน่นอน ทีช่กัตัวอยา่งมานี้ เป็นแตเ่พยีงเครือ่งสะกดิใจเล็กนอ้ยเทา่นัน้ เรือ่งนี้จะพูดไปเทา่ไรก็ไม่จบ จงึขอพดูถงึเรือ่งอืน่ตอ่ไป 6. การแปลตอ้งคํานงึถงึขอ้ความแวดลอ้ม (Context) การแปลบทความตอนใดตอนหนึ่งหรือประโยคใดประโยคหนึ่งนั้นจะตอ้งคํานึงถึงขอ้ความขา้งตน้และต่อมาดว้ย เพราะยอ่มมคีวามเกีย่วพันกันอยู่ คําหนึง่ ๆ อาจจะมคีวามหมายตัง้สบิ อยา่งไรก็ได ้หรอือาจมคีวามหมายตรงกนัขา้มกบัความหมายธรรมดาก็ได ้(หมายความถงึเป็นการพดูประชด) จงึจําเป็นตอ้งใครค่รวญถงึขอ้ความแวดลอ้มเสมอไป 36 7. การแปลตอ้งคํานงึถงึความแตกตา่งของภาษา ชาตหินึง่ก็มวีธิคีดิ วธิพีูด ประจําชาต ิไมเ่หมอืนกบัชาตอิืน่ โดยเหตนุี้คําในภาษาอังกฤษและในภาษาไทยจงึมักมคีวามหมายไม่ตรงกัน คําทีเ่รานกึว่าตรงกัน มักจะมคีวามหมายเหลือ่มกันอยู่ไม่มาก็นอ้ยเสมอ นอกจากคําทีเ่กีย่วกับวัตถุ เชน่ โต๊ะ เกา้อี ้รถไฟ เชน่นี้ก็อาจตรงกันได ้มาก แตถ่งึอย่างนัน้ก็ดเีมือ่ฝร่ังพูดวา่ เรอื เขาจะคดิถงึเรอืไฟ เรอืยนต ์หรอืเรือ่ถ่อ เพราะเขาคุน้กับเรอืชนดินัน้ เขาจะไม่คดิถงึเรอืแจว เรอืพายเลย เพราะเรอืแจว เรอืพาย เขาไม่ม ีสว่นเราจะคดิถงึเรอืแจว เรอืพายเพราะเรคุน้กบัเรอืเชน่นี ้ ยิง่คําที่เกีย่วกับจติใจแลว้ ยิง่เลื่อมล้ํากันมา เพราะฉะนัน้การที่เราจะวางตายตัวลงว่า funny จะตอ้งแปลวา่ “น่าขัน” เสมอไปนัน้ไมไ่ด ้เพราะคํานี้ในบางกรณีก็อาจแปลวา่ พกิล ชอบกล ก็ไดใ้นทํานองตรงกันขา้ม คําไทยว่าสนุก อาจจะแปลเป็นภาษาอังกฤษไดต้ัง้หลายอย่าง อะไร ๆ ก็มักจะสนุกทัง้นัน้ หนังสอืก็สนุก เล่นไพ่ก็สนุก ตืน้เตน้ บางทเีราก็วา่สนุกบางทเีราก็ใช ้คําวา่สนุกในทํานองประชด ฝร่ังมาพบคําเชน่นี้เขา้ก็มักจนปัญญา ในการแปลเป็นภาษาอังกฤษ เราจึงตอ้งขบปัญหาเสียก่อนว่าสนุกในกรณี นั้นหมายความว่าอะไร แลว้หาคําแปลในภาษาองักฤษใหต้รงกนั 8. เมือ่แปลใหต้รงความไมไ่ดต้อ้งหาสํานวนเทยีบเคยีง เนื่องจากสภาพความเป็นอยู่ ขนบธรรมเนียม ภูมฐิานบา้นเมืองตลอดจนจติใจต่างกัน ภาษาอังกฤษจงึมถีอ้ยคําสํานวนบางอย่างซึง่ของเราไม่ม ีและไทยเราก็มบีางอย่างที่เขาไม่ม ีเชน่คําวา่ God father หรอื to say grace ในภาษาไทยเราไมม่ ีในกรณีเชน่นี้เราก็ตอ้งพยายามหาสิง่ทีพ่อจะเทยีบกนัไดใ้นภาษาไทย ถา้หากเทยีบกนัไมไ่ดจ้รงิ ๆ เราจงึตอ้งแปลเชงิอธบิายให ้เขา้ใจความ แตต่อ้งไมอ่ธบิายใหย้าวความเป็นเชงิอรรถไป 9. คําทกุคํายอ่มมนัียประหวัด (Associations) คําทกุคํายอ่มมลีักษระสามอยา่ง คอื ความหมายแท ้(Denotation) เสยีงของคําและนัยประหวัด Associations หรอื Connotation ความหมายแทข้องคําวา่ “งานวัด” คอื งานทําบญุออกรา้นทีว่ัด แต่นอกจากความหมายแทน้ี้แลว้ งานวัดยังมนัียประหวัด คอื สิง่ทีใ่จเราประหวัดถงึเมือ่ไดย้นิคํานี้ เชน่นกึถงึการกอ่พระทราย การออกรา้น การตรีะฆัง ขอทานเป่าสังข ์เราอาจนกึเลยไปถงึงานวัดตามบา้นนอก หนุ่มสาวแต่งตัวเสือ้ผา้สฉูีดฉาดหนา้ตาเบกิบานเกีย้วพาราสกีัน ฯลฯ ความนกึคดิของคนไมม่ขีอบเขต นัยประหวัดของคําจงึไมม่ทีีส่ ิน้สดุดว้ย แตคํ่าในภาษาก็มีนัยประหวัดมากนอ้ยแตกต่างกัน บางคําก็มีนอ้ย บางคําก็มีมาก กวีมักจะนิยมใชคํ้าที่มีนัยประหวัดมาก เพราะทําใหเ้กดิอารมณ์สะเทอืนใจสงู นักแปลทีด่จีะตอ้งคํานงึถงึนัยประหวัดของคําไวด้ว้ย มฉิะนัน้การแปลจะไมม่รีสชาตใิด 10. คําแปลจะตอ้งใหส้ละสลวยเหมอืนเรยีงความ ขอ้สุดทา้ย คือ การแปล ควรจะใหส้ละสลวยเหมือนกับเขียนเรียงความ อย่าให ้ตะกุกตะกัก มีปุ่ ม มีปม ซึง่เป็นร่องรอยของการแปลได ้คําแปลที่ตะกุกตะกัก มีปุ่ มมีปมนั้น เป็นไดส้องอย่าง คือ ผูแ้ปลไม่เขา้ใจตน้ฉบับดี จงึมสิามารถแปลถอ้ยคําสํานวนบางแห่งให ้กลมกลนืรืน่หเูป็นอันหนึง่อันเดยีวกนัได ้หรอืมฉิะนัน้ถา้เป็นการแปลอังกฤษเป็นไทย ก็เป็นดว้ยผู ้แปลไมม่คีวามสามารถทีจ่ะเรยีบเรยีงภาษาของตนเองใหส้ละสลวยได ้ 37 4.1 แปลองักฤษเป็นไทย หลักสําคัญทางปฏบิตัขิอ้แรกในการแปลองักฤษเป็นไทยก็คอืตอ้งจับใจคยามในประโยคใหด้ ีประโยคองักฤษมักจะเป็นประโยคซบัซอ้น คอื เป็นประโยคผสม มทีัง้ Complex sentence และ Compound sentence กอ่นอืน่เราจะตอ้งหาประโยคสําคัญ (Principal clause) ใหไ้ด ้เสยีกอ่นเพือ่จะใหรู้ว้า่กรยิาสําคัญนีเ้ป็นสิง่จําเป็นยิง่ ถา้สําคัญผดิ คอืคดิวา่กรยิาในอนุประโยคเป็นกรยิาสําคัญแลว้ จะทําใหค้วามหมายทัง้หมดคลาดเคลือ่นไป ตัวอยา่ง 1. Thai foreign policy had, over a period of twenty years, a remarkable consistency--a consistency sometimes concealed from us by specific and minor aberrations. ประโยคนีเ้ป็น Simple sentence และมกีรยิาตัวเดยีวคอื had แตผู่ท้ีไ่มช่าํนาญในภาษาองักฤษอาจจะคดิวา่มกีรยิาอกีตัวหนึง่ คอื concealed แทจ้รงิในทีน่ี ้ concealed ไมใ่ช่กรยิา หากเป็น Past Participle ใชเ้หมอืนคณุศัพทป์ระกอบคํานาม consistency. คําแปล วเิทโศบายของไทยไดเ้ป็นไปโดยเสมอตน้เสมอปลายตลอดมาเป็นเวลากวา่ 12 ปี --ความเสมอตน้เสมอปลายอันนีบ้างทจีะถกูกําบงัเสยีจากเราดว้ยความผดิพลาดเล็ก ๆ นอ้ย ๆ บางประการ 2. The Japanese admiral and his staff knew by radio reports that their northern and southern forces had met with disaster, and they could be quite sure that Kinlaid would now be turning back to cover Layte Bay from the north. ประโยคนีเ้ป็นประโยคผสม คอื Complex สองประโยคผสมกนัเป็นประโยค Compound อาจจะแยกไดเ้ป็นสองประโยคดังนี:้- a. The Japanese admiral and his staff knew by radio reports that their northern and southern forces had met with disaster. (ประโยคนีเ้ป็น Complex sentence ประกอบขึน้ดว้ยประโยคใหญ ่คอื The Japanese admiral and his staff knew by radio reports และประโยคแฝงชนดินามานุประโยค [Noun clause] that their northen and southern forces had met with disaster.) b. and they could by quite sure that Kinlaid ....... the north (ประโยคนี้ก็เป็น Complex sentence เชน่เดยีวกบัประโยคแรก) ประโยค Complex ทัง้สองนีม้าเชือ่มประโยคเดยีวกนัดว้ยสนัธาน and กลายเป็น Compound sentence. กรยิาสําคัญของประโยคนี ้คอื knew และ could be. คําแปล แมท่ัพเรอืญีปุ่่ น และคณะเสนาธกิาร ทราบโดยรายงานทางวทิยวุา่ กองทหารทางเหนอืและใตไ้ดป้ระสบความพนิาศ และเขาอาจแน่ใจไดว้า่ คนิเลทคงจะตอ้งวกมาคุม้กนัอา่วเลเตจ้ากทางเหนอื 2. คําสนัะานบางคํามคีวามหมายหลายอยา่ง ซึง่จะตอ้งพเิคราะหด์เูป็นกรณี ๆ ไป วา่ในทีนั่น้มคีวามหมายอยา่งไร ถา้ตคีวามหมายผดิอาจทําใหใ้จความของประโยคคลาดเคลือ่นไปได ้เชน่ since อาจแปลวา่ ตัง้แต ่หรอื เพราะวา่ ก็ได ้ as ” เมือ่, ในขณะที,่ ดังเชน่ หรอืสนันษิฐานจาก for เมือ่เป็นสนัธาน แปลวา่ เนือ่งจาก แต ่ เมือ่เป็นบพุบท แปลวา่ สําหรับ while อาจแปลวา่ ในระหวา่งที ่หรอื สว่น if ” ถา้ หรอื หรอืไม ่ 38 ตัวอยา่ง since I have not seen her since 1980. (since = ตัง้แต)่ Since you disapprove of my work, I will resign. (since = เนือ่งจาก) as As she came in he went our. (as = ในขณะที)่ As you treated me badly my brother was annoyed. (as = เนือ่งจาก) While in Rome do as the Romans do. (ดังเชน่) for John was ill for I saw him take some medicine. (for = สนันษิฐานจาก) I will do everything for you. (for = เพือ่) while a) David ran away from home and made quite a fortune during the Japanese occupation while Tom stayed at home and did nothing. คําแปล เดวดิหนจีากบา้นไปทํามาหากนิรํา่รวยระหวา่งทีญ่ีปุ่่ นยดึครอง สว่น ทอมอยูบ่า้นไมทํ่าอะไร b) while she was writing he entertained the guests. คําแปล ในขณะที ่ฉันเขยีนหนังสอือยูเ่ขาตอ้นรับแขก if a) I shall be much obliged if you will do me this favour. ฉันจะขอบใจมาก ถา้ ทา่นทําบญุคณุอันนีแ้กฉั่น b) I do not know if she will come. ฉันไมรู่ว้า่เขา จะมาหรอืไม ่(ในกรณีนีอ้าจใช ้whether แทนได)้ 3. ในภาษาองักฤษมักมกีารใช ้ Impersonal verb บอ่ย ๆ คอืกรยิาทีไ่มม่ปีระธานตามความเป็นจรงิ เชน่ It was hot. It was an chilly night. ประโยคเชน่นี้เมือ่แปลเป็นภาษาไทย ก็ควรแปลเป็นสํานวนไทย คอื อากาศรอ้น คอืวันนี้อากาศเย็นมาก ไมใ่ช ่มันเป็นรอ้น มันเป็นคอืหนาวมาก 4. การเรยีงลําดับคําในภาษาองักฤษตามธรรมดาก็เป็น เชน่นี ้:- ก. Subject + Verb + Object + Adverb หรอื Adverb + Object ข. Subject + Verb + Adverb ถา้มกีารเนน้คํา (Emphasis) อาจจะขึน้ตน้ประโยคดว้ยคําทีต่อ้งการเนน้ ดังตัวอยา่งตอ่ไปนี:้- Cowards I hate. (Object อยูห่นา้) Among the hills in the north of Thailand live several hill-tribes. (Extension อยู่หนา้) From the church behind there rose the merry peal of the marriage bell. (Extension อยูห่นา้) There he comes. (กรยิาวเิศษณ์อยูห่นา้) Right you are. (Complement อยูห่นา้) ในกรณีทีม่กีารกลับลําดับของคําเชน่นี ้ นักเรยีนจะตอ้งสงัเกตจับกรยิาใหไ้ดจ้งึจะแปลถกูตอ้ง 39 5. คําบางคําในภาษาองักฤษมคีวามหมายหลายอยา่ง แลว้แตค่วาม ผูส้อนไมค่วรจะสอนตามตัวลงไปวา่ คํานัน้แปลวา่อยา่งนัน้ คํานีแ้ปลวา่อยา่งนี ้ แตค่วรจะสอนวา่ ในความอยา่งนัน้ แปลวา่อยา่งนัน้ คอืใหจํ้าเป็นประโยคไป เชน่คําวา่ should มไิดแ้ปลวา่ ควร เสมอไป ความหมายของคํานีเ้ปลีย่นแปลงไปตา่ง ๆ ดังนี ้I told him I should go there. = ฉันบอกเขาวา่ฉันจะไปทีน่ั่น (should แสดงอนาคตธรรมดา) You should be kind to your friend. = ทา่นควรจะมใีจดตีอ่เพือ่นฝงู It is natural that he should complain. = เป็นธรรมดาอยูเ่องทีเ่ขาจะรอ้งทกุข ์ 6. ประโยคอทุานทีข่ ึน้ตน้ดว้ย what หรอื how จะแปลตามตัวไมไ่ด ้ ตอ้งหาสํานวนเปรยีบเทยีบในภาษาไทยใหด้ ี เชน่ What a fool I have been! ฉันนีช่า่งโงน่ีก่ระไร! How exciting! ชา่งน่าตืน่เตน้เสยีจรงิ ๆ ! How beautiful she look ! เธอชา่งงามจรงิ ! 7. คําวา่ why นัน้ มไิดแ้ปลวา่ทําไมเสมอไป บางทกี็เป็นคําอทุาน (Interjection) แสดงความประหลาดใจ, ความรอ้นรนใจทีจ่ะคัดคา้น, หรอืความคดิคํานงึ เชน่ Why it is Jones ! เอะ๊ โจนสน่์ะเอง นกึวา่ใคร You don’t like it, do you? ทา่นไมช่อบมันไมใ่ชห่รอื ? Why, of course, I do อะ๊, ชอบเสยียิง่กวา่ชอบอกี Why, yes, I think so. ออื, จรงิ ฉันคดิเชน่นัน้ละ่ 4.2 แปลไทยเป็นองักฤษ 1. ในการเรยีนไวยากรณ์ ครมูักจะสอนวา่ กรยิา to have จะใชก้บัประธานทีเ่ป็นสิง่ของไมไ่ด ้ ถา้ประธานเป็นสิง่ของ จะตอ้งใชก้รยิา there is, there are. แตต่ามความเป็นจรงิเราอาจใชก้รยิา to have กบัประธานทีเ่ป็นสิง่ของได ้เชน่ This table has four legs. This house has a leaking roof. เราจะพดูวา่ There are four legs on that table หรอื There is a leaking roof on that house. ไมไ่ด ้ ขอ้สําคัญมอียูว่า่ กรยิา there is, there are นัน้ใชเ้มือ่ไมม่ปีระธานกําหนดแน่นอน เชน่ There is no pen on the table. There is nothing in the purse. There are two persons here who wish to go to Chieng Mai. 2. การใช ้“ลักษณนาม” ในภาษาไทยเป็นของยากสําหรับชาวต่างประเทศ เชน่ ชา้งสอง เชอืก, กระดาษสอง แผน่, ขลุย่สอง เลา, พระสอง รปู แตก่ารใช ้“ลักษณนาม” ในภาษาอังกฤษก็ยากเหมอืนกนั เขามคํีาเฉพาะเชน่เดยีวกบัในภาษาไทย ซึง่นักเรยีนจําเป็นตอ้งเรยีนรูเ้พือ่ใชใ้นการแปล และเรยีงความใหถ้กูตอ้ง เชน่ A sheet, slip of paper. A cake of soap. A bar of chocolate. A tablet of aspirin. A pinch of salt. A jot of blood. etc. 40 นอกจากนั้น ภาษาอังกฤษยังเรียกอาการรอ้งของสัตว์ต่าง ๆ กันอีกดว้ย คําเหล่านี้นักเรยีนจะตอ้งเรยีนรูไ้ว ้(ดคูวามละเอยีดในบททีว่า่ดว้ยกรยิา) เชน่ The elephant trumpets. The cat mews. The snake hisses. The cattle low. The horse neighs. 3. ในการใชบ้พุบทในภาษาไทยและภาษาองักฤษก็แตกรา่งกนั เชน่ในบางกรณีไทยเราใชว้า่ ใน เขาใช ้on (ดคูวามละเอยีดในบททีว่า่ดว้ยบพุบท) เชน่ ในแมน้ํ่า : on the river. ในทะเล : on the sea (ถา้ in the sea. หมายความวา่ใตน้ํ้า) ในรถไฟ : on the train. ในวันนัน้ : on that day. ในเย็นวันนัน้ : on that evening. มเีงนิตดิตัวบา้งไหม ? : Have you any money on you? ภายในเงือ่นไขวา่ : on condition that. ทา่นเอาอะไรใสผ่ม ? : What do you put on your hair? 4. คํานามบางคําใชเ้ป็นรูปพหพูจน์เสมอ แต่ความหมายอาจเป็นเอกพจน์ได ้นักเรยีนจะตอ้งระวังอยา่ตกตัว s เชน่ billiads, the United Nations, stairs, upstairs, downstairs, towards, afterwards, belongings, races (ก า ร แ ข่ ง ม ้ า ), mathematics, mechanics. 5. คําวา่ “ถงึแม”้ หรอื “แมว้า่” ในภาษาไทยนัน้ตรงกบั “though” หรอื “although” ซึง่เป็นสันธานในภาษาอังกฤษ สว่นคําวา่ “แมก้ระทั่ง” นัน้ตรงกับ even ซึง่เป็นกรยิาวเิศษณ์ไมใ่ช่สนัธาน ในการแปลนักเรยีนจะตอ้งไมเ่อาสองคํานีไ้ปปนกนั ตัวอยา่ง Sarikar failed although she had been working hard. = สารกิาทําไมส่ําเร็จ ถงึแมว้า่ไดทํ้างานโดยพากเพยีร I cannot trust you though I believe you are sincere. = ฉันไวใ้จทา่นไมไ่ด ้แมว้า่ฉันเชือ่วา่ทา่นจรงิใจ He never even opened it. = แมเ้ปิดออกเขาก็ไมไ่ดเ้ปิด He disputes even the facts. : เขาเถยีงแมก้ระทั่งขอ้เท็จจรงิ 6. คําว่า มี ในภาษาไทยนั้น เมื่อจะแปลเป็นภาษาอังกฤษจะตอ้งพิจารณาใชคํ้าให ้เหมาะสม เชน่ consist of, to be composed of (ประกอบดว้ย), contain (บรรจ)ุ ตัวอยา่ง ดนิปืน ม ีสว่นผสมสามอยา่ง : Gun powder consists of three ingredients ในหบี ม ีชอลค์ : The box contains chalk. กองพันนี ้ม ีสองกองรอ้ย : This battabion is composed of two companies. 41 7. คําว่า สวมเสือ้ผา้ หรอื แต่งกาย ในภาษาไทยนัน้จะตอ้งระมัดระวังในการแปลเป็นภาษาองักฤษ สวม : put on, wear ซึง่เป็น transitive verb ทัง้สองคํา เชน่ He puts on a coat. : เขาสวมเสือ้ He wears green trousers. : เขาสวมกางเกงเขยีว แตง่กาย : to be dressed, to dress, to dress oneself, to be clothed. เชน่ He is well dressed. : เขาแตง่ตัวด ี She dresses herself tastefully. : เขาแตง่กายเหมาะเจาะ เราจะพดูวา่ : He dressed a coat, a hat. ไมไ่ด ้ ไปแตง่ตัวเสยี : Go and get dressed. ถอดเสือ้ผา้ : to undress. สวมเสือ้ผา้ให ้ : to clothe. (ถา้สวมเองตอ้งพดูวา่ to be clothed in.) เชน่ : The parents take care to clothe their children well. คําวา่เครือ่งแตง่กายนัน้ในภาษาองักฤษมหีลายคํา เชน่ clothes, clothing : (ไมใ่ช ่cloth ซึง่แปลวา่ผา้เฉย ๆ) dress, costume : ซึง่มคีวามหมายแตกตา่งกนับา้ง ดังนี ้:- clothes, clothing : เสือ้ผา้ทั่ว ๆ ไป dress : เสือ้ผา้ทีต่ัดเป็นแบบพเิศษ หรอืเสือ้ของผูห้ญงิทัง้ชดุ costume : เสือ้ผา้ชดุพเิศษ เชน่ Laotian costume, Ayudhya costume, 19th century costume. 8. คําว่ายมื (borrow) และใหย้มื (lend) นัน้ เมือ่แปลเป็นภาษาอังกฤษมักจะใชป้ะปนกนัอยู ่ จงึตอ้งระวังใชใ้หถ้กูตอ้ง 9. take, bring, fetch คํากรยิาสามคํานีนั้กเรยีนมักจะใชส้บักนัอยู ่ จงึจําเป็นตอ้วพจิารณาใหเ้ขา้ใจ take : นําไปจากตัวผูพ้ดู bring : นํามาใหต้ัวัผูพ้ดู fetch : ไปนําเอามา ตัวอยา่ง Take your books away. Take the pen off the table. Take a book from the shelf. When you go, take your things with you. Be careful to bring your books to-morrow. Bring me your exercise. Have you brought the fees? Fetch the doctor, please. He has gone out to fetch some vegetables. 10. คําวา่ตายนัน้ในภาษาอังกฤษวา่ to die หรอื to be dead จะพูด to be die หรอื to dead ไมไ่ด ้ เชน่ เขาตายเมือ่เดอืนกอ่น : He died last month. เขาตายแลว้ : He is dead. to die และ to be dead ต่างกันคอื to die เป็นอาการ สว่น to be dead เป็นสภาพ เพราะฉะนั้นเราจะพูดว่า He was dead last night. ไม่ได ้ ตอ้งพูดว่า He died last night. และจะพูดวา่ When I saw him he died. ก็ไมถู่กเหมอืนกัน ตอ้งพูดวา่ When I saw him he was already dead. 42 11. คําวา่แตง่งานนัน้ จะตอ้งระวังในการแปลเป็นภาษาองักฤษ เขา (เป็นคน) แตง่งานแลว้ : He is married. เขาแตง่งานมาสบิปีแลว้ : He has been married ten years. เขาแตง่งานกบันอ้งสาวนายแดง : He married Dang’s sister. หรอื He is married to Dang’s sister. การแตง่งาน : marriage พธิแีตง่งาน : wedding ฉันจะไปงานแตง่งานนายแดง : I am going to Dang’s wedding. (ไมใ่ช ่ marriage) 12. คําวา่ “เนื่องจาก” ในภาษาไทยนัน้เมือ่จะแปลเป็นภาษาอังกฤษจะตอ้งพจิารณาวา่ในทีนั่น้ ใชเ้ป็นคําบพุบทหรอืสนัธาน แลว้เลอืกคําแปลใหถ้กูตอ้ง เชน่ เนือ่งจากอปัุทวเหต ุ = because of an accident (because of เป็นบพุบท) เนือ่งจากเขาไมม่า = because of he is absent. (because เป็นสนัธาน) หรอื because of his absence. หรอื owing to his absence. 13. คําวา่ “เหมอืน” ในภาษาไทยนัน้ เมือ่แปลเป็นภาษาอังกฤษ ตรงกบัคําวา่ like หรอื alike (alike ใชต้ามหลังกรยิา หรอื predicatively.) เชน่ They are like each other. He speaks like a Chinese. They are much alike. ไมใ่ช ่ They are much like. แตถ่า้มกีรยิามาตอ่ทา้ยอกีจะใช ้ like ไมไ่ด ้จะตอ้งใช ้as เชน่ Let us live as the others do. ไมใ่ช ่ Let us live like the others do. 14. ไปและมา ในภาษาไทยถา้เราชวนเพือ่นไปไหนกบัเราดว้ย เรามักใชคํ้าวา่ไป เชน่ ไปกบัฉันไหม ? แต่ในภาษาอังกฤษ ถา้เราชวนเพื่อนไปกับเราจะตอ้งพูดว่า Are you coming with me? ไมใ่ช ่ Are you going with me? 15. บางท ี คําวา่ “บางท”ี ในภาษาไทยนัน้ ในภาษาอังกฤษอาจแปลวา่ perhaps, probably หรอื sometimes แลว้แตค่วาม แตคํ่าเหลา่นีม้คีวามหมายผดิ ๆ กนัทัง้นัน้ Perhaps หมายความวา่ อาจเป็นได ้ แตม่ทีางทีจ่ะเป็นเชน่นัน้ไดน้อ้ย เชน่ Perhaps I shall get rich soon. : บางทฉัีนอาจรวยขึน้มา Probably หมายความวา่ มทีางทีจ่ะเป็นไปไดม้ากกวา่ perhaps Probably he will succeed because he works very hard : เขาเห็นจะสําเร็จเพราะทํางาน หนักมาก Sometimes หมายความว่า บางโอกาส บางครัง้บางคราวใชพู้ดเกีย่วกับเรื่องที่เคยเกดิขึน้แลว้ ไมใ่ชท่ีย่ังไมเ่คยเกดิขึน้ เชน่ I sometimes go to the pictures. : บางทฉัีนก็ไปดภูาพยนตร ์ Sometimes we all need help. : คนเราทกุคนมบีางโอกาสตอ้งการความชว่ยเหลอื หมายเหต ุ อาจใช ้occasionally แทน sometimes ได ้ 43 16. เป็นสขุ, สบายด,ี ยนิด ีคําวา่ เป็นสขุ, สบายใจนัน้ ในภาษาองักฤษตรงกบัคําวา่ to be happy. สว่นคําวา่ ยนิด ีนัน้ ตรงกบั to be glad หรอื to be pleased, to be delighted. ถา้เราหมายความเพยีงวา่ สะดวกสบาย หรอืสบายกายในภาษาองักฤษจะตอ้งพูดวา่ comfortable. เชน่ I am quite comfortable here. This is a comfortable chair. : เกา้อีน้ีน่ั้งสบาย I live in a comfortable house. : ฉันอยูบ่า้นทีส่บาย 17. นอน, ไปนอน, หลับ นอน : to sleep เชน่ I must sleep eight hours a day. : ฉันตอ้งนอนวันละแปดชัว่โมง Did you sleep well last night? : เมือ่คนืนีท้า่นนอนหลับดหีรอื? ไปนอน : to go to bed. Go to bed now. : ไปนอนเสยีเถดิ มอ่ยหลับ : to go to sleep. เชน่ I was in bed but could not go to sleep. : ฉันเขา้นอนแตห่ลับไมล่ง to be in bed. : นอน (อยูใ่นเตยีงแลว้, เขา้นอนแลว้) หลับ : to be asleep. เชน่ He was asleep when I went in. : เขายังหลับอยูเ่มือ่ฉันเขา้ไป 18. ในทันใดนัน้ เราจะแปลคําวา่ “ในทันใดนัน้” เป็นภาษาองักฤษอยา่งไร มคํีาทีจ่ะตอ้งพจิารณาหลายคําดว้ยกนั เชน่ suddenly, at once, immediately คําเหลา่นีล้ว้นมคีวามหมายตา่งกนั Suddenly : โดยทันททีันใด, โดยไมรู่เ้นือ้รูต้ัว, โดยปัจจบุนัทันดว่น เชน่ She woke up suddenly. at once, immediately : โดยทันท ี Go and get it at onece. : ไปเอามาทันท ี จะพดูวา่ Go and get it at suddenly. ไมไ่ด ้ จะไมม่คีวามหมายเลย ความแตกตา่งระหวา่งคําเหลา่นี ้ จะเห็นไดช้ดัในตัวอยา่งตอ่ไปนี:้- He suddenly went away. : เขาปบุปับก็ไป He went away at once. หรอื Immediately: เขาไปทันท ี (คอืไมร่อใหเ้สยีเวลาเลย) 19. ทํา คํางา่ย ๆ คํานีม้ักจะกอ่ความยุง่ยากเมือ่แปลเป็นภาษาองักฤษ เพราะมคํีาองักฤษทีจ่ะใชแ้ปลไดอ้ยูส่องคําคอื do และ make ซึง่มักใชไ้ขวเ้ขวกนัอยูเ่สมอ หลักใหญม่อียูว่า่ do หมายความวา่กระทํา คอืทํากรยิาอยา่งหนึง่อยา่งใด หรอืกระทําสิง่ทีเ่ป็นนามธรรม สว่น make หมายความวา่ ทํา ในความหมายวา่สรา้งสรรคส์ ิง่หนึง่ส ิง่ใดขึน้มาเป็นชิน้เป็นอนั เป็นตัวเป็นตน ตัวอยา่ง ฉันจะทําอยา่งไร ? : What shall I do? ไมม่อีะไรใหฉั้นทํา : There is nothing for me to do. ทําอยา่งทีท่า่นเคยทํา : Do as you did before. ใครทําโตะ๊ตัวนัน้ ? : Who made that table? เขาทําขนมเค็กเกง่ : She is good at making cakes. หอ้งเลอะเทอะ ใครเป็นคนทํา ? : The room is in a mess. Who did it? 44 นอกจากหลักใหญน่ีแ้ลว้ คําวา่ do และ make ยังใชเ้ป็นสํานวนตา่ง ๆ ไดอ้กีมาก เชน่ ทําผม : to do the hair. ทําเลข : to do a sum. ทําหอ้ง (เก็บกวาด) : to do a room. ทําเตยีง (ปทูีน่อน) : to make the bed. กอ่ไฟ : to make a fire. ทําไพ ่ : to make the cards. 20. อาบน้ํา ในภาษาองักฤษมคํีาวา่ to bathe และ to have หรอื take a bath. อาบน้ํา : to have a bath, to take a bath. เลน่น้ํา (ในสระ, ในทะเล) : to bathe, to have a bathe. bath หมายความว่าอาบเพื่อความสะอาดหมดจด ไม่ใช่เพื่อความสนุก ส่วน bathe หมายความว่าเล่นน้ํา เพราะฉะนัน้ชือ่ภาพยนตร ์Bathing Beauties (สาวนอ้ยเล่นน้ํา) จงึตอ้งอา่นวา่ เบธ๊ธิง่บวิทซี ไมใ่ช ่บา๊ทธิง่ เพราะมาจากคําวา่ bathe ไมใ่ช ่bath. 4.3 ชนดิของการแปล ชนดิของการแปล อาจแบง่เป็น 2 กลุม่ คอื การแปลโดยพยัญชนะ (literal translation) และการแปลแบบเสรหีรอืแบบเอาความ (free translation) แตก่ารแบง่ชนดิของการแปลนีไ้มช่ดัเจนเนือ่งจากมปัีจจัยบางประการ เชน่ เนือ้หา และลักษณะการใชง้านเป็นหลัก เป็นตน้ very modified inconsisten t near undulyliteralliteral literal mixture idiomatic idiomatic free (Diagram , Larson , 1984 : 15) (อจัฉรา ไล่ศัตรูไกล : 2542) 4.3.1 การแปลแบบคําต่อคํา (word-for-word translation) หรือแบบ very literal กบัแบบ literal คือการแปลโดยพยายามเก็บสํานวน และโครงสรา้งของภาษาฉบับแปลใหต้รงกับภาษาตน้ฉบบัอยา่งเครง่ครัด เป็นวธิทีีน่ยิมใชใ้นการแปลงานทีเ่กีย่วกบัศาสนาตา่งๆ ในระยะแรก เชน่ คัมภรีไ์บเบิล้ คัมภรีไ์ตรเพท พระไตรปิฎก ซึง่สิง่เหลา่นี้ผูค้นสว่นใหญใ่ห ้ความเคารพนับถอืว่าเป็นสิง่ศักดสิทิธ ิ จงึจําเป็นทีจ่ะใชก้ารแปลรักษา ความศักดสิทิธไิวแ้ต่ในปัจจบันการเป็นแบบนี้ไมเ่ป็นทีน่ยิมแลว้ การแปล แบบคําตอ่คํานี้ หากยดึถอืปฏบิัตอิยา่งเครง่ครัด และมคีวามมุ่งหมายที่จะ ถ่ายทอดความหมายของคําจากภาษาตน้ฉบับเป็นภาษาเป้าหมาย โดยไม ่คํานึงถึงเนื้อหาสาระที่ตน้ฉบับตอ้งการสื่อแลว้ มักจะทําใหภ้าษาแปลไม่ เป็นธรรมชาต ิ ความหมายไม่ชัดเจน และผูอ้่านมักเขา้ใจยาก ในปัจจุบัน การแปลแบบนี้ยังคงใชอ้ยู่เพื่อจดุประสงคเ์ฉพาะ เชน่ คําสอนศาสนา การ แปลกฎหมายสนธสิญัญาระหวา่งประเทศ และการแปลประกาศทางราชการ 4.3.2 การแปลแบบดัดแปลง (modified literal) โดยทั่วไปแลว้นักแปลมักจะแปลในแบบนี้มากกว่าคือมีการเปลี่ยนโครงสรา้งทางไวยากรณ์และการใชคํ้าบา้งในภาษาฉบับแปล ซึง่นับเป็นการเปลีย่นเพือ่หลกีเลีย่งการใชภ้าษาทีแ่ปลกแปรง่ผดิธรรมชาต ิ ชว่ยใหส้ือ่ความหมายไดด้ขี ึน้ แตถ่งึกระนัน้ก็ตาม การแปลแบบนี้ก็ยังสือ่สารความหมายไมช่ดัเจนพอและการใชภ้าษาก็ยังไมเ่ป็นธรรมชาตมิากนัก เชน่ บทความทางวชิาการความรูด้า้นวทิยาศาสตรแ์ละงานแปลดา้นการวจัิย เป็นตน้ 4.3.3 การแปลแบบสํานวน (idiomatic translation) เป็นการแปลแบบธรรมชาตทิัง้ในดา้นโครงสรา้งทางไวยากรณ์และการเลอืกใชคํ้าการแปลนี้อยู่ก ึง่กลางระหว่างการแปลคําต่อคําและการแปลแบบเอาความหรือแบบเสรี คือการพยายามรักษาความถูกตอ้งครบถว้นแม่นยําของภาษาตน้ฉบับเป็นสิ่งสําคัญ ทั ้งในดา้นความหมาย รูปแบบ และท่วงทํานองลลีาการเขยีน ไม่นยิมการตัดทอนหรอืแต่งเตมิถอ้ยคําใดๆ แต่ก็อาจมีการปรับเปลี่ยนดา้นโครงสรา้งและการใชถ้อ้ยคําบา้ง เพื่อทําใหเ้ป็นไปตาม 45 หลักการใชภ้าษาของฉบับแปล ในทัศนะของลารส์ัน เป้าหมายของการแปลที่ดคีือการแปลแบบ idiomatic translation ซึง่เป็นการแปลที่ใชภ้าษาที่เป็นธรรมชาตทิัง้ในดา้นโครงสรา้งทางไวยากรณ์และการเลอืกใชคํ้า ในการแปลแบบนี้ภาษาทีใ่ชจ้ะไม่เหมอืนกับการแปล แต่จะเหมอืนกับการเขยีนขึน้ใหมใ่นภาษานัน้เอง แตอ่ยา่งไรก็ตามการแปลตามทีเ่ป็นจรงิมักเป็นการผสมผสานกันระหว่างการแปลชนิด modified literal กับชนิด idiomaticปัจจุบันมีการแปลในลักษณะนีม้าก เชน่ บทความ สารคด ีเอกสารทั่วไป และงานวรรณกรรมประเภทรอ้ยกรอง เป็นตน้ 4.3.4 การแปลแบบเสรหีรอืแบบเอาความ (free translation) การแปลแบบเสรหีรอืบางครัง้เรยีก "การแปลโดย อรรถรส" การแปลแบบนี้มักจะไม่เนน้รปูแบบ โครงสรา้ง ทว่งทํานอง หรอืลลีาการเขยีนเหมอืนการแปลในกลุม่ทีห่นึง่ แตมุ่ง่เนน้ดา้นของความหมายและความเขา้ใจมาก โดยใชว้ธิจัีบความหมายหรอืใจความ จากตน้ฉบับ เพื่อถ่ายทอดสาระสําคัญจากตน้ฉบับไปสู่ผูอ้่านงานแปล การแปลอาจมีการปรับเปลี่ยนยา้ยตําแหน่ง รูปคํา และขอ้ความดา้น ไวยากรณ์ อาจขยายหรอืตัดทอนขอ้ความบา้งเพื่อใหไ้ด ้ความกระชบั การแปลแบบนี้มักนยิมใชก้บังานเกอืบทกุอยา่งทีไ่มใ่ชว่รรณคด ี เชน่ งาน รายงานข่าว บทความวชิาการ การโฆษณาสนิคา้ การแนะนําสนิคา้หรือ บรกิารใหม่ บทความในนติยสาร จดหมายโตต้อบ และการประชาสัมพันธ ์เป็นตน้ การแปลแบบเสรนีี้ มขีอ้คดิหนึง่ที่สําคัญคอืหาก ผูแ้ปลยดึถอืการแปลแบบเสรอียา่งสดุขัว้ ก็จะไดง้านแปลทีแ่ตกตา่ง จากตน้ฉบับมากจนอาจจะกลางเป็นคนละเรือ่ง ซึง่อาจเทยีบไดเ้ทา่กับการ นําเคา้โครงเรือ่งจากตน้ฉบับมาเขียนใหม่ ในบางครัง้อาจมีการดัดแปลง แนวคดิ ตัดทอนรายละเอยีด หรือเพิ่มคําอธบิายเพือ่ใหผู้อ้า่นเขา้ใจเรือ่งได ้อยา่งชันเจน กรณีเชน่นี้อาจทําใหม้ผีูว้จิารณ์วา่งานลักษณะนี้ไม่ใช่งานแปล แต่อาจเป็นการเขยีน หรอืเรยีบเรยีงงานขึน้ใหม่ นอกจากนี้แลว้ ในทํานองเดยีวกัน หากผูแ้ปล ยึดถือแบบการแปลโดยพยัญชนะอย่างสุดขัว้ก็จะไดง้านแปลที่ขาดความ เป็นธรรมชาต ิ ผูอ้า่นไมเ่ขา้ใจเนื้อหาของบทแปล ก็จะทําใหง้านแปลไม ่ประสบความสําเร็จในการสือ่ความหมาย และไม่น่าสนใจ ดังนัน้ใน ความเห็นของผูเ้ขยีน การแปลทีด่ไีม่ควรมแีนวโนม้ไปทางดา้น literal translation หรอืดา้น free translation มากเกนิไป และในการเรยีนการสอน การแปลควรยดึถอืการแปลแบบ modified literal หรอืแบบ idiomatic translation ในเบื้องตน้ เมื่อผู เ้รียนมีความชํานาญในการแปลมากพอแลว้ จึงจะเริ่มฝึกหัดแบบ free translation ตอ่ไป ขอ้สงัเกตของการแปลแบบเอาความ (free style) 1. ควรพจิารณาวัตถปุระสงคข์องการแปลวา่ตอ้งการเนน้เฉพาะใจความสําคัญหรอืแปลคําตอ่คําหรอืตามตน้ฉบบั 2 . ควรแปลหัวขอ้เรือ่ง แหลง่ทีม่า และระบชุือ่ผูแ้ตง่หรอืผูเ้ขยีน 3.ไมค่วรแปลยาวจนเกนิไป อยา่ยอ่หนา้มากเกนิกวา่2-3 ยอ่หนา้ในเรือ่งหนึง่ๆ 4. ไมค่วรแปลยาวเกนิวัตถปุระสงคห์รอืคําสัง่ เชน่ ความยาวประมาณ 1 หนา้ 5. เมือ่แปลเรือ่งหรอืบทความแลว้ ผูแ้ปลควรอา่น งานแปลในใจทบทวนเพือ่พจิารณาใจความที่ถกูตอ้งสมบรูณ์ 6. เมือ่แปลแลว้ควรมกีารอ่านออกเสยีงทบทวน การอ่านออกเสยีงจะชว่ยทําใหผู้แ้ปบมโีอกาสไดพ้จิารณาสํานวนการแปล ดว้ยการฟังเสยีงจากการอา่นดว้ย ทําใหก้ารตรวจสอบความถกูตอ้ง ความ สละสลวย ความเหมาะสม ความไพเราะของคําและสํานวนทีใ่ชเ้ป็นไปไดด้ ีมากยิง่ขึน้ 4.4 ลกัษณะงานแปลทดี ี งานแปลทีด่คีวรมลีักษณะดังนี้ มคีวามถกูตอ้ง ชดัเจน กะทัดรัด สะกดตามพจนานุกรม และสมัยนยิม ไม่ใชคํ้าฟุ่ มเฟือยเกนิความจําเป็น ควรหลักเลีย่งการใช ้ประโยคทีม่โีครงสรา้งซับซอ้น การแสดงความคดิตอ้งไม่วกวน ถอ้ยคํา สละสลวย การใชส้ํานวนและคําคุณศัพทท์ี่เหมาะสมกับหลักของภาษา ฉบับแปลหรือเป้าหมายมีความเหมาะสม โดยพิจารณาจากสิง่ตอ่ไปนี ้ 46 4.4.1 ระดับของภาษา เชน่ ภาษาราชการ คําสภุาพ คําราชาศัพท ์ ภาษาพูดในชวีติประจําวัน ภาษาระดับกลุม่อายเุดยีวกนั และกลุม่อาชพีเดยีวกนั เป็นตน้ 4.4.2 ความเหมาะสมกับจุดประสงคใ์นการใชภ้าษา เชน่ การเล่าเรือ่ง การโตแ้ยง้ การแสดงอารมณ์ขนั การบรรยาย และ การเปรยีบเทยีบ เป็นตน้ 4.4.3 ความกลมกลนืของภาษาทีแ่ปล การใชถ้อ้ยคํา การเรยีงประโยค รูปแบบของการแปล แลการใชส้รรพนาม 4.4.4 งานแปลควรใหผ้ลทางอารมณ์ต่อผูอ้่านเหมอืน งานตน้ฉบับ ผูแ้ปลตอ้งมกีารตัดสนิใจเลอืกใชถ้อ้ยคําทีใ่หค้วามหมายสอดคลอ้งเชน่เดยีวกบังานตน้ฉบบั 4.4.5 คําที่ใชค้วรถูกตอ้งตรงตามความนิยมและวัฒนธรรม เช่น "The young couple talk together in the private room" แปล "หนุ่มสาวน่ังคยุกนัสองตอ่สองในทีร่โหฐาน" 4.5 รปูแบบการแปลภาษาองักฤษเป็นภาษาไทยในปจัจบุนั โดยทั่วไปรูปแบบของการแปลจะม ี 2 แบบ คอืการแปลแบบตรงตัว (literal) และการแปลแบบเอาความ (free style) 4.5.1 การแปลแบบตรงตัว การแปลนี้มักนยิมใชใ้นการแปล ทีต่อ้งการรักษารูปแบบภาษาตน้ฉบับ เช่น แบบฟอรม์ ระเบยีบ สัญญา เป็นตน้ การแปลนี้ส่วนมากจะสน้ กระชับ และไม่มีเนื้อหามาก ผูแ้ปลตอ้งรักษา รูปแบบของตน้ฉบับไวใ้หถู้กตอ้ง กะทัดรัด และได ้ใจความสมบรูณ์ 4.5.2 การแปลแบบเอาความ การแปลนี้มักนิยมใชใ้นเรื่อง หรือตน้ฉบับที่มีเนื้อหาค่อนขา้งมาก มีความหลากหลาย และรายละเอียด ที่มีมากอาจทําใหผู้อ้่านไม่สนใจมากเทา่ทีค่วร ดังนัน้จงึนยิมใชก้ารแปล แบบเอาความ เพือ่ผูแ้ปลไดใ้ชค้วามสามารถพเิศษเพิม่ขึน้ ในการสรุปเนน้ใจความสําคัญหรือพจิารณาเฉพาะประเด็นสําคัญ ทําใหผู้อ้่านสนใจงานแปลยิง่ขึน้ 4.6 แนวการจดัทาํหนงัสอืแปล ศูนยพั์ฒนาหนังสอืของกรมวชิาการ กระทรวงศกึษาธกิารเป็น หน่วยงานซึง่ทําหนา้ที่เกีย่วกับการแปลภาษาต่างประเทศและภาษาไทย ไดก้ําหนดรูปแบบของการแปลและเสนอคําแนะนําในการแปลดังนี้ 1.15.1 ประเภทความเรยีง (รอ้ยแกว้) ส่วนใหญ่มักนิยมกําหนดวัตถปุระสงคข์องการแปลกอ่นแลว้จงึทําเป็นสญัญาหรอืขอ้ตกลงวา่ ตอ้งการเนน้รปูแบบของการแปลในลักษณะใดเป็นหลัก รปูแบบตา่งๆ ไดแ้ก ่ 4.6.1 การแปลแบบประโยคต่อประโยคหรอืคําต่อคํา การแปลแบบนีส่วนมากตอ้งการรักษารปูแบบของการแปลใหเ้หมอืนกบัตน้ฉบบัมากทีส่ดุ เชน่ การแปลสญัญา กฎ และระเบยีบ 4.6.2 การแปลโดยตัดทอนพลความออกตาม พจิารณาสมควร เป็นการแปลทั่วไปทีใ่ห ้นักแปลไดพ้จิารณาวา่ ความใด มคีวามสําคัญก็คงไว ้และตัดใจพลความหรอืขอ้ความทีไ่มส่ําคัญมากออก ไดต้ามสมควร 4.6.3 การแปลอยา่งเรยีบเรยีง การแปลนี้ผูแ้ปล ตอ้งมคีวามสามารถมาก ลักษณะการแปลไมจํ่าเป็นตอ้งยดึถอืตามตน้ฉบับ ทกุตัว ผูแ้ปลตอ้งอา่นตน้ฉบับแลว้ทําความเขา้ใจกอ่นจงึจะแปลเป็นภาษา เป้าหมายอยา่งถกูตอ้ง ชดัเจน และสละสลวย 4.6.4 การแปลอยา่งอสิระ การแปลลักษณะนี้คลา้ยกับการแปลอย่างเรยีบเรยีง แต่จะใหอ้สิระกบัผูแ้ปลมากกวา่ 47 บทท ี5 การแปลแบบลา่ม 5.1 การแปลแบบลา่ม และ การแปลทวัไป มองอย่างผวิเผนิ ความแตกต่างระหวา่งการแปลแบบล่าม และ การแปลทั่วไป มคีวามแตกต่างกันปานกลางเท่านัน้ คือ ลามแปลปากเปล่า ขณะที่ผูแ้ปลทั่วไป แปลจากงานเขียนตน้ฉบับทัง้การแปลแบบล่าม และ การแปลทั่วไป อาศัยความคาดคะเนทางภาษา และความรูท้ี่ลกึซึง้ทีม่ากกวา่ภาษา อยา่งไรก็ตาม ความแตกตา่งในการฝึกหัด ความคลอ่งแลว้ และความเกง่ ตอ้งมีในงานแต่ละงาน สิง่สําคัญของการเป็นนักแปลที่ดี คือการอธบิายของเขา/ของหล่อน เขยีนไดด้อียา่งแจม่แจง้ในอกีภาษาหนึง่นัน้เป็นเหตผุลทีว่า่ทําไม ผูท้ีม่อีาชพีเป็นนักแปลทํางานเกอืบไปในทศิทางเดยีวกนั การแปลเพือ่เป็นภาษาพืน้เมอืงของพวกเขา แมค้วามรูเ้ฉพาะบคุคลทีรู่ท้ัง้สองภาษาอาจจะไมส่ามารถอธบิายใหพ้วกเขาไดรั้บความรูไ้ดด้เีท่ากับภาษาทีส่อง และผู ้แปลทีเ่กง่จํานวนมากมชีวีติทีห่า่งไกลจากภาษาทีส่อง พวกเขาอาจจะไมเ่ป็น และไมต่อ้งการที่จะเป็นนักพูดทีค่ลอ่งแคลว้ของภาษาตน้ฉบับ(ภาษาดัง้เดมิทีทํ่าการแปล) สิง่สําคัญของนักแปล คอื เป็นผูส้ามารถเขา้ใจภาษาตน้ฉบบั และ วัฒนธรรมของของประเทศทีเ่ป็นตน้ฉบบัดัง้เดมิ และการใชห้อ้งสมุดทีด่ ีการอา้งเนื้อหาจาก พจนานุกรม เพื่อตอบสนองเนื้อเรือ่งนัน้เขา้ในภาษาที่สอง 5.2 รปูแบบการแปลแบบลา่ม ล่ามมีความสามารถในการแปลทัง้ทางตรงและทางออ้มปราศจากการใชพ้จนานุกรม การแปลแบบล่ามมีสองวธิี คือ การแปลตามลําดับ และการแปลในทันที การแปลแบบล่ามที่ไดรั้บความนิยมมากที่สุด คือ การแปลทันทีซึง่ล่ามจะน่ังอยู่ในหอ้งเล็กๆ สวมหูฟังและพูดใส่ไมโครโฟนขอ้จํากัดของการแปลแบบทันท ีอาจจะทําใหเ้รยีกชือ่บคุคลผดิ คอื ล่ามไม่สามารถเริม่ตน้อธบิาย กระทั่งเขา/หล่อน เขา้ใจในความหมายทั่วไปของประโยค ขึน้อยู่กับประธาน กรยิาทีก่ําหนดใหย้าวออกไปอย่างไร ล่ามในภาษาอังกฤษอาจจะไม่สามารถเขา้ใจในคําเดยีวจนกระทั่งเขา/หลอ่นไดฟั้งจนจบประโยคในภาษาตน้ฉบับอาจทําใหม้ันชดัเจนขึน้ หนา้ทีท่ีห่นักของล่ามอย่างแทจ้รงิ คือ ทําใหเ้ขา/หล่อน แปลประโยคในภาษาที่สองขณะที่ทําการอย่างทันท ีและเขา้ใจอย่างถ่องแทใ้นประโยคถัดไป คุณอาจจะมคีวามรูส้กึว่ามันยากเป็นงานทีห่นัก แมว้่าคุณเป็นผูใ้ชเ้พียงภาษาเดยีว ลองพยายามแปลความหมายคําพูดของใครบางคนสักครึง่ประโยคอย่างชา้ๆ ทําความเขา้ใจกับตัวคุณเองในประโยคถัดไป ขณะทีทํ่าการถอดขอ้ความในประโยคก่อน สิง่ที่สําคัญของล่ามที่แปลแบบทันทีมีจุดมุ่งหมายสําคัญ คือ มีเวลาไม่มากในความถูก-ผดิของการแปลทีแ่ตกต่าง หรอื ระลกึถงึสํานวนทีถู่กตอ้งในภาษาทีส่อง ความล่าชา้อาจทําใหข้อ้มูลของคุณขาดหายไป 2-3 คํา จากการพูดของผูพู้ด และระของผูพู้ดอาจอยู่ไกลออกไป หรอื แมว้า่ในหอ้งทีแ่ตกตา่ง ระหวา่งการเรยีงลําดับการแปลแบบลา่ม ผูพู้ดจะหยดุทกุๆ 1-5 นาท ี(โดยปกตจิะหยุดที่ทา้ยสดุของทุกๆพารากราฟ หรอืใจความที่สมบูรณ์) ล่ามจะถอดความไปตามลําดับ ถงึสิง่ทีพู่ด ไปสูภ่าษาทีส่อง ขอ้สําคัญเกีย่วกับการแปลต่อเนื่อง เป็นการบันทกึคําพูดตั่งแต่เริม่แรก ล่ามสามารถจําใจความไดอ้ย่างสมบูรณ์ ปราศจากการสญูหายของรายละเอยีด แต่การบันทกึของลา่มมคีวามแตกต่างอยา่งมาก กับนักชวเลข เพระวา่เขยีนบันทกึคําพดูเป็นภาษาตน้ฉบบั ทําใหง้านของลา่มจงึหนักกวา่ เมือ่เขา/หลอ่นตอ้งแปลคําพูดไปสูภ่าษาทีส่อง นักแปลอาชพีจํานวนมากไดพั้ฒนาพวกเขาเองในการใชเ้ครือ่งหมาย หรอื สญัลักษณ์ ที่สะดวกในการบันทกึของพวกเขา แมแ้ต่ความคดิเห็นของผูพู้ดไปสู่ภาษาที่เป็นอสิระ ดังนั้น บทความของลา่มจงึมากไปดว้ยสํานวนโวหาร และไมจํ่ากดัอยูใ่นขอบเขตของภาษาตน้ฉบบั ทัง้ๆทีม่คีวามแตกต่างอยา่งมากในความชํานาญของผูแ้ปลทั่วไป และลา่ม มสีิง่หนึง่ที่พวกเขาตอ้งแบง่ปัน นอกจากความรูข้องภาษา คอื พวกเขาตอ้งเขา้ใจจุดมุง่หมายของเนื้อเรือ่งในตน้ฉบับ หรือ คําพูด ที่พวกเขากําลังแปล เหตุผลที่สําคัญอย่างหนึ่งว่า ทําไม การแปลอัตโนมัต ิจงึไดรั้บความนยิมตั่งแต ่ปี 1950 การแปลจะไมใ่ชข้อ้ความในภาษาหนึง่ไปใชแ้ทนในอกีภาษาหนึง่ มันเป็นความสําคัญอย่างหนึง่ในการทําความเขา้ใจในภาษาหนึง่ และ อธบิายว่ามันใชเ้ป็นทางออกไปสู่ภาษาอืน่ คําอืน่ สิง่ที่ล่ามตอ้งทําคือ เปลี่ยนคําไปสู่ความหมาย และ 48 ตอ่จากนัน้เปลีย่นความหมายกลับมาเป็นคํา มันเป็นความแตกตา่งทางภาษาอยา่งหนึง่ดังนัน้ การแปลแบบลา่มจงึเป็นการถอดใจความธรรมดา และคณุอาจจะไมส่ามารถอธบิายถงึความคดิของใครบางคน ถา้คุณไม่มีความเขา้ใจอย่างแทจ้รงิของความคดินั้น หรือ การแปลความหมายบางอยา่งทีไ่มม่คีวามรอบรูใ้นเรือ่งราวทีถ่า่ยทอดมา นี้เป็นเหตผุลทีว่า่ทําไม ตอ้งทําความมั่นใจว่า ล่ามมีความสามารถในเรื่องราว ของการประชุม หรือ คณะกรรมการที่พวกเขากําลังแปล ขณะทีส่ ิง่สําคัญ คอื ทําความมั่นใจวา่ เขา/หลอ่น เป็นผูม้ปีระสบการณ์การเป็นลา่ม คณุสมบตัขิองลา่มทดี ี• ความรูใ้นวชิาการทั่วๆไปของการพดูทีจ่ะเป็นลา่ม • มคีวามรูท้ั่วไปอยา่งกวา้งขวาง และ มคีวามคุน้เคยกบัทัง้สองวัฒนธรรม • รอบรูคํ้าศัพทท์ัง้สองภาษา • ความสามารถในการอธบิาย ความคดิไดอ้ยา่งแจม่แจง้ และสัน้ ไดท้ัง้สองภาษา • มเีทคนคิการจดบนัทกึการพดูไดด้ ีสําหรับการลา่มแบบตอ่เนือ่ง • ประการณ์อยา่งนอ้ย 2-3 ปี สําหรับการแปลแบบทันท ี 5.3 เทคนคิการแปลแบบลา่ม ในวงการแปลอาชพีมนัีกแปลอยู่สองประเภทคอืนักแปลขอ้เขยีนกับนักแปลคําพูด นักแปลขอ้เขียนทําหนา้ที่ถ่ายทอดสาร โดยการเขียน ส่วนนักแปลคําพูดนั้นถ่ายทอดสารดว้ยคําพูดหรอืวาจา นักแปลคําพูดเรยีกอกีอย่างหนึง่ว่า “ล่าม” (Interpreter) การแปลแบบล่ามมีลักษณะส่วนใหญ่คลา้ยคลงึกับการแปลขอ้เขียน กล่าวคือ เป็นงานที่ตอ้งการทัง้ศลิปะและเทคนิค การแปลสารทั ้งที่เป็นขอ้เขียนและวาจาตอ้งแปลทั ้งความหมายทางภาษาและวัฒนธรรม การแปลทัง้สองแบบตอ้งการความถูกตอ้ง ซึง่จะเป็นไปไดก้็ต่อเมื่อผูแ้ปลมีความเขา้ใจสารที่แปลอย่างถูกตอ้งแจ่มแจง้ ผูท้ี่มีความรูค้วามเขา้ใจอย่างดีในภาษาทั ้งสองคือภาษาตน้ฉบับ (source language) กบัภาษาเป้าหมาย (target language) สามารถพูดจาได ้คลอ่งแคลว่นัน้ ไมส่ามารถเป็นลา่มทีด่ไีดเ้สมอไปเพราะผูท้ีเ่กง่ภาษาบางคนรูภ้าษาเพือ่ความรู ้ มคีวามรอบรูก้บัสารานุกรมทีม่ชีวีติแตไ่มส่ามารถแปลความรูถ้า่ยทอดใหผู้อ้ืน่เขา้ใจได ้เหตทุีเ่ป็นเช่นนี้ เพราะบุคคลดังกล่าวขาด “เทคนิค” ในการแปล ดังนัน้การเป็นนักแปลและล่ามจงึมีความจําเป็นตอ้งมกีารศกึษาและฝึกฝนอยา่งมรีะเบยีบวธิ ี มขีัน้ตอนมกีารควบคมุอยา่งถกูตอ้ง ประเภทของการแปลแบบลา่ม (interpretation) ในปจัจบุนัมอียู ่ 3 ประเภทดว้ยกนัคอื การแปลแบบลา่มทนัใจ (simultaneous interpretation) การแปลแบบลา่มภายหลงั (consecutive interpretation) การแปลแบบกงึลา่มกงึเอกสาร (a vue translation) 5.3.1 การแปลแบบลา่มทนัใจหรอืการแปลฉบัพลนั การแปลแบบลา่มทันใจนี้หมายถงึ การทีล่า่มแปลตามผูพู้ดซึง่พูดตอ่เนื่องกนัไปเรือ่ย ๆ การเป็นลา่มชนดินี้จะตอ้งมคีวามตืน่ตัวอยูต่ลอดเวลามปีระสาทแข็งแกรง่เป็นเลศิมคีวามรอบรูใ้นเรือ่งทีผู่พ้ดูกําลังพดูอยู ่ และทีส่ําคัญทีส่ดุ มคีวามรูท้ัง้สองภาษาเป็นอยา่งด ี คอื ทันททีีคํ่าพูดของผูพู้ดกระทบโสตของล่ามก็จะส่งสัญญาณไปทีล่ ิน้ซึง่จะตอ้งรัวออกเป็นภาษาเป้าหมายได ้ทันทอียา่งอตัโนมัต ิการแปลลา่มแบบนี้ใชใ้นการประชมุนานาชาตหิรอืองคก์ารระหวา่งประเทศซึง่ลา่มจะอยู่โดดเดีย่วในหอ้งตา่งหาก และผูเ้ขา้รว่มประชมุมหีฟัูงเฉพาะบคุคล คณุสมบตัปิระจําตัวทีล่า่มทันใจจําเป็นตอ้งมไีดแ้ก ่1. สุขภาพดี ร่างกายแข็งแรง ไม่เจ็บป่วยออดแอด โดยเฉพาะโรคทางเดนิหายใจ การหายใจแผ่วเบาทัง้การสดูลมเขา้และผ่อนลมหายใจออก ทัง้นี้เพราะเสยีงของการหายใจที่ไม่แผ่วเบาจะดังรบกวนการฟังของผูเ้ขา้ร่วมประชมุทีใ่ชอุ้ปกรณ์การฟัง สขุภาพทีแ่ข็งแรงจะมีผลตอ่การทํางานที ่วอ่งไวเพราะลา่มทันใจจะตอ้งทํางานเป็นทัง้ผูฟั้งและผูพ้ดูพรอ้มกนั 49 2. สมาธดิ ี สามารถควบคุมความสนใจในคําพูดทีไ่ดย้นิตลอดเวลา ไม่วอกแวก ไม่ฟุ้ งซ่าน ไม่ฟังเป็นสว่น ๆ ขาดตอน บังคับตัวเองใหต้ดิตามผูพู้ดอย่างกระชัน้ชดิโดยต่อเนื่อง และไม่คดิโตแ้ยง้ และไม่ปล่อยความรูส้กึใหเ้พลดิเพลนิไปกับคําพูด ไดย้นิเชน่ใดก็ถ่ายทอดเปลีย่นภาษาทันท ี3. สําเนียงและภาษาด ี สําเนียงพูดและเสยีงของลา่มมคีวามสําคัญตอ่การทํางานอยา่งยิง่ ก่อนอื่นไม่ควรมีสําเนียงแปร่ง เหน่อ ลิ้นคับปาก เปล่งลมเสียดมากเกนิไป เมื่อพูดพยัญชนะอุสมุ เชน่ ส ซ ไม่ลงน้ําหนักคําหรอืกระแทกเสยีงและไม่ใชเ้สยีงแผ่วเบา ยดืยาดยานคางเนบินาบ จังหวะการพดูสมํา่เสมอ มภีาษาด ี โดยเฉพาะรูจั้กคําไวพจนม์าก ๆ เพือ่นํามาสับเปลีย่นใชโ้ดยรวดเร็วรูจั้กรูปศัพทใ์นหลาย ๆ วงการ เพื่อใหก้ารทํางานคล่องตัวกวา้งขวางรอบดา้น รูจั้กพลกิแพลงรปูศัพท ์ พลกิแพลงรปูประโยค การรูจั้กคําไวพจนม์าก ๆ และการรูจั้กพลกิแพลงรูปประโยคนัน้มคีวามจําเป็นมากเมือ่ล่ามพบรูปประโยคในภาษาตน้ฉบับทีทํ่าใหต้อ้งหยดุคดิ ชะงัก ลังเล โดยไมเ่สยีเวลานานเกนิไป อยา่ลมืวา่ลา่มทันใจทํางานโดดเดีย่วอยูใ่นหอ้งหรอืในคอกเล็ก ๆ (booth) ไมเ่ห็นหนา้ผูฟั้ง ไม่เห็นปฏกิริยิาของผูฟั้ง ดังนั้นจงึตอ้งพยายามสื่อสารกับคนที่เราไม่เห็นหนา้ใหไ้ด ้ ถา้ผูพู้ดภาษาตน้ฉบับพูดตะกกุตะกักเร็วบา้งชา้บา้งไม่สมํ่าเสมอ ล่ามจะตอ้งพูดใหช้ัดเจนดว้ยเสยีงที่แจม่ใสพรอ้มกบัการเลอืกใชถ้อ้ยคําทีม่คีวามหมายแมน่ตรงไมก่ํากวม หลักการของการแปลแบบลา่มทันใจ คอื ฟัง-พดู หรอืแปลทันท ี 5.3.2 การแปลแบบลา่มภายหลงั หรอืการแปลตอ่เนอืง การแปลแบบลา่มภายหลังนี้หมายถงึ การแปลเมือ่ผูพู้ดพูดจบตอนหนึง่แลว้ลา่มจงึสรุปความแปลออกมาเป็นอกีภาษาหนึง่ เป็นการแปลทลีะตอนทลีะชว่งหลังจากทีผู่พู้ด พูดจบลงแลว้ การเป็นลา่มชนดินี้ลา่มจะตอ้งบันทกึขอ้ความสําคัญทีจ่ะแปลตอ้งมคีวามเขา้ใจในความคดิและเรือ่งที่ผูพู้ดกําลังพูดอยู่ มีความจําดี มีความรูท้ัง้สองภาษาเป็นอย่างดี แต่คุณลักษณะพเิศษทีล่า่มประเภทนี้จะตอ้งมกี็คอื ท่าทางและบคุลกิทีด่งูาม สําเนียงและลลีาการพูด (แปล) ทีด่ปูระทับใจโดยไมป่ระหมา่ เมือ่อยูท่า่มกลางทีป่ระชมุทีม่ผีูเ้ขา้รว่มมากหนา้หลายตา การเป็นล่ามภายหลังนี้ไดรั้บการยกย่องว่าเป็นแบบฉบับแห่งการเป็นล่ามที่สูงส่งที่สุด เพราะลา่มตอ้งรวมความเป็นเลศิในหลาย ๆ ดา้นไวพ้รอ้มกนัในขณะทีป่ฏบิัตหินา้ที ่ กอ่นอืน่ตอ้งมคีณุสมบตัทิกุประการของลา่มทันใจ และมคีวามจําดดีว้ย ไดแ้ก ่1. สขุภาพด ี2. สมาธดิ ี3. สําเนยีงและภาษาด ี และ 4. ความจําดี ความจําเป็นสิ่งจําเป็นสําหรับล่ามเพราะตอ้งกําหนดจดจําคําพูด ความหมาย และเนื้อหาของผูพู้ดภาษาตน้ฉบับใหไ้ดอ้ย่างครบถว้น เพื่อนํามาถ่ายทอดเป็นภาษาเป้าหมาย ดังนัน้ลา่มภายหลังจงึตอ้งฝึกฝนความจําใหแ้มน่ยําและอาจจะใชว้ธิกีารชว่ยจําแบบต่าง ๆ เชน่ ใชช้วเลข สัญญลักษณ์ เครือ่งหมาย เป็นตน้ ลว้นเป็นสิง่ทีต่อ้งหมั่นฝึกฝนใหเ้กดิความชาํนาญจนสามารถนํามาใชอ้ยา่งเป็นอตัโนมัต ิ หลักของการแปลแบบลา่มภายหลังนี ้ คอื ฟัง----------จํา-------------พดู/แปล ฟัง จาํ พดู/แปล ฟัง พดู/แปล 50 5.3.3 การแปลแบบกงึลา่มกงึเอกสาร การแปลแบบกึ่งล่ามกึ่งเอกสารนี้หมายถึงการที่ล่ามไดรั้บเอกสารของผูพู้ดในภาษาตน้ฉบบั เพือ่ใชป้ระกอบการแปลแบบทันใจ วธินีี้นยิมใชใ้นการประชมุทีส่ําคัญซึง่จะมกีารผดิพลาดไม่ไดเ้ป็นอันขาดทัง้การใชถ้อ้ยคําการเนน้ความสําคัญ การเสนอขอ้คดิเห็น การตอ่รองด การตกลง ฯลฯ ล่ามจะอา่นเอกสารทีแ่ปลแลว้พรอ้มกับฟังผูพู้ด ขอ้ควรระวังคอืการฟังภาษาตน้ฉบับกับการอา่นภาษา เป้าหมายตอ้งสัมพันธก์ันดว้ยด ี คอืไปพรอ้ม ๆ กัน ตามจังหวะของผูพ้ดู ถา้ลา่มไมร่ะวังอาจจะแปลลว่งหนา้ไปกอ่นผูพ้ดูก็ได ้ ซึง่ไมส่มควร หลักการของการแปลแบบกึง่ลา่มกึง่เอกสาร คอื อา่น/ฟัง---------อา่นหรอืพดู/แปล 5.4 ขนัตอนการฝึกฝนการแปลแบบลา่ม ขัน้ตอนในการฝึกฝนลา่มนัน้เริม่ดว้ยการศกึษาความรูค้วามรูท้ีจํ่าเป็นสําหรับนักแปลดังกลา่วแลว้ ต่อจากนั้นคือการฝึกฝนการใชภ้าษาดว้ยความรวดเร็วคล่องแคล่วซึ่งตอ้งการตารางฝึกที่สมํา่เสมอและสอดคลอ้งกบัหลักจติวทิยาแหง่การเรยีนรู ้ และการฝึกทักษะในทีน่ี้จะกลา่วถงึการฝึก 3 ขัน้ คอื ขัน้เบือ้งตน้ ขัน้กลางและขัน้สงู 5.4.1 การฝึกฝนเบอืงตน้ การฝึกทักษะแปลแบบล่ามทันใจที่ไดผ้ลดีที่สุดและใชป้ฏบิัตใินมหาวทิยาลัย หรือสถาบันการศกึษาการแปลตา่ง ๆ มขีัน้ตอนทีส่ําคัญทีส่ดุ 2 ขัน้ตอน คอื ฝึกทักษะทัง้สีข่องการใชภ้าษา ฝึกถา่ยทอดทันควันจากการอา่นและการพดู 5.4.1.1 การฝึกทักษะทัง้สีข่องการใชภ้าษา ตามหลักจติวทิยาของการฝึกทักษะภาษานักจติวทิยาไดใ้หค้วามเห็นวา่ถา้ฝึกฝนทักษะทัง้สี ่ (ฟัง พูด อา่น เขยีน) ควบคู่กันไป ผลที่ไดรั้บจะทําใหผู้เ้รยีนสามารถใชภ้าษาไดอ้ยา่งคลอ่งแคลว่เป็นอัตโนมัตแิละไมล่มืภาษา การฝึกล่ามก็ไดนํ้าวธิกีารนี้มาใช ้ คอืล่ามตอ้งไดรั้บการฝึกใหม้ทีักษะในการฟัง สามารถฟังคําพูดได ้เขา้ใจอยา่งรวดเร็วไม่วา่ผูพู้ดจะสามารถออกเสยีงชดัหรอืไมช่ดั พูดเร็วหรอืพูดชา้ การฝึกลา่มนัน้ ผูฝึ้กตอ้งหา “รปูแบบ” เสยีงตา่ง ๆ ของผูพู้ดมาใหฟั้ง เชน่ เสยีงตํ่า เสยีงสงู เสยีงหา้วเสยีงออ้มแอม้ เสยีงเด็ก เสยีงผูใ้หญ่ เสยีงผูช้าย เสยีงผูห้ญงิ เสยีงคนพูดเหน่อจากหอ้งถิน่ต่าง ๆ บางคนออกเสยีงยาวเป็นเสยีงสัน้ บางคนพูดรัวเร็ว บางคนพูดเวน้วรรคตอนไม่ถูกตอ้ง ฯลฯ ไม่ว่าผูพู้ดจะพูดในลักษณะใดล่ามตอ้งพยายามทําความเคยชนิเพื่อเขา้ใจ ล่ามจะเลอืกแปลคําพูดของคนทีพู่ดชัดถอ้ยชัดคําแต่เพยีงอยา่งเดยีวไมไ่ด ้ ล่ามจําเป็นตอ้งแปลคําพูดของคนทีพู่ดรัวเร็ว ฟังยาก ฯลฯ ดังนัน้การฝึกทักษะทัง้สีข่องลา่มจงึเป็นการฟังมากทีส่ดุ เสยีงคนพูดต่าง ๆ ชนิดนี้ไดจั้ดเก็บไวใ้นหอ้งปฏบิัตกิารสําหรับล่ามซึง่ผูเ้รียนจะเขา้ไปใชฝึ้กฝนดว้ยตนเองได ้5.4.1.2 การฝึกถ่ายทอดทันควันจากการอา่นและการพูด ในขัน้เริม่แรกนี้ ใหฟั้งคําพูดในเรือ่ง งา่ย ๆ ธรรมดา ๆ แตต่รงตามความเป็นจรงิ ฟังจนจบใหต้ลอดทัง้เรือ่งกอ่นเพือ่ใหเ้กดิความเขา้ใจ แลว้จงึลงมอืแปลทลีะประโยค การฝึกขัน้นีไ้มใ่หผู้แ้ปลเห็นขอ้ความใด ๆ เลยผูฝึ้กอาจอธบิายความหมายของคําบางคําตามเสยีงทีไ่ดย้นิ แต่ไม่ควรเขยีนคํานัน้ ๆ เพราะการเห็นรปูศัพท ์ จะทําใหก้ารฝึกฟังไมไ่ดผ้ล ในขัน้นี้ ยังไมต่อ้งใชส้ํานวนแปลทีเ่กลีย้งเกลาก็ไดแ้ตค่วรใหแ้ปลอยา่งถกูตอ้งและรวดเร็ว ตอ้งแปลใหจ้บกอ่นทีผู่พ้ดูจะขึน้ประโยคใหม ่ การฝึกการแปลจากการอา่น คอืใหผู้แ้ปลแปลทันททีีผู่อ้า่นขอ้ความหยดุอา่นขอ้ความที่นํามาอ่านจะเป็นบทความในหนา้หนังสอืพมิพ์หรอืขอ้ความสัมภาษณ์ หรอืขอ้เขยีนสัน้ ๆ ที่มีเรือ่งราวจบในตัวก็ได ้ ครผููฝึ้กจะเป็นผูอ้า่นหรอืนักศกึษาจะผลัดกนัเป็นผูอ้า่นและผูแ้ปลก็ได ้ สําหรับในขัน้ตอนนี้ยังไมจํ่าเป็นตอ้งใชภ้าษาใหท้ัดเทยีมกับภาษาในตน้ฉบับก็ได ้ ทัง้นี้เพราะการฝึกขัน้ตน้นี้มเีป้าประสงคเ์พือ่ใหผู้เ้รยีนแปล แปลไดถ้กูตอ้งตามความหมายดว้ยความรวดเร็วและมคีวามเคยชนิตอ่การฟังแลว้ถา่ยทอดออกไปสูผู่อ้ ืน่ไดอ้ยา่งถกูตอ้ง 51 5.4.2 การฝึกขนักลาง การฝึกฝนทัง้สองลักษณะดังกลา่วแลว้ เป็นบทเรยีนขัน้ตน้ทีส่ําคัญทีส่ดุของการเป็นลา่ม ดังนัน้ การฝึกขัน้สงูยังคงใชว้ธิกีารเหมอืนขัน้ตน้ โดยเพิม่เตมิความระมัดระวังในการใชภ้าษาให ้สละสลวยขึน้ หัดเลอืกถอ้ยคําทีห่ลากหลาย ใชส้ํานวนไทย ๆ (ถา้แปลเป็นไทย) ซึง่มไิดแ้ปลคําต่อจากตน้ฉบับโดยตรง นอกจากนี้การฝึกขัน้นี้ยังตอ้งคํานึงถงึความเหมาะสมของการใช ้ภาษาคํานงึถงึผูพู้ดผูฟั้งและระดับของภาษาดังทีไ่ดก้ล่าวแลว้ในบททีว่่าดว้ยหลักทั่วไปในการแปล แบบฝึกในขัน้นี้อาจใชส้ถานการณ์จําลองโดยครจัูดกจิกรรมสมมตุขิ ึน้ เชน่ ถา้ตอ้งการฝึกแปลการตอ้นรับครูอาจสมมุตหิอ้งรับแขกของผูจั้ดการบรษัิท มลีูกคา้มาตดิต่อขอดูตัวอย่างสนิคา้สําเร็จรูป เจรจาเป็นภาษาฝรั่งเศสแลว้จัดใหม้ลี่ามเป็นผูแ้ปล ทัง้ผูจั้ดการลูกคา้และลา่มใหนั้กศึกษาเป็นผูแ้สดงบทบาท ส่วนบทสนทนานั้นจะตอ้งเตรียมมาก่อนหรือสรา้งขึ้นทันทีทันใดก็ได ้ ทัง้นี้ตามความสามารถและความเป็นไปไดข้องนักศกึษา การใชส้ถานการณ์จําลองนีจ้ะสรา้งความเคยชนิใหแ้กล่า่ม สรา้งความมั่นใจตัวเองมใิหป้ระหมา่ และสรา้งความกลา้หาญในการปฏบิัตงิานแบบลา่มซึง่ถา้ขาดความมั่นใจตัวเอง และความกลา้หาญเสยีแลว้ การทํางานจะเสยีผลหรอืลม้เหลวได ้เมือ่เริม่ถงึขัน้นี้แลว้ การสังเกตการณ์นอกสถานทีก่็เร ิม่มคีวามจําเป็น สถานที่ที่สมควรในการสังเกตการณ์การแปลแบบล่ามคือที่ประชุมระหว่างชาต ิเช่นสถานที่ในการประชุมยูเนสโก การประชุมอาเซยีน และการประชุมอืน่ ๆ ที่มีผูจั้ดขึน้เป็นครัง้คราว และไดม้กีารนัดหมายขอ อนุญาตนํานักศกึษาไปสงัเกตการณ์อยา่งเป็นทางการ 5.4.3 การฝึกขนัสงู เป็นการฝึกลําดับสุดทา้ยเพื่อนําไปสู่การปฏิบัติงานจรงิ กล่าวอีกอย่างหนึ่งคือการฝึกงานลา่มโดยจัดสง่นักศกึษาเขา้หอ้งแปลของลา่มในการประชมุนานาชาต ิหรอืฝึกงานกบัลา่มประจําตัวของผุต้ดิตามผูเ้ขา้ร่วมประชมุ นอกจากนี้อาจเป็นผูต้ดิตามเขา้ร่วมประชมุเพื่อบรกิารแปลหลังการประชุมการฝึกฝนในสถานที่จรงินี้ควรมีการอบรมหรอืปฐมนิเทศก่อน เช่น อบรมมารยาทของล่าม มนุษยสัมพันธ ์ ความรับผดิชอบ และการบันทกึ รายงาน การฝึกพูดในที่ชมุชน หากเป็นการแปลทันใจในทีป่ระชมุควรฝึกฝนการจดบันทกึดว้ยวธิชีวเลขหรอืรหัสเพราะผู ้พดูมักจะบรรยายดว้ยประโยคยาวซบัซอ้น ลา่มอาจจําขอ้ความไมไ่ดค้รบถว้น และเพือ่ป้องกนัมิใหผ้ดิพลาดหรอืขา้มขอ้ความทีส่ําคัญไปการจดชวเลขนัน้จะใชแ้บบฝึกสากลหรอืคดิสรา้งขึน้เองเป็นรหัส พรอ้มกบัเฉลยรหัสทีแ่น่นอนก็ได ้ 5.4.4 คณุสมบตัขิองลา่ม คุณสมบัตขิองนักแปลกับล่ามโดยพื้นฐานนัน้เหมอืนกัน แต่งานทีป่ฏบิัตติ่างกัน วชิาพืน้ฐาน วชิาบงัคับ วชิาเลอืกตามทีม่หาวทิยาลัยตา่ง ๆ จัดขึน้สําหรับนักศกึษา 2 ประเภทนีเ้ป็นอย่างเดยีวกันแต่ทางดา้นปฏบิัตติ่างกัน คนทีเ่ป็นนักแปลทีด่เีกง่กลา้สามารถอาจจะทําหนา้ที่ลา่มไมไ่ด ้ สว่นลา่มทีค่ลอ่งแคลว่วอ่งไวอาจจะเป็นนักแปลทีเ่ขยีนภาษาไมส่ือ่ความหมายเลยก็ได ้ ทัง้นี้เพราะนักแปลตอ้งใชท้ักษะการเขยีน ส่วนล่ามตอ้งใชท้ักษะการพูด ดังนั้นในการฝึกฝนจงึตอ้งแยกนักแปลกบัลา่มคนละกลุม่ ตารางเปรยีบเทยีบการทาํงานของนกัแปลกบัลา่ม นักแปล ลา่ม อา่น- เขา้ใจ เขยีนได ้ฟัง เขา้ใจ จําได ้พดูออกมาได ้ สาธารณชน 52 1. ฟัง ล่ามจําเป็นตอ้งมปีระสาทการรับฟังทีว่่องไวจับคําไดถู้กตอ้ง โดยเฉพาะเมือ่ผู ้พูดพูดไดเ้ร็วมาก รัวและไมสู่ช้ดัเจนนัก มสีมาธใินการฟังด ี มคีวามแน่วแน่ไมใ่จลอย ลา่มควรไดรั้บการฝึกฝนฟังภาษาตา่งประเทศจากสําเนยีงหลาย ๆ แบบของคนทั่วไปในสงัคม การฝึกฟังเฉพาะสําเนียงมาตรฐานนัน้ไม่เพียงพอ เพราะในการปฏบิัตงิานจรงิ ล่ามอาจตอ้งฟังคนพูดเหน่อ ๆ พูดแปรง่ พูดไมช่ดั ตดิสําเนียงตา่งประเทศ ฯลฯ ดังนัน้ ลา่มควรไดรั้บการฝึกฝนให ้ไดฟั้งสําเนยีงตา่ง ๆ จนเกดิความคุน้ห ู2. เขา้ใจ หมายความว่าฟังแลว้เขา้ใจความหมายไดท้ันทีและถูกตอ้งถ่องแท ้ ความสามารถนี้ข ึน้อยู่กับสภาพร่างกาย คอื มปีระสาทหูซึง่ไวและสามารถรับฟังไดช้ัดเจนและขึน้อยูก่ับสภาพจติใจมคีวามตัง้ใจแน่วแน่ไม่วอกแวก ไมใ่จลอย สามารถรับฟังไดท้ันท ี ถา้รับฟังชา้จะทําใหเ้ก็บสารทีส่ง่ไดไ้ม่สมบูรณ์ล่ามไม่มโีอกาสขอใหผู้พู้ดกล่าวขอ้ความเดมิซํ้าอกีท ี ดังนัน้คณุสมบัตขิอ้นี้จงึจําเป็นตอ้งฝึกฝนและเสรมิสรา้งใหไ้ด ้ การฝึกความเขา้ใจทีส่ถาบันการสอนลา่มใชนั้น้ มทีัง้สถานการณ์จรงิและสถานการณ์จําลอง ขัน้แรกเริม่ดว้ยสถานการณ์จําลองซึง่สรา้งขึน้ในหอ้งปฏบิัตกิารล่ามประกอบดว้ย อุปกรณ์โสตทัศนศกึษา ไดแ้ก่ เทป เสยีง เทปภาพ สไลด ์ ภาพยนตร ์ ในการปฏบิัตผิูฝึ้กฝนจะเริม่ดว้ยเทปภาพ หรอืภาพยนตร ์ ทีม่ภีาพและเสยีงของตน้ฉบับ คอืผูพ้ดูพดูระยะหนึง่แลว้ปลอ่ยวา่ง เพือ่ใหผู้ฝึ้กแปลไดอ้ัดเสยีงการแปลของตน แลว้ฉายภาพตอ่สลับกบัการแปลจนจบเรือ่งตอ่จากนัน้ผูแ้ปลก็จะตรวจสอบการแปลของตัวเองจากการอัดเสยีง การทีเ่ร ิม่ดว้ยภาพกับเสยีงเป็นอันดับแรกเพือ่ใหเ้กดิความเขา้ใจงา่ยขึน้ โอกาสผดิพลาดมนีอ้ย และทําใหเ้นน้หนักความรวดเร็วไดเ้ป็นอย่างด ี การแปลแบบล่ามตอ้งอาศัยความรวดเร็วทันการเป็นพื้นฐานทุกขัน้ตอน บางครัง้ถา้ใชส้ไลดก์็จะเป็นสไลดท์ีถ่่ายจากหนังสอืการต์นูหรอืภาพวาดชดุ หรอืนวนยิายภาพถา่ย หรอืบทละครโทรทัศนซ์ ึง่จะอัดเสยีงบทบรรยายกับบทสนทนาของตัวละครในเรือ่งไว ้ การฉายภาพสไลดก์ับการเปิดเทปจะสัมพันธก์ัน ผูฝึ้กฝนการแปลจะอดัเสยีงแปลไวเ้พือ่ตรวจสอบคณุภาพการแปลเชน่กนั การฝึกฝนดว้ยสถานการณ์จําลองจะทําใหผู้จ้ะเป็นล่ามมคีวามคล่องแคล่วและมั่นใจในตัวเองดา้นความเขา้ใจตอ่จากนัน้เป็นการฝึกฝนคณุสมบตัติอ่ไปของลา่ม คอื ความจํา 3. จําได ้ หมายความว่าจําคําพูดหรอื “วาจาสาร” ไดค้รบถว้น รูจั้กใชร้หัสหรอืการจดชวเลข หรอืการจดจําดว้ยวธิอีืน่ ๆ เพื่อมใิหส้ารทีจ่ะแปลเกดิความบกพร่องได ้ การฝึกฝนความจํามวีธิกีารหลายอยา่ง ถา้เป็นการฝึกทีใ่ชไ้ดใ้นหอ้งเรยีน ก็จะใชอ้ปุกรณ์โสตทัศนศกึษาเป็นสว่นใหญ่ เชน่ ภาพยนตร ์ ภาพการต์นูทีถ่า่ยลงบนแผ่นใสหรอืสไลด ์ฯลฯ ฉายใหผู้ฝึ้กฝนดูและฟังครัง้หนึง่หรอืสองครัง้ เพือ่ใหผู้ฝึ้กฝนทดลองใชค้วามจําโดยไมม่กีารจดบนัทกึและผูฝึ้กก็แปลตามทีจํ่าไดต้่อจากนัน้จงึตรวจสอบผลงานจากการดูภาพยนตรเ์ดมิอกีครัง้หนึง่ในตอนทา้ย ถา้ไมใ่ชอ้ปุกรณ์โสตทัศนะ ก็อาจใชข้อ้ความสําหรับอา่นได ้ โดยครเูป็นผูอ้า่นทลีะประโยคหรอืหลาย ๆ ประโยค จนพัฒนาถงึขัน้ทลีะย่อหนา้เพื่อใหนั้กศกึษาแปลจากปากสลับกัน ทัง้นี้โดยเนน้การเก็บความใหค้รบถว้น ในบางกรณีทีข่อ้ความประกอบดว้ยเรือ่งราวซับซอ้นยุ่งยาก ครูอาจใชว้ธิยีอ่ความเขา้ชว่ยในการฝึกทัง้ความเขา้ใจและความจําควบคูก่นัไปได ้ วธิฝึีกฝนความจําจากขอ้ความทีอ่า่นอกีวธิหีนึง่ก็คอื อา่นขอ้ความสัน้ ๆ ใหฟั้งโดยตลอดครัง้หนึง่กอ่น ตอ่จากนัน้ก็ใหข้อ้ความทีข่าดหายไปบางตอน ใหผู้ฝึ้กคน้หาขอ้ความทีข่าดหายไป 4. พูดออกมาได ้ หมายความวา่ ผูแ้ปลสามารถพดูอยา่งคลอ่งแคลว่ในขณะทีแ่ปลสารทีรั่บจากภาษาหนึง่ไปสูอ่กีภาษาหนึง่ไดท้ันท ี โดยไมอ่กึอักชกัชา้ สามารถพดูดว้ยน้ําเสยีงทีฟั่งชัด ไม่ตดิอ่าง ไม่มีคําที่ตดิปาก ไม่จําเป็น เช่น อา้ ง่า อือ้ เออ้ แบบว่า ถา้ล่ามผูใ้ดมีความเคยชนิเชน่นีก้็ตอ้งฝึกฝนเพือ่ขจัดคําเหลา่นีใ้หห้มดสิน้ไป เพราะเป็นสิง่ทําลายคณุภาพทีด่ีของการสง่สาร ลา่มทีพู่ดออ้มแอม้นัน้ มผีูก้ล่าววา่เกดิจากความขีข้ลาดและไมม่ั่นใจในตนเอง ดังนั้นล่ามจึงจําเป็นตอ้งฝึกฝนตัวเองใหม้ีความกลา้หาญมั่นใจในตัวเองและเผชิญหนา้สถานการณ์ตา่ง ๆ ดว้ยสภาพอารมณ์ทีม่ั่นคง การฝึกฝนการพูดของล่ามใชว้ธิ ี ตามแบบหลักการพูดในที่ชุมชน ทัง้การฝึก กริยิา มารยาท ทา่ทาง การใชน้ํ้าเสยีง จังหวะการพูด หรอืการเวน้วรรคตอนของคําพูด สําหรับลา่มแบบกึ่งล่ามกึง่เอกสารซึ่งมักจะทํางานในการประชุมจะตอ้งฝึกฝนการอ่านทอดจังหวะให ้เหมาะสมดว้ยขณะเดยีวกันล่ามตอ้งคอยจังหวะการพูดของผูเ้สนอเอกสาร เพือ่มใิหเ้ร็วหรอืชา้กวา่ผูพู้ด บางครัง้ ผูเ้สนอเอกสารอาจจะเพิม่เตมิขอ้ความ ตัวอยา่งความเห็น ฯลฯ ซึง่ไมม่ใีน 53 เอกสาร ล่ามจะตอ้งแปลขอ้ความทีเ่พิม่เตมินัน้อย่างทันท่วงท ี นอกจากนี้ ยังตอ้งสังเกตการเนน้น้ําหนักของคําและความหมายตามทีผู่พู้ดดว้ย ทัง้นี้เพือ่ใหผู้ฟั้งการแปลไดรั้บความรูส้กึตรงตามผูพู้ดบางครัง้ ถา้ผูพู้ดเป็นผูห้ญงิใชส้รรพนามแทนตัววา่ “ดฉัิน” ล่ามเป็นผูช้ายเวลาแปลก็ตอ้งใชคํ้าวา่ “ดฉัิน” เชน่กนั 5.5 จรรยาบรรณของลา่ม ล่ามทัง้สองประเภทนี้ ย่อมมจีรรยาบรรณเชน่เดยีวกับอาชพีอืน่ ๆ ซึง่เริม่ดว้ยความรักและศรัทธาต่อวชิาชพี สิง่พเิศษของล่าม คอื ความซือ่สัตยต์่อตน้ฉบับ และการรักษาความลับของขอ้ความทีแ่ปลทีภ่าษาตน้ฉบับตอ้งการสงวนไวเ้ป็นความลับ ลา่มตอ้งไมแ่พร่งพรายไปยังผูอ้ืน่เป็นอนัขาดไมว่า่จะเป็นทางตรงหรอืทางออ้ม ไมว่า่จะจงใจหรอืเลนิเลอ่ 5.6 ปญัหาเบ็ดเตล็ดของลา่ม จากอดตีถงึปัจจบุนัทัง้ลา่มสมัครเลน่และลา่มอาชพีจะเผชญิปัญหารว่มกนัทีส่ําคัญ คอื 5.6.1 ปญัหาดา้นภาษา ภาษาพูดและภาษาเขียน มีความเปลี่ยนแปลงรวดเร็ว แลว้ขอ้ยุติทางภาษากลับเชือ่งชา้ไม่สมดุลยกันโดยเฉพาะภาษาเพื่อการสือ่สารถงึกันถงึสิง่ใหม่ที่เกดิขึน้ในกระแสคลื่นของโลกาภวิัตน์ คําว่า โลกาภวิัตน์ (globalization) ก็เชน่กันกว่าจะพบขอ้ยุตกิ็ตอ้งผ่านโลกานุวัตน์มากอ่นเป็นเวลานาน ตอนนี้คําวา่ re-engineering กําลังรอการยตุวิา่จะใชคํ้าใด ทีผ่่านมามคํีายกเครือ่ง ปรับเปลีย่นโครงสรา้งใหม.่... คํา takeover บางทา่นก็วา่ไดข้อ้ยตุแิลว้ แตผู่ใ้ชก้็ยังไม่ใชคํ้าทีว่า่ยุตนัิน้เชน่ในคอลัมน์ “จุดจบโจรอัจฉรยิะ” (ไทยรัฐ 4 ม.ีค. 38) ยังคงทับศัพท์ในประโยค “มขีา่ววา่กลุม่ธนาคารของเนเธอรแ์ลนดเ์ตรยีมเขา้ เทคโอเวอร ์ กจิการของแบริง่ส์แลว้” คํา optical fiber หรอื fiber optic ค่อนขา้งแน่นอนวา่จะใชใ้ยแกว้นําแสง สว่นคํา super highway information มผีูใ้ชว้า่ขอ้มลูทางดว่นบา้ง ทางดว่นขอ้มลูบา้ง ขอ้มลูฉับพลันบา้งยังไมย่ตุ ิ ดังนัน้ผูทํ้าหนา้ทีล่า่มจงึนิง่นอนใจไมไ่ด ้ ตอ้งมมุานะตดิตามความเคลือ่นไหวของการใช ้ศัพทใ์หท้ันสมัยอยูเ่สมอ ทัง้นี้รวมทัง้สํานวน “เกไ๋ก”๋ ตา่ง ๆ ในการสนทนาดว้ย ความกา้วหนา้ทางวชิาการทีรุ่ดหนา้อย่างรวดเร็วทําใหเ้กดิศัพทเ์ฉพาะดา้นชือ่เฉพาะและอืน่ ๆ ซึง่ไม่ควรพน้สายตาของผูเ้ป็นล่ามไปไดเ้ป็นอันขาด ตัวสะกดของชือ่เฉพาะกับเสยีงอ่านที่แทจ้รงิ ซึง่ไม่ตรงกันเลยทําใหล้า่ม “หนา้แตก” ทา่มกลางสาธารณชนมานักแลว้ จะประมาทมไิด ้ ดังนัน้ลา่มจงึตอ้งมกีารเตรยีมตัวและเตรยีมพรอ้มทางดา้นภาษาตลอดเวลา 5.6.2 ปญัหาดา้นวจิารณญาณ ปัญหานี้แกไ้ขไดอ้ย่างมีประสทิธภิาพดว้ยประสบการณ์จาก “ชั่วโมงบนิ” ของล่ามตลอดเวลาและทกุครัง้ทีล่า่มทํางาน จําเป็นตอ้งใชว้จิารณญาณควบคูไ่ปดว้ยตอ้งตัดสนิใจเลอืกวา่ขอ้ความทีจ่ะแปลตอนนี้ควรแปลแบบ “หญงิซือ่แตไ่มส่วย” หรอืแบบ “หญงิสวยแตไ่มซ่ือ่” ทัง้ ๆ ที่ในสํานึกของล่ามตอ้งการและตอ้งเป็น “หญิงซื่อแสนสวย” ซึ่งทําไดลํ้าบากแสนเข็ญ เพราะตอ้งมี “กําลังภายใน” ทุกรูปแบบสะสมไวม้ากมายใหเ้ลือกใชท้ันด่วน ดังนั้นล่ามจําเป็นตอ้งสะสมประสบการณ์ไวม้ากๆ ดว้ยความขยันขันแข็งทํางานบ่อย ๆ มาก ๆ อย่างเลอืกงานแต่ไม่ตอ้งถึงกับ “รับเละ” ซึ่งตอ้งใชว้ิจารณญาณอีกเช่นกัน วิจารณญาณจะประสบความสําเร็จดว้ยระยะเวลายาวนานของการทํางาน ความรอบรู ้ สุขุมรอบคอบ มไีหวพรบิ มีความวอ่งไว 5.6.3 ปญัหาดา้นความวอ่งไว ล่ามแทบทุกคนจะพบว่าในการทํางานมักจะ “จําไม่หมดจดไม่ทัน” เพราะผูท้ี่ล่ามทํางานดว้ย คือ “ผูพู้ดตน้ฉบับ” ตอ้งรีบพูดใหท้ันกระแสความคดิของตนเอง จนไม่มีเวลาสําหรับล่าม ดังนัน้ล่ามตอ้งทําเวลาเอง โดยมผีูช้ว่ยคอื ประสาทแข็ง สมาธดิีในการฟังและจําตอ้งเป็นนักย่อคําหรอืย่อความในระหว่างจดบันทกึ การเป็นนักย่อความ นักจับใจความทีด่ ี จะชว่ยใหก้ารแปลมคีวามสมบูรณ์ แปลไดค้รบความไม่ขาดตกบกพร่อง และใชส้ํานวนภาษาของคนไทยตามทีใ่ชก้นัจรงิ ๆ ในสงัคมไทย 54 5.6.4 ปญัหาบคุลกิภาพ ล่ามในหอ้งหรอืคอกเล็ก ๆ (booth) อาจจะมองขา้มปัญหาบุคลกิภาพทางร่างกายได ้ และ น้ําเสยีง ก็ยังเป็นบคุลกิภาพทีล่่ามตอ้งดูแลเอาใจใส ่ เสยีงไม่ควรสงูหรอืตํ่าเกนิไป ไม่ควรแหลมเกนิไป ควรเป็นระดับกลางทุม้สดใสกังวาน ชัดเจน แจ่มใส ไม่สั่นเครอื ไม่พูดยดืยาดยานคาง หรอืรวบคําตัดคําจนยากแก่การฟังใหเ้ขา้ใจถา้ล่ามมจีติใจเบกิบาน น้ําเสยีงชัดเจนแจ่มใสชัดถอ้ยชัดคําจติใจเบกิบานจะอยู่ในร่างกายที่แข็งแรงล่ามตัวต่อตัวหรือล่ามที่ทํางานบนเวที ซึง่ตอ้งปรากฏตัวใกลผู้พู้ด จําตอ้งสํารวมท่าทกีรยิา มารยาทอย่างเหมาะสม การวางสหีนา้ควรอยูใ่นระดับเฉย ไมแ่สดงอารมณ์ออกนอกหนา้ การแตง่กายสภุาพและด ี รูจั้กพธิกีารทตูพอสมควร รูจั้กคําขึน้ตน้ลงทา้ยของการปราศรัยอยา่งเป็นทางการฝึกใชคํ้าราชาศัพท์ใหค้ล่องแคล่ว ล่ามไม่ควรอา้งว่าใชคํ้าราชาศัพทไ์ม่เป็นทัง้ๆ ทีว่ัฒนธรรมไทย มกีารใชร้าชาศัพทม์าไมตํ่า่กวา่ 700 ปี 55 บทท ี6 ลกัษณะเฉพาะของภาษาไทยทมีผีลตอ่การแปล การแปลจากภาษาหนึง่ไปสูอ่กีภาษาหนึง่ผูแ้ปลจะตอ้งรูล้ักษณะเฉพาะของภาษานัน้ๆมฉิะนั้นการสือ่สารอาจจะคลาดเคลื่อนได ้ ภาษาไทยและอังกฤษมีขอ้แตกต่างที่ผูแ้ปลตอ้งคํานงึถงึดังนี ้1.การละประธาน ภาษาไทยเป็นภาษาละประธาน (Pro-drop Language) กล่าวคอืประธานของประโยคสามารถละไดแ้มจ้ะกล่าวเป็นครัง้แรกก็ตามแต่ภาษาอังกฤษเป็น ภาษาที่เขม้งวดเรือ่งประธาน การละประธานตอ้งเป็นไปตามกฏเกณฑ ์ ดังนัน้ ประโยคที่ละประธานในภาษาไทยจะตอ้งหาประธานทีเ่หมาะสมใหใ้นภาษาองักฤษ เชน่ e ทานขา้วกนัแลว้หรอืยัง (e = empty ประธานทีล่ะไว)้ ประโยค (1) ละประธาน (e) แตภ่าษาองักฤษตอ้งมปีระธานดังนี ้(1) ขา้งบนจงึควรเป็น Have you had your dinner yet? แตจ่ะเป็นการแปลแบบตรงๆ (word by word) โดยละประธานดังขา้งลา่งนีไ้มไ่ด ้ Eat yet? (*เครือ่งหมายดอกจันทน ์(asterisk) แสดงวา่ประโยคผดิไวยากรณ์) (2) e เคยคดิเหมอืนกนัวา่ e อยากทําอะไรๆใหก้บัสงัคมบา้ง ประโยค (2) ละประธานทัง้ 2 ประโยคผูแ้ปลจะตอ้งหาประธานที่เขา้กับบรบิท (context) ในภาษาอังกฤษ ซึ่งอาจจะเป็นสรรพนาม I, he, She, They หรือชื่อเฉพาะ เช่น John, Sue, Dave แลว้แตก่รณี เชน่ - I used to think what I could contribute to the society. หรอื อาจจะกลา่วโดยใชส้รรพนาม it ก็ได ้เชน่ - It has been my wish to return favor to the public. ทัง้สองประโยคขา้งบนมปีระธานครบ จงึจะนับว่าเป็นประโยคทีด่ ี หากขาดประธานแลว้จะผดิไวยากรณ์ บางครัง้ผูแ้ปลอาจจะประสบปัญหาในการหาประธานทีถ่กูตอ้งมาใส ่แตส่ว่นใหญแ่ลว้บรบิทจะชว่ยใหเ้ดาได ้ เชน่ ใน (3) และ (4) (3) e ก็สวยดนีี ่e ซือ้มาเทา่ไหรเ่หรอ ในบทสนทนาคงบอกวา่อะไรสวยและใครเป็นคนซือ้ ดังนัน้ประโยคแปลน่าจะเป็น - It / The shirt / That is sure cute. - How much did you / she pay f or it.? (4) พอ e ทานขา้วเสร็จ e ก็รบีออกเดนิทางเลย e จะไดท้ันรถขบวนตอ่ไป เดาจากเรือ่งแลว้ e น่าจะเป็นคนๆ เดยีวกนัหรอืคนกลุม่เดยีวกนั บทแปลจงึน่าจะเป็น After we finish our lunch, we will have to set off right away so that we can catch the next train. มปีระโยคภาษาไทยที่ข ึน้ตน้ดว้ย ม ีปรากฏ ว่ากันว่า ซึง่จะมีประธานไม่ไดใ้นภาษาไทย แต่จําเป็นตอ้งมใีนภาษาองักฤษ เชน่ใน (5, 6, 7) (5) e มเีสยีงรํา่ลอืวา่ทา่น ผ.อ. จะยา้ยเร็วๆ นี ้ (6) e ปรากฏวา่ขา่วลอืกลายเป็นความจรงิ (7) e วา่กนัวา่ทา่น ผ.อ. พยายามปิดขา่ว 56 ลักษณะประโยคดัง (5, 6, 7) ในภาษาไทยจะมีประธานไม่ได ้ แต่ถา้ไม่มีประธานในภาษาอังกฤษก็จะผิดเช่นกัน ในภาษาอังกฤษมีประธานอยู่กลุ่มหนึ่งเรียกว่า Structural Subject หรือ Dummy Subject ประธานประกอบดว้ย it, there, here ใชเ้ป็นประธานของประโยคทีห่าประธานไมไ่ดใ้นภาษาไทยดัง (5 , 6, 7) หมายเหต ุ (1) it ในภาษาองักฤษม ี2 ความหมาย คอื it ทีเ่ป็นสรรพนามมคีวามหมาย มัน เชน่ - Jikko is my pet dog. It is very playful. และ it ทีเ่ป็น Structural Subject ไมม่คีวามหมายและหา้มแปล เชน่ • It rained heavily last night. • It is said that_______________ . • It is generally believed that____ . (2) there ในภาษาอังกฤษม ี2 ความหมาย คือ there ที่เป็น Adverb of Location เช่น ในประโยคขา้งลา่งนีแ้ปลวา่ ทีน่ั่น • Tom was standing there, at the corner. • I don’t want to live there, it is far from Bangkok. • และ there ทีเ่ป็น Structural subject ไมม่คีวามหมายเชน่ • There exists someone who can serve as a model. • There are a lot of animals that are near extinction. (3) here ในภาษาอังกฤษม ี2 ความหมาย คอื here ทีเ่ป็น Adverb of Location ดังในประโยคขา้งลา่ง แปลวา่ ทีน่ี ่เป็นคําตรงขา้มกบั there ‘ทีน่ั่น’ • When will you come here again? • I met them once here on their visit to our city. • และ here ทีเ่ป็น structural subject ไมม่คีวามหมาย • Here comes the boy I was talking about. • Here you are. สิง่หนึง่ทีต่อ้งคํานงึถงึเรือ่ง subject ก็คอื ประโยคในภาษาอังกฤษจะตอ้งม ีsubject ก็จรงิ แตก่็บังคับเฉพาะกรยิา รปู Present form หรอืกริยิาชอ่ง 1 (V1) และ Past form หรอืกริยิาชอ่ง 2 (V2) เท่านั้น เราเรียกกริยิาทัง้ 2 ตัวนี้ว่า Finite Verb หรือ Tensed Verb ส่วนกริยิาที่เป็น Past participle form หรือกริยิาช่อง 3 (V3) กริยิาที่เตมิ –ing หรือ Present participle form และ Infinitive form เช่น to work หรือ work (ที่ไม่ใช่ V1) จะเกิดร่วมกับ subject ไม่ได ้ประโยค (1-3) ขา้งลา่งนี ้ผดิไวยากรณ์ • John gone home after work. • John working hard rewarding. • The passengers to scramble to change notes. การสรา้งคํา (Morphology) คําทีเ่ป็นคําหลัก (Head) เมือ่มภีาคขยาย (modifier) จะแตกต่างกนัในภาษาองักฤษและภาษาไทย ภาษาองักฤษเป็นภาษาทีม่คํีาหลักอยูก่ลาง (Head – medial language – Huang, 1982) ภาคขยายของคําหลักในภาษาอังกฤษจงึเกดิได ้ ทัง้ตําแหน่งหนา้และตําแหน่งหลังคําหลัก ดังโครงสรา้งใน (1) [ M H M ] เชน่ a long, tiresome journey to the moon an expensive book on history the great whale of the north sea the risky escape from the refugee camp ขา้งบนเป็นตัวอยา่งของ Head ทีเ่ป็น Verb/ Adverb/ Adjective ก็มลีักษณะเดยีวกนั กลา่วคอื เป็นไปตามโครงสรา้งใน (1) เชน่ 57 Always laugh at the joke. We clearly heard his laughter frequently through out the show. It is too costly to buy. ภาษาไทยเป็นภาษาทีม่คํีาหลักอยูห่นา้สดุ (Head – first language) (Kobsiriphat, 1998) กลา่วคอื ภาคขยายจะตอ้งอยูห่ลังถัดจาก Head เสมอ ดังโครงสรา้ง (2) (2) [H M] ดังเชน่ เด็กชาย อาย ุ12 ขวบ บา้นสขีาวสองชัน้หลังหนึง่ การเดนิทางทีย่าวไกล เขารอ้งจนสดุเสยีง ดว้ยความเจ็บปวด เมือ่ตําแหน่งของคําหลักและภาคขยายอยู่ต่างกัน การแปลจากภาษาหนึง่ไปสูอ่กีภาษาหนึ่งก็ตอ้งคํานงึถงึตําแหน่งของทัง้สองสว่นนีด้ังตัวอยา่ง เชน่ (3) ก. เด็กนักเรยีนชาย ข. โรงเรยีนชาย ขอ้ใดแปลวา่ a school boy ขอ้ใดแปลวา่ a boy school ก. แขง่มา้ ข. มา้แขง่ ขอ้ใดแปลวา่ a racing horse ขอ้ใดแปลวา่ a horse racing พจิารณาภาคขยายเพิม่เตมิจากตัวอยา่งใน (5.6) ขา้งลา่งนี ้The fertile soil washed away by the flood made cultivating difficult. Many forms of entertainment are available in this city. ใน (5) soil เป็น Head มภีาคขยาย (modifier) ทัง้หนา้และหลังภาคขยายหนา้คอื the fertile ภาคขยายหลังคือ washed away by the flood แต่ เมื่อแปลเป็นภาษาไทย ภาคขยายทัง้สองจะตอ้งมาอยูห่ลัง Head คอื soil ทัง้หมดดังใน (7) ดนิทีอ่ดุมสมบรูณ์ ถกูน้ําพัดพาไป ใน (6) forms เป็น Head และมภีาคขยาย (modifier) ทัง้หมดแลว้เมอืน (5) คอื many และ of entertainment เมือ่เราแปลเราควรแปลดังใน (8) เมอืงนีม้คีวามบนัเทงิหลากหลายรปูแบบ เราไมค่วรแปลวา่หลายรปูแบบของความบนัเทงิมทีีเ่มอืงนี ้เพราะมันจะเหมอืนเราแปลคําวา่ eight robbers วา่ 8โจร ตามลักษณะบงัคับของ ภาษาองักฤษ แทนทีจ่ะเป็น โจร 8 คน ตามลักษณะบงัคับของภาษาไทย การสบัตําแหน่งของประธานและกรยิาชว่ย (Subject-Aux Inversion) ในภาษาอังกฤษกริยิาช่วย (aux-auxiliary) หรอื INFL-Infletcion (Chomsky, 1981) จะมกีารยา้ยจากตําแหน่งเดิมคือ ตําแหน่งหนา้กริยิาที่สําคัญ (main verb) ไปอยู่หนา้ประธานของประโยคหรอืตําแหน่ง Comp-Complementizer (Chomsky, 1981) เชน่ในประโยคคําถาม Wh- ประโยคทีคํ่า Wh- ยา้ยทีป่ระโยคเนน้เป็นตน้ (ดรูายละเอยีดในบทที ่3) แตใ่นลักษณะเชน่นี้ไม่เกดิในภาษาไทย ดังนั้นเมื่อเราแปลภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ ผูแ้ปลจงึตอ้งตระหนักถงึลักษณะสําคัญขอ้นีข้องภาษาองักฤษ ดังตัวอยา่งเชน่ (1) Can you read that sign? (ถกู) *-You Can read that sign? (ผดิ) (2) Do you mind if I smoke? (ถกู) *- You can mind if I smoke? (ผดิ) (3) So expensive is it that he cannot afford. (ถกู) *- So expensive it is that he cannot afford. (ผดิ) (4) Little did he know who he was. (ถกู) 58 *- Little he knew who he was. (ผดิ) (5) It rains heavier this year than did it last year. (ถกู) *- It rains heavier this year than it did last year. (ผดิ) อยา่งไรก็ตามประโยคในภาษาองักฤษจะเป็นคําถามได ้1 ครัง้ตอ่ 1 ประโยคเทา่นัน้ผู ้แปลตอ้งระวังประโยคลักษณะดังกลา่ว ดังตัวอยา่ง (6) * We have no idea who is he. (ผดิ) - We have no idea who he is. (ถกู) (7) * Tom is wondering whether should he leave. (ผดิ) - Tom is wondering whether he should leave or not. (ถกู) (8) * They asked me what had I done. (ผดิ) - They asked me what I had done. (ถกู) (9) *Do you know who is he? (ผดิ) - Do you know who he is? (ถกู) (10)* Why is he here is still a riddle. (ผดิ) - Why he is here is still a riddle. (ถกู) 4. การเกดิสรรพนามซอ้น (Resumptive pronoun) สรรพนามซอ้นคอื คําสรรพนามที ่เกดิหลังคํานาม โดยมคีณุสมบตัเิชน่เดยีวกบัคํานามเสมอืนดังลักษณะนาม เชน่ อาจารยท์า่นมาสอนไมไ่ด ้คา่ครองชพีมันแพง หนังสอืมันอยูไ่หน คณุแมท่า่นทํากบัขา้วเกง่ พีส่าวของหนูเขาเรยีนหนังสอืเกง่ ลักษณะดัง (1-5) หรอืโครงสรา้ง N1N2 ทีเ่กดิรว่มกนัและ N1 = N2 เชน่นีพ้บบอ่ยใน ภาษาไทยแต่ไม่อนุญาตในภาษาอังกฤษ เพราะคําสรรพนามในลักษณะนี้จะถือเป็นส่วนเกนิ (redundancy) และส่วนเกนินี้จะอนุญาตในภาษาไทย เนื่องจากภาษาไทยเป็นภาษาของบทกลอน ภาษาสละสลวยใชคํ้ามากๆ ถือว่าไพเราะ แต่เป็นสิง่ตอ้งหา้มในภาษาอังกฤษเพราะภาษาอังกฤษเป็นภาษาทีม่คีุณสมบัตแิตกต่างจากภาษาไทยเกอืบจะสิน้เชงิ หากจะกล่าวกรณีการใชคํ้าใชภ้าษา กลา่วคอื ภาษาองักฤษมลีักษณะ 3 ประการ หรอื 3s ดังนี ้Short การใชคํ้าอย่างสัน้ๆ ย่อๆ ดังนั้นการเรียนรูก้ารพูดการใชภ้าษาจึงตอ้งใชค้วามรูแ้ละจนิตนาการรวมไปดว้ย Simple ตอ้งงา่ยแบบโครงสรา้งตอ้งไมซ่บัซอ้น หรอืถา้จะตอ้งซบัซอ้นใหซ้บัซอ้นนอ้ยทีส่ดุ Succinct มคีวามถกูตอ้งแมน่ยํา สือ่สารไดต้รงและเร็ว ดว้ยเหตนุีส้รรพนามซอ้นจงึถอืเป็นสว่นเกนิซึง่จะไดก้ลา่วในบทที ่2 เรือ่ง redundancy rule เมื่อเราแปลประโยคดัง (1-5) ขา้งบนเราจึงตอ้งแปลโดยไม่มีคําสรรพนามซอ้น ตามลักษณะบงัคับของภาษาองักฤษ เชน่ ไม ่แปลวา่ *The professor he is not available today. *The cost of living it is high. *Where is it the book? *My mother she is a good cook. *My sister she is smart. 5.การมีกรยิารอง (Second Verb) (Noss 1964, Hass 1964) หรือเรียกว่ากรยิาแสดงทศิทาง (Directional verb)(Hatton, 1975) หรือกรยิาหลังกรยิาแท ้(post verbal)(วจินิต์ ภานุพงษ์, 2513) หรอืกรยิาประชดิกรยิาแท ้(Filbeck, 1975) มทีัง้หมด 12 ตัว คอื ไป-มา, ขึน้-ลง, เขา้-ออก, ผ่าน-ถอย, ไว ,้ ให ,้ อยู่, เอา โดยกรยิาทั ้ง 12 ตัวเกิดในภาษาไทย แต่ไม่เกิดในภาษาองักฤษหรอืหากจะมกี็อาจจะใชคํ้าอืน่แทนไมเ่ป็นคําแบบตรงตัว (literal meaning) เชน่ 1. เขาชอบขบัรถ ไป เทีย่วกบัเพือ่นๆ 2. ผมเลกิสบูบหุรี ่ มา หลายปีแลว้ 3. เขาเก็บเงนิ ไว ้ ซือ้รถ 59 4. พยายามนกึชือ่เขา แตน่กึยังไงก็นกึไม ่ ออก 5.เราตอ้งประหยัด เขา้ไว ้ในบทแปลกรยิารองรองตัวทีเ่นน้ตัวดําจะถกูตัดทิง้ เชน่ 1.*He likes to drive to go for fun with friends. 2.*I have quit smoking come for years. 3.*They save money to keep for a car. 4.* I was trying to recall his name, but I just could not think it out. 5*We have to save in to keep. 6.ความแตกต่างดา้นโครงสรา้งของประโยคกรรม (Passive Structure) โครงสรา้งของประโยคกรรมในภาษาองักฤษและภาษาไทย มคีวามแตกตา่งกนัดังขา้งลา่งนี ้1.ภาษาองักฤษ [NP1 BE V3(pp by NP2)] เชน่ His term was terminated by the committee. 2.ภาษาไทยม ี2 โครงสรา้ง ดังนี ้ ถกู 1. [NP1 โดน NP2 V] เชน่ ปราณีถกูนายจา้งตําหน ิ 2. [NP1 ไดรั้บ NP3 จาก NP2] เชน่ สมศักด ิ ไดรั้บ บตัรเชญิจาก ประธานบรษัิท NP1 – ประธานของประโยคและเป็นผูรั้บการกระทํา (receiver) NP2 – ผูก้ระทํากรยิา (actor) NP3 – เป็นสิง่ทีเ่ป็นเครือ่งมอืหรอืเป้าหมาย (goal) เมือ่โครงสรา้งของทัง้สองภาษาแตกตา่งกนัเชน่นีก้ารแปลจงึตอ้งแตกตา่งกนัไปดว้ย เชน่ 1.His term was terminated by the committee. ตอ้งแปลวา่ สญัญาของเขาถกูคณะกรรมการยกเลกิ ไมค่วรแปลวา่ สญัญาของเขาถกูยกเลกิโดยคณะกรรมการ เพราะไมเ่ป็นตามโครงสรา้งประโยคกรรมของภาษาไทย เชน่เดยีวกนัเราจะตอ้งแปล ประโยคกรรมในภาษาไทยเป็นภาษาองักฤษใหเ้ป็นไปตามโครงสรา้งภาษาองักฤษดว้ยเชน่ 2. ปราณีถกูนายจา้งตําหน ิ - Pranee was blamed by her boss. ไมแ่ปลวา่ -* Pranee was by her boss blamed. 3.สมศักด ิ ไดรั้บบตัรเชญิจากประธานบรษัิท ควรแปลวา่ -Somsak received an invitation From the company president. ไมค่วรแปลดังขา้งลา่งนี ้ เพราะเป็นการแปลตามโครงสรา้งของไทย - Somsak was invitation from the company president. อยา่งไรก็ตามประโยคกรรมในภาษาองักฤษและภาษาไทยก็มขีอ้แตกตา่งดา้นการสรา้งดว้ย การเปลีย่นจากประโยคทั่วไป (active voice) เป็นประโยคกรรม (passive voice) ในทัง้สองภาษามีขอ้เหมอืนและแตกตา่งกนัดังนี ้ขอ้เหมอืน 1.ประธานทํากรยิานัน้เองไมไ่ด ้เชน่ 60 - The house was sold for $100,000. - The truck was stolen. 2.ประธานถงึจะทํากรยิานัน้ไดแ้ตไ่มไ่ดทํ้าแตเ่ป็นผูถ้กูกระทํา เชน่ - Students were blamed for being late. -Many students were arrested during the political riot. 2. ขอ้ตา่ง 1.ประโยคกรรมในภาษาไทยมลีักษณะถกูบงัคับ หรอืถกูทําโทษ แตใ่นภาษาองักฤษไมม่เีชน่นัน้ เชน่ - John was invited to the re-union party. ไมค่วรแปลวา่ John ถกูเชญิไปงานเลีย้งรุน่ แตค่วรแปลวา่ John ไดรั้บเชญิไปงาน เลีย้งรุน่ Passengers were asked to turn off their electronic devices. ไม่ควรแปลว่า ผูโ้ดยสารถูกขอรอ้งใหปิ้ดเครือ่งมอืถอืสือ่สาร แต่ควรแปลใหป้ระธานเป็นผูทํ้ากรยิานัน้หรอืแปลไมใ่หม้ลีักษณะทีป่ระธานของประโยคถกูบงัคับ เชน่ ขอความกรณุาผูโ้ดยสารปิดเครือ่งมอืสือ่สารดว้ย กรณุาปิดเครือ่งมอืสือ่สารของทา่นดว้ย เขาขอใหผู้โ้ดยสารปิดเครือ่งมอืสือ่สาร 2.ลักษณะที่ประธานไม่ถูกระบุชัดเจน ภาษาอังกฤษจะตอ้งมปีระธานตามกฏของภาษาแต่ไม่ตอ้งแปลประธานนัน้หรอืแปลใหเ้ป็นประโยคธรรมดา (active voice) ไปเลย เชน่ -It was once believed that… ไมค่วรแปลวา่ – มันถกูเชือ่กนัวา่... แตค่วรแปลวา่ – เชือ่กนัวา่...(ละประธาน) - เขาวา่กนัวา่...(เปลีย่นเป็นประโยคธรรมดา) - It is said that… ไมค่วรแปลวา่ – มันถกูกลา่ววา่... แตค่วรแปลวา่ – วา่กนัวา่... (ละประธาน) - เขาวา่กนัวา่...(เปลีย่นเป็นประโยคธรรมดา) หมายเหตุ : คําว่าประธาน หรอืประธานของประโยคทีใ่ชอ้ธบิายในประโยคเป็นเพียงเพื่อความเขา้ใจรวดเร็วเท่านัน้ ควรอ่านเพิม่เตมิเรือ่งการก (case) ใน Kobsiriphat, 1988, วษิณุ กอปรสริพัิฒน ์, 2539 7. การใชคํ้า (Wording) ภาษาไทยเป็นภาษาที่นิยมความสละสลวยคลอ้งจอง ดังนั้น ความสวยงามของภาษาจงึขึน้อยู่กับการรูจั้กเลอืกเอาคําทีค่ลอ้งจองกัน คําทีม่คีวามหมายคลา้ยกัน คลอ้งกันหรอืแมแ้ตต่รงกันขา้มกนัมาเรยีงตอ่กันจงึเกดิความงาม ดังนัน้จงึมคํีาทีผ่นวกเขา้มาในประโยคหรือวลีที่ไม่มีความหมายหรือหนา้ที่ทางไวยากรณ์ใดๆ ในขณะที่ภาษาอังกฤษเป็นภาษาทีค่งความสวยงามอยู่ทีก่ารใชคํ้าไดน้อ้ยเท่าไรยิง่ด ี ยิง่กระชับ ยิง่รัดกมุ (concise and compact) เทา่ไรยิง่ด ี เพราะดังทีเ่คยกลา่วมาแลว้ภาษาอังกฤษตอ้งใชจ้นิตนาการเขา้ชว่ยดว้ย ดังนั้นภาษาอังกฤษจงึไม่อนุญาตใหคํ้าที่ไม่มีความหมายเกี่ยวขอ้งใดๆ กับคําอื่นในประโยคหรือไม่มีหนา้ที่ทางไวยากรณ์เกดิในโครงสรา้งไม่ว่าจะเป็นประโยคหรือวลี ขา้งล่างนี้เป็นตัวอยา่งประโยคในภาษาไทยทีพ่บเห็นเสมอ โดยมกีารใชคํ้าซํ้า คําซอ้น (reduplication) และคําทีเ่พิม่เขา้มาอยา่งมากมาย 1. เขาเลีย้งดปูเูสือ่ฉันจนอิม่หมพีมีัน 2.อาบน้ําอาบทา่แลว้รบีหาขา้วหาปลามากนิกนั 3.เขาหมดเนือ้หมดตัวไปกยัการพนันขนัตอ่ 4.รถรามา้ชา้งก็ไมม่ ี จะไปสรวลเสเฮฮาทีไ่หนก็ไมส่ะดวก 5.เมือ่กอ่นการอยูก่ารกนิ ผลหมากรากไมอ้ะไรก็สมบรูณ์พนูสขุ จาก (1-5) จะเห็นวา่มคํีาซํ้าคําซอ้น ทีม่ลีักษณะคลอ้งจองเสยีงกัน เชน่ ดูป ู หมดเนื้อหมดตัว หมากราก พูนสขุ และมคํีาเกนิ (surplus) ที่ไม่เกีย่วขอ้งดา้นความหมายกับคําอืน่เชน่ ราก ใน (5) เมือ่แปลประโยคในลักษณะนี้เป็นภาษาอังกฤษ จะตอ้งแปลตามลักษณะของภาษาอังกฤษ 61 จะแปลแบบตรงตัว (literal translation) ไม่ได ้ ดังนัน้ผูแ้ปลจะตอ้งจับเอาใจความว่าเนื้อหา (content) ของประโยควา่อยา่งไรแลว้แปลไปเชน่นัน้ เชน่ 1.He took good care of me the best he could. คําวา่ took good care น่าจะสือ่ไดว้า่ อิม่หมพีมีัน โดยไมต่อ้งเพิม่คําวา่ until got fat. 2.Take a shower and set up the table. น่าจะไดใ้จความครบโดยไมต่อ้งเพิม่คําวา่ bring the food 3.He lost all his money in gambling. คําวา่ all คงบอกไดห้มดทกุอยา่งโดยไมต่อ้งบอกวา่ including his body and flesh 4.Without any transportation even a visit to a friend is hard to do. คงเป็นแคเ่นื้อหาหลักของเรือ่งไมม่ใีจความขยายมากมาย without บอกวา่ไมม่กี็พอแลว้ สว่น transportation ก็จะครอบคลุมถึงวธิีการเดินทางทุกอย่าง ไม่ตอ้งแปลตรงๆเป็น no cars, horses or even elephants to ride on 5.Before life was easy ; food were abundant. easy บอกเรื่องราวไดม้ากว่าชวีติเมื่อก่อนเป็นอย่างไร และ abundant ให ้ความชดัเจนถงึปรมิาณอาหารทีม่ ี(1-5) แสดงใหเ้ห็นถงึการใชคํ้าทีแ่ตกตา่งในสองภาษาขณะทีภ่าษาไทยใชคํ้ามา ขยายเพื่อใหเ้ห็นภาพพจน์ ภาษาอังกฤษกลับปล่อยใหผู้อ้่านจินตนาการเอาเองจากคําที่กําหนดใหม้าพจิารณาการแปลจากภาษาองักฤษเป็นภาษาไทยจาก (6-10) ขา้งลา่งนี ้6 . lllnesses specific to workers in a particular occupation are known as occupational diseases. 7. Teaching is supposed to be a professional activity requiring long and complicated training. 8. A blind baby is doubly handicapped. 9. People who survive frightening situations frequently intersperse their story of crisis with laughter. 10. In Japan,good service is not considered luxury, but necessity. เมือ่จะแปลประโยคเหลา่นี้เป็นภาษาไทย อาจจะตอ้งเตมิอรรถรสในภาษาลงไปและผนวกความสละสลวยลงไปอกีดว้ย โดยเฉพาะในคําทีเ่นน้ไวใ้นแตล่ะขอ้ (6) โรคภัยไขเ้จ็บโดยเฉพาะโรคของคนงานในบางอาชพีเป็นทีรู่ก้ันโดยทั่วไปวา่เป็นโรคประจําอาชพี (7) การอบรมสั่งสอน ว่ากันว่าเป็นกจิกรรมทางวชิาชพีทีเ่กดิจากการฝึกฝนอันหนักหน่วงและยาวนาน (8) เด็กทีต่าบอดนัน้นับวา่เป็นผูพ้กิารเป็นสองเทา่ทวคีณู (9) คนที่รอดตายจากเหตุการณ์ที่ขนพองสยองเกลา้มาไดม้ักจะเล่าความหลังนั้นดว้ยเสียงหัวเราะ (10) ทีป่ระเทศญีปุ่่ นการใหบ้รกิารทีด่นัีน้ไม่ถอืเป็นเรือ่งความหรูหราฟุ่ มเฟือย แต่ถอืเป็นความจําเป็น 8. การมีสรอ้ยคํา สรอ้ยคําในภาษาไทยไม่มีทั ้งหนา้ที่ทางไวยากรณ์และไม่มีความหมาย ในขณะที่ภาษาอังกฤษที่เป็นภาษากระชับรัดกุม (concise and compact) คําที่มีหนา้ที่ทางไวยากรณ์และคําทีม่คีวามหมาย หรอืไมก่็ทัง้สองเทา่นัน้จงึจะปรากฏอยูใ่นประโยคได ้ ตัวอยา่งของคําฟุ่ มเฟือยจากการใชส้รอ้ยคําในภาษาไทยมดีังนี ้1.ตําหรง่ตํารวจ ก็ไมเ่ห็นจะมมีาดแูลชาวบา้นเลย 2.อาจงอาจารยท์ีไ่หนกนั 3.ไมก่นิไมเ่กนิมันแลว้ขา้ว 4.สะตุง้สะตังคก์็ไมม่ยีังอตุสา่หอ์ยากไปนอกไปนา 5.จะรํา่จะเรยีนอะไรก็ไมใ่สใ่จ หนังสอืหนังหาก็ไมอ่า่น คําที่เป็นส่วนเกนิดังในตัวอย่างจะเกดิไม่ไดใ้นภาษาอังกฤษ เรียกคํากลุ่มนี้ว่า lavish หรือ surplus ไม่เพยีงแต่แค่นี้คําทีม่คีวามหมายเหมอืนหรอืคลา้ยกัน (synonym) หรอืทําหนา้ทีท่าง 62 ไวยากรณ์หนา้ทีเ่ดยีวกนั เชน่เป็นประธานเหมอืนกนั กรรมเหมอืนกนัเรยีกวา่คํา redundancy ก็ไม่อนุญาตใหเ้กดิไดด้ังนัน้ ประโยคดังตัวอยา่งขา้งลา่งนี้ จงึถอืวา่เป็นประโยคทีไ่ม่ดเีนื่องจากใชคํ้าซํ้า (redundancy) Thailand is very extremely hot is summer. The house was enlarged and made bigger as the family grew. Drastic measures are necessary and needed to stop the famine. lllnesses caused by viruses and bacteria may lower the level of vitamins in the blood stream. Montreal is the charming and enchanting old capital city of Quebec. My mother is a good and excellent cook. จะเห็นวา่ในขณะทีภ่าษาไทยนยิมใชคํ้าซํ้าสรอ้ยคําเพือ่แสดงความสละสลวย แตใ่น ภาษาอังกฤษกลับตอ้งหา้ม ขอ้แตกต่างนี้ผูแ้ปลจะตอ้งเขา้ใจและใชต้ามลักษณะบังคับของภาษานั้นๆ ตัวอย่างต่อไปนี้เป็นการใชคํ้าซํ้า (redundancy) ที่ไม่อนุญาตใหเ้กดิร่วมกันในภาษาองักฤษ Protect and guard Repeat Again Return Back Revert Back Same identical Established and founded Wounded and injured 9.การใชคํ้าสรรพนาม (Pronoun) ภาษาไทยใช ้สรรพนามแสดงฐานะของผูพู้ด คู่สนทนา ผูท้ี่กล่าวถงึ (บุรุษที่ 3) แต่ลักษณะเช่นนี้ไม่มีในภาษาอังกฤษ ยกตัวอย่างเชน่บรุุษที ่1 ภาษาไทย อาจจะมตีัง้แต่ ก ูฉัน ขา้ ขา้พเจา้ ไปจนถงึเกลา้กระหม่อม แต่ทุกตัวอย่างคงเป็น I ในภาษาอังกฤษ เช่นเดียวกับบุรุษที่ 2 และบุรุษอืน่ๆ ตัวอยา่งเชน่ บรุษุที ่2 ภาษาไทยอาจจะมตีัง้แต ่มงึ แก พี ่เอ็ง เธอ ทา่น ไปจนถงึ ใตเ้ทา้ แตใ่นภาษาอังกฤษก็ยังคงเป็น you ดังนัน้การแปลภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทยผูแ้ปลจะตอ้งดูเนื้อเรื่อง เจตนาของผูพู้ดโอกาสและใครพูดกับใครเป็นส่วนประกอบ ประโยคในภาษาอังกฤษดังเชน่ประโยคขา้งลา่งนีอ้าจแปลเป็นภาษาไทยไดม้ากมายเชน่ I don’t know what you are talking about. 1.กกู็ไมรู่ว้า่มงึหมายถงึอะไร 2.ขา้ก็ไมรู่ว้า่เอ็งพดูถงึอะไร 3.ผมก็ไมท่ราบวา่ทา่นพดูถงึอะไร 4.กระผมไมท่ราบวา่ใตเ้ทา้หมายถงึอะไร 5.กระหมอ่มไมท่ราบวา่ฝ่าบาทหมายถงึอะไร มขีอ้ควรระวังเกีย่วกบัการใชส้รรพนาม ในภาษาไทยดังนี ้1.คําวา่ เอ็ง อาจหมายถงึ ผูพ้ดู (บรุษุที ่1) หรอืคูส่นทนา (บรุษุที ่2) ก็ไดเ้ชน่ประโยค advance Forward Join Together New Innovation Only Unique Proceed Forward Sufficient enough Original and first Old and ancient 63 - เอ็งก็ไมรู่เ้หมอืนกนั อาจเป็นไปไดท้ัง้ 2 กรณีขา้งลา่งนี ้-I have no idea. -You don’t know either. Do you? 2.เรา อาจจะหมายถงึ ผูพู้ด (บรุษุที ่1) แตเ่พยีงผูเ้ดยีว เป็นเอกพจน์ หรอื อาจจะเป็น เธอ+ฉัน เป็นพหพูจนก์็ได ้ เชน่ -เราเองก็ยงัไมแ่น่ใจ อาจจะเป็นประโยคภาษาองักฤษไดท้ัง้ 2 กรณีขา้งลา่ง -I am not quite sure. -We are not quite sure. 3.สรรพนามที่ยอ้นหาตัวเอง (Reflexive pronoun) ในภาษาไทยเป็นไดท้ัง้ประธานและกรรม แตใ่นภาษาองักฤษเป็นกรรมไดอ้ยา่งเดยีว เชน่ -ตัวเองก็ยังไมค่อ่ยรูเ้รือ่งเลย น่าจะแปลวา่ -I, myself, is not quite clear. จะแปลเป็นดังประโยคขา้งลา่งนีไ้มไ่ด ้-* Myself is not quite clear. ในภาษาไทย สรรพนาม คําเดียวอาจเขยีนไดห้ลายอย่าง แต่ในภาษาอังกฤษเขยีนไดอ้ย่างเดยีว เชน่ ตัวเอง ตัวฉันเอง ตัวของฉันเอง ฉันเอง = myself เขาเอง ตัวเขาเอง ตัวของเขาเอง = himself ขา้พเจา้ ในภาษาไทยมทีัง้รูปเอกพจน์ และพหูพจน์ แต่ในภาษาอังกฤษมตีัวเดยีว คอื I เป็นเอกพจน ์ เชน่ พวกขา้พเจา้ทัง้หลายควรแปลเป็น We, all , ไมใ่ช ้I , all มัน ในภาษาไทย เป็นสรรพนามทีใ่ชแ้ทนไดท้ัง้คน สตัว ์ สิง่ของ แตใ่นภาษาอังกฤษ it ใชไ้ด ้เฉพาะ สตัว ์และสิง่ของ ใชแ้ทนคนไมไ่ด ้ ยกเวน้ในประโยค Who is it? It’s me? What’s it? (ทารกในครรภ ์ เป็นหญงิหรอืชาย) 10. การมหีน่วยคําพเิศษ (Morpheme) ภาษาไทยมคํีาแสดงการขอรอ้งความสภุาพหรอืแสดงอารมณ์แตภ่าษาอังกฤษไมม่ ี เชน่ ในภาษาไทยมคํีาวา่ คะ่ ครับ ขอรับ จ๊ะ วะ โวย้ เถอะ น่า นะ ดังนัน้เมือ่จะแปลคําเหลา่นีเ้ป็นภาษาองักฤษผูแ้ปลจะตอ้งเก็บรายละเอยีดใหไ้ดม้ากทีส่ดุ เชน่ (1) เชญิเขา้มาขา้งในกอ่นซคิรับ ควรแปลวา่ Please come in. Don’t you want to get inside ? ไมค่วรแปลวา่ please come in, Sir. โดยเอาคํา sir แทนครับ เชือ่ผมเถอะ ควรแปลวา่ Please believe me. Please trust me. ตัวอยา่ง please ใชใ้นประโยคเชญิชวนขอรอ้ง เป็นตัวสือ่เสมอืนบอกวา่เถอะ โดยไมต่อ้งแปล เถอะ แบบคําตอ่คํา (3) อยา่น่า บอกกีห่นแลว้วา่อยา่ ควรแปลวา่ Don’t do that! How many time have I told you not to? ใช ้don’t กบัเครือ่งหมาย ! เพือ่แสดงเขา้ถงึอารมณ์แตถ่า้ใหเ้ด็ดขาดน่าจะใช ้No เชน่ No ! I told you not to. 64 ขอ้ควรระวัง เรือ่ง ครับ ค่ะ คอืไม่พยายามแปล ครับ ว่า Sir หรอื ค่ะ ว่า Madam หรอื Ma’am ซึง่อาจจะผดิก็ได ้ ตามขอ้แตกตา่งดังนี ้ ครับ ผูช้ายเป็นผูพ้ดู โดยผูฟั้งหรอืคูส่นทนาจะเป็นหญงิหรอืชายก็ได ้คะ่ ผูห้ญงิเป็นผูพ้ดู โดยผูฟั้งหรอืคูส่นทนาจะเป็นหญงิหรอืชายก็ได ้Sir ผูห้ญงิหรอืผูช้ายพดูก็ได ้ แตผู่ฟั้งหรอืคูส่นทนาตอ้งเป็นผูช้าย Madam , Ma’am ผูห้ญงิหรอืผูช้ายพดูก็ได ้ แตผู่ฟั้งหรอืคูส่นทนาตอ้งเป็นผูห้ญงิ 11.การมคํีาลักษณะนาม (Classifier) ทัง้ภาษาอังกฤษและภาษาไทยตา่งก็มคํีาลักษณะนามใช ้กนัอยา่งหลากหลาย แตม่ขีอ้แตกตา่งทีพ่อแยกแยะไดด้ังนี ้1. ภาษาไทยจะใชล้ักษณะนามกบัคํานามทัง้นามนับไดแ้ละนับไมไ่ด ้ แตใ่น ภาษาองักฤษ มักจะ ใชก้บัคํานามทีนั่บไมไ่ด ้ เชน่ a glass of milk a cup of coffee a cube of ice a bundle of hay a piece of equipment a piece of news a gust of wind a piece of luggage 2. ทัง้ภาษาไทยและภาษาองักฤษมลีักษณะนามทีใ่ชก้บัสิง่ทีอ่ยูก่นัเป็นกลุม่ (conoly) เชน่ a bunch of keys a dozen of eggs a heap of stones a pack of cards a constellation of stars a shower of bullets a bouquet of tulips 3. คําลักษณะนามในภาษาไทยมคีวามสัมพันธก์ันกับรูปร่างของวัตถุ แต่ในภาษาอังกฤษไม่มีลักษณะเชน่นี ้ เชน่ ฟตุบอล 1 ลกู (ลักษณะกลม) โตะ๊ 1 ตัว (ม ี4 ขาเหมอืน วัว มา้) บา้น 1 หลัง เรอื 1 ลํา รถ 1 คัน แห 1 ปาก ภาษาไทยละคํานามหลักไดโ้ดยคงเหลอืแคล่ักษณะนามก็ได ้ แตใ่นภาษาองักฤษละคํานาม หลักไมไ่ด ้ เชน่ (มา้) ตัวนีส้วยด ี(กาแฟ) ถว้ยนีข้มมาก (หนังสอื) เลม่นีอ้า่นยาก (รถ) คันนีซ้ือ้นานแลว้ (ปากกา) ดา้มนีเ้ขยีนคลอ่ง ภาษาไทยและภาษาองักฤษ มคีวามหลากหลายในลักษณะนาม (Classifier) ในบางเรือ่งซึง่ กลุ่มคําที่มีลักษณะนามเดียวกันอาจจะไม่มีลักษณะร่วมเลย ดังนัน้จงึจะตอ้งจดจําเป็นพเิศษ เชน่ เลม่ ใชไ้ดก้บัคําตา่งๆ ทีไ่มม่ลีักษณะรว่มเลย เชน่ หว ีเกวยีน หนังสอื สมดุ เข็ม มดี แตใ่นภาษาองักฤษ ไมม่คํีาลักษณะนามใชก้บัคําเหลา่นี ้ฝงู ในภาษาไทยใชก้บัสตัวอ์ะไรก็ไดแ้ตม่คีวามหลากหลายในภาษาองักฤษ เชน่ 65 a flock of sheep a pack of dogs a herd of cattle a cloud of bats a brood of chickens a pride of lions a school of fish a swarm of bees a shoal of horses a shoal of porpoises a hive of bees คําลักษณะนามแสดง หมู,่ คณะ, กลุม่ ในภาษาองักฤษมหีลากหลายกวา่ในภาษาไทย เชน่ an army of soldiers a band of musicians a throng/crowd of people a fleet of ships a gang of prisoners a league of nations a series of events a staff of professors a troop of scouts ศลิปะการแปลไทยเป็นองักฤษ 2.3 การแปลประโยคคําถามแบบถามขอ้มูล (information question หรือ wh-questions) ประโยคคําถามในตัวอยา่งดัวกลา่วเบือ้งตน้เป็นคําถามซึง่ผูต้อบจะตอ้ง ตอบวา่ "ใช"่ "ไมใ่ช"่ หรอื "yes" "no" นอกจากคําถามประเภทนี ้แลว้ทัง้ภาษาไทยและภาษาองักฤษ ยังมคํีาถามอกีชนดิหนึง่ซึง่ผูพ้ดูถาม เนือ่งจากตอ้งการขอ้มลูเกีย่วกบั "อะไร" "ทีไ่หน" "อยา่งไร" "เมือ่ไร" "ใคร" "ของใคร" "อนัไหน/สิง่ไหน" "ทําไม" ฯลฯ การเรยีงคําในประโยค คําถามชนดินีแ้ตกตา่งจากการเรยีงคําในประโยคคําถามแบบ yes-no เพยีง เล็กนอ้ย กลา่วคอืเราเพยีงเตมิคําทีใ่ชใ้นการตัง้คําถาม คอื "What" "Where" "How" "When" "Who" "Whose" "Which" "Why" ฯลฯ ไวห้นา้ประโยค คําถามชนดิแรก Yes-No question ประเทศไทยผลติขา้วหรอื Does Thailand produce rice? Info-question 1. ประเทศไทยผลติขา้วอยา่งไร How does Thailand produce rice? 2. ประเทศไทยผลติขา้วเมือ่ไร (ฤดไูหน) When does Thailand produce rice? 3. ประเทศไทยผลติขา้วเพือ่ใคร For whom does Thailand Produce rice? คําถาม information question ซึง่ยกตัวอยา่งมานี ้ เป็นคําถามทีผู่ถ้าม ตอ้งการขอ้มลูทีเ่กีย่วกบักรยิา อาท ิ ทําอยา่งไร ทําเมือ่ไร ทําทําไม ทํากบัใคร เป็นตน้ นอกจากนีย้ังม ี information question ทีถ่ามวา่ ใคร หรอื อะไร ทํา อาการของประโยค คําถาม information question 2 ชนดินีจ้งึมชีือ่เรยีก ตา่งกนั กลุม่แรกเรยีกวา่ object question และกลุม่หลังเรยีกวา่ subject 66 question ประโยคคําถามชนดิที ่ 2 นีม้ักไมก่อ่ปัญหาใดๆ แกผู่แ้ปลเนือ่งจาก มโีครงสรา้งเหมอืนกบัโครงสรา้งในภาษาไทย ดังแสดงในตัวอยา่ง 16 ตัวอยา่ง 16 ใครทําแกว้แตก Who broke the glass? กําลังเกดิอะไรขึน้ในคณะรัฐบาล / อะไรกําลังเกดิขึน้ในคณะรัฐมนตร ี What is happening in the cabinet? 2.4 การแปลประโยคคําสัง่ ขอรอ้ง แนะนํา ภาษาไทยมคํีาทีใ่ชเ้พือ่พดูปะรโยคแนะนํา และคําสัง่ คอื "จง" "จงอยา่" "อยา่" และมคํีาทีใ่ชแ้สดงการขอรอ้งคอื "โปรด" "กรณุา" "โปรดกรณุา" "กรณุาอยา่" "ชว่ย" "ชว่ยหน่อย" เมือ่ตอ้งการแปลประโยคทีม่ ีความหมายในการสัง่และขอรอ้งเป็นภาษาองักฤษ ผูแ้ปลจะตอ้งใชโ้ครงสรา้ง เฉพาะของภาษาองักฤษคอืลักษณะโครงสรา้งประโยคทีผู่พ้ดูไมเ่อย่ถงึประธาน ของประโยค ทัง้นีเ้พราะประธานของประโยคคอื สรรพนามบรุษุที ่ 2 น่ันเอง ประโยคชนดินีม้ชี ือ่เรยีกวา่ imperative sentence โดยมรีปูแบบโครงสรา้ง ชนดิ คอื "ใหทํ้า" และ "ไมใ่หทํ้า" 2.4.1 คําสัง่ใหทํ้า และ คําสัง่หา้มไมใ่หทํ้า a. โครงสรา้งคําสัง่ใหทํ้า : กรยิาทีย่ังไมผั่น + กรรม / สว่นสมบรูณ์ b. โครงสรา้งคําสัง่หา้มไมใ่หทํ้า : Don't กรยิาทีย่ังไมผั่น + กรรม / สว่นสมบรูณ์ ตัวอยา่ง 17 คําสัง่ใหทํ้า ไทย องักฤษ จงเงยีบ / เงยีบ Be quiet. จงเริม่เดยีวนี ้/ เริม่เดยีวนี ้ Begin right away. จงน่ังนิง่ๆ / น่ังนิง่ๆ Sit still. ตัวอยา่ง 18 คําสัง่หา้มไมใ่หทํ้า ไทย องักฤษ จงอยา่ผัดวันประกนัพรุง่ Don't procrastinate. จงอยา่ทําเสยีงเอ็ดตะโร Don't make noise. จงอยา่ขีเ้กยีจ Don't be lazy. 2.4.2 ขอรอ้งใหทํ้า และ ขอรอ้งไมใ่หทํ้า ประโยคขอรอ้งใหทํ้า และขอรอ้งไมใ่หทํ้าในภาษาองักฤษมโีครงสรา้ง เหมอืนประโยคคําสัง่ใหทํ้าและหา้มไมใ่หทํ้า ตา่งกนัเพยีงการเตมิ "please" ไวต้น้ หรอื ทา้ยประโยค ตัวอยา่ง 19 ขอรอ้งใหทํ้า ไทย องักฤษ ชว่ยซือ้หนังสอืพมิพ ์(ดว้ยนะ) Buy a newspaper , please กรณุาปิดประต ู(ดว้ยนะคะ) Close the door , please. Please close the door. ตัวอยา่ง 20 ขอรอ้งไมใ่หทํ้า ไทย องักฤษ กรณุาอยา่มาสาย Don't be late , please. Please don't be late. โปรดอยา่ตกปลาในบรเิวณวัด Don't fish in the temple . please. Please don't fish in the temple. โดยสรปุในการแปลประโยคชนดิตา่งๆ ผูแ้ปลตอ้งดําเนนิการ 2 ขัน้ตอน คอื 1. ผูแ้ปลตอ้งสามารถเรยีงคําในวลแีตล่ะวลอียา่งถกูตอ้ง 2. นําวลแีตล่ะวล ีวางเรยีงในประโยคอยา่งถกูตอ้งตามชนดิของโครงสรา้งประโยคอนัไดแ้ก ่ 67 ประโยคบอกเลา่ คําถาม ปฏเิสธ และประโยคคําสัง่หรอื ขอรอ้งใหทํ้าหรอื ไมใ่หทํ้า ทัง้นีปั้ญหาทีอ่าจเกดิขึน้ในการแปลคอืผูแ้ปลไมม่คีวามแมน่ยําในเรือ่ง โครงสรา้งของประโยคชนดิตา่งๆ หรอือาจเกดิจากการยดึตดิกบัโครงสรา้ง ประโยคของภาษาไทย ดังแสดงในตัวอยา่ง 21 และ 22 ตัวอยา่ง 21 ตน้ฉบบั คณุชอบอาหารไทยหรอืเปลา่ แปล ผดิ You like Thai food or not? แปล ถกู Do you like Thai food (or not)? ตัวอยา่ง 22 ตน้ฉบบั ฉันไมก่นิเนือ้วัว แปล ผดิ I not eat beef. แปล ถกู I do not eat beef. บทท ี7 ปญัหาในการแปลและการแกไ้ข 68 คาํทแีปลไมไ่ด ้ คําถามไมว่า่จะเป็นศัพทเ์ฉพาะหรอืไมค่อื untranslatable จะถกูพจิารณา ดว้ยรายการของคําศัพท ์ “untranslatable” จะถกูดงึออกมาจากเวลาสูเ่วลา รายการเหลา่นีป้ระกอบดว้ยคําศัพทเ์ชน่ saudade คําศัพท ์ Portuguese เป็นตัวอยา่งของ “untranslatable” มันแปลอยา่งเป็นระเบยีบทเีดยีว อยา่งไรก็ตามเชน่ “sorrowful longing” แตม่คีวามแตกตา่งนอ้ยมากที่เป็นสิง่ทีย่ากประกอบดว้ย ตัวอยา่งเชน่ มันเป็นความคดิทีม่คีณุคา่ในเชงิบวก ความบอบบางซึง่ไมไ่ดช้ดัเจนในการแปลพืน้ฐานนี ้ บางศัพทเ์ป็นเรือ่งยากทีจ่ะแปล ถา้บางคนตอ้งการคงประเภทเกีย่วกบัไวยากรณ์ไวเ้หมอืนเดมิ ยกตัวอยา่งเชน่ มันเป็นเรือ่งยากกบัการหาคํานามเหมอืนกบั the Russian (pochemuchka) หรอื the Yiddish (shlimazl) แตคํ่าคณุศพัท์ภาษาองักฤษ “inquisitive” และ “jinxed” เหมอืนกบั “just fine” นักหนังสอืพมิพเ์ป็นผูม้คีวามกระตอืรอืรน้อยา่งเป็นธรรมชาตเิมือ่นักภาษาศาสตรม์ีเอกสารคําศัพทท์ีค่ลมุเครอืดว้ยลักษณะเฉพาะบางอยา่ง และเป็นผูค้วามเยชนิกบัการแสดงการแปล “ไมม่คีวามสามารถในการแปล” แตใ่นความเป็นจรงิคําศัพทท์ีร่วบรวมวัฒนธรรมไวม้ากอยา่งน่าเหลอืเชือ่เหลา่นีเ้ป็นสิง่ทีง่า่ยทีส่ดุทีจ่ะแปล even more so than ความคดิสากลกเชน่ “แม”่ นีเ้ป็นเพราะวา่มันเป็นการปฏบิตัมิาตรฐานการแปลศัพทเ์หลา่นีด้ว้ยศัพทเ์ดยีวกนัในภาษาอืน่ การยมืคําศัพทส์ําหรับครัง้แรกถา้จําเป็น ตัวอยา่งเชน่ในบทแปลภาษาองักฤษของเมนูในภัตตาคารฝรั่งเศสแทบจะไมค่อ่ยแปล pate de foie gras เป็น ‘fat liver paste’ แมว้า่นีเ้ป็นการบรรยายทีด่ ี แทนการแปลซึง่เป็นทีย่อมรับโดยทั่วไปเป็น pate de foie gras อยา่งงา่ย ๆ หรอื foie gras pate ในบางกรณีแคก่ารถอดสํานวนเป็นสิง่ทีต่อ้งการ การแปลภาษาญีปุ่่ น สู่ภาษาองักฤษเป็น wasabi การถอดสํานวนหรอืการเปรยีบเทยีบสัน้ ๆ ดว้ยความคดิทีค่ลา้ย ๆ กนัเป็นทีย่อมรับไดด้ว้ย อาจจะถกูแปลเป็น ‘Japanese horseradish’ หรอื ‘Japanese mustard’ คําศัพทท์ีค่ลมุเครอืกบัวัฒนธรรมคอื มนัเป็นการแปลงา่ยกวา่ ตัวอยา่งเชน่ ชือ่ของการจัดการทีส่ําคัญเชน่ Euroa ใน Australia เป็น Euroa ในทกุ ๆ ภาษาในโลกทีใ่ชอ้กัษรโรมัน ขณะทีม่ันนําความรูบ้างอยา่งทีเ่ป็นการรูต้ัววา่ Saragossa เป็น Zaragaza, Saragosse เป็นตน้ หรอืวา่ในภาษาจนีเป็น , Cina, Chine และอืน่ ๆ ดังไดก้ลา่วแลว้ในบทกอ่นๆ ภาษาตา่งๆ มทีัง้สว่นทีเ่หมอืนกนัและ ตา่งกนั ความตา่งและความเหมอืนนีม้ทีัง้การใชคํ้า วล ี โครงสรา้งประโยคและ สํานวน ในบทนีเ้ราจะมาพจิารณาการแปลคําและกลม่คําทีไ่มส่ามารถแปลตาม ตัวอกัษรและคําหรอืวลทีีไ่มส่ามารถแปลตรงตัวซึง่มอียูเ่ป็นจํานวนมาก คําหรอืวลทีีไ่มส่ามารถแปลตามตัวอกัษรในทีน่ีห้มายถงึกลุม่ของการ ใชภ้าษา 4 กลุม่ ดังตอ่ไปนี้ 1. คําและวลทีีม่ใีชใ้นภาษาไทยแตไ่มม่คํีาหรอืวลทีีม่คีวามหมายตรงตัว ในภาษาองักฤษรวมทัง้สํานวนและสแลง เชน่ "นอ้ยใจ" "แพใ้จ" "ใจป้ํา" "วัดใจ" "มกีรรม" "แมพ่ระ" ฯลฯ 2. กลุม่คําหรอืวลทีีใ่ชใ้นความหมายตา่งจากความหมายตรงตัว เชน่ "เสยีท"ี "ขึน้ชือ่" ฯลฯ 3. กลุม่คําหรอืวลหีรอือนุประโยคในภาษาไทยทีม่คีวามหมายเทา่กบั คําเดีย่วหรอืคําผสมในภาษาองักฤษ เชน่ "มปีระชากรหนาแน่น = over- populate"ครอบครัวทีม่รีายไดตํ้า่" = low-income family "เขตปลอดสนัุขจิง้จอก" = wolf-proof zone เป็นตน้ 4.. สํานวนทีใ่ชก้นัอยา่งแพรห่ลายและมคํีาแปลทีแ่น่นอนตายตัว การแปลภาษาทไีมส่ามารถแปลตามตวัอกัษร 69 ในการแปลภาษาทีม่ลีักษณะพเิศษทัง้ 4 กลุม่ดังกลา่วขา้งตน้ตอ้งอาศัย ทัง้ความรูเ้รือ่งภาษาและความสามารถตคีวามตน้ฉบบัวา่ขอ้ความทีอ่า่นม ีความหมายวา่อยา่งไร เชน่ "ใจงา่ย" หมายถงึ "งา่ยตอ่การหวา่นลอ้มชกัจงู" "เป็นลํา่เป็นสนั" หมายถงึ "อยา่งกวา้งขวางและมั่นคง" (โปรดดภูาคผนวก 12) ทัง้นีผู้แ้ปลจะตอ้งอาศัยพจนานุกรมไทยฉบับราชบณัฑติยสถาน ปทานุกรม และหนังสอือา้งองิอืน่ๆ เพือ่ชว่ยตคีวามใหเ้กดิความถกูตอ้งแมน่ยํา อนัจะนําไปสูก่ารแปลทีม่คีณุภาพ นอกจากความรูด้า้นภาษาซึง่หมายถงึหลักไวยากรณ์และหลักการใช ้ภาษาของทัง้ภาษาไทยและภาษาองักฤษแลว้ ผูแ้ปลยังตอ้งมคีวามรอบรูเ้รือ่ง วถิชีวีติของไทยและองักฤษ เนือ่งจากภาษากลุม่ที ่ 4 (สํานวน) มักเป็นการ สะทอ้นใหเ้ห็นถงึสิง่ตา่งๆ ของสงัคม เชน่การคบเพือ่น การปฏบิัตขิองคน ในสงัคม อารมณ์ความรูส้กึ เชน่ "นกในกรงทอง" "ทบุหมอ้ขา้วตนเอง" "ใชไ้มไ่ด"้ เป็นตน้ (โปรดดภูาคผนวก 10) อาจกลา่วโดยสรปุไดว้า่การแปลภาษาในกลุม่นีผู้แ้ปลตอ้งรอบรูเ้รือ่ง วัฒนธรรม รวมทัง้ตอ้งอาศัยประสบการณ์การใชภ้าษาแปล (องักฤษ) อยา่งเชีย่วชาญ หากผูแ้ปลขาดคณุสมบตัขิอ้นี ้ อาจชดเชยไดด้ว้ยคณุสมบตั ิทีจํ่าเป็นและสําคัญยิง่คอื ความสงสยัทกุครัง้ทีผู่แ้ปลแปลคําหรอืขอ้ความใดๆ ทีผู่แ้ปลรูส้กึวา่น่าจะเป็นภาษาไทยเฉพาะในภาษาไทย ผูแ้ปลควรลองแปลตรง ตัวและสอบถามจา้ของภาษาซึง่อาจไดคํ้าตอบวา่ "ได"้ หรอื "ไมไ่ด"้ หาก เจา้ของภาษาตอบวา่ "ไมไ่ด"้ ผูแ้ปลตอ้งสอบถามวา่ควรใชข้อ้ความเชน่ไร จงึจะไดค้วามหมายทีถ่กูตอ้ง จากประสบการณ์ผูเ้ขยีนพบวา่คําเดีย่วๆ ใน ภาษาไทยบางคํา ตอ้งแปลดว้ยขอ้ความทีเ่ป็นวลหีรอืประโยคในภาษาองักฤษ และในทํานองเดยีวกนั มวีลหีรอืประโยคบางประโยคในภาษาไทยเมือ่แปล เป็นภาษาองักฤษจะใชเ้พยีงคําเดีย่วๆ เทา่นัน้ก็สามารถสือ่ความไดช้ดัเจนแลว้ ดังตัวอยา่ง ตวัอยา่งภาษาทไีมส่ามารถแปลตรงตวั ตัวอยา่งคําและวลไีทย คําแปล ขึน้โรงเรยีน Start / begin one's school โรงเรยีนเลกิ the school is over สอบตก fail the exam ขึน้ชือ่ลอืชา famous , well-known ,widely known วงศาคณาญาต ิ relatives นอนหงาย lie on the back นอนควํา่ lie on the stomach เอาใจ please somebody เกรงใจ considerate ใสใ่จ pay attention to ประชากรอยูอ่ยา่งหนาแน่นเกนิไป overpoppullated, densely populated มั่งม ี wealthy , prosperous , well-to-do ทํางานหามรุง่หามคํา่ working like dogs หาเลีย้งชพี earn one's living อยา่กวนน้ําใหขุ้น่ don't cloud the water ใชไ้มไ่ด ้/ ไมไ่ดผ้ล do not work ตายตัว hard and fast ไมเ่ห็นม ี there is nothing สะเทอืนใจ moved เออ้ละเหยลอยชาย idle 70 นางกลางเมอืง อตีัว prostitute แมงดา prim แมพ่มิพข์องชาต ิ teacher สนใจ / ยุง่ mind one's own business (เรือ่งของตนหรอืของคนอืน่) ตัวอยา่งคําและวลไีทย คําแปล ไปตามลําดับ continually , consecutively, respectively นับวัน as days go by สงู taller , higher , better status วันแลว้วันเลา่ day after daay สกัเทา่ไร , ขนาด , หนักหนา , นัก that ตัวอยา่ง 1 ตน้ฉบับ หลอ่นรวยขนาดนัน้เชยีวหรอื แปล Is she that irich? ตัวอยา่ง 2 ตน้ฉบับ อเมรกิาไมไ่กลจากเมอืงไทยนัก (เทา่ไร) แปล American is not that far from Thailand ตัวอยา่ง 3 ตน้ฉบับ ไมเ่ห็นมอีะไรน่าสนใจเลย แปล There is nothing interessting. จากประสบการณ์ในการแปล ผูเ้ขยีนพบวา่ในการแปลงานทีม่คํีาหรอื วลทีีไ่มส่ามารถแปลไดห้รอืไมส่ามารถแปลตามตัวอกัษรไดนั้น้ ผูแ้ปลตอ้ง ใชค้วามสามารถทางภาษาในการตคีวามอยา่งแมน่ยําเมือ่ตคีวามเขา้ใจแลว้ ผูแ้ปลจะสามารถแปลได ้ 2 วธิคีอื คงรปูประโยคเหมอืนตน้ฉบับทกุประการ หรอืเปลีย่นแปลงรปูประโยคใหเ้ป็นธรรมชาตใินภาษาแปล ซึง่ในประการหลังนี ้ผูแ้ปลอาจตอ้งตัดคําบางคําออกหรอืเตมิคําเพือ่ใหง้านแปลเป็นภาษาทีเ่ป็น ธรรมชาตทิีส่ดุ ดังตัวอยา่ง 4 ตัวอยา่ง 4 (ประสาน มฤคพทิักษ์ , 2534) ตน้ฉบับ งานทกุอยา่ง สามารถทําใหง้า่ยได ้ ขอแตใ่หม้วีธิกีารและไมถ่อื พธิรีตีองมากเกนิไป แปล 1 Any task can easily be done only if there is an approach but not too much red tape. แปล 2 Every task can easily be done when (if) there is ans approach and we do not mind too much on rules and regulations. (ผูเ้ขยีน) สํานวนแปลในตัวอยา่ง 4 เป็นการแปลทีไ่ดอ้รรถรสและภาษาราบรืน่ เป็นธรรมชาตทิัง้สองสํานวนแมว้า่จะใชก้ลวธิแีปลตา่งกนั ในสํานวนแปล 1 ผูแ้ปลเลอืกใชว้ธิปีรับเปลีย่นโครงสรา้งของประโยค ดว้ยการตัดขอ้ความ "ไมถ่อื" ออกและแปลขอ้ความ "พธิรีตีอง" ดว้ยสํานวน "red tape" ซึง่เป็นสํานวนทีเ่ป็นทีรู่จั้กกนัอยา่งแพรห่ลาย สํานวนนีจ้งึด ูราบรืน่เป็นธรรมชาต ิ สว่นสํานวนแปล 2 ผูแ้ปลเลอืกแปลโดยคงโครงสรา้ง ไวใ้หเ้หมอืนตน้ฉบับใหม้ากทีส่ดุโดยแปลขอ้ความ "ไมถ่อื" เป็นกรยิาหลัก 71 ของอนุประโยคใหมซ่ึง่แยกจากอนุประโยคแรกทีม่ ี "ม"ี เป็นกรยิาหลัก ตัวอยา่ง 5 (เดลนิวิส)์ มอีนัจะกนิ / ไมเ่ดอืดรอ้น ตน้ฉบับ กลุม่คนเทีย่วตา่งประเทศสว่นใหญเ่ป็นพวกมอีนัจะกนิ ไมเ่ดอืดรอ้น แมว้า่เศรษฐกจิจะตกตํา่ แปล Those who travel abroad belong to the prosperous holiday makers who do not experience hardship despite the country's economic depression. (ผูเ้ขยีน) ตัวอยา่ง 6 มา่นบงัใจ (โดย ชวูงศ ์ ฉายะจนิดา) โกรธจนลมืตัว / ลกุพรวดขึน้ / เลน่งาน / เอาใจ / ชดุใหม ่ตน้ฉบับ สายทพิยโ์กรธจนลมืตัว ลกุพรวดขึน้น่ังทัง้ๆ ทีช่า่งกําลังเอา น้ําลา้งครมีนวดออก น้ําเลยรดเปียกทัง้ตัว สายทพิยก์ลับ เลน่งานชา่ง ชา่งตอ้งเอาใจ แลว้เจา้ของรา้นเอาชดุใหมม่า เปลีย่นให ้ สว่นชดุของสายทพิยท์ีเ่ปียกโชก เอาไปอบใหแ้หง้ แลว้รดีใหม ่แปล Saitip was so furious that she sat up without notice despite the hairdresser was wasing off the hair conditioner from her hair. So, water splashed all over her. She scolded the hairdresser with anger but the girl had to please her. Then the shop owner had to bring clean clothes for her to change. She then had the wet clothes dried and ironed for the customer. (ผูเ้ขยีน) ตัวอยา่ง 7 (ไผแ่ดง) ถงึ / พากนั / ม ี/ อด ตน้ฉบับ ถงึปีนีช้าวบา้นก็พากนัอดอยากทั่วไป เพราะชาวบา้นไผแ่ดงม ี ฐานะเทา่เทยีมกนั มกี็มดีว้ยกนัอดก็อดดว้ยกนั ไมม่ใีครอยูใ่น ฐานะทีจ่ะดกีวา่คนอืน่ไปได ้แปล Even this year all villagers suffer from poverty because Paidang natives (locals) are equal in terms of economic status. They experience poverty or wealth together when times come. That happens across the board ; Nobody is in a better economic status. (ผูเ้ขยีน) ตัวอยา่ง 5-7 แสดงใหเ้ห็นเพิม่เตมิวา่สํานวนภาษาทีไ่มส่ามารถแปล ตามตัวอกัษรมอียูเ่ป็นจํานวนมาก ผูแ้ปลมอืใหมส่ามารถตกหลมุพรางได ้หากอา่นตน้ฉบบัผดิพลาด ซึง่อาจเกดิจากความรูภ้าษาไทยไมแ่ตกฉาน เชน่ สํานวน "ไมเ่ดอืดรอ้น" ในตัวอยา่ง 5 อาจแปลวา่ "ไมใ่สใ่จ" "ไมส่นใจ" เมือ่อยูใ่นบรบิทอืน่ เชน่ "เขาจะมาหรอืจะไปฉันก็ไมเ่ดอืดรอ้น" วธิแีปลภาษากลุม่นีค้ลา้ยคลงึกบัการแปลสํานวนโวหารซึง่ปรากฎมาก ในวรรณกรรม หัวใจของการแปลขอ้ความชนดินีค้อืความสามารถทางภาษา ของผูแ้ปลในการอา่นและวเิคราะหต์น้ฉบบัจนเขา้ใจอยา่งถอ่งแทจ้งึจะทําให ้ผูแ้ปลสามารถหาคําหรอืวลใีนภาษาปลายทางทีใ่หค้วามหมายใกลเ้คยีงกบั ความในตน้ฉบบัมากทีส่ดุ ความรอบรูแ้ละประสบการณ์ดา้นการใชภ้าษาแปล นับเป็นอกีปัจจัย หนึง่ทีจ่ะทําใหผู้แ้ปลสามารถแปลภาษากลุม่นีไ้ด ้ ทัง้นีเ้พราะขอ้ความใน ตน้ฉบับอาจไมต่อ้งใชค้วามสามารถในการตคีวามแตต่อ้งใชค้วามรูภ้าษา แปลอยา่งลกึซึง้จงึจะแปลได ้ ดังเชน่สํานวน "เศรษฐกจิตกตํา่" "ชดุใหม"่ ในตัวอยา่ง 5 และ 6 ซึง่คนไทยทกุคนเขา้ใจไดโ้ดยไมต่อ้งใชค้วามพยายาม 72 ตคีวามหรอืคน้ควา้แหลง่อา้งองิ กลา่วโดยสรปุ ในการแปลสํานวนภาษากลุม่นีแ้ละสํานวนภาษาทัง้หมด ทีก่ลา่วไวใ้นบทกอ่นๆ ผูแ้ปลจะตอ้งมคีวามรูท้ัง้ "ภาษาเรา" และ "ภาษาเขา" และรอบรู ้ "วัฒนธรรมเรา" และ "วัฒนธรรมเขา" ทัง้นีผู้เ้รยีนแปลจะ บรรลเุป้าหมายนีไ้ดด้ว้ยการอา่นและฝึกแปลอยา่งสมํา่เสมอ ถา้มองในวงกวา้งแลว้ ปัญหาในการแปลอาจแบง่ไดเ้บน 3 ระดับ 1. ระดับวัฒนธรรม (culture) 2. ระดับโครงสรา้งขยงภาษา (language structure) 3. ระดับความหมายของคํา (semantics) ระดบัวฒันธรรม เนือ่งจากวัฒนธรรมของแตล่ะชาค ิ แตล่ะภาษามคีวามแตกตา่งกนัดังไดก้ลา่วแลว้ในบทกอ่น ๆ จงึทําใหเ้กดิปัญหาในการแปลขึน้ ปัญหาของผูแ้ปลในเรือ่งนีแ้ยกเป็น 2 ดา้นคอื ผูแ้ปลไมรู่ว้ัฒนธรรมของภาษาตน้ฉบับ และผูแ้ปลรูแ้ตไ่มส่ามารถถา่ยทอคใหผู้อ้า่นฉบับแปลรูเ้รือ่งหรอืเขา้ใจตามได ้ ในกรณีทผีูแ้ปลไมรู่ว้ัฒนธรรมของภาษาตน้ฉบบันัน้ เป็นหนา้ทีข่องผูแ้ปลทีจ่ะคน้ควา้จนเขา้ใจวัฒนธรรมนัน้ ๆ อยางถอ่งแทเ้สยีกอ่นจงึแปลออกมา และเมือ่แปลแลว้ก็ตอ้งให ้รืน่หเูป็นภาษาฉบับแปลทืค่นอา่นอา่นแลว้รูเ้รือ่ง เขา้ใจไดต้ามจคุประสงคข์องผูเ้ขยีนตน้ฉบับ เชน่ในเรือ่งของภาษาเอสกโิม เผา่อานุอกัดังทีก่ลา่วไวแ้ลว้ ซึง่เนน้ความสําคัญของจติใจอยูท่ี่ตับ (1iver)ไมใ่ชห่ัวใจ ถา้ผูแ้ปลไมเ่ขา้ใจวัฒนธรรมของชนเผา่นีแ้ลว้แปลออกมาตรงตัว เชน่ ประโยคทีว่า่ His liver is heeavy. ถา้แปลวา่“ กบัของเขาหนัก” ผูอ้า่นก็จะไมส่ามารถเขา้ใจไดว้า่ประโยคในตน้ฉบับมคีวามหมายวา่อยา่งไร จงึาตอ้งแปลใหเ้ป็นภาษาทีเ่ป็นทีย่อมรับกนัในวัฒนธรรมของผูอ้า่นฉบับแปล เชน่ในทีน่ีต้อ้งแปลอกีครัง้วา่“ เขาเสยีใจ” (He is sad.) จงึจะเป็นทีเ่ขา้ใจและยอมรับได ้ระดบัโครงสรา้งของภาษา ภาษาทีอ่ยูค่นละตระกลูกนั ยอ่มมโีครงสรา้งของภาษาแตกตา่งกนัไป ดังนัน้ในการแปล จากภาษาหนึง่ไปเป็นอกีภาษาหนึง่นัน้ ผูแ้ปลตอ้งคํานงึถงึความแตกตา่งในขอ้นีด้ว้ย เชน่ 1. การเรยีงลําดับคําในประโยค ฝีมอืแปลจากภาษาตน้ฉบับมาเป็นภาษาฉบับแปลนัน้ตอ้งพจิารณาดวูา่จะแปลเรยีงตามลําดับคําในภาษาตน้ฉบับ หรอืจําเป็นตอ้งสลับทีคํ่าบางคําเวลาแปลเพือ่ใหเ้ป็นภาษาทีถ่กูตอ้ง เชน่ He never comes here สามารถแปลตรงตามลําดับคําในประโยคตน้ฉบับไคว้า่ เขา ไมเ่คย มา ทีน่ี่ เลย แต ่ She put the plate on the dining table. จะเห็นวา่นามวล ี the dining table เวลาแปลเป็นภาษาไทย ตอ้งเอาคําวา table ขึน้กอ่น ‘dining’คอืตอ้งแปลวา่ โตะ๊กนิขา้ว บางครัง้ ภาษาตน้ฉบับมกีารเรยีงลําดับคําในประโยคเรยีบรอ้ยสมบรูณ์ แตไ่มส่ามารถแปลเป็นภาษาไทยไดต้ามโครงสรา้ง ไมว่า่จะมกีารจัคลําดับคําใหมอ่ยา่งไร เชน่ Normal weather sees a high pressure system parked over the eastern Pacific The past year has seen much tragedy in India : terrorism, the bloody battle for tbe Sikhs' Golden Temple, the assassintion of lndira Gandhi herself, and the vengeful massacres that followed. เพราะในภาษาไทย ประธานของประโยคคอื Normal weather ไมส่ามารถทําอาการ sees และ The past year ไมส่ามารถทําอาการ has seen ได ้จงึตอ้งมกีารผกูประโยคใหมใ่ห ้เป็นภาษาไทยทีไ่พเราะและสละสลวย 2. ตําแหน่งของคําในประโยคอาจทําใหเ้กคิความกํากวม (ambiguity) ทางดา้นโครง สรา้ง ประโยคกํากวมแบบนี้อาจทําใหผู้แ้ปลแปลผดิได ้ถา้ตคีวามหมายผดิ ทัง้นีเ้นื่องจาก ตําแหน่งของคําบางคําในประโยคอาจทําใหตคีวามหมายไดห้ลายนัย เชน่ 73 A man who 1ies frequenly will cheat also. อาจเป็นไดว้า่ frequently ขยาย 1ies หรอืขยาย will cheat John talked about the murder last night. ในประโยคนี้ last night อาจจะขยาย talked หรอืขยาย the murder ก็ได ้ผูแ้ปลตอ้งพนิจิ พเิคราะหใ์หถ้ีถ่ว้นกอ่นแปลดว้ย หรอื I 1ike juicy plums, peaches and oranges. ก็ทําใหเ้กดิความกํากวมไดว้า่ juicy ทีอ่ยูใ่นตําแหน่งนีจ้ะขยายเพยีงแคคํ่าวา่ plums หรอืจะขยาย รวมไปถงึ peaches และ oranges ดว้ย ปัญหาในการแปลทางดา้นโครงสรา้งนีอ้าจพบไดอ้กีในลักษณะตา่ง ๆ กนัไป เมือ่ผูแ้ปล ลงมอืแปลงานดว้ยตนเองก็อาจพบความผดิในลักษณะทีแ่ปลกออกไปจากทีก่ลา่วมาแลว้ก็ได ้ระดบัความหมายของคาํ ปัญหาในดา้นนีม้มีากมาย เชน่ 1. การใชคํ้านาม คําถามในภาษาองักฤษแบง่ออกเป็นนามทีนั่บได ้(count noun) และนามทีนั่บไมไ่ด ้(non-count noun) คําถามทัง้ 2 ชนดินีบ้างครัง้มรีปูเหมอืนกนัแตเ่เปลไม ่เหมอืนกนั เชน่คําวา่ room เมือ่ใชเ้ป็นนามทีนั่บไดแ้ปลวา่ หอ้ง เชน่ I want a double room with a view. แตเ่มือ่ใชเ้ป็นนามทีนั่บไมไ่ดแ้ปลวา่ ทีว่า่ง เชน่ There’s room for 3 on the back seat. ในกรณีเชน่นี ้ผูแ้ปลจากภาษาองักฤษเป็นไทยตอ้งระวังดว้ยเพือ่จะไดไ้มแ่ปลผดิพลาด คํานามในภาษาองักฤษนัน้มกีารเปลีย่นรปูเพือ่บอกพจน ์คอืมรีปูเอกพจน ์พหพูจนข์ณะที่คํานามในภาษาไทยไมม่กีารเปลีย่นรปู แคใ่ชคํ้าบอกจํานวนและลักษณะนามมาขยายขา้งหลังนามนัน้แทน และภาษาไทยก็มักไมค่อ่ยระบดุว้ยวา่นามนัน้เป็นเอกพจนห์รอืพหพูจน ์ ผูอ้า่นจะทราบจากบรบิทเอาเอง ผูแ้ปลตอ้งคระหนักถงึความแตกตา่งขอ้นีด้ว้ยเวลาแปล ไมว่า่จะจากองักฤษ เป็นไทยหรอืจากไทยเป็นองักฤษก็ตาม ตอ้งใชร้ปูพจนใ์หถ้กูตอ้ง เรือ่งทีเ่กีย่วขอ้งกบัคํานามในภาษาองักฤษ ยังมคํีานําหนา้นาม (article) ทีอ่าจกอ่ใหเ้กดิปัญหาในเวลาแปล เพราะทัง้ indennite article a (an) และ dehnite article the บางครัง้หากเทยีบเคยีง (equivalence) ในภาษาไมไ่ด ้และบางครัง้ก็หาได ้เมือ่หาคําเทยีบเคยีงไดใ้นภาษาไทยก็ตอ้งแปลได ้มฉิะนัน้ความหมายอาจไมช่ดัเจนหรอืผดิไปเลยก็ได ้เชน่ (1) My wife arrived at the checkout counter of the supermarket with her shopping cart a 1ittle fuller than usual. (2) As the register chattered to stop, displaying a three figure total, her face paled. ในประโยคที ่1 จะเห็นไดว้า่ article the ตัวแรกไมจํ่าเป็นตอ้งแปลแต ่ the ตัวที ่2 ควรตอ้งแปลวา“ แหง่นัน้” ในประโยคทีส่องทัง้ the และ a อกี 2 ตัวก็ไมจํ่าเป็นตอ้งแปลเพราะไม่สามารถหาคําเทยีบเคยีงเหมาะ ๆ ทีแ่ปลออกมาแลว้จะไดภ้าษาไทยทีเ่ป็นไทยอยา่งไพเราะและ รืน่ ห ูไค ้2. การใชคํ้ากรยิา ในภาษาองักฤษนยิมใชก้รยิาในรปูกรรมวาจก (passive voice) มาก โดยเฉพาะอยา่งยิง่ถา้ประธานของประโยคไมไ่ดม้กีารระบไุวช้ดัเจนแน่นอน เชน่ เนน้ทีจ่ะ พดูวา่ Someone robbed the bank yesterday. ภาษาองักฤษกลับนยิมใชว้า่ The bank was robbed yesterday. มากกวา่ สว่นในภาษาไทย ไมน่ยิมใชก้รยิาในรปูกรรมวาจกเทา่กรรตวุาจก (active voice) และในภาษาไทยกรยิารปูกรรมวาจกถอืวา่มคีวามหมายไมค่อ่ยจะดนัีก ในภาษาไทยใชคํ้าวา่“ ถกู” นํา หนา้กรยิานัน้ เชน่ อนุชา ถกู ครตูเีพราะไมทํ่าการบา้น 74 หรอื เมือ่วานนีห้ญงิหมา้ยทีบ่า้นหัวถนน ถกู ฆาตรกรรม เวลาแปลภาษาองักฤษเบ็นไทย ควรระมัดระวังการแปลกรยิาในรปูกรรมวาจกดว้ย ถา้ใหค้วาม หมายในทางดกี็อยา่แปลวา่ “ ถกู” เชน่ He was invited to give a speech at the ceremony. ตอ้งแปลวา่เขา ไดรั้บเชญิ ไมใ่ช ่“ถกูเชญิ” He was elected president of the club. ตอ้งแปลวา่ ไดรั้บเลอืก ไมใ่ช ่“ถกูเลอืก” กรยิาในภาษาองักฤษสว่นใหญม่กีารเปลีย่นรปูเพือ่แสดงกาล ขณะทีภ่าษาไทยไมม่ ีนพมาส วาสนานันท ์กลา่ววา่ “... สําหรับคํากรยิาทีเ่ปลีย่นรปูไปตามกาล แตล่ะกาลก็จะมทีีใ่ชเ้ฉพาะ ในบางครัง้เมือ่แปลจากภาษาไทยเป็นภาษาองักฤษ ผูแ้ปลตอ้งดวูา่คําในภาษาไทยมคีวามหมายเหมอืนกนัหรอื เพยีงแคค่ลา้ยกนั เชน่ คําวา่ จะ และ เคย มคีวามหมายตา่งๆ ดังนี ้- คนบางคน จะ ปวคศรีษะเวลาอา่นหนังสอืมากๆ Some (people) usually have a headache when they read for a 1ong time. - ชา้ง จะ โตเต็มทีเ่มือ่อาย ุ10 ปี An elephant reaches its full growth at the age of ten. - น้ํามัน จะ หมดประมาณปลายศควรรษนี ้ Oil will be used up around the end of the century. - นักวทิยาศาสตรไ์ม ่เคย พอใจอยูแ่คเ่รือ่งทีรู่แ้ลว้ Scientists are never content with only what they already know. - นักวทิยาศาสตรส์ว่นใหญไ่ม ่เคย ไปนอกโลก Most scientists have never been to outer space. - แพทยเ์คยรายงานเสมอวา่การเปลีย่นหัวใจจะมปัีญหามาก - ถอืกนัวา่ไอนส์ไตน ์เคย ไปงานหนหนึง่โดยไมผ่กูเนคไทและไมส่วมถงุเทา้ เพราะไมเ่ห็นวา่เกีย่วกบัเกยีรตยิศของเจา้ภาพหรอืของตนเเตอ่ยา่งไร Reportedly,Einstein once with no tie and no socks on, because he did not see that they had anything to do with the host's honor or his. สําหรับกาลในภาษาองักฤษนัน้ ประโยคภาษาไทยประโยคเดยีวอาจแปลเป็นภาษาองักฤษได ้หลายประโยค ตา่งกนัทีก่าล เชน่ - ประธานลมืโดยสิน้เชงิวา่นัดกบัคณะทีป่รกึษาในตอนบา่ย The chairman has forgotten that he has forgot had forgot had had Folgotten had an appointment with the advisory board in the afternoon. ดังนัน้ในเวลาแปล ผูแ้ปลตอ้งพนิจิพเิคราะหใ์หล้ะเอยีดถีถ่ว้นดว้ยจงึจะแปลออกมาได ้ถกูตอ้งตามเจตนารมณ์ของผูเ้ขยีนตน้ฉบับ 3. การใชคํ้าสรรพนาม ภาษาไทยไมน่ยิมใชส้รรพนามมากเทา่ภาษาองักฤษ เรามักใช ้คํานามนัน้ซํ้าหรอืหาคํานามอืน่ทีห่มายถงึคํานามนัน้มาใช ้ และการใชส้รรพนามในภาษาไทยก็ ไม ่went to appeared at A party would cause result a great deal of problems 75 เขา้หลักเกณฑท์างไวยากรณ์ของการใชคํ้าสรรพนามในภาษาองักฤษดว้ย รายละเอยีคเรือ่งเกีย่วกบั สรรพนามนีไ้ดก้ลา่วไวแ้ลว้ในบททีส่อง ผูแ้ปลตอ้งระวังในเรือ่งการใชส้รรพนามนีด้ว้ย เพือ่ทีจ่ะ ไคแ้ปลออกมาเป็นภาษาทีส่ละสลวย สมบรูณ์ตามแบบแผนการใชภ้าษาของภาษานัน้ๆ 4. การใชคํ้ากรยิาวเิศษณ์ (adverbs) เมือ่มคํีากรยิาวเิศษณ์ในประโยคภาษาองักฤษผู ้แปลตอ้งตคีวามใหอ้อกกอ่นวา่คํากรยิาวเิศษณ์นัน้ขยายคําไหนหรอืสว่นไหนของประโยค เพราะคํากรยิาวเิศษณ์นัน้อาจขยายคํานาม คํากรยิา คําคณุศัพท ์คํากรยิาวเิศษณ์เอง บรพบทวล ีหรอื ประโยคก็ไค ้เชน่ - The temperature outside is below freezing. - Tom successfuแy finished his experiment. - His advice is financially beneficial. - The students are 1istening to the lecture unnaturally eagerly. - she felt sorrow deep in her heart. - Unfortunalety, l can't do the exercise. ผูแ้ปลตอ้งมองเห็นความแตกตา่งกนัในเรือ่งกรยิาวเิศษณ์ทีใ่ชเ้ป็นคําขยายจากตัวอยา่งขา้งบนนี้ และแปลใหถ้กูตอ้งตามทีผู่เ้ขยีนตน้ฉบับตัง้ใจจะใหเ้ป็นดว้ย ในประโยคแรกนัน้กรยิา-วเิศษณ์ outside ขยายคํานาม (หรอืนามวล)ี คอื the temperature ประโยคที ่ 2 กรยิาวเิศษsuccessvully ขยายคํากรยิา finished ประโยคที ่3 กรยิาวเิศษณ์ financially ขยายคําคณุศัพท ์beneficial ประโยคที ่4 กรยิาวเิศษณ์ unnaturally ขยายคํากรยิาวเิศษณ์ eagerly ประโยคที ่5 กรยิาวเิศษณ์ deep ขยายบพุบทวล ี in her heart และประโยคที ่ 6 กรยิาวเิศษณ์ unfortunately ขยายประโยคทัง้ประโยค ผูแ้ปลตอ้งแปลใหถ้กูตอ้งและใชคํ้าขยายใหถ้กูทีด่ว้ย 5. เครืว่องหมายววรคตอน (punctuation marks) ซึง่มใีชอ้ยูใ่นภาษาองักฤษอาจจะเป็น ปัญหาแกผู่แ้เปลเพราะในภาษาไทยไมม่กีารใชเ้ครือ่งหนายวรรคตอน ผูแ้เปลตอ้งทําความเขา้ใจกบั การใชเ้ครือ่งหมายวรรคตอนในภาษาองักฤษกอ่น โดยเฉพาะในการแปลไทยป็นองักฤษ จงึจะทํา ใหภ้าษาทีแ่ปลออกมาเป็นภาษาทีถ่กูตอ้ง ตามไวยากรณ์และเป็นทีย่อมรับ แมแ้ตใ่นการแปลองักฤษ เป็นไทย เครือ่งหมายวรรคตอนกเ็บ็น่เรือ่งทีผู่แ้ปลควรคํานงึถงึ เชน่ การใชเ้ครือ่งหมาย. (period หรยื Full stop) เป็นการแสดงเจตนารมณ์ของผูเ้ขยีนวา่ขอ้ความทีม่ากอ่นเครือ่งหมายนี ้ จบสิน้ลงแลว้ เวลาแปลก็ควรจะใหเ้นือ้ความจบลงเฉพาะในประโยคนัน้ดว้ย ไมใ่ชแ่ปลประโยค ตอ่ไปเชึอ่มกบัประโยคแรกเลยโดยใชคํ้าตอ่เนือ่ง เชน่ ซึง่ มาเชือ่มใหเ้สนอความเป็นประโยคเดยีว กนั เชน่ I tell him that I am filled with melancho1ia. For me, the maples mean that the summer and early fall are over and I must return from the seacoast to the city. เวลาแปลก็ควรแปลแตล่ะประโยคแยกจากกนัไปเลย ไมต่อ้งใชคํ้าวา่ ซึง่ มานําหนา้ ประโยคทีส่อง วา่“ ซึง่สําหรับขา้พเจา้แลว้.........” ทางดา้นความหมายของคํานีอ้าจมองในแงท่ีว่า่ม ี2 ลักษณะไค ้ลักษณะแรกคอื ความ หมายทีอ่าจกอ่ใหเ้กคิความกํากวมไค ้เชน่ The lamb is too hot to eat, อาจหมายความวา่ เนือ้แกะ (คอือาหารทีทํ่าสําเร็จแลว้) รอ้นเกนิไปยังรับประทานไมไ่ค ้หรอืตัว แกะ (ทีย่ังมชีวีคิอยู)่ รูส้กึรอ้นเกนิกวา่ทีจ่ะกนิอาหารได ้หรอื He fed her dog biscuit. อาจหมายความวา่ เขาใหเ้ธอรับประทานขนมปังสําหรับสนัข หรอืเขาเอาขนมปังใหส้นุขของเธอ กนิ ก็ไดท้ัง้ 2 อยาง ผูแ้ปลตอ้งพจิารณาใหถ้ีถ่ว้นและดจูากบรบิทประกอบกอ่นจะตัคสนิใจแปล อยา่งใดอยา่งหนึง่ลงไป 76 เรือ่งความหมายของคํานอกจากจะหมายความถงึการรูค้วามหมายของคํา ๆ นัน้ตามพจนานุกรมแลว้ ยังหมายถงึการทีผู่แ้ปลรูถ้งึความหมายโดยนัย (connotation) ของศัพทนั์น้ ๆ ดว้ย ลําพังความหมายของคําศัพทนั์น้ผูแ้ปลอาจหาคําเทยีบเคยีงในภาษาฉบับแปลใหต้รงกบัคําในภาษาตน้ฉบบัได ้แตแ่มแ้ตใ่นระดับนี้ปัญหาก็อาจเกคิขึน้ไดเ้มือ่คําในภาษาตน้ฉบับคําหนึง่อาจหา คําเทยีบเคยีงในภาษาฉบับแปลไดห้ลายคํา เชน่คําวา่ earnest เมือ่เป็นคํานามอาจแปลวา่ความเอา จรงิเอาจังได ้หรอืแปลวา่ เงนิวางมัคจําก็ไค ้ลาง หรอืเครือ่งแสคงลักษณะก็ไค ้เชน่ : It soon began to snow in rea earnest. : You must pay an earnest to the hotel if you want them to keep a room free for you. : He has been working harder today as an earnest of his good intentions for the future. และเมือ่เป็นคําคณุศัพท ์ก็แปลวา่ เอาจรงิเอาจัง กระ ตอืรอืรน้ เชน่ : He made an earnest attempt to persuade her. ผูแ้ปลจงึตอ้งอา่นตน้ฉบับอยา่งละเอยีคถีถ่ว้นและดบูรบิทประกอบจงึจะเลอืกความหมาย ทีถ่กูตอ้งในแตล่ะกรณีได ้ ภาษาแตล่ะภาษามจํีานวนคําทีจ่ะสือ่ความหมายถงึสิง่ใดสิง่หนึง่ไมเ่ทา่กนั แลว้แตค่วาม จําเป็นใชข้องสงัคมและวัฒนธรรมของเจา้ของภาษานัน้ ๆ เชน่ ภาษาถิน่ของชนเผา่ไวคา (waica) ในบราซลิตอนเหนอื มคํีาวา่ waki ซึง่แปลเป็นภาษาองักฤษไดห้ลายคําคอื สแีดง (red) สมีว่งแดง (reddish purple) สเีหลอืง (yellow) และสสีม้ (orange) หรอื ushi ซึง่แปลเป็นภาษาอังกฤษไดว้า่สน้ํีาเงนิเขม้ (dark blue) สมีว่งแก ่(dark purple) สแีดงเขม้ (deep red) หรอืสน้ํีาตาล (brown) สิง่เหลา่นีย้อมเป็นปัญหาแกผู่แ้ปล วา่ควรเลอืกใชคํ้าไหนในบรบิทนัน้ ๆ ชึง่ผูแ้ปล ตอ้งใชก้ารพจิารณาอยา่งถีถ่ว้นกอ่นตคัสนิใจเลาือกคําแปล การเลอืกใชถ้อ้ยคําใหม้คีวามหมายถกูตอ้งตรงกบัความหมายของภาษาตน้ฉบับเป็นสิง่ สําคัญในการแปล เนือ่งจากคําแตล่ะคํามเีงาของความหมาย (shade of meaning) และน้ําเสยีง (tone) ตา่งกนั เชน่ประโยคทีว่า่ I believe you are wrong. ดมูน้ํีาเสยีงหนักแน่นรนุแรงกวา่ ประโยคทีว่า่ I don’t believe you are right. ทัง้ ๆ ทีท่ัง้ 2 ประโยคใหค้วามหมายเดยีวกนั การ เลอืกใชคํ้า (diction) ใหเ้หมาะกบัจดุประสงคข์องการแปลในแตล่ะกรณีจงึถอืไดว้า่เป็นความ สามารถพเิศษเฉพาะตัวของผูแ้ปล ซึง่การทีผู่แ้ปลสามารถนําเอาคํามาเรยีบเรยีงใหม้คีวามหมาย ไพเราะหรอืถกูตอ้งนัน้ ถอืไดว้า่เป็นทว่งทํานอง (style) ของการแปลของแตล่ะคนซึง่ไมเ่หมอืน กนั และถอืเป็นศลิปะอยา่งหนึง่ ทีผู่แ้ปลสามารถเลอืกใชคํ้าไดต้รงตามความหมาย ทว่งทํานอง และไวยากรณ์ของภาษาตน้ฉบับซึง่ภาษาองักฤษเรยีกวา่ register รองศาสตราจารย ์เชวง จันทรเขตต ์ใหค้วามหมายของคําวา่ register ไวว้า่ “register” หมายถงึวรรณะหรอืระดับของภาษา ภาษาทีเ่ราใชก้บัคนแตล่ะคนหรอืแตล่ะกลุม่จะมลีักษณะไม่เหมอืนกนั เวลาเราพดูกบัเด็กทั่วไปเราใชภ้าษาอยา่งหนึง่ เวลาพดูกบัเด็กซึง่เป็นบตุรหลานเราใชภ้าษาอกีอยา่งหนึง่ เมือ่พดูกบัเด็กรับใชใ้นบา้นของเรา เราก็ใชภ้าษาอกีอยา่งหนึง่ ลักษณะที่แตกตา่งกนัตามระดับของคนทีเ่ราใชภ้าษาสือ่สารตคิตอ่ดว้ย เรยีกวา่ register มทีา่นผูรู้บ้างทา่นเรยีกเป็นภาษาไทยวา่ สมติ”ิ ปัญหาในการแปลในระดับคํา อาจพบไดใ้นลักษณะอืน่ เชน่ การใชศ้พัทเ์ฉพาะหรอืศัพท์ทางวชิาการ (Technical terms) ภาษาถิน่ (dialects) คําสแลง และคําทีม่คีวามหมายหลายอยา่ง ผูแ้ปลตอ้งพจิารณาปัญหาแตล่ะขอ้ทีเ่กดิขึน้ และแกปั้ญหาใหไ้ดก้อ่นทีจ่ะแปล เชน่ ตอ้งไตถ่ามความหมายของศัพทท์างวชิาการเสยีกอ่น หรอื ตอ้งตัดสนิใจใหไ้ดว้า่จะแปลภาษาถิน่ออกมา 77 เป็นภาษาระดับไหนในฉบบัแปลของตน วธิแีกปั้ญหาตา่ง ๆ ในการแปลก็คอื 1. ตอ้งศกึษาวัฒนธรรมของเจา้ของภาษาตน้ฉบบัใหล้กึซึง้ ใหแ้น่ใจวา่คนมคีวามรู ้และภมูหิลังในเรึอ่งนัน้ๆ หรอืในวัฒนธรรมนัน้ ๆ เพยีงพอกอ่นทีจ่ะแปล 2. ตอ้งศกึษาโครงสรา้งของทัง้ภาษาตน้ฉบับและภาษาฉบับแปลอยา่งละเอยีด เมือ่ม ีความเขา้ใจโครงสรา้งของภาษาตน้ฉบับดพีอแลว้ การแปลก็จะไมน่เป็นปัญหาหรอืมขีอ้ผดิพลาดมาก 3. ตอ้งศกึษาเรือ่งคําทีม่คีวามหมายแฝง หรอืการเลอืกใชคํ้าเพือ่แสดงน้ําเสยีง เงา ของความหมาย ทว่งทํานอง หรอืระดับของภาษาตา่ง ๆ กนั 4. เมือ่มปัีญหา สิง่ทีผู่แ้ปลควรปฏบิตัคิอืคน้ควา้หาความหมายของคําหรอืสํานวนที ่เป็นปัญหาจากพจนานุกรม และสารานุกรม ซึง่ยิง่คน้ไดก้วา้งขวางมากเทา่ใดก็จะยิง่เป็นการคด ีและ ทําใหผู้แ้ปลแจม่แจง้ขึน้เทา่นัน้ นอกจากการพึง่พจนานุกรมและสารานุกรมตา่ง ๆ แลว้ ผูแ้ปล ยังอาจถามเจา้ของภาษาไดโ้ดยตรงถงึสิง่ทีผู่แ้ปลไมก่ระจา่งดว้ย การทดสอบคณุกภาพของงานแปล เมือ่ผูแ้ปลแปลงานขึน้ช ิน้หนึง่แลว้ ควรมกีารทคสอบดว้ยวา่งานแปลนัน้มคีณุภาพเพยีงใด โดยตรวจดคูวามถกูตอ้งแมน่ยําตรงตามตน้ฉบบั การเลอืกใชคํ้าใหม้คีวามหมายถกูตอ้ง ตลอด ไปจนถงึทว่งทํานองการเขยีนดว้ย วธิกีารทคสอบทําได ้3 ประการคอื 1. การแปลกลบ (Back translat1ion) คอืเมือ่ผูแ้ปลแปลจากภาษาตน้ฉบับเป็นภาษา ฉบับแปลเเลว้ ใหผู้รู้ใ้ชภ้าษาฉบับแปลนัน้แปลกลับเป็นภาษาตน้ฉบับอกีครัง้เพือ่เทยีบเคยีงกนัวา่ ไดค้วามหมายถกูตอ้งตามตน้ฉบับเดมิหรอืไม ่ เชน่ ในสงครามเวยีคนาม ฝ่ายสหรัฐฯ ไดส้ง่ช ิน้สว่น เพือ่ประกอบเป็นเฮลคิอปเตอรม์าใหท้หารลาวเคยมคีูม่อืแนบมาดว้ย ขอ้ความบางตอนในคูม่อืฉบับ ภาษาองักฤษบอกวา่ - Leaks occurring beyond relief valve could cause some indication of 1ow oil pressure. นายทหารลาวซึง่มคีวามรูท้างภาษาองักฤษไดแ้ปลคูม่อืนออกมาเป็นภาษาลาว ภายหลังไดม้กีาร ทคลองแปลคูม่อืฉบับภาษาลาวออกมาเป็นภาษาองักฤษไดค้วามวา่ - lf oil is leaking at the outside of the pressure relief valve, it can activate the warning of 1ow pressure. เมือ่ไดใ้จความออกมาตรงกนัก็แสดงวา่งานแปลนีใ้ชไ้ด ้การเเปลกลับนีใ้ชท้ดสอบงานแปลไดท้กุประเภท ไมว่า่จะเป็นการแปลวรรณกรรมการแปลขา่ว หรอืการแปลประเภทอืน่ ๆ และเป็นการทคสอบงานแปลทีน่ยิมใชก้นัมาก 2. การทดสอบความรู ้(Knowledge testing) วธินีีค้อ่นขา้งกนิเวลาและเปลอืงแรงงาน แตทํ่าไดโ้ดยใหเ้จา้ของภาษาอา่นภาษาตน้ฉบับ แลว้ทคสอบความรูซ้ ึง่ผูอ้า่นในเรือ่งทีอ่า่นจาก ตน้ฉบับนัน้ อาจดว้ยการตอบคําถามก็ไดแ้ลว้บนัทกึผลทีไ่ดไ้วแ้ลว้ใหผู้อ้า่นฉบบัแปลอา่นฉบบั แปล เสร็จแลว้ทดสอบความรูข้องผูอ้า่นฉบับแปลในเรือ่งทีอ่า่นนัน้ดว้ยวธิเีดยีวกนักบัทีใ่ชก้บัผูอ้า่น ภาษาตน้ฉบับ แลว้นําผลทีไ่ดข้องทัง้ 2 คนมาเปรยีบเทยีบกนั ถา้ผลลัพธห์รอืขอ้เปรยีบเทยีบไม ่ตา่งกนัมากนักก็หมายความวา่งานแปลนีใ้ชไ้ด ้ การทดสอบคณุภาพของงานแปลดว้ยวธินีีม้ักใช ้กบั งานแปลทางดา้นวชิาการ และคูม่อืตา่ง ๆ มากกวา่งานแปลขา่วหรอืงานแปลวรรณกรรม หรอืงาน แปลทางการทตู 3. การทคสอบดว้ยการปฏบิต ิ (performance testing) มลีักษณะคลา้ยการทดสอบความรู ้แตเ่ป็นการปฏบิตัจิรงิ ๆ เชน่ การแปลคูม่อืตา่งๆ ถา้เป็นกรณีของการแปรคูม่อืเชน่ทีก่ลา่วไวเ้ป็นตัวอยา่งในการแปลกลับตามขอ้ 1 นัน้ ถา้สง่คูม่อืฉบับตน้ฉบับใหเ้จา้หนา้ทีอ่เมรกินัและ 78 คูม่อืฉบบัภาษาแปลใหเ้จา้หนา้ทีล่าว แลว้ใหเ้จา้หนา้ทีท่ัง้สองฝ่ายตา่งแยกกนัประกอบเครึอ่ง เฮลคิอปเตอร ์ แลว้ตรวจดจูากผลทีไ่ด ้ ถา้เจา้หนา้ทีล่าวประกอบเฮลคิอปเคอรไ์ดถ้กูตอ้งเหมอืน เจา้หนา้ทีอ่เมรกินั ก็แสดงวา่คูม่อืฉบบัแปลนัน้ถกูตอ้ง ในการแปลนัน้ ตอ้งดผููอ้า่นเป็นสําคัญดว้ยวา่งานแปลนีจ้ะแปลสําหรับผูอ้า่นระดับไหน ภาษาทีผู่แ้ปลเลอืกใชจ้ะไดอ้ยูใ่นระดับนัน้ เชน่ ถา้แปลเรือ่งใหเ้ด็กอา่น ภาษาททีใ่ชก้็ตอ้งงา่ยพอ ทีเ่ด็กจะเขา้ใจ อาจอธบิายขยายความขึน้ดว้ยบา้งก็ได ้องคป์ระกอบสําคัญ 5 ประการในการแปลคอื 1. ชนคิของเรือ่งทีจ่ะใชแ้ปล 2. ความเขา้ใจตน้ฉบับของผูแ้ปล 3. ลําดับความยากงา่ยของลลีา (style) ของภาษาตน้ฉบับ 4. ผูอ้า่นฉบบัแปล 5. ลลีาและวธิกีารแปลเฉพาะตัวของผูแ้ปล กลา่วโดยสรปุจะเห็นวา่การแปลเป็นทัง้ศาสตรแ์ละศลิป์ ตอ้งใชค้วามรูใ้นดา้นตา่ง ๆนับตัง้แตว่ัฒนธรรม ความรูร้อบตัว มาจนถงึความรูท้างภาษาศาสคร ์ กอปรกบัความสามารถพเิศษ เฉพาะขึน้และการฝึกฝน ผูแ้ปลตอ้งรูจั้ก“ หัวใจสําคัญในการแปล” น่ันคอืความถกูตอ้ง การใช ้ภาษาทีอ่า่นเขา้ใจงา่ยและชดัเจน กบัการมพีืน้ความรูแ้ละประสบการณ์มากพอ การอา่นมาก เห็น มาก และชา่งสงัเกต ชา่งจดจํา จะชว่ยทําใหผู้แ้ปลแปลไดอ้ยา่งถกูตอ้ง ไพเราะรืน่หมูากขึน้ บทท ี8 อาชพีการแปลและงานแปล การแปลเป็นอาชพีเริม่มาตัง้แตส่มัยกอ่นครสิตศักราชแลว้ เมือ่มกีารพบแผน่ดนิเหนยีวตากแหง้ 2 ภาษา ทีใ่ชจ้ารกึเรือ่งราวในสมัยโบราณทีเ่มอืงเอบลา (Ebla) ในประเทศซเีรยี (Syria) ปัจจบุนั เป็นการแปลเรือ่งราวเกีย่วกบัการพาณชิย(์commerce) ตัง้แตป่ระมาณ 2000 ปีกอ่นครสิตศักราช จากนัน้ก็มกีารพบแผน่ดนิเหนยีว 2 ภาษาอกีทีเ่มอืงแบกแดด ในอรัิค (Iraq) และแถบนูเบนี (Nubia) ในทวปีอฟัรกิา การแปลเป็นอาชพีโดง่ดังอกีครัง้ในราว 1200 ปีกอ่นครสิตศักราชทีอ่ยีปิต ์ ซึง่เป็นการแปลทัง้แบบใชล้า่มระหวา่งฟาโรหแ์ละตัวแทนของชาตอิืน่ๆ ทีม่าเจรญิสมัพันธไมตรกีบัอยีปิตใ์นระยะนัน้ ซึง่เป็นการแปลทางการทตู และการแปลจารกึตา่งๆเป็นตัวหนังสอื หลังจากนัน้ก็มกีารแปลทางศาสนา ทางการปกครอง และวรรณกรรมเกดิขึน้เป็นลําดับในยคุอารยธรรมกรกีรุง่เรอืงมาจนถงึจักรวรรดโิรมัน 79 ตอ่มามกีารแปลพระคัมภรีแ์ละการแปลจากภาษากรกีและโรมันเป็นภาษาอาหรับในครสิตศักวรรษที ่12 เรือ่ยมาจนศตวรรษที ่20 จงึมกีารแปลสนธสิญัญาทางการเมอืง เชน่ สนธสิญัญาแวรซ์ายส ์และการแปลตา่งๆในการประชมุระดับชาตใินปัจจบุนั ในศตวรรษที ่ 20 กรงุเจนวีา (Geneva) ประเทศสวติเซอรแ์ลนด(์Switzerland) ถอืวา่เป็นศนูยก์ลางแหง่การแปลเลยทเีดยีว นักแปลอาชพีแบง่ออกเป็น 2 ประเภทคอื ประเภททํางานโดยไดรั้บเงนิเดอืน และประเภทหลังเป็นนักแปลอสิระซึง่ไมต่ดิขอ้งกบักฎเกณฑต์า่งเหมอืนนักแปลทีไ่ดรั้บเงนิเดอืน และสามารถผลติงานแปลไดต้ามใจตนเองมากกวา่ สถานะทางการแปล สทิธา พนิจิภวูดล กลา่ววา่ “การแปลม ี3 สถานะ” 1. สถานะทางทฤษฎ ี2. สถานะทางวทิยาศาสตร ์3. สถานะทางประโยชนใ์ชส้อย สถานะทางทฤษฎ ีแตก่อ่นการแปลไมม่ทีฤษฎ ี นักแปลตา่งคนตา่งแปลตามวธิีทีต่นเองคน้พบ เรยีกวา่ การแปลตามลําพัง นักแปลตามลําพังมุง่แปลโดยอรรถ หรอื แปลคําตอ่คํา ประโยคตอ่ประโยค เพือ่มุง่มั่นรักษา “สภาพทางภาษา” ไวใ้หใ้กลเ้คยีงตน้ฉบับมากทีส่ดุเทา่ทีจ่ะมากได ้ สว่นการประเมนิผลการแปลก็ใชก้ารเทยีบคํา และเทยีบประโยค ถา้ผูแ้ปลแปลไดต้รงตามตัวอกัษรอยา่งไมต่กหลน่ ไมข่าดไมเ่กนิก็ไดรั้บความนยิมยกยอ่งวา่แปลด ี ในยคุนัน้การแปลเป็นงานอดเิรกของผูรู้ ้ หรอื ผูค้งแกเ่รยีน งานแปลแตล่ะชิน้ใชเ้วลายาวนาน ครัน้แปลสําเร็จแลว้ก็มลีักษณะเป็นชิน้ศลิปะ หรอืสิง่ศลิปะทีง่ดงามประณีต ประเภทงานแปลไดแ้ก ่คัมภรีศ์ักดทิางศาสนา สาสน์จากพระเจา้และคํากลา่วทีป่ระณีตงดงามทางศลิปะ การแปลดังกลา่วจงึเป็น “ศลิปะเพือ่ศลิปะ” สว่นในยคุปัจจบุนัวธิกีารแปลของแตล่ะคนไดพั้ฒนาผา่นกาลเวลาทีย่าวนานจนสามารถตัง้เป็นทฤษฎไีด ้ ทฤษฎกีารแปลในปัจจบุนันัน้อยูบ่นรากฐานของทฤษฎแีหง่การสือ่สาร จดุมุง่หมายจากการแปล โดยอรรถ ไดเ้ปลีย่นเป็นการแปล โดยรส หรอืการแปลความหมายน่ันเอง กลา่วกนัวา่ การแปลความหมายนี ้ เป็นพืน้ฐานนําไปสูส่ถานภาพทางวทิยาศาสตร ์ สถานะทางวทิยาศาสตร ์ นักแปลกลุม่นี้กําลังหันเหวธิกีารแปลของตนเองออกจากความจํากดัของการใชส้ํานวนเขยีน (stylistic) ไปสูค่วามสําคัญของความหมาย (semantics) ผูท้ีม่อีทิธพิลสําคัญในการเปลีย่นแปลงครัง้นี ้คอื ปรมาจารยภ์าษาศาสตร์ทีช่ ือ่วา่ Ferdinand de Saussure ซึง่ไดพ้สิจูนใ์หเ้ห็นวา่ วชิาวทิยาศาสตรท์ั่วไป (General Linguistics) เป็นเครือ่งมอืทีไ่ดผ้ลดใีนการแปล ขอ้พสิจูนด์ังกลา่วไดถ้กูตพีมิพใ์นคําบรรยายวชิา “Cours de linguistique generale”(1916) ผลทีเ่กดิขึน้ตามมาทําใหนั้กแปลแยกตัวออกเป็นสองฝ่าย ฝ่ายแรกเรยีกตัวเองวา่ “ฝ่ายอกัษรศาสตร”์ (letters) ฝ่ายหลังเรยีกตัวเองวา่ “ฝ่ายวทิยาศาสตร”์ (science) ปรากฏการณ์นี้เกดิขึน้ในตอนตน้ ครสิศวรรษที ่19 สนธสิญัญาแวรซ์ายส ์ ก็มบีทบาทในวงการการแปล ทําใหป้ระเทศตา่งๆมกีารแปลขอ้ตกลง และสญัญาตอ่เนือ่งมากมาย นักแปลเริม่สงสยัระเบยีบวธิกีารแปลทีมุ่ง่มั่นรักษาสถานภาพทางภาษาและกําลังมองหาระเบยีบอืน่ๆทางการแปล ซึง่นําไปสูก่ารกําหนดวธิกีารแปลตา่งๆ ตัง้เป็นทฤษฎแีหง่การแปล หลักเกณฑท์ีต่ัง้ขึน้ ในตอนตน้ครสิศวรรษที ่ 19 นัน้ มจีดุมุง่หมายจะใหนั้กแปลทัง้ฝ่ายอกัษรศาสตรแ์ละฝ่ายวทิยาศาสตร์ยอมรับรว่มกนั ในการนีนั้กภาษาศาสตรทํ์าหนา้ทีเ่ชือ่มโยงประสานความคดิอยูต่รงกลาง อยา่งไรชอ่งวา่งระหวา่งนักทฤษฎกีารแปล กบันักแปลปฏบิตักิารอยูจ่รงิก็เกดิขึน้ และขยายวงกวา้งออกไป แตนั่กทฤษฎกี็ไมล่ดความพยายามทีจ่ะพสิจูนซ์ํ้าแลว้ซํ้าเลา่วา่ “ทฤษฎกีารแปลมจีดุมุง่หมายชว่ยใหก้ารแปลทัง้เชงิอักษรศาสตร ์ และวทิยาศาสตร์ 80 สําเร็จดว้ยด ีดว้ยความรวดเร็ว ทฤษฎกีารแปลเป็นเครือ่งทุน่แรงของนักแปลอกีชิน้หนึง่” กวา่วา่นักทฤษฎกีบันักปฏบิตัจิะเขา้กนัได ้ก็ลว่งเลยเวลาถงึ ค.ศ. 1955 นักภาษาศาสตร์ไดช้ือ่วา่ “เปิดประต”ู ใหนั้กแปลเดนิเขา้ไปในวงภาษาศาสตร ์ นักแปลในยโุรปและในอเมรกิาเหนอืไดรั้บทฤษฎกีารแปลทางภาษาศาสตรไ์ปใชใ้นการปฏบิัตงิานอยา่งเครง่ครัดและแน่วแน่ ทําใหง้านแปลประสบความสําเร็จลงดว้ยดมีคีณุภาพและรวดเร็ว เกดิความคดิทีจ่ะสรา้งนักแปลดว้ยการสอนอบรมและการใหก้ารศกึษาดว้ยวธิตีา่งๆ การสรา้งหรอืการผลตินักแปลตามสถาบนัอดุมศกึษาหรอืมหาวทิยาลัย จงึไดก้ําหนดหลักสตูรไวบ้นพืน้ฐานของวชิาภาษาศาสตร ์ ทฤษฎกีารแปลจงึเป็นสิง่ทีย่ดึมั่นอยูใ่นวงการศกึษาเพือ่สรา้งนักแปล และการแปลก็กลายเป็นระเบยีบวธิกีารวทิยาศาสตร ์ สถานะของการแปลทางประโยชนใ์ชส้อย ในชว่งศตวรรษที ่ 20 นี ้การแปลไดข้ยายตัวออกไปอยา่งรวดเร็วตามความเจรญิกา้วหนา้ทางวชิาการสาขาตา่งๆ และความเจรญิทางภาษาศาสตรอ์ยา่งเดยีวไมพ่อ ดังนัน้จงึตอ้งเพิม่เตมิวชิาการอืน่ๆ ลงไปตามความตอ้งการทางการใชส้อย ไดแ้ก ่ ทฤษฎกีารสือ่สาร วชิาสงัคมวทิยา วชิาจติวทิยา ดังกลา่วแลว้ ความเจรญิทีส่บัสนนี้ ทําใหก้ารแปลตอ้งจํากดัจดุมุง่หมายให ้ชดัเจนแน่นอน โดยพจิารณาจากสาร(Message) ทีนํ่ามาแปล และพจิารณาจากสาธารณชน ผูใ้ชง้านแปลนัน้ ดังนัน้งานแปลในลักษณะนีจ้งึเกีย่วขอ้งกบั สถานภาพของมนุษย ์ งานอแปลจงึเป็นทัง้ศลิปะ เทคนคิ และวทิยาศาสตร ์ โดยมุง่สนองอปุสงคข์องสาธารณชนในสงัคมเป็นสําคัญ คณุสมบตัขิองนกัแปลทดี ี นักแปลทีด่คีวรมคีณุสมบตัดิังนี ้คอื 1. ตอ้งเขา้ใจนัย (sense) และความหมาย (meaning) ของผูเ้ขยีนตน้ฉบับเป็นอยา่งด ี วา่ผูเ้ขยีนมจีดุประสงคอ์ยา่งไร ตอ้งการจะใหอ้ะไรกบัผูอ้า่น เพือ่จะได ้ถา่ยทอดจดุประสงคนั์น้ๆ ไปยังผูอ้านฉบับแปลไดถ้กูตอ้ง 2. ผูแ้ปลตอ้งมคีวามรูท้ัง้ภาษาตน้ฉบับ และภาษาฉบับแปลเป็นอยา่งดเียีย่ม เพือ่จะใหแ้ปลไดถ้กูตอ้ง 3. ผูแ้ปลควรพยายามเลีย่งการแปลคําตอ่คําอยา่งทีส่ดุ มฉิะนัน้จะทําใหผู้อ้า่นฉบบัแปลไมส่ามารถเขา้ใจฉบับแปลได ้4. ผูแ้ปลควรใชร้ปูแบบของภาษาทีเ่ป็นมาตรฐานทีเ่ป็นทีย่อมรับ และใชก้นัอยู่ทั่วไป ไมใ่ชค่ดิคําแสลงใหม่ๆ ขึน้มา หรอืใชคํ้าไมส่ภุาพทีไ่มเ่ป็นทีน่ยิม 5. ผูแ้ปลตอ้งรูจั้กเลอืกใชถ้อ้ยคํา สํานวนทีเ่หมาะสม ใหถ้กูตอ้งกบัความหมายตามตน้ฉบับและรักษาบรรยากาศ (tone) ของตน้ฉบับไว ้กลา่วโดยยอ่คอื ผูแ้ปลตอ้งเขา้ใจภาษาทัง้สอง คอื ทัง้ภาษาตน้ฉบับ และภาษาฉบับแปลเป็นอยา่งด ี ตอ้งมคีวามรูแ้ละภมูหิลังในเรือ่งทีจ่ะแปลพอสมควร ตอ้งมีความสามารถใชภ้าษาอยา่งด ี เพือ่จะไดถ้า่ยทอดความคดิของผูเ้ขยีนตน้ฉบบัให ้ผูอ้า่นฉบับแปลรูเ้รือ่ง เขา้ใจและอา่นไดอ้ยา่งอรรถรส สญัฉว ี สายบวั กลา่วถงึ ประเภทของนักแปลและงานแลปซึง่ไดจั้ดตามความสามารถในการใชภ้าษาของผูแ้ปล วา่ แบง่ไดด้ังนี้ 1. นักแปลทีม่คีวามสามารถในการใชภ้าษาตน้ฉบับและภาษาฉบับแปลไดอ้ยา่งดีเยีย่มเทา่ๆกนั งานของนักแปลประเภทนี ้ ไมว่า่จะแปลจากภาษาใดจะเป็นงานที่สมบรูณ์ และมคีณุภาพเทา่ทีก่ารสือ่สารดว้ยการแปลจะทําได ้2. นักแปลทีแ่ปลจากตน้ฉบับทีเ่ป็นภาษาแมไ่ปสูภ่าษาทีส่อง นักแปลไทยทีม่ีภาษาไทยเป็นภาษาแม ่แปลงานจากตน้ฉบับภาษาไทยเป็นภาษาองักฤษ 3. นักแปลทีแ่ปลจากตน้ฉบับทีเ่ป็นภาษาทีส่องมาสูภ่าษาแม ่ ตัวอยา่ง นักแปลไทยทีแ่ปลงานภาษาองักฤษเป็นภาษาไทย งานแปลประเภทนีจ้ะมคีวามสมบรูณ์และมคีณุภาพดกีวา่การแปลประเภททีส่อง 4. นักแปลที ่แปลจากตน้ฉบับทีเ่ป็นภาษาทีส่องเป็นภาษาทีส่าม ดังเชน่ คนไทยที่มภีาษาไทยเป็นภาษาแม ่ แปลงานจากตน้ฉบับภาษาองักฤษเป็นภาษาฝรั่งเศส 81 เป็นตน้ งานแปลชนดินีจ้ะมขีอ้จํากดัมากกวา่งานแปลประเภทอืน่ๆ และควรทําตอ่เมือ่เป็นการแปลเอาความโดยทีไ่มคํ่านงึถงึคณุสมบัตอิืน่ๆของงานแปล เชน่ การรักษารสชาต ิบรรยากาศของตน้ฉบบัไวใ้นฉบบัแปล นอกจากนี ้ สญัฉว ี สายบวั กลา่วถงึบทบาทของงานแปลของงานแปลในดา้นตา่งๆไวว้า่ ม ี6 หัวขอ้ สรปุไดด้ังนี ้1. เพือ่เผยแพรง่านเขยีนของกว ีหรอื นักปราชญท์ีส่ําคัญและมคีณุคา่ 2. เพือ่เป็นเครือ่งมอืในการแลกเปลีย่น และกระจายความรู ้ ประสบการณ์ ระหวา่งสงัคมทีต่า่งกนั 3. เพือ่สนับสนุนและสรา้งความเขา้ใจกนัระหวา่งบคุคลตา่งชาตทิีม่ารว่มอยูใ่นสงัคมเดยีวกนั เชน่ บรษัิทธรุกจิระหวา่งประเทศ หน่วยงานภาครัฐ หรอื เอกชน ทีม่ผีูทํ้างานจากนานาชาต ิ เป็นการแปลเพือ่ประโยชนท์างธรุกจิ การเมอืง และการรักษาสนัตภิาพของโลก 4. เป็นเครือ่งมอืในการคน้ควา้ และวจัิยในวทิยาการทีเ่กีย่วขอ้งกบัมนุษยแ์ละสงัคมของมนุษย ์ เชน่ การศกึษาพฤตกิรรมของมนุษย ์ การศกึษาเปรยีบเทยีบในดา้นวัฒนธรรมของสงัคม 2 สงัคม 5. ใชเ้ป็นวธิกีารสอนภาษาตา่งประเทศ โดยเฉพาะอยา่งยิง่ในการสอนโครงสรา้งของภาษาตา่งประเทศ โดยวธิเีปรยีบเทยีบกบัโครงสรา้งของภาษาแมข่องผูเ้รยีน และใชใ้นการวดัความสามารถในการใชภ้าษาดว้ย 6. ใชเ้ป็นวธิฝึีกฝนคนใหม้คีวามสามารถในการใชภ้าษาของตนเอง ผูท้ี่แปลภาษาตา่งประเทศจะตอ้งสํานกึอยูต่ลอดเวลาวา่ คําและโครงสรา้งของประโยคทีเ่ลอืกมาใชต้อ้งตรง หรอื เทยีบเคยีงกบัภาษาในตน้ฉบับ ซึง่ความสํานกึนีจ้ะทําใหผู้แ้ปลไดฝึ้กความพถิพีถิันในการใชคํ้า และรปูประโยค งานแปลประเภทตา่งๆ งานแปลอาจแบง่เป็นประเภทยอ่ยๆ ไดห้ลายประเภท เชน่ 1. การแปลทางศาสนา เชน่ แปลพระคัมภรี ์ เพือ่เผยแพรศ่าสนา หรอื เพือ่แสดงศรัทธาอยา่งแรงกลา้ทีม่ตีอ่ศาสนานัน้ 2. การแปลวรรณกรรมทัง้รอ้ยแกว้ รอ้ยกรอวง และการละคร 3. การแปลขา่วสารคด ี4. การแปลบทภาพยนตร ์และโทรทัศน ์5. การแปลดนตรแีละอปุรากร 6. การแปลเพือ่การคา้และโฆษณา 7. การแปลทางวทิยาศาสตร ์8. การแปลทางเทคนคิ เชน่ คูม่อืการใชอ้ปุกรณ์ชนดิตา่งๆ 9. การแปลทางการทหาร 10. การแปลทางการทตู 11. การแปลทางการปกครอง 12. การแปลทางกฎหมาย 13. การแปลทางการเมอืง 14. การแปลเพือ่การศกึษา 15. การแปลโดยเครือ่งจักร ลา่มและนกัแปล ลา่มและนักแปลสามารถสือ่สารขา้มวัฒนธรรมทีจํ่าเป็นในสงัคมปัจจบุนั โดยการเปลีย่น แปลงภาษาหนึง่สูภ่าษาหนึง่ อยา่งไรก็ตามภาษาเหลา่นีผู้เ้ชีย่วชาญทําไดม้ากกวา่คําศัพทท์ี่แปลงา่ย ๆ พวกเขาถา่ยทอดความคดิและแนวความคดิระหวา่งภาษา พวกเขาตอ้งเขา้ใจสาระเนือ้เรือ่งอยา่งสมบรูณ์ ซึง่พวกเขาทํางานเพือ่ทีว่า่พวกเขาเป็นผูส้ามารถเปลีย่นแปลงขอ้มลูจาก 82 อกีหนึง่ภาษา เป็นทีรู่ก้นัวา่เป็นแหลง่กําเนดิภาษาสูภ่าษาเป้าหมายอืน่ ๆ นอกจากนี ้ พวกเขายังคงออ่นไหวกบัวัฒนธรรมทีส่มัพันธก์นักบัความชาํนาญภาษาของพวกเขา ลา่มและผูแ้ปลถกูโตต้อบบอ่ย ๆ ดว้ยกนัเพราะวา่พวกเขาแบง่เฉลีย่ลักษณะเฉพาะธรรมดาบางอยา่ง ตัวอยา่งเชน่ ทัง้ลา่มและผูแ้ปลทีต่อ้งการความสามารถพเิศษ เป็นทีรู่ก้นัวา่เป็นการรวมภาษากนั นีทํ้าใหพ้วกเขาสามารถเป็นผูม้อีทิธพิลในทีส่ดุสองภาษา- ภาษาดัง้เดมิและภาษาทีส่ามารถเคลือ่นไหวไดแ้ละภาษาทีส่อง หรอืภาษาทีไ่มด่ ิน้ จํานวนลา่มและนักแปลเล็กนอ้ยเป็นผูม้อีทิธพิลในสองหรอืมากกวา่ของภาษาทีไ่มด่ ิน้ ภาษาทีส่ามารถเคลือ่นไหวได ้เป็นภาษาหนึง่ทีพ่วกเขารูท้ีส่ดุซึง่พวกเขาตคีวามและแปล และภาษาทีไ่มด่ ิน้เป็นภาษาหนึง่ที่พวกเขาแทบจะไมม่คีวามรูท้ีส่มบรูณ์เลย แมว้า่บางคนมทีัง้สองอยา่ง การตคีวามและการแปลเป็นความเชีย่วชาญทีแ่ตกตา่งกนั แตล่ะคนตอ้งการสรา้งทักษะและความสามารถทีช่ดัเจนแน่นอน และคนสว่นมากเหมาะสมดกีวา่หนึง่หรอือืน่ ๆ ขณะทีล่า่มทํางานกบัและทัง้สองภาษา โดยปกตนัิกแปลแคก่บัภาษาทีย่ังเคลือ่นไหวอยูข่องพวกเขาดว้ย ลา่มเปลีย่นแปลงภาษาทีถ่กูพดูภาษาหนึง่สูอ่กีภาษาหนึง่ - หรอืในกรณีทีล่า่มแปลภาษาสญัลักษณ์ ระหวา่งการสือ่สารทีถ่กูพดูและภาษาสญัลักษณ์ นีต้อ้งการใหล้า่มให ้ความสนใจอยา่งรอบคอบ เขา้ใจอะไรทีถ่กูสือ่สารในทัง้สองภาษา และแสดงความคดิและแนวความคดิอยา่งอยา่งชดัเจน การวจัิยอยา่งเขม้ขน้และทักษะเกีย่วกบัการวเิคราะห ์ ความชาํนาญเกีย่วกบัจติใจ และความจําทีย่อดเยีย่มเป็นสิง่สําคัญ สว่นแรกของงานของลา่มกอ่นมาถงึทีไ่ซดง์าน ลา่มตอ้งกลายเป็นผูคุ้น้เคยกบัเนือ้หาเรือ่งทีผู่พ้ดูจะอภปิราย ชิน้งานทีอ่าจจะเกีย่วขอ้งกบัการวจัิยกบัการสรา้งรายการคําศัพทท์ีง่า่ย ๆ และกลุม่คําทีส่มัพันธก์บัหัวขอ้ ตอ่ไปโดยปกตลิา่มเดนิทางสูส่ถานทีซ่ ึง่การบรกิารของเขาหรอืของหลอ่นถกูเป็นความจําเป็น ปฏกิริยิาทา่ทางทางรา่งกายอาจจะไมเ่ป็นสิง่ทีต่อ้งการสําหรับบางงาน เชน่ การตคีวามโทรศัพท ์ แตโ่ดยปกตมิันเป็นสิง่สําคัญทีล่า่มเห็นผูส้ือ่สารเพือ่ทีจ่ะได ้ยนิและสงัเกตบคุคลทีพ่ดูและถา่ยทอดขอ้ความสูก่ลุม่อืน่ การตคีวามม ี 2 ชนดิ: การตคีวามทีเ่กดิขึน้ในขณะเดยีวกนัและการตคีวามทีต่อ่เนือ่งตามลําดับ การตคีวามทีเ่กดิขึน้ในขณะเดยีวกนัตอ้งการใหล้า่มฟังและพดู(หรอืแสดงอากบักริยิา) ในขณะเดยีวกนั ในการตคีวามทีเ่กดิขึน้ในขณะเดยีวกนั ลา่มเป็นผูถ้า่ยทอดประโยคทีถ่กูพดูขณะทีผู่พ้ดูยังคงพดูอยู ่ตามหลักการ ลา่มทีต่คีวามทีเ่กดิขึน้ในขณะเดยีวกนัควรคุน้เคยอยา่งมากกบัเรือ่งทีพ่วกเขาสามารถเตรยีมลว่งหนา้ขัน้สดุทา้ยของประโยคของผูพ้ดู เพราะวา่พวกเขาตอ้งมรีะดับของความตัง้อกตัง้ใจสงู ลา่มตคีวามทีเ่กดิขึน้ในขณะเดยีวกนัทํางานกนัเป็นคู ่ดว้ยแตล่ะการตคีวามประมาณ 20-30 นาท ี การตคีวามชนดินีถ้กูตอ้งการในการประชมุระดบัสากลและบางครัง้ถกูใชใ้นศาล ใสความแตกตา่งกบัความเรง่ดว่นของการแปลในขณะเดยีวกนั การตคีวามทีต่อ่เนือ่งตามลําดับเป็นเพยีงแคห่ลงัจากทีผู่พ้ดูไดแ้สดงเป็นคําพดูเป็นกลุม่คําศัพทห์รอืประโยค บอ่ย ๆ ลา่มทีต่คีวามทีต่อ่เนือ่งตามลําดับจดบนัทกึขณะฟังผูพ้ดู ดังนัน้พวกเขาตอ้งพัฒนาการจดบนัทกึบางชนดิหรอืระบบการจดชวเลข รปูแบบของการตคีวามนีถ้กูใชส้ว่นมากกบัการสือ่สารกบับคุคลตอ่บคุคล ระหวา่งทีซ่ ึง่ลา่มน่ังใกลท้ัง้สองฝ่าย ผูแ้ปลเปลีย่นแปลงเนือ้หาทีถ่กูเขยีนจากภาษาหนึง่สูภ่าษาหนึง่ พวกเขาตอ้งมคีวามฉลาดยอดเยีย่มกบัการเขยีนและความสามารถเกีย่วกบัการวเิคราะห ์ และเพราะวา่เอกสารทีพ่วกเขาแปลตอ้งไมม่ขีอ้บกพรอ่งเทา่ทีจ่ะเป็นไปได ้พวกเขาตอ้งมทีักษะการเรยีบเรยีงทีด่ดีว้ย งานทีไ่ดรั้บมอบหมายของผูแ้ปลอาจจะเปลีย่นแปลงในระยะทาง สไตลก์ารเขยีน และเนือ้หาเรือ่ง เมือ่อยา่งแรกพวกเขาไดรั้บขอ้ความทีแ่ปลงสูภ่าษาอืน่ ปกตผิูแ้ปลอา่นมันในความสมบรูณ์ครบถว้นของขอ้ความใหเ้กดิความคดิของประเด็นหัวขอ้ ตอ่ไปพวกเขาแยกแยะและมองหาศัพทท์ีไ่มคุ่น้เคย การอา่นทีเ่พิม่ขึน้มาก ๆ โดยปกตถิกูตอ้งการกอ่นทีผู่แ้ปลเริม่ตน้เขยีนจรงิ และทีส่ดุของการแปล ผูแ้ปลอาจจะทําการวจัิยเพิม่ดว้ยกบัเรือ่งหัวขอ้ถา้พวกเขาไมแ่น่ใจเกีย่วกบับางสิง่ในหนังสอื พวกเขาพจิารณาดว้ยผูค้ดิคน้หนังสอืหรอืประเด็นตัวแทนกบัการทําให ้ชดัเจนในสิง่ทีไ่มช่ดัเจนหรอืความคดิ คําศัพท ์ หรอืคํายอ่จากพยัญชนะตัวแรกหลายคําทีไ่ม่คุน้เคย 83 การแปลเกีย่วพันธม์ากกวา่การแทนทีคํ่าศัพทก์บัสิง่ทีเ่ทา่กนัในภาษาอืน่ ประโยคและความ คดิตอ้งถกูจัดการกบัการทําใหเ้ต็มไปดว้ยการสมัพันธเ์กีย่วขอ้งกบัสิง่ตา่ง ๆ ทีเ่หมอืนกนั เป็นการแปลในแหลง่เอกสาร ดังนัน้มันไดเ้ริม่ตน้ขึน้ในภาษาเป้าหมาย นักแปลตอ้งรับผดิชอบในใจดว้ย การประชมุเกีย่วกบัวัฒนธรรมทีอ่าจจะตอ้งถกูอธบิายกบัผูฟั้งทีต่ัง้ใจ เชน่ ภาษาพดู ศัพทแ์สลง และการแสดงออกอืน่ ๆ ทีไ่มไ่ดแ้ปลอยา่งเป็นไปตามตัวอกัษร บางเรือ่งอาจจะยากมากกวา่อยา่งอืน่ทีแ่ปลเพราะวา่คําศัพทห์รอืขอ้เขยีนอาจจะมคีวามหมายมากมายทีทํ่าใหก้ารแปลหลากหลาย อยา่งไมป่ระหลาดใจเลย งานทีถ่กูแปลใชก้ารปรับปรงุแกไ้ขมากมายกอ่นทีใ่นทีส่ดุหนังสอืถกูยอมรับ วธิกีารทีผู่แ้ปลทําใหง้านของพวกเขาไดเ้ปลีย่นไปกบัความเจรญิกา้วหนา้ในเทคโนโลย ี วันนีเ้กอืบทัง้หมด งานการแปลทัง้หมดถกูทํา(แปล)ดว้ยคอมพวิเตอร ์ และงานสว่นมากไดรั้บพจิารณาและยอมรับดว้ยอเิล็กทรอนกิส ์ นีเ้ป็นความสามารถทีนั่กแปลไดทํ้าจากเกอืบทกุ ๆ ที่และอตัรารอ้ยละจํานวนมากของงานของพวกเขาจากบา้น อนิเตอรเ์นตทําใหป้ระสทิธภิาพการคน้ควา้เจรญิกา้วหนา้และแหลง่ทีม่าของภาษามคีณุคา่ เชน่ พจนานุกรมและอภธิานศัพทท์ีเ่ป็นพเิศษ ในบางกรณี การใชก้ารแปลทีใ่ชเ้ครือ่งกลเป็นตัวชว่ย – ประกอบดว้ยเครือ่งมอืความจําที่ทําใหก้ารเปรยีบเทยีบของการแปลกอ่นดว้ยการชว่ยใหง้านปัจจบุนัประหยัดเวลา(save time) และทําใหก้ารทําซํ้าลดนอ้ยลง การบรกิารของลา่มและนักแปลถกูเป็นความจําเป็นในจํานวนของพืน้ที ่ ขณะทีผู่ทํ้างานเหลา่นีอ้าจจะไมเ่ชีย่วชาญอยา่งสมบรูณ์ในสาขาเฉพาะหรอือตุสาหกรรม หลาย ๆ คนมุง่ความคดิไปทีพ่ืน้ทีข่องความชาํนาญ บางสาขาวชิาทั่วไปสว่นมากถกูอธบิายอยูข่า้งลา่ง อยา่งไรก็ตาม ลา่มและนักแปลอาจจะไมทํ่างานในทํางานในความหลากหลายของพืน้ทีอ่ืน่ ๆ ประกอบดว้ยการธรุกจิ การบรกิารสงัคมหรอืความบนัเทงิ การประชมุสมัมนาลา่มทํางานทีห่อ้งสมัมนาทีเ่กีย่วขอ้งการเขา้รว่มประชมุทีใ่ช ้ภาษาองักฤษ งานนีป้ระกอบดว้ยธรุกจิและการทตูระหวา่งประเทศ แมว้า่ลา่มอาจจะตคีวามสําหรับองคก์รตา่ง ๆทีทํ่างานกบัผูพ้ดูทีใ่ชภ้าษาตา่งประเทศ นายจา้งชอบลา่มทีม่คีณุภาพสงูมากกวา่ผูซ้ ึง่มคีวามสามรถแปลจากอยา่งนอ้ยทีส่ดุภาษาทีไ่มด่ ิน้ทัง้สองสูภ่าษาดัง้เดมิ สําหรับบางตําแหน่ง เชน่ เขาเหลา่นัน้กบัสหประชาตคิณุสมบัตนิีเ้ป็นผูไ้ดรั้บมอบอํานาจ การตคีวามจํานวนมากทีถ่กูดําเนนิการในการประชมุเป็นการประชมุทีเ่กดิขึน้ในเวลาเดยีว กนั อยา่งไรก็ตามการประชมุบางทีก่บัจํานวนของผูร้ว่มประชมุเล็กนอ้ย การตคีวามทีต่อ่เนือ่ตามลําดับอาจจะถกูใชด้ว้ย โดยปรกต ิ ลา่มน่ังในบธูทีป้่องกนัเสยีง ฟังผูพ้ดูผา่นหโูทรศัพทแ์ละแปลสูไ่มโครโฟนวา่พดูอะไร คําพดูทีถ่กูแปลแลว้ถกูถา่ยทอดสูผู่ฟั้งผา่นเครือ่งหฟัูงเป็นหัวสวม เมือ่การแปลถกูตอ้งการแคส่ําหรับหนึง่หรอืสองคน โดยปกตลิา่มนน่ังอยูข่า้งหลังหรอืน่ังถัดไปกบัเขา้รว่มและกระซบิการแปลของสิง่ทีต่พีมิพใ์นการประชมุ ไกดห์รอืลา่มทีไ่ปเป็นพีเ่ลีย้งตดิตามไมเ่พยีงผูเ้ยีย่มตา่งประเทศสหรัฐอเมรกิาหรอืผูม้าเยีย่มชาวตา่งประเทศในสหรัฐอเมรกิาทําใหม้ั่นใจวา่พวกเขาสามารถสือ่สารระหวา่งการพักอยู่ของพวกเขา ผูเ้ชีย่วชาญเหลา่นีแ้ปลความหลากหลายของเรือ่งราว ทัง้พืน้ฐานทั่ว ๆ ไปและระดับมอือาชพี การแปลของพวกเขาสว่นมากเป็นการแปลทีต่อ่เนื่อง และโดยปกตงิานแบง่ให ้โดยลา่มสองคนเมือ่งานตอ้งทํามากวา่แปดชัว่โมงตอ่วัน การเดนิทางบอ่ยประมาณเป็นวันหรอืเป็นสปัดาหต์อ่ครัง้เป็นเรือ่งปกต ิลักษณะของงานทีบ่างอยา่งพบวา่น่าสนใจเป็นพเิศษ ลา่มและนักแปลทีเ่กีย่วกบัการตัดสนิอรรถคดขีองศาลยตุธิรรมชว่ยผูค้นทีป่รากฏตัวอยา่งเป็นทางการในศาลผูซ้ ึง่เป็นผูไ้มส่ามารถหรอืไมเ่ต็มใจสือ่สารเป็นภาษาองักฤษ ผูทํ้างานเหลา่นี้ตอ้งยังคงไมลํ่าเอยีงจากบรบิทของงานของพวกเขา และไมเ่ปลีย่นแปลงหรอืดัดแปลงความหมายหรอืระดับเสยีงของสิง่ทีไ่ดพ้ดู นักแปลทีช่อบดว้ยกฎหมายตอ้งเป็นผูม้คีวามคุย้เคยอยา่งยิง่กบัภาษาและหนา้ทีข่องระบบเกีย่วกบัการตัดสนิอรรถคดขีองสหรัฐอเมรกิา ดเีทา่กบัระบบเกีย่วกบักฎหมายของประเทศอืน่ ๆ ลา่มทีทํ่างานในศาลทํางานในความหลากหลายของการเตรยีมการเกีย่วกบักฎหมาย เชน่ การพบลกูความ การฟังการพจิารณา คําใหก้ารของพยาน การสอบสวน และการกลา่วหา ความสําเร็จกบัการเป็นลา่มในศาลาจําเป็นตอ้งเขา้ใจทัง้คําศัพท์เกีย่วกบักฎหมายและภาษาทีไ่มเ่ป็นทางการ นอกจากนีก้ารแปลวา่พดูอะไร ลา่มในศาลอาจจะ 84 ถกูขอรอ้งใหแ้ปลเอกสารทีถ่กูเขยีนและอา่นเอกสารดัง ๆ ดว้ย เป็นทีรู่ก้นัดดีว้ยวา่เป็นการแปลสิง่ทีเ่ห็น นักแปลวรรณกรรมปรับวรรณกรรมทีถ่กูเขยีนใหเ้หมาะจากหนึง่ภาษาสูส่ภูาษาอืน่ พวกเขาอาจจะแปลทกุ ๆ จํานวนของเอกสาร ประกอบดว้ย บทความในวารสาร หนังสอื บทกวนีพินธ ์และเรือ่งสัน้ การแปลเกีย่วกบัวรรณคดสีมัพันธก์บัการเขยีนทีส่รา้งสรรค ์ นักแปลเกีย่วกบัวรรณกรรมตอ้งสรา้งสรรคห์นังสอืใหมใ่นภาษาเป้าหมายทีถ่อดแบบบรบิทและสไตลด์ัง้เดมิ เมือ่ไรก็ตามทีเ่ป็นไปได ้ นักแปลเกีย่วกบัวรรณกรรมทํางานอยา่งใกลช้ดิกบัผูป้ระพันธเ์พือ่ทีจ่ะทําใหน่้าสนใจทีส่ดุกบัความหมายทีถ่กูตัง้ใจทําของพวกเขาและความเป็นลักษณะเฉพาะเกีย่วกบัวรรณกรรม บอ่ย ๆ ชนดิของงานนีถ้กูทําใหเ้ป็นงานพเิศษ(sideline) โดยศาสตราจารยใ์นมหาวทิยาลัย อยา่งไรก็ตามโอกาสยังมอียูส่ําหรับนักแปลเกีย่วกบัวรรณกรรมทีถ่กูตพีมิพเ์ป็นที่รูจั้กกนัด ีเป็นเชน่กบักรณีผูเ้ขยีน การหาสํานักพมิพแ์ละการดําเนนิไปดว้ยการตดิตอ่ผา่นเนตเวริก์ในอตุสาหกรรมการพมิพเ์ป็นสว่นงานเกีย่วกบัการวจิารณ์ นักแปลเกีย่วกบัวรรณกรรมทีม่คีวามทะเยอทะยานเป็นสว่นมากดว้ยการยอมรับตัวอยา่งสัน้ ๆ ของงานของพวกเขา ในความหวังวา่มันจะถกูพมิพแ์ละใหก้ารยอมรับ ตัวอยา่งเชน่ หลังจากไดรั้บการยนิยอมจากผูป้ระพันธ ์ พวกเขาอาจจะยอมรับกบัสํานักพมิพก์บังานสัน้ทีไ่มไ่ดต้พีมิพค์รัง้กอ่น เชน่กลอนและเรยีงความ นักแปลทีจํ่าเพาะอยูเ่ฉพาะสว่นเฉพาะทีป่ระกอบดว้ย ความชาํนาญพเิศษทีแ่ผข่ยายกวา้งอยา่งรวดเร็ว Localization เกีย่วขอ้งกบัการปรับปรงุแกไ้ขทีส่มบรูณ์ของผลติภัณฑส์ําหรับใชใ้นภาษาและวัฒนธรรมทีแ่ตกตา่ง การแสดงออกทีง่า่ยกวา่การทํางานนีส้ว่นมากเกีย่วขอ้งกบัซอฟแวร ์ แตค่วามชาํนาญพเิศษไดทํ้าใหก้วา้งออกไปทีป่ระกอบดว้ยการปรับปรงุแกไ้ขของอนิเตอรเ์นตและผลติภัณฑใ์นอตุสาหกรรมการผลติและภาคธรุกจิอืน่ นักแปลทีทํ่างานในวงจํากดัตอ้งการความสามารถในการเขา้ใจทีต่อ่เนือ่งของภาษาทีถ่กูแปล ความเขา้ใจอยา่งถีถ่ว้นของแนวความคดิทีเ่กีย่วกบัเทคนคิและคําศัพท ์ และระดับของความรูท้ีส่งูเกีย่วกบัผูช้มหรอืผูใ้ชท้ีม่เีป้าหมายทีต่ัง้ใจ เป้าหมายของผูเ้ชีย่วชาญเหลา่นีค้อืผลที่เกดิขึน้ทีป่รากฏวา่ถา้มันเป็นสิง่ทีถ่กูผลติขึน้ตัง้แตแ่รกในประเทศซึง่มันจะถกูขายและไดรั้บการสนับสนุน เพราะซอฟแวรม์คีวามเกีย่วขอ้ง มันไมเ่ป็นเรือ่งธรรมดาสําหรับบคุคลผูซ้ ึง่ทํางานในสาขาวชิาของการแปลทีม่ภีมูหลังทีเ่ขม้แข็งในศาสตรค์อมพวิเตอรห์รอืประสบการณ์การทํางานดว้ยคอมพวิเตอรเ์ป็นตัวชว่ยแปล การจัดเตรยีมภาษาบรกิารกบัการดแูลสขุภาพผูป่้วยดว้ยประสทิธภิาพภาษาองักฤษที่จํากดัเป็นขอบเขตของลา่มและนักแปลเกีย่วกบัการแพทย ์ ผา้แปลเกีย่วกบัการแพทยช์ว่ยให ้ผูป่้วยสือ่สารกบัหมอและนางพยาบาลและเจา้หนา้ทีเ่กีย่วกบัการแพทยอ์ืน่ ๆ นักแปลทํางานในความเชีย่วชาญพเิศษนีเ้ปลีย่นแปลงเครือ่งมอืและแผน่พับเกีย่วกบัขอ้มลูขา่วสาร ไดต้พีมิพโ์ดยโรงพยาบาลและความสะดวกสบายเกีย่วกบัการแพทยส์ูภ่าษาทีพ่งึประสงค ์ การแปลเกีย่วกบัทางการแพทยจํ์าเป็นตอ้งเขา้ใจอยา่งมากเกีย่วกบัทางการแพทยแ์ละคําศัพทท์ีไ่มเ่ป็นทางการในทัง้สองภาษา รว่ม กบัความรูส้กึออ่นไหวเกีย่วกบัวัฒนธรรมเกีย่วกบัวา่ผูป่้วยไดรั้บขอ้มลูอยา่งไร พวกเขาตอ้งยังคงไมลํ่าเอยีงแตต่ระหนักถงึความรูส้กึและความเจ็บป่วยของผูป่้วย ผูแ้ปลภาษาสญัลักษณ์ทําการสือ่สารใหง้า่ยขึน้ระหวา่งผูค้นซึง่หหูนวกหรอืไดย้นิลําบากและผูค้นซึง่สามารถไดย้นิ ผูแ้ปลภาษาสญัลักษณ์ตอ้งเป็นผูพ้ดูหรอืเขยีนไดอ้ยา่งคลอ่งแคลว่ในภาษาองักฤษและในภาษาสญัลักษณ์อเมรกิา (America Sign Language (ASL) ) ซึง่ประกอบกนักบัสญัลักษณ์ การสะกดคําศพัทย์อ่ย และภาษารา่งกายโดยเฉพาะ ASL มีกฎไวยากรณ์ในตัวของมันเอง โครงสรา้งประโยค เหมอืนการตคีวามภาษาตา่งประเทศ สมัพันธ์เกีย่วขอ้งมากกวา่การแทนทีคํ่าศัพทข์องภาษาองักฤษทีถ่กูพดูดว้ยการตคีวามสญัลักษณ์ศัพท์นัน้ ผูแ้ปลภาษาสญัลักษณ์สว่นมากไมไ่ดแ้ปล, การชว่ยเหลอืการสือ่สารระหวา่งภาษาองักฤษและ ASL หรอืก็ถอดถา่ยตัวอกัษร, การทําใหง้า่ยตอ่การสือ่สารระหวา่งภาษาองักฤษและการใชส้ญัลักษณ์การตดิตอ่ – รปูแบบการเขยีนสญัลักษณ์ทีใ่ชคํ้าสัง่คําศัพท์ภาษาองักฤษเป็นพืน้ฐานมากกวา่ ผูแ้ปลบางคนเป็นผูเ้ชีย่วชาญในการแปลดว้ยปากสําหรับผูหู้หนวกหรอืบคุคลผูไ้ดย้นิลําบากผูซ้ ึง่ใชร้มิฝีปากอา่นแทนการใชส้ญัลักษณ์ ผูเ้ชีย่วชาญพเิศษ 85 อืน่ ๆ ประกอบดว้ยการใชส้ญัลักษณ์รับรูด้ว้ยการสมัผัสซึง่เป็นการแปลสําหรับบคุคลผูซ้ ึง่ตาบอดเทา่ ๆ กบัหหูนวกดว้ยการสรา้งสญัลักษณ์ซึง่ใชม้อืสูม่อืของบคุคล การพดูดว้ยอกัษรควิ และการใชส้ญัลักษณ์ภาษาองักฤษอยา่งถกูตอ้งแมน่ยํา การบรกิารดว้ยตัวเองและลา่มและนักแปลอสิระจําเป็นตอ้งมคีวามชาํนาญดา้นธรุกจิเป็นปกตกิบัการจัดการการเงนิและอาชพีอยา่งไดผ้ล พวกเขาตอ้งตัง้ราคาสําหรับงานของพวกเขา ใบเสร็จลกูคา้ เก็บรักษาการบนัทกึเกีย่วกบัการเงนิ และตลาดการบรกิารของพวกเขาทีด่งึดดูใจธรุกจิใหมแ่ละสรา้งฐานขอ้มลูผูบ้รกิารของพวกเขา เงอืนไขการทาํงานของลา่มและนกัแปล สภาพแวดลอ้มการทํางานของลา่มและนักแปลขึน้ ๆ ลง ๆ ลา่มทํางานในทีต่ัง้ที่หลากหลาย เชน่ในโรงพยาบาล หอ้งพจิารณาคด ีและศนูยก์ารสมัมนา พวกเขาตอ้งเดนิทางไปแหลง่ทีต่ัง้ -ไมว่า่มันจะอยูใ่นเมอืงทีใ่กลเ้คยีงหรอืทีอ่ืน่ ๆ ในโลก – ทีซ่ ึง่การบรกิารของพวกเขาถกูตอ้งการ ลา่มผูซ้ ึง่ทํางานมากกบัโทรศัพท ์โดยปกตกิบัการโทรศัพท ์บอ่ยทีใ่นศนูยก์ลางการโทรในพืน้ทีใ่นเมอืง และรักษามาตรฐาน 5 วัน 40 ชัว่โมงในจํานวนชัว่โมงทํางานทัง้หมดในหนึง่สปัดาห ์ ลา่มสําหรับนักเรยีนทีห่หูนวกในโรงเรยีนโดยปกตทํิางานในโรงเรยีนประมาณ ๙ เดอืนตอ่หนึง่ปี โดยปกตนัิกแปลทํางานคนเดยีวและพวกเขาตอ้งทํางานภายใตค้วามกดดันตามกําหนดเวลาและตารางงานทีแ่น่นหนา นักแปลจํานวนมากเลอืกทํางานทีบ่า้น อยา่งไรก็ตาม เทคโนโลยยีอมใหนั้กแปลทํางานจากทกุ ๆ ทีอ่ยา่งแทจ้รงิ เพราะวา่ลา่มและนักแปลจํานวนมากทํางานอสิระไมไ่ดรั้บเงนิเดอืนเป็นประจํา ตารางงานของพวกเขาเป็นงานทีเ่อาแน่ไมไ่ด ้ ดว้ยระยะของการไมม่งีานหา่ง ๆ กนักระจายดว้ยความตอ้งการของบคุคลอืน่ ชัว่โมงทีไ่มส่มํา่เสมอ สําหรับลา่มและนักแปลเลา่ นีผู้ซ้ ึง่ทํางานอสิระ ความสําคัญของจํานวนเวลาตอ้งถกูอทุศิใหก้บัการหางาน นอกจากนี้ นักทํางานอสิระตอ้งจัดการการเงนิของพวกเขาเองและการจา่ยสําหรับบรกิารอาจจะไมถ่กูกระตุน้เสมอ อยา่งไรก็ตาม การทํางานอสิระเสนอความหลากหลายและการปรับตัวเขา้กบัสถาการณ์ และยอมใหผู้ทํ้างานจํานวนมากเลอืกงานอยา่งไหนยอมรับหรอืปฏเิสธ จํานวนของโอกาสการทํางานทีส่มัพันธก์นัในอาชพีเหลา่นีเ้ป็นสิง่ทีตํ่า่เมือ่เปรยีบเทยีบกบัสิง่อืน่ การทํางานสามารถเป็นสิง่ทีต่งึเครยีดและทําใหอ้อ่นเพลยี และการแปลเป็นงานทีโ่ดดเดีย่วและน่าเบือ่ อยา่งไรก็ตาม ลา่มและนักแปลอาจจะใชต้ารางทํางานทีไ่มแ่น่นอนของพวกเขาตดิตามความสนใจอืน่ ๆ เชน่การเดนิทาง การพากยเ์ป็นงานอดเิรก หรอืการทํางานงานรอง ลา่มและนักแปลจํานวนมากสนุกกบัสิง่ทีพ่วกเขาทําและใหค้ณุคา่ความสามารถควบคมุตารางงานและปรมิาณงานทีค่นหรอืเครือ่งจักรทําไดร้ะยะเวลาหนึง่ของพวกเขา การฝึก, คณุสมบตัอินื ๆ และความกา้วหนา้ศกึษาของลา่มและนกัแปล ภมูหิลังเกีย่วกบัการศกึษาของลา่มและนักแปลขึน้ ๆ ลง ๆ การรูภ้าษานอกจากนี ้ภาษาดัง้เดมิเป็นสิง่จําเป็น แมว้า่มันไมจํ่าเป็นทีทํ่าใหเ้พิม่ขึน้เป็นสองภาษาสูค่วามสําเร็จ ลา่มและนักแปลมากมายพัฒนาการพดูขึน้สองภาษา ในโรงเรยีนระดับมัธยม นักเรยีนสามารถเตรยีมการสําหรับอาชพีเหลา่นีด้ว้ยการเรยีนหลักสตูรทีป่ระกอบดว้ยการเขยีนภาษาองักฤษและความเขา้ใจ ภาษาตา่งประเทศและประสทิธภิาพการใชค้อมพวิเตอรพ์ืน้ฐาน การตดิตามทีเ่ป็นประโยชนอ์ืน่ ๆ ประกอบดว้ยการใช ้เวลาในตา่งประเทศจัดการรปูแบบซึง่เปรยีบเทยีบกนัไดข้องการตดิตอ่โดยตรงกบัวัฒนธรรมตา่งชาต ิ และการอา่นอยา่งครอบคลมุกบัความหลากหลายของวชิาในภาษาองักฤษและอยา่งนอ้ยทีส่ดุภาษาอืน่ ๆ หนึง่ภาษา นอกจากนี ้ โรงเรยีนระดับสงู มทีางเลอืกเกีย่วกบัการศกึษามากมาย แมว้า่ระดับปรญิญาตรเีป็นทีต่อ้งการ ลา่มและนักแปลจดบนัทกึวา่มันเป็นทีย่อมรับไดส้ว่นใหญใ่นบางสิง่มากกวา่ภาษา อยา่งไรก็ตามการฝึกทีม่คีวามชาํนาญในการทําอยา่งไรจงึเป็นทีต่อ้งการ จํานวนโปรแกรมมท์ีเ่ป็นทางการในการตคีวามและการแปลเป็นคณุคา่กบัวทิยาลัยทั่วประเทศและสู่โปรแกรมมก์ารฝึกทีไ่มผ่า่นมหาวทิยาลัย การประชมุและหลักสตูร คนจํานวนมากผูซ้ ึง่ทํางานเป็นผูแ้ปลการประชมุหรอืในพืน้ทีเ่กีย่วกบัเทคนคิบางอยา่ง – เชน่ การทํางานรว่มอยูใ่นทอ้งที ่การทํางานเป็นวศิวกร หรอืการเงนิ มดีกีรรีะดับบณัฑติศกึษา ขณะทีทํ่างานอยูใ่นชมุชน เชน่ 86 ศาล ลา่มหรอืนักแปลเกีย่วกบัการแพทยเ์ป็นผูเ้หมาะสมกบัโปรแกรมมก์ารฝึกงานอยา่งสมบรูณ์โดยเฉพาะ ปัจจบุนัมรีปูแบบทีไ่มเ่ป็นสากลของการรับรองทีต่อ้งการของลา่มและนักแปลทัง้หมดในสหรัฐอเมรกิา แตม่กีารทดสอบทีแ่ตกตา่งมากมายทีผู่ทํ้างานสามารถปฏบิตักิารสาธติประสทิธภิาพอยา่งสมัครใจ สมาคมนักแปลชาวอเมรกินัใหเ้พิม่เขา้ในบญัชมีากกวา่ 24 ภาษารวมกนัสําหรับการเป็นสมาชกิ ทางเลอืกอืน่ ๆ ประกอบดว้ยโปรแกรมมก์ารับรองทีถ่กูเสนอโดยลา่มและผูแ้ปล ลา่มจํานวนมากไมไ่ดถ้กูรับรอง ศาลสหพันธรัฐมใีบรับรองสําหรับลา่มชาวสเปน Spanish, ลา่มชาวนาวาโฮ Navaho, และลา่มชาวเฮต ิ Haitian และหลายรัฐและศาลเกีย่วกบัเทศบาลใหแ้บบฟอรม์ของใบรับรองเอง สมาคมลา่มและนักแปลเกีย่วกบักฎหมายแหง่ชาตใิห ้ใบรับรองสําหรับการแปลในศาลดว้ย The U.S Department of State มกีารทดสอบสามครัง้สําหรับลา่ม ประกอบดว้ย การแปลทีต่อ่เนือ่งอยา่งงา่ย ๆ (สําหรับงานทีม่พีีเ่ลีย้ว), การแปลทีเ่กดิขึน้พรอ้มกนัในขณะเดยีวกนั (สําหรับการทํางานทีม่พีีเ่ลีย้งหรอืการสมัมนา) และการตคีวามระดับการประชมุ (สําหรับการประชมุนานาชาต)ิ การทดสอบเหลา่นีไ้มไ่ดถ้กูใหก้ารรับรองโดยตรง แตก่ารทําใหส้มบรูณ์เป็นผลสําเร็จทําใหรู้ว้า่บคุคลมรีะดับทักษะเพยีงพอทีจ่ะทํางานในสาขานี้ The National Association of the Deaf and the Registry of Interpreters for the Deaf (RID) โดยรว่มมอืกนัใหใ้บรับรองสําหรับการตคีวามสญัลักษณ์ทั่วไป นอกจากนี ้ RID ให ้การทดสอบเป็นพเิศษโดยเฉพาะในการตคีวามเกีย่วกบักฎหมาย การอา่นสนุทรพจน ์ และการตคีวามคนหหูนวกกบัคนหหูนวก – ซึง่ประกอบดว้ยการตคีวามระหวา่งผูพ้ดูทีห่หูนวกดว้ยภาษาแตก่ําเนดิทีแ่ตกตา่งและจาก ASL กบัการแปลสญัลักษณ์ทีรั่บรูด้ว้ยการสมัผัส ประสบการณ์เป็นสว่นสําคัญของอาชพีทีป่ระสบความสําเร็จไมว่า่จะเป็นการตคีวามหรอืการแปล อันทีจ่รงิ หลาย ๆ หน่วยงานบรกิารหรอืวงสมาคมใชแ้คบ่รกิารของคนผูซ้ ึง่ไดทํ้างานในสาขาประมาณ 3-5 ปีหรอืผูซ้ ึง่มดีกีรใีนการเรยีนการแปลหรอืทัง้สองอยา่ง วธิทีีด่สีําหรับนักแปลทีจ่ะเรยีนเป็นมอืหนึง่เกีย่วกบัวชิาชพีคอืเริม่จากการทํางานในบา้นสําหรับบรษัิท อยา่งไรก็ตามงานไมไ่ดม้มีากมาย บคุคลทีก่ําลังหาเขา้งานลา่มหรอืนักแปลควรเริม่ตน้ดว้ยการสรา้งประสบการณ์ไมว่า่จะเป็นวธิอีะไรก็ตามพวกเขาสามารถ – แมว้า่มันหมายถงึการทําทีไ่มเ่ป็นทางการหรอืงานทีไ่มไ่ด ้รับคา่แรง การแปลทัง้หมดถกูใชเ้ป็นตัวอยา่งสําหรับลกูคา้ทีม่ศีักยภาพ แมว้า่การแปลถกูทําให ้เป็นการฝึกปฏบิตั ิ ความสมัพันธแ์ละการฝึกงานทีช่าญฉลาดเป็นวธิกีารอืน่ ๆ ทีจ่ะสรา้งความชาํนาญและความมั่นใจ การแปลทีม่พีีเ่ลีย้งอาจจะใหโ้อกาสสําหรับผูแ้ขง่ขนัทีไ่มม่ปีระสบการณ์ทีทํ่างานใกลช้ดิลา่มทีม่ปีระสบการณ์กวา่ ลา่มอาจจะพบวา่มันงา่ยกวา่การเริม่ตน้กบัพืน้ทีด่ว้ยความตอ้งการสงูโดยเฉพาะสําหรับการบรกิารดา้นภาษา เชน่ ศาลหรอืการตคีวามเกีย่วกบัการแพทย ์ บางครัง้ลา่มและนักแปลไดไ้ดรั้บประสบการณ์ทีเ่พยีงพอ พวกเขาอาจจะเพิม่คณุคา่งานทีย่ากกวา่หรอืมชีือ่เสยีงกวา่ อาจจะแสวงหาใบรับรอง อาจจะถกูใหค้วามรับผดิชอบเกีย่วกบับทบรรณาธกิาร หรอืในทีส่ดุอาจจะจัดการหรอืเริม่การแปลดว้ยตัวของพวกเขาเอง การจา้งงาน ลา่มและนักแปลไดบ้รรจปุระมาณ 31,000 งานใน ค.ศ. 2004 อยา่งไรก็ตาม ตัวเลขของลา่มและนักแปลตามความเป็นจรงิคอือาจจะสงูกวา่เพราะวา่การทํางานจํานวนมากในอาชพีเพยีงแคบ่างครัง้บางคราว ลา่มและนักแปลถกูจา้งในอตุสาหกรรมทีห่ลากหลาย การสะทอ้นความแตกตา่งของทางเลอืกของการจา้งในขอบเขต ประมาณ ๙,๙00 ไดทํ้างานในสถาบนัเกีย่วกบัการศกึษาทีเ่ป็นสาธารณะและสว่นตัว เชน่ โรงเรยีน วทิยาลัย และมหาวทิยาลัย ประมาณ 4,100 คนไดทํ้างานในการดแูลสขุภาพ หลาย ๆ คนซึง่ทํางานในโรงพยาบาล อืน่ ๆ อกีประมาณ 3,400 คนไดทํ้างานในพืน้ทีอ่ืน่ ๆ ของรัฐบาล เชน่ สหพันธรัฐ ศาลของรัฐและทอ้งถิน่ นายจา้งอืน่ ๆ ของลา่มและนักแปลประกอบดว้ย บรษัิทการพมิพ ์บรษัิททางโทรศัพท ์สายการบนิ และตัวแทนการตคีวามและการแปล ลา่มและนักแปลประมาณ 4,600 คนเป็นผูจ้า้งงานดว้ยตัวเอง การหางานลา่มและนักแปลเหลา่นีอ้าจจะยอมรับการเริม่ตน้ใหมก่บัตัวแทนการจา้งงานทีแ่ตกตา่งมากมาย แลว้คอยการตดิตอ่กลับเมือ่ตัวแทนเขา้กนัดกีบัความชาํนาญของพวกเขากบังาน หลังจากการทําใหเ้ป็นที่ 87 ยอมรับกบัลกูคา้ธรรมดาสองสามคนทีอ่ยูยุ่ง่ ๆ และพวกเขาไดย้นิงานซึง่ตามมาโดยคําศัพทจ์ากปากหรอืผา่นการอา้งจากลกูคา้ทีย่ังอยู ่ คนจํานวนมากผูซ้ ึง่ทํางานอสิระไมไ่ดรั้บเป็นเงนิเดอืนประจําในอาชพีการทํางานแคพ่ารท์ไทม ์ การไวว้างใจแหลง่รายไดอ้ืน่ ๆ ทีส่ง่เสรมิการหารายไดจ้ากการตคีวามและการแปล ทศันคตเิกยีวกบังาน การจา้งงานของลา่มและนักแปลถกูเสนอใหเ้พิม่เร็วกวา่อตัราเฉลีย่สําหรับอาชพีทัง้หมดประมาณยคุ 2004-14 การสะทอ้นใหเ้ห็นการเจรญิเตบิโตอยา่งมั่นคงในอตุสาหกรรมการจา้งงานลา่มและนักแปล ความตอ้งการทีส่งูกวา่สําหรับลา่มและนักแปลในปีเร็ว ๆ นีไ้ดเ้ป็นผลโดยตรงจากการทําใหก้วา้งขวางขึน้ของสิง่ทีผ่กูระหวา่งชาตแิละการเพิม่ขึน้ของจํานวนของผูพ้ดูภาษาตา่งประ เทศในสหรัฐอเมรกิา แนวโนม้เหลา่นีถ้กูคาดหวังตอ่ การรับผดิชอบตอ่ความเจรญิเตบิโตที่รวดเร็วในจํานวนของงานสําหรับลา่มและนักแปล ความตอ้งการจะยังคงมั่นคงแข็งแรงสําหรับนักแปลภาษาทีจั่ดอยูใ่นกลุม่เป็น “PFIGS” Portuguese, French, Ialian, German and Spanish (และภาษาหลักในเอเชยี จนี ญีปุ่่ น และเกาหล)ี นอกจากนี ้ เหตกุารณ์ในปัจจบุันและการเปลีย่นแปลงสภาพแวดลอ้มเกีย่วกบัการเมอืงบอ่ยทีย่ากตอ่การเห็นลว่งหนา้จะเพิม่ความตอ้งการขึน้สําหรับบคุคลผูซ้ ึง่สามารถทํางานดว้ยภาษาอืน่ ๆ ตัวอยา่งเชน่ ความตอ้งการความปลอดภัย ณ บา้นเกดิเมอืงนอนถกูคาดหวังใหข้บัเคลือ่นความตอ้งการทีเ่พิม่ขึน้สําหรับลา่มและนักแปลของภาษาตะวันออกกลางและภาษาทางอเมรกิาเหนอื สว่นใหญใ่นหน่วยงานราชการที่ปกครองแบบสหพันธรัฐ เทคโนโลยไีดทํ้าใหง้านของลา่มและนักแปลงา่ยขึน้กวา่เดมิ อยา่งไรก็ตามเทคโนโลยไีมน่่าจะเป็นไปไดท้ีม่ผีลกระทบในเชงิปฏเิสธกบัการจา้งงานของลา่มและนักแปลเพราะวา่นวัตกรรมเป็นสิง่ทีไ่มส่ามารถของการผลติงานเมือ่เปรยีบเทยีบกบังานทีถ่กูผลติโดยผูเ้ชีย่วชาญเหลา่นี ้ในเขตเมอืง, โดยเฉพาะในแคลฟิอรเ์นยีและนวิยอรค์และวอชงิตันดซีใีหจํ้านวนทีม่ากทีส่ดุของความเป็นไปไดก้ารจา้งงาน โดยเฉพาะสําหรับลา่ม อยา่งไรก็ตาม ประชากรทีอ่พยบเขา้ไปอยู่ในประเทศหรอืถิน่ใหมแ่ผข่ยายสูพ่ืน้ทีช่นบทจํานวนมากกวา่ งานในชมุชนทีเ่ล็กกวา่จะกลายเป็น ประโยชนท์ีไ่ดอ้ยา่งกวา้งขวางกวา่ ความคาดหวังงานสําหรับลา่มและนักแปลเปลีย่นแปลงดว้ยความชาํนาญพเิศษ โดยเฉพาะมีความตอ้งการอยา่งเขม้แข็งสําหรับผูเ้ชีย่วชาญในสิง่ทีทํ่าใหจํ้ากดัอยูเ่ฉพาะสว่นเฉพาะที ่ ขบัเคลือ่นดว้ยการนําเขา้และการสง่ออก การขยายตัวของอนิเตอรเ์นต และความตอ้งการในพืน้ทีท่างเทคโนโลยอีืน่ ๆ เชน่ ยาและกฎหมาย การเจรญิเตบิโตของการจา้งงานทีร่วดเร็วระหวา่งลา่มและนักแปลในอตุสาหกรรมการบรกิารทางสขุภาพจะถกูกระตุน้โดยการลงมอืทําเพือ่ใหโ้ครงการหรอืงานอยา่งใดอยา่งหนึง่ประสบผลสําเร็จของนโยบายปัจจบุนั การพจิารณาการยนิยอมกบั Title VI of the Civil Rights Act ทีต่อ้งการใหด้แูลสขุภาพทัง้หมดใหไ้ดรั้บการชว่ยเหลอืจากสหพันธรัฐกบัใหก้ารบรกิารภาษากบัผูพ้ดูทีไ่มไ่ดใ้ชภ้าษาองักฤษ ในทํานองเดยีวกนั ชาวอเมรกินัทีไ่มม่คีวามสามารถกระทําและกฎอืน่ ๆ เชน่ ทําการฟ้ืนฟสูขุภาพสัง่การวา่ในสถานการณ์ทีแ่น่นอน ลา่มตอ้งเป็นผูพ้ดูคยุดว้ยไดส้ําหรับผูท้ีห่หูนวกหรอืผูลํ้าบากกบัการได ้ยนิ ความขาดแคลนทีไ่ดใ้หข้องการพบลา่มและนักแปลตอ้งการระดับทักษะของนายจา้ง ลา่มสําหรับผูห้หูนวกจะทําใหต้อ่เนือ่งกบัการมคีวามคาดหวังการจา้งงานซึง่เป็นทีน่ยิมชมชอบ อกีอยา่งหนึง่ การเจรญิเตบิโตของงานถกูคาดหวังไวถ้กูจํากดัสําหรับทัง้ลา่มทีแ่ปลในการประชมุและนักแปลเกีย่วกบัวรรณกรรม การไดร้บัรายได ้ ลา่มหรอืนักแปลทีไ่ดรั้บเงนิเดอืนมรีายไดท้กุ ๆ ชัว่โมงระดับปานกลางประมาณ $ 16.28 ในเดอืนพฤษภาคมปี ค.ศ. 2004 ปานกลางประมาณ 50 เปอรเ์ซ็นตไ์ดรั้บระหวา่ง $12.40 และ $21.09 ตํา่สดุ 10% ไดรั้บนอ้ยกวา่ $9.67 และสงูสดุ 10% ไดรั้บประมาณมากกวา่ $27.45 การไดรั้บรายไดข้ึน้อยูก่บัภาษา, สาระสําคัญ, ทักษะ, ประสบการณ์, การศกึษา, ใบรับรอง, และชนดิของนายจา้ง และเงนิเดอืนของลา่มและนักแปลสามารถเปลีย่นแปลงอยา่งกวา้งขวาง ลา่มและนักแปลทีช่าํนาญทางภาษาซึง่มคีวามตอ้งการมากกวา่ หรอืสําหรับคนทีม่ี 88 ความชาํนาญ 2-3 คนมรีายไดค้อ่นขา้งสงู ลา่มและนักแปลกบัความชาํนาญทีเ่ชีย่วชาญเป็นพเิศษ เชน่ ลา่มและนักแปลทีทํ่างานในซอฟแวรท์ีจํ่ากดั โดยปกตคิวามตอ้งการอตัราทีส่งูกวา่ ปัจเจกชนแบง่ประเภทเป็นผูเ้ชีย่วชาญดา้นภาษาสําหรับรัฐบาลสหพันธรัฐไดรั้บคา่เฉลีย่ประมาณ $71,625 ใน ค.ศ. 2005 ทกุ ๆ ปี ขอ้มลูทีจํ่ากดับอกเป็นนัยวา่ลา่มและนักแปลทีม่คีวามชาํนาญสงูบางคน – ยกตัวอยา่งเชน่ ลา่มทีต่คีวามในทีป่ระชมุอยูใ่นระดับสงู – การทํางานเต็มเวลาสามารถไดรั้บมากวา่ $100,000 ทกุ ๆ ปี สําหรับคนเหลา่นีท้ีไ่มไ่ดรั้บเงนิเดอืน รายไดอ้าจจะเปลีย่นแปลง ขึน้อยูก่บัการหางานได ้โดยเฉพาะอยา่งยิง่ คนทีทํ่างานอสิระไมไ่ดม้ผีลประโยชนท์ีน่ายจา้งตอ้งจา่ย โดยปกตลิา่มที่ทํางานอสิระไดรั้บอตัราทกุ ๆ ชัว่โมง ในทางตรงกนัขา้มนักแปลผูท้ีทํ่างานอสิระไดรั้บอตัราตอ่ศัพทต์อ่ชัว่โมงอยา่งเป็นแบบฉบบั อาชพีทเีกยีวขอ้ง ลา่มและนักแปลใชค้วามชาํนาญเกีย่วกบัภาษาทีห่ลากหลายทํางานเป็นครสูอนภาษา เหลา่นีป้ระกอบดว้ย ครสูอนเด็กกอ่นอนุบาล เด็กอนุบาล ระดับประถม ระดับกลาง และระดับมัธยม ครสูอนหลังระดับมัธยม ครสูอนการศกึษาพเิศษ ครสูอนระดับผูท้ีอ่า่นออกเขยีนไดแ้ละการศกึษาเกีย่วกบัการเยยีวยา และครสูอนการศกึษาทีเ่พิม่ความรํา่รวยดว้ยตัวเอง งานของลา่มโดยเฉพาะผูแ้นะนําหรอืลา่มนําเทีย่วทีเ่ปรยีบเสมอืนวา่การดงูานและไกดนํ์าเทีย่ว พวกเขาไปดว้ยกนักบัคนคนเดยีวหรอืทัวรท์ีม่าเป็นกลุม่หรอืแสดงทัศนะทีน่่าสนใจ งานของนักแปลคลา้ยกบันักเขยีนและบรรณาธกิาร ถา้อยา่งนัน้พวกเขาสือ่สารขอ้มลูและความคดิผา่นคําศัพทท์ีถ่กูเขยีนและเตรยีมหนังสอืสําหรับการตพีมิพห์รอืการเผยแพร ่นอกจากนีล้า่มและนักแปลทํางานในสิง่แวดลอ้มเกีย่วกบักฎหมายและเกีย่วกบัการดแูลสขุภาพ ถกูกําหนดใหม้คีวามรูคํ้าศพัทแ์ละความคดิทีค่ลา้ยกบัวา่การทํางานทีทํ่าเป็นอาชพีในขอบเขตเหลา่นี ้เชน่ ผูร้ายงานขา่วของศาลหรอืผูทํ้าการแปลเกีย่วกบัทางการแพทย ์ กจิกรรมทสีําคญัในการแปล—การฝึกลา่ม ปัจจบุนั การแปลและการตคีวาม (T-I), การศกึษาไดก้ลายเป็นสิง่ทีต่อ้งทํา ในยโุรป, ยกตัวอยา่งเชน่, กจิกรรมเหลา่นีไ้ดก้ลายเป็นสว่นหนึง่และการแบง่สว่นของการเสนอใหข้องมหาวทิยาลัยประมาณหนึง่ศตวรรษ อยา่งไรก็ตาม, มันเป็นสิง่ทีเ่กดิขึน้ในอดตีเมือ่ 60-70 ปีมาแลว้ เมือ่การเนน้ย้ําเป็นพเิศษถกูกําหนดใหก้ารฝึกผูเ้ชีย่วชาญเป็นพเิศษในสาขานี ้ สหภาพยรุปูไดม้องเห็นการเป็นสมาชดิทีเ่พิม่ขึน้มากวา่ 20 ศตวรรษ ดว้ยการเคราะหท์ีป่ระตขูองมัน และสํานักงานใหญผู่อํ้านวยการสําหรับการแปลและการตคีวามไดพ้สิจูนใ์หเ้ห็นวา่พวกเขาพรอ้มสําหรับความทา้ทาย สหรัฐอเมรกิา, ในการมเีจตนารา้ยในการเป็นผูนํ้าการแปลใน NAFTA และการพัฒนาการขยายตัวของศนูยก์ลางอืน่ ๆ และ American Free Trade Associations ตอนนีไ้มเ่พยีงแคก่ารทําใหฟ้ื้นคนืจากทศวรรษของความเขา้ใจผดิ(ยกตัวอยา่งเชน่, “ทกุคนตอ้งรูภ้าษาองักฤษ) และกบัความสําคัญทีห่ลากหลาย จากการไดล้ะเลยการเรยีนภาษาตา่งประเทศทีเ่ป็นประโยชนแ์ละการฝึกของนักแปลและลา่มทัง้หลาย ประมาณหลายปีทีผ่า่นมา และบางทเีป็นผลผลติของทฤษฎเีกีย่วกบัพฤตกิรรมของมนุษย ์ กจิกรรม T-I ในสหรัฐอเมรกิาถกูประกาศหา้มอยา่งไมเ่ป็นทางการจากการสอนและการเรยีนภาษา ถา้และเมือ่หลักสตูรการแปลถกูกําหนดตารางเวลาในวทิยาลัยและมหาวทิยาลัยเล็กนอ้ย, บอ่ยครัง้พวกมันประกอบดว้ยการเสนอการแปล “เกีย่วกบัวรรณกรรม” โดยปราศจากการกอ่ตัง้หรอืการปฏบิตักิารแปลโดยทั่วไปในสาชาของการเพิม่ความสําคัญขึน้เชน่ การบรกิารดา้นสขุภาพ, ดา้นกฎหมาย, การบรกิารดา้นสงัคม, หรอือสุาหกรรมภาพยนตร ์ ขณะทีม่ันเกดิขึน้ในสหรัฐอเมรกิาในปัจจบุัน, มเีพยีงแคม่หาวทิยาลยัและวทิยาลัย 2-3 แหง่เทา่นัน้ทีใ่หก้ารฝึก T-I แมว้า่สถานการณเ์หลา่นีเ้ป็นการเริม่ตน้การเปลีย่นแปลงทีด่กีวา่เดมิ จนทกุวันนี ้ มอียูเ่พยีงแคป่รมิาณเล็กนอ้ยของโปรแกรมทีพ่เิศษ—และโปรแกรมทีม่รีาคาแพง 89 มากทีจั่ดหาสิง่ทีต่อ้งการไวใ้หก้บัผูส้ําเร็จการศกึษา,การฝึกนักแปลหรอืลา่มทีม่ลีักษณะเฉพาะตนทีส่ามารถพดูไดส้องภาษา ดังนัน้ การหลกีเลีย่งอยา่งงดงามของความรับผดิชอบทีเ่ขม้งวดของการฝึกนักศกึษาในสาขา T-I คณุภาพของโปรแกรมทีไ่ดก้ลา่วไวแ้ลว้เป็นทีน่่าชืน่ชม แต่เนือ่งจากเป็นเป้าหมายทีเ่ป็นทีย่อมรับดว้ยตัวของพวกเขาเอง, การสอนพเิศษและความตอ้งการ, การไปถงึและขอบเขตของพวกเขาเป็นสิง่ถกูทําใหจํ้ากดั ขณะทีศ่าสตราจารยท์ีศ่กึษาสงูกวา่, นักเขยีนนีไ้ดม้โีอกาสสอนหลักสตูร T-I , รว่มกบัหลักสตูรทฤษฎขีองการแปลเป็นครัง้เป็นคราว ทีแ่รก the College of Foreign Languages in Havana, Cuba เป็นเวลาหลายปีแลว้ the University of Havana, ความชาํนาญพเิศษกบั T-I และที ่ the University of Guyana, South America ประสบการณ์ทีม่ากกวา่ในสาขานีถ้กูเพิม่ Moscow Linguistic University and as a Cuban international interpreter in the combination English-Spanish ในสหรัฐอเมรกิาผูป้ระพันธไ์ดดํ้าเนนิการสอน T-I ที ่ UNE, ที ่UNCO and for several T-I organizations and events. ในสหรัฐอเมรกิา มหาวทิยาลัยเนบรัสกา มสีทิธพิเิศษและสิง่ทีท่า้ทายของการเสนอใหโ้ปรแกรม T-I ประมาณกวา่สองทศวรรษ โปรแกรมนีไ้ดเ้ริม่โดยการใหก้ารแปลพืน้ฐานโดยทั่วไป การแปลวรรณกรรมเล็กนอ้ยและการตคีวามเล็กนอ้ยจากภาษาสเปนและภาษาฝรั่งเศสและสู่ภาษาองักฤษ อยา่งไรก็ตาม ไมม่กีารแปลหรอืการตคีวามสูภ่าษาอืน่ในปัญหาทีก่ําลังพจิารณาอยู,่ หรอืเล็กนอ้ยมาก ๆ , ถกูทําใหเ้ป็นผลชัว่คราว ผลลัพธค์อืผูส้ําเร็จการศกึษาจากโปรแกรมนีน้อ้ยมาก ๆ ดว้ยคนทีไ่ดรั้บการยกเวน้ไมค่อ่ยม,ี สว่นใหญส่ามารถแปลและตคีวามสู่ภาษาองักฤษ แตไ่มม่วีธิอีืน่ ๆ ดังนัน้ มันไดก้ลายเป็นสิง่ทีเ่ลีย่งไมไ่ดท้ีจ่ะปรับปรงุใหมใ่นโปรแกรมนีแ้ละรวมมันเป็นเวลาทีร่ว่มสมัย เพือ่ทีจ่ะพบความตอ้งการในปัจจบุนัสําหรับ T-I ในสหรัฐอเมรกิา หลักสตูรภาคการศกึษา 11 ภาคการศกึษาและภาคฤดรูอ้นในเดอืนสหิาคม 2001 ถงึธันวาคม 2006 โปรแกรม UNE T-I เป็นวชิาเอกของบัณฑติศกึษาดว้ย เตบิโตมากขึน้กบัหลักสตูรภาคการศกึษาเต็มที ่ 4 ภาคการศกึษา นีป้ระกอบดว้ยหลักสตูรการเขยีนทีล่ะเอยีดถีถ่ว้น 2 หลักสตูร : การแปลภาษาองักฤษ 1 และ 2 -> ภาษาสเปน และหลักสตูรการตคีวาม 2 หลักสตูรซึง่ครอบคลมุถงึการแปลดว้ยสายตา, การตคีวามเกีย่วกบั Consecutive-Bidirectional and simultaneous สูท่ีส่องภาษาคอืทัง้ภาษาองักฤษและภาษาสเปน หัวขอ้สําคัญประกอบดว้ยสาขาการบรกิารเกีย่วกบักฎหมาย, เกีย่วกบัทางการแพทย,์ และเกีย่วกบัสงัคม หลักสตูรการศกึษาทีเ่ป็นอสิระจากสงัคมบางอยา่งไดถ้กูเสนอใหเ้ป็นหลักสตูรการแปลในการรวมกนัของภาษาฝรั่งเศส-ภาษาองักฤษโดยผูป้ระพันธ ์ แมว้า่หลักสตูร T-I ถกูมุง่หมายเพือ่นักเรยีนระดับปรญิญาตร ี ผูส้ําเร็จการศกึษาภาษาสเปนและเจา้ของภาษาของภาษาอืน่ ๆ ศกึษาหลายหลักสตูรทีจ่ะปรับปรงุความรูข้องพวกเขาและความชาํนาญในการรวมกนัและการทําใหม้ีความสมัพันธก์นักบัภาษาพืน้เพเดมิของพวกเขาหรอื the lingua franca--- ภาษาองักฤษในกรณีสว่นใหญ-่-- และภาษาตา่งประเทศทีห่นึง่หรอืทีส่องของพวกเขา ประกาศนยีบตัรถกูใชเ้ป็นสิง่ตพีมิพถ์า้นักศกึษาผา่นหลักสตูร T-I ทัง้หมดดว้ยเกรด B หรอืสงูกวา่(มันไดเ้ป็น C กอ่น 2001) และกจิกรรมการแปลการตคีวามถกูกระตุน้และถกูกระทําในทัง้สองทศิทาง น่ันคอืจากภาษาองักฤษสูภ่าษาสเปนหรอืภาษาตา่งประเทศอืน่ ๆ และในทางกลับกนั ระหวา่งยคุของเวลาทีไ่ดก้ลา่วถงึขา้งบน โปรแกรมนีเ้ป็นประโยชนจ์ากขอ้เท็จจรงิทีผู่เ้ชีย่วชาญในการเปลีย่นโปรแกรม T-I มปีระสบการณ์เพยีงพอเป็นลา่มในทีป่ระชมุ เป็นนักแปลและเป็นลา่มใน Certified Federal Court และมภีมูหิลังทีป่ระกอบดว้ยดกีรใีน two non-US universities ทัง้สองซึง่มโีปรแกรม T-I ทีย่อดเยีย่ม การรวบรวมวธิกีารสอน, ความเชีย่วชาญภาษาตา่งประเทศและความรูเ้กีย่วกบัทฤษฎแีละการปฏบิตัขิองทัง้การแปลและการตคีวามทีทํ่าใหโ้ปรแกรม UNE สามารถเสนอเทคนคิการสรา้งภาพของการฝึกแบบฝึกหัดทีมุ่ง่หมายเพือ่การพบเห็นความตอ้งการตามความเป็นจรงิของสงัคมปัจจบุนัของเราและการตลาด จนกระทั่งเวลา 90 ผูเ้ชีย่วชาญในความรับผดิชอบของ T-I at UNE จัดแบง่ออกเป็นชัน้ในทัง้หลักสตูร T-I และในหลาย ๆ หลักสตูรของภาษาสเปนทีส่มัพันธก์นัอืน่ ๆ (ภาษาสเปนทีเ่ป็นปานกลางและระดับสงู, ไวยากรณ์ทีม่รีะดับสงูและสว่นประกอบตา่ง ๆ เป็นตน้) saw their ranks swell significantly จากจํานวนหนึง่ของสิง่ทีต่อ้งการของนักแปลและลา่มในสตูรกอ่น 2001, จัดแบง่เป็นชัน้มากกวา่สองเทา่และสามระดับในจํานวนนัน้ นอกจากนัน้ โปรแกรม T-I ไดก้อ่ตัง้ขึน้เพือ่ขอใหค้นทีพ่ดูหรอืเขยีนไดส้องภาษาสกั 2-3 คนและ “ambilinguals” (Catford, 1965) ทีไ่ดอ้าศัย, ศกึษาและทํางานในเนบรัสกาและรัฐอืน่ ๆ ความจรงิมาก ๆ นีไ้ดว้างทา่ทกีบัความทา้ทายใหมแ่ละตัง้ความตอ้งการใหมส่ําหรับโปรแกรมที่ไดพ้ดูแลว้ มันเป็นสว่นประกอบทีส่ําคัญทีป่รากฏตัวออกมา : การประกอบดว้ยคูม่อืการใช ้แบบฝึกหัดวชิาภาษาศาสตรห์ลาย ๆ ชนดิ, กจิกรรมเกีย่วกบัวัฒนธรรมและ T-I , กจิกรรมมากมายเหลา่นีป้รากฏตัวเป็นครัง้แรกในเครือ่งมอืทีส่มัพันธก์บัการฝึก T-I คูม่อืการใชน้ีไ้ด ้รวมกนัอยา่งประสานสอดคลอ้งกนัของความตอ้งการสําหรับการแปลการตคีวาม real-life short และหนังสอืขนาดกลางดว้ยการใชท้ีร่ว่มสมัย หนังสอืทีย่าวทีท่ันสมัยในทกุ ๆ สาขาโดยเฉพาะของความพยายามบากบัน่ของมนุษย ์ แมว้า่ดว้ยการผนวกความคดิเกีย่วกบัวรรณกรรมทีส่ัน้ ๆ ระหวา่งเวทกีารแสดงระดับสงูของการแปล - เกีย่วกบัวัฒนธรรมและเรือ่งโดยทั่วไป ชนดิของการฝึกไมป่ระกอบดว้ยการกระทําการเปลีย่นอยา่งโดยเดีย่วจากภาษาหนึง่สูภ่าษาหนึง่ แตก่บัความเขา้ใจวธิกีารเขา้ไปเกีย่วกบัวัฒนธรรมสองหรอืมากกวา่สองวัฒนธรรม, folkloric, เกีย่วกบัภาษาศาสตรแ์ละเกีย่วกบัสงัคมกบัความจรงิทีเ่หมอืนกนัหรอืคลา้ยกนั ผูป้ระพันธน์ี้ชีใ้หเ้ห็นวา่กจิกรรมชนดินีถ้กูละเลยอยา่งโชครา้ยในการสอนภาษาตา่งประเทศของพวกเราหรอือยา่งนอ้ยทีส่ดุไมไ่ดถ้กูใหค้วามสนใจหนา้ทีข่องมัน ในหลาย ๆ โอกาส มันมอีทิธพิลตอ่ขอ้เลอืกของความเสมอภาคดว้ย มันเป็นความจรงิทีไ่มอ่าจโตแ้ยง้ไดว้า่ในประเทศทีพ่ดูภาษาสเปนทัง้หมด ภาษาสเปนเป็นภาษาทั่ว ๆ ไป แตม่ันจะเป็นอะไรทีง่า่ย ๆ ทีจ่ะยนืยันวา่มเีพยีงแคต่ัวแปรเดยีวเทา่นัน้ของภาษาสเปนแตล่ะประเทศ ในประเทศทีเ่ล็ก ๆ เหมอืนประเทศควิบา ยกตัวอยา่งเชน่ อยา่งนอ้ยทีส่ดุตัวแปรสองตัวแปรเป็นเรือ่งทั่ว ๆ ไป – ตะวันออกและตะวันตก—และมตัีวแปรอืน่ ๆ ทีน่่าจะเป็นไปไดใ้นจดุทีอ่ยูใ่กล ้ทีส่ดุทางทศิตะวันตกของเกาะ : Pinareno, pronounced “piaeno” by some people from that area, called Pinar del Rio -คําหยาบคาย/ถอ้ยคําทีห่ยาบคาย แบบฝึกหัดประกอบดว้ยคําศัพทม์ากมายทีป่รากฏเสมอ ๆ ทีใ่สเ่ครือ่งหมายดว้ยเครือ่งหมายดอกจันทรเ์พือ่ทีจ่ะเตอืนผูอ้า่น/ผูฝึ้ก พวกมันเริม่ปรากฏในสว่นซึง่อยูร่ะหวา่งกึง่กลางและโดยปกตถิกูผสมกบัคําศัพทธ์รรมดา เหตผุลบางอยา่งสําหรับการประกอบดว้ยคําพดูเหลา่นี ้ การตระหนักเป็นสิง่ทีจ่ะกลา่วตอ่ไป : แมว้า่คําศัพทช์นดินีอ้าจจะไม่อยูใ่นกฎในการทํางาน T-I มันไมเ่ป็นขอ้ยกเวน้อยา่งแน่นอน พวกมันปรากฏบอ่ยมากกวา่ในศาลและในการดําเนนิการทีส่มัพันธก์บัศาลเชน่ การสอบสวน, การสมัภาษณ์กอ่นการทดสอบ, การสมัภาษณ์ในคกุ, การประเมนิคา่ทําใหต้ืน่เตน้, คําใหก้ารของพยานและอืน่ ๆ -ธรุกจิ, การโฆษณาและหนังสอืทีเ่กีย่วขอ้ง: ทีซ่ ึง่นักแปลและลา่มกลายเป็นการตระหนักรูข้องความคลา้ยกนัทีแ่ตกตา่งกบั “การขาย” ไดถ้กูปฏบิตัโิดยบรษัิททัง้หลายและวสิาหกจิภายในขอบขา่ยงานเกีย่วกบัภาษาศาสตรท์ีแ่ตกตา่งกนัโดยสิน้เชงิ -ปรากฏการณ์ทีเ่กีย่วกบัไวยากรณ์และเกีย่วกบัคําศัพท ์ ทีเ่กีย่วกบัหนา้ทีแ่ละเกีย่วกบัการเปรยีบเทยีบ : ทีซ่ ึง่นักแปลและลา่มตอ้ง “เดนิทาง” อยา่งตอ่เนือ่งจากโครงสรา้งหรอืความ 91 คลา้ยคลงึทีก่ําหนดใหอ้ยา่งหนึง่ กบัความจรงิในภาษาตน้ฉบบั สูโ่ครงสรา้งหรอืความคลา้ยคลงึอืน่ ๆ ในภาษาเป้าหมายผา่นการสบัเปลีย่นตําแหน่ง, การปรับ, การปรับใหเ้หมาะ, การชดเชยและวธิกีารอืน่ ๆ กจิกรรมชนดินีส้ามารถทําใหนั้กเรยีนกลายเป็นผูต้ระหนักวา่ความจรงิที่เหมอืนกนัถกูปฏบิตับิอ่ย ๆ คอ่นขา้งแตกตา่งในภาษาทีแ่ตกตา่งกนั -หนังสอืทั่ว ๆ ไป : หนังสอืทีป่ระกอบดว้ยการสมัครงาน, การอพยพเขา้เมอืง, การบรกิารดา้นสขุภาพและรปูแบเกีย่วกบัศาล(คําใหก้ารเป็นลายลักษณ์อกัษรเกีย่วกบัการเงนิ), การแตง่งาน, เอกสารศาลเกีย่วกบัเด็กและเยาวชน, เป็นตน้) โดยเฉพาะในการรวมกนัภาษาองักฤษ -> ภาษาสเปน, ดังนัน้นีเ้ป็นการเสนอความตอ้งการทีด่เียีย่มทีส่ดุในชมุชนของเรา ทัง้หมดทีก่ลา่วมาขา้งบน, ดเีทา่กบัแบบฝึกหัดตามจารตีประเพณีอืน่, ถกูนําเสนอไวเ้ป็น 3 ระดับของความสามารถ : ผูเ้ร ิม่ตน้, ปานกลางและระดับสงู ดว้ยภายในระหวา่งประเภทเชน่ ผูเ้ร ิม่ตน้ปานกลางและระดับสงูปานกลาง บางแบบฝึกหัดถกูปรับใหเ้หมาะสมสําหรับผูแ้ปล อืน่ ๆ สําหรับลา่ม แตท่ัง้หมดสามารถเป็นประโยชนใ์นการพัฒนาความรูแ้ละความชาํนาญ นักแปลและลา่มแตล่ะคนควรมคีรอบครองและเปิดเผย เมือ่ไหรก่็ตามทีจ่ะเป็นไปได,้ นักศกึษาผูซ้ ึง่เรยีนวชิาเอกใน T-I ควรทําหลักสตูรใหเ้สร็จสมบรูณ์ดว้ยในไวยากรณ์ทีเ่กีย่วกบัการเปรยีบเทยีบ, วรรณกรรมสเปนและลาตนิอเมรกินั(และมีความสําคัญเทา่กนักบัฝร่ังเศส) และหลักสตูรระดับสงูอืน่ ๆ ทีใ่หก้ารสนับสนุนใหส้ําเร็จผลดกีวา่ในการฝึกทัง้หมด ในบางมหาวทิยาลัย, ความชาํนาญพเิศษอยา่งทีส่องในสาขาทีไ่มไ่ด ้เกีย่วขอ้งถกูเสนอแนะ : วศิวกรรม, สถาปัตยกรรม, การบรกิารดา้นสขุภาพ หรอืประมาณนัน้ หลักสตูรภาษาไดเ้สนอในมหาวทิยาลัยตา่งประเทศทีซ่ ึง่ภาษาตา่งประเทศเป็นภาษาดัง้เดมิของพวกเขา เป็นสว่นประกอบทีส่ําคัญดว้ยในการฝึก T-I ดว้ยความมุง่หมายทีจ่ะทําใหพ้อใจกบัความตอ้งการของนักศกึษา T-I อยา่งตอ่เนือ่ง, ภมูหิลังทีห่ลากหลายในภาษาตา่งประเทศทัง้หลายและวัฒนธรรมทัง้หลายของความชาํนาญการพเิศษของพวกเขา การใช ้คูม่อืแบบฝึกหัดสําหรับฝึกนักแปลและลา่ม ไดรั้บการยนิยอม, ระหวา่งสิง่อืน่ ๆ, ผลลัพธ์ทีส่รา้งสรรคด์ังตอ่ไปนี ้ -วัสดเุนือ้หาทีใ่ชง้า่ยสําหรับทัง้นักศกึษาและครผููส้อน, ดว้ยการอธบิาย, แบบฝึกหัด, หนังสอืขนาดเล็กและสง่ขอ้มลูใหด้ว้ยมอื, การสัง่สอนทีม่ปีระสบการณ์เป็นฐาน, กระชบั, หนังสอืเลม่เดยีว -มแีบบฝึกหัดใหทํ้าพรอ้มทีถ่กูกําหนดใหเ้ป็นการบา้นหรอืการคน้ควา้ นีเ้ป็นความสําคัญโดยเฉพาะในการฝึกของผูช้าํนาญการทางดา้นภาษาผซูึง่ไมไ่ดอ้าศัยอยูใ่นสภาวะแวดลอ้มทีใ่ช ้ภาษาตา่งประเทศ -การใหแ้รงจงูใจ, การเก็บรักษาและการกระทําใหส้ําเร็จผลของนักศกึษาทีเ่พิม่ขึน้และได ้ปรับปรงุ -ความสนใจระหวา่งนักศกึษาผูซ้ ึง่ไมไ่ดส้นใจทีจ่ะกลายเป็นนักแปลหรอืลา่มทีม่คีวามชาํนาญเป็นพเิศษ เนือ่งจากมันไดเ้ป็นกรณีใน Nebraska นักศกึษาหลาย ๆ คนไดเ้ขา้ในหลักสตูรการแปลและการตคีวาม โดยเฉพาะแตก่อ่น, ทีจ่ะปรับปรงุความรูภ้าษาตา่งประเทศของพวกเขาใหด้เีทา่ทีท่ีจ่ะขยายความชาํนาญของพวกเขาในสาขาวชิาเอกของพวกเขาของความพยายาม: การพยายบาล, การสอน, การตัดสนิเกีย่วกบัอาชญากรรม, การทํางานเกีย่วกบัสงัคม, การบงัคับใชก้ฎหมายและอืน่ ๆ ขอ้เสนอของผูป้ระพันธอ์ืน่ ๆ สําหรับการเสนอในอนาคตไดป้ระกอบดว้ยความตอ้งการของภาษาตา่งประเทศเป็นภาษาทีส่อบสําหรับนักศกึษา T-I โดยเฉพาะเมือ่หนึง่ในภาษาตา่งประ เทศทัง้สองทีต่อ้งการเป็นภาษาสเปน ใน Nebraska นีเ้ป็นเพยีงแคก่ารแนะนําเทา่นัน้สําหรับนักเรยีน Spanish-English T-I แตส่ิง่หนึง่ทีนั่กศกึษาจํานวนเล็กนอ้ยไดร้ว่มทีจ่ะกลา่วตอ่ไป! 92 การรวมภาษาตา่งประเทศสองภาษานีใ้นการฝึก T-I เป็นการปฏบิตัทิั่ว ๆ ไปในประเทศอืน่ ๆและคอ่นขา้งจะเป็นวทิยาลัยและมหาวทิยาลัยของพวกเรา โดยทั่วไปนักศกึษาตา่งประเทศฝึกมัน ดว้ยการเรยีนและการปรับปรงุภาษาองักฤษของพวกเขาขณะทีย่ังเรยีนภาษาตา่งประเทศอืน่ในสหรัฐอเมรกิา ผลลัพธเ์มือ่พวกเขาสําเร็จการศกึษา, โดยปกตพิวกเขาสามารถจัดการกบัภาษาตา่งประเทศทัง้สองได—้หรอืมากกวา่---นอกจากนีภ้าษาแมข่องพวกเขา การเพิม่ขอ้เท็จจรงินีว้า่ในสองสามกรณีทีพ่วกเขาไดรั้บความเชีย่วชาญดว้ย และผลทา้ยทีส่ดุคอืการสําเร็จการศกึษาทีเ่กีย่วกบัการแขง่ขนัอยา่งดเียีย่ม ถา้นักเรยีนในสหรัฐอเมรกิาไมไ่ดพ้ยายามทําเหมอืนกนันี ้ พวกเขามคีวามเสีย่งการสญูเสยีขอ้ไดเ้ปรยีบเป็นบัณฑติในทา้ยทีส่ดุ ไมเ่พยีงแค่ระหวา่งประเทศเทา่นัน้, แตใ่นการตลาดภายในประเทศของเราดว้ย สรปุ Gone are the time, เมือ่การฝึกการแปลหมายความวา่ “การฝึกการแปลเกีย่วกบัวรรณกรรม” เทา่นัน้ มันจะเป็นขอ้เสนอแนะทีเ่หลวไหลทีจ่ะอา้งวา่พวกเราสามารถฝึกผูแ้ปล “เกีย่วกบัวรรณกรรม” ผูซ้ ึง่ไมส่ามารถแปลไดท้กุวัน, เนือ้หาโดยพืน้ฐาน, หรอืยังไมไ่ดเ้ป็นเจา้ของความรู ้ขัน้ตํา่และความชาํนาญในภาษาตา่งประเทศของพวกเขาและวัฒนธรรม การพัฒนาทีใ่หญโ่ตของวทิยาการเกีย่วกบัการตดิตอ่และควบคมุของสตัวแ์ละเครือ่งจักร, ไฟฟ้า, คอมพวิเตอรแ์ละความตอ้งการขอ้มลูทางวทิยาศาสตรท์ีแ่ตล่ะการฝึกและการฝึกสว่นมากควรสามารถครอบคลมุการแปล -การตคีวามทกุชนดิเทา่ทีจ่ะเป็นไปได ้ บางทดีว้ยการแปลเกีย่วกบัวรรณกรรมเทา่นัน้เป็นวัตถปุระสงคข์องการสําเร็จการศกึษา, หลักสตูรพเิศษสําหรับปัจเจกชนดว้ยความชาํนาญการเขยีนทีย่อดเยีย่มและภมูหิลังทีแ่น่นในวรรณกรรม ปรมิาณหรอืจํานวนของหนา้ของการแปลเป็นลา้นหนา้ในปัจจบุนัในโลกกบัหลักพืน้ฐานแตล่ะวัน (Sherr, 2004, and Gonzalez, 2005) ดเีทา่กบัความตอ้งการทีม่ั่นคงสําหรับถกูทําใหเ้หมาะสม, ลา่มและนักแปลทีม่คีวามรูต้อ้งการความหลากหลายและการฝึกหลายเทา่ ในประเทศสหรัฐอเมรกิาและประเทศอืน่ ๆ ในอเมรกิาไมส่ามารถทําใหม้กีารทําเพกิเฉยความจรงิในศตวรรษที ่21 การทําอยา่งนีจ้ะหมายถงึความสญุเสยีการแขง่ขัน, การสญูเสยีทางธรุกจิและความลา้หลังทีทํ่าใหล้ม้เหลวเบือ้งหลังโลกทีก่า้วหนา้ ผูแ้ขง่ขนัและผูแ้ขง่ขนัเหลา่นัน้ผูซ้ ึง่เป็นทีรู่จั้กวา่เป็นยักษ์ใหญท่างเศรษฐกจิในสองสามปีถัดไป ระหวา่งผูแ้ขง่ขันและยักษ์ใหญเ่หลา่นัน้ พวกเราสามารถพบใน the European Union, The BRIC กลุม่ประเทศ(Brazil, Russia, India and Chian), Japan และ Korea ความจําเป็นทีร่วมเขา้ดว้ยกนัมากกวา่หรอืดกีวา่หลักสตูรการฝึก T-I ในระบบการศกึษาทีส่งูกวา่สามารพบได ้ คูม่อืและเครือ่งมอืใหมส่ามารถและควรถกูสรา้งขึน้ทีจ่ะทําใหส้ําเร็จเป้าหมายจํานวนมาก, และคูม่อืและเครือ่งมอืจํานวนมากควรสะทอ้นกลับความโนม้เอยีงของภาษาที่แพรห่ลายและการพัฒนาในการตดิตอ่สือ่สาร อนาคตสําหรับการแปลและการตคีวาม, อยูบ่นพืน้ฐานของความโนม้เอยีงอดตีและปัจจบุนั, การปรากฏถกูรับประกนั อนาคตไมไ่ดเ้กีย่วขอ้งแคนั่กปราชญแ์ละนักภาษาศาสตรเ์ทา่นัน้ ผูซ้ ึง่เลอืกสาขาทีง่ดงามนีแ้ละความทา้ทา้ยนีข้องความพยายาม แตเ่ป็นผูเ้ชีย่วชาญในสาขาอืน่ ๆ ดว้ยผูซ้ ึง่ตอ้งการทักษะการแปลและการตคีวามในภาษาตา่งประเทศหนึง่หรอืมากกวา่ อนาคตมากมายพรอ้มแลว้ทีป่ระตขูองเรา 93 บทท ี8 วาทะ สําหรบันกัภาษาศาสตร ์นกัแปล และลา่ม องักฤษ -ไทย บทนํา ****************************************************************************************************************************************************************************************************************************************** 1. To translate is to change into another language, retaining as much of the sense as one can, for some of the original effect is almost always lost, the least will be lost in the translation of language which represents more or less objective (or scientific experience), the most in translating language which represents experience of more subjective (or artistic) kind. ( A.H. Smith) การแปลคอืการเปลีย่นภาษาหนึง่สูภ่าษาหนึง่ ทีรั่กษาไวซ้ ึง่ความหมายของคําใหม้ากเทา่ที่ภาษาหนึง่สามารถรักษาได ้ สําหรับผลดัง้เดมิบางอยา่งเกอืบจะถกูทําใหเ้สยีไปเสมอ อยา่งนอ้ยทีส่ดุจะถกูทําใหส้ญูเสยีในการแปลภาษาซึง่แสดงใหเ้ห็นวัตถปุระสงคม์ากกวา่หรอืนอ้ยกวา่(หรอืประสบการณ์เกีย่วกบวทิยาศาสตร)์, สว่นใหญใ่นการแปลภาษาซึง่แสดงใหเ้ห็นประสบการณ์ของรปูแบบเกีย่วกบัอตัตวสิยัมากกวา่(หรอืเกีย่วกบัรสนยิม) 2. To translate is to change into another language retaining the sense. (Samuel Johnson) การแปลคอืการเปลีย่นภาษาหนึง่สูภ่าษาหนึง่ ทีรั่กษาไวซ้ ึง่ความหมายของคํา 3. A good translation takes us a very long way. ( Goethe) การแปลทีด่นํีาพวกเราสูร่ะยะทางทีย่าวไกลมาก 4. Let the critic first find out what it is to translate elegant poems without adding or taking away. (Fray Ponce De Leon) สิง่แรกใหนั้กวจิารณ์คน้พบวา่อะไรทีม่ันเป็นการแปลบทกวทีีง่ดงามโดยปราศจากการเพิม่หรอืการนําออกไป 94 5. A prose translation of a lyric is the most absurd of all such ventures and that none but a poet should translate a poem.( Lord Woodhousele) การแปลรอ้ยแกว้ของการบรรยายความรูส้กึของผูแ้ตง่เป็นความเหลวไหลทีส่ดุของการทา้ทายอยา่งมากและไมม่อีะไรเทา่นัน้แตนั่กกวคีวรแปลบทกว ี 6. Translating consists in producing in the receptor language the closest natural equivalent to the message of the source language, first in meaning and second in style. (Nida) การแปลประกอบดว้ยการสรา้งตัวรับภาษาทีส่ําคัญอยา่งเป็นธรรมชาตอิยา่งใกลช้ดิทีส่ดุกบัขอ้ความของแหลง่ขอ้มลูภาษา,อยา่งแรกในความหมายและอยา่งทีส่องในลักษณะ 7. The action or process of turning from one language into another, also the product of this, a version in a different language. (Oxford English Dictionary) การกระทําหรอืกระบวนการกลับจากภาษาหนึง่สูภ่าษาอืน่ ๆ , ดว้ยการสรา้งภาษานี ้ , เวอรช์ัน่ในภาษาทีแ่ตกตา่ง 8. Poetry Sir, can not be translated. (Samuel Johnson) ใตเ้ทา้ บทกว,ีไมส่ามารถถกูแปลได ้ 9. A translator is to be like his author, it is not his business to excel him. (Samuel Johnson) นักแปลเป็นการเป็นเหมอืนผูป้ระพันธข์องเขา, มันไมใ่ชธ่รุกจิของเขาทีเ่หนอืกวา่เขา 10. All translating seems to be simply an attempt to accomplish an impossible task (Wilhelm Humboldt) ดเูหมอืนวา่การแปลทัง้หมดเป็นความพยายามอยา่งงา่ย ๆ ทีจ่ะทําใหช้ ิน้งานทีเ่ป็นไปไมไ่ดใ้ห ้สําเร็จ 11. A translation can not and should not be a commentary. When the original merely hints and is obscure, the translator has no right to give the text an arbitrary clarity. (Wilhelm Humbodt) การแปลไมส่ามารถและไมค่วรเป็นการวจิารณ์ เมือ่ตน้ฉบับเป็นการบอกใบเ้พยีงเทา่นัน้และเป็นสิง่ทีค่ลมุเครอื, นักแปลไมม่สีทิธทํ์าใหห้นังสอืชดัเจนตามอําเภอใจ 12. Nothing which is harmonized by the bond of the Muses can be changed from its own to another language without destroying all its sweetness.( Dante) ไมม่อีะไรทีถ่กูทําใหก้ลมกลนืกนัโดยขอ้ผกูมัดของ Muses สามารถถกูเปลีย่นแปลงจากตัวของมันเองสูภ่าษาอืน่โดยปราศจากการทําลายความไพเราะของมันทัง้หมด 13. What men like you.... call fidelity in translation, the learned term pestilent minuteness.... It is hard to preserve in a translation the charm of expressions which in another language are most felicitous...... If render word for word, the result will sound uncouth and if compelled by necessity I alter anything in order or wording, I shall seem to have departed from the function of a translator. (Cicero) สิง่ทีค่นจํานวนมากเหมอืนคณุ......เรยีกรอ้งความซือ่สตัยใ์นการแปล คําศัพทท์ีไ่ดเ้รยีน ความละเอยีดลออทําใหน่้ารําคาญ.... มันเป็นเรือ่งยากทีจ่ะรักษาเสน่หก์ารแปลของการแสดงความรูส้กึซึง่ในภาษาอืน่สว่นมากเป็นถอ้ยคําหรอืสํานวนทีเ่หมาะสม...... ถา้ถอดความศัพทต์อ่ศัพท,์ ผลลัพธจ์ะฟังดไูมเ่ป็นทีย่อมรับและถา้ถกูบบีบงัคับโดยความจําเป็น ฉันจะปรับเปลีย่นบางสิง่ในคําสัง่หรอืการใชคํ้า, ฉันจะดเูหมอืนวา่ไดเ้บีย่งเบนจากหนา้ทีข่องนักแปล 95 14. I did not translate them as an interpreter but as an orator ......not......word for word but I preserved the general style and force of the language.( Cicero) ฉันไมไ่ดแ้ปลพวกมันเป็นลา่มแตเ่ป็นนักกลา่วคําปราศรัย.....ไมใ่ช.่....คําศัพทต์อ่คําศัพทแ์ตฉั่นไดรั้กษาลักษณะและอทิธพิลทั่วไปของภาษา 15. A good translation.......that in which the merit of the original work is so completely transfused into another language, as to be as distinctly apprehended and as strongly felt by a native of the country to which that language belongs, as it is by those who speak the language of the original work. (Tytler) การแปลทีด่.ี........... ซึง่เป็นความดเีลศิของงานตน้ฉบับถกูเปลีย่นถา่ยอยา่งสมบรูณ์สูภ่าษาอืน่ ๆ เป็นเขน่ดว้ยสิง่ทีถ่กูทําใหเ้ขา้ใจอยา่งชดัเจนและเป็นสิง่ทีถ่กูทําใหรู้ส้กึอยา่งรนุแรงโดยประเทศเจา้ของภาษาซึง่พวกเขาเป็นเจา้ของภาษา, ขณะทีม่ันเป็นโดยเขาหเหลา่นัน้ผูซ้ ึง่พดูภาษาของงานตน้ฉบับ 16. An ordinary translator sinks under the energy of his original; the man of genius frequently rises above it. (Tytler) นักแปลทั่ว ๆ ไปทําใหค้วามมชีวีติชวีาของตน้ฉบับของเขาเสือ่มลง ; คนทีเ่ป็นอัจฉรยิะเอาชนะมันไดเ้สมอ ๆ 17. Universal theories of translation are three-(a) that the translation should give a complete transcript of the ideas of the original work, (b) that the style and manner of writing should be of the same character with that of the original, (c) that the translation should have all the ease of original composition.(Tytler) ทฤษฎสีากลจักวาลของการแปลเป็น 3 อยา่ง ก. น่ันคอืการแปลควรใหฉ้บบัคัดลอกทีส่มบรูณ์ของแนวความคดิของงานตน้ฉบับ ข. น่ันลักษณะเฉพาะและวธิกีารของการเขยีนควรเป็นสิง่ทีม่ีลักษณะเฉพาะทีเ่หมอืนกบัตน้ฉบับนัน้, ค. น่ันคอืการแปลควรมคีวามงา่ยของตน้ฉับทัง้หมด 18. Where the sense of an author is doubtful and where more than one meaning can be given to the same passage or expression, the translator is called upon to exercise his judgment and to select that meaning which is not consonant to the train of thought in the whole passage or to the author’s usual mode of thinking and of expressing himself. To intimate the obscurity or ambiguity of the original is a fault, and still a greater to give more than one meaning.( Tytler) ทีท่ีค่วามรูส้กึลกี ๆ (sense) ของผูป้ระพันธเ์ป็นเรือ่งทีน่่าสงสยัและทีท่ีม่ากกวา่ความหมายหนึง่สามารถถกูกําหนดใหข้อ้เขยีนทีเ่หมอืนกนัหรอืการแสดงออก, นักแปลถกูเรยีกใหดํ้าเนนิการการตัดสนิของเขาและเลอืกความหมายนัน้ซึง่เป็นสิง่ทีไ่มส่อดคลอ้งกบัการฝึกแนวความคดิในขอ้เขยีนทัง้หมดหรอืวธิกีารของความคดิปกตขิองนักประพันธแ์ละวธิกีารของแสดงออกของเขาเอง การแสดงเป็นนัยของความคลมุเครอืและความกํากวมของตน้ฉบบัเป็นความผดิพลาด, และยังผดิพลาดยิง่กวา่การใหค้วามหมายมากกวา่หนึง่ความหมาย 19. Three types of translation: (1) Grammatical-designates the usual type, which demands much learning, few abilities. (2) Modified--demands supreme poetic power, otherwise travesty results.... (3) Mythical-are translations in the highest sense, which give not only the actual work of art but also its ideal picture. (Novalis) การแปลม ี3 ชนดิ : 1. ชนดิปกตทิีไ่ดก้ําหนดใหเ้กีย่วกบัไวยากรณ์, ซึง่ตอ้งการการเรยีนรูม้ากขึน้, ความสามารถเล็กนอ้ย 2. ทีถ่กูดัดแปลง—ความตอ้งการพลังเกีย่วกบับทกวทีีส่ําคัญทีส่ดุ, อกีอยา่งหนึง่การเลยีนแบบผลทีต่ามมา..... 3. ทีเ่กีย่วกบันยิายปรัมปรา--เป็นการแปลในเซนสท์ีส่งู 96 ทีส่ดุ, ซึง่ไมไ่ดใ้หเ้พยีงแคง่านศลิปะความความเป็นจรงิเทา่นัน้แตใ่หภ้าพตัวอยา่งเกีย่วกบัความคดิของงานดว้ย 20. Translation of a literary work is as tasteless as stewed strawberry.( Forest Smith) การแปลงานเกีย่วกบัวรรณกรรมคอืเป็นงานทีไ่รร้สนยิมเชน่กบัสตรอเบอรีท่ีเ่คีย่วแลว้ 21. To translate precisely from the Hebrew, is not to observe the number of words, but the perfect sense and meaning as the phrase of our tongue will serve to be understood. (William Fulke) การแปลอยา่งแมน่ยําถกูตอ้งจาก the Hebrew, ไมเ่ป็นการสงัเกตจํานวนของคําศัพท ์ แตเ่ซนส์และความหมายทีส่มบรูณ์เป็นโวหารของภาษาแมข่องเราจะชว่ยใหถ้กูเขา้ใจขึน้ 22. Ideas can be translated but not the words and their associations.( Sydney) ความคดิสามารถถกูแปลไดแ้ตไ่มใ่ชคํ่าศัพทแ์ละความคดิทีเ่ชือ่มโยงของพวกเขา 23. Translation is a sin.....translation is meddling with inspiration.( Grant Showerman) การแปลเป็นความชัว่รา้ย......... การแปลเป็นการสอดแทรกหรอืทําใหค้วามเรา้ใจเสยีหาย 24. All translation is a compromise-the effort to be literal and an effort to be idiomatic.( Benjamin Jowett) การแปลทัง้หมดเป็นการประนปีระนอม-ความพยายามทีใ่หเ้ป็นเกีย่วกบัวรรณกรรมและความพยายามทีจ่ะใหเ้ป็นเกีย่วกบัสํานวน 25. Translation is almost as old as original authorship and has a history as honorable and as complex as that of any other branch of literature. (Theodore Savory) การแปลเกอืบจะเป็นสิง่ทีเ่กา่แกเ่ทา่กบัอาชพีการเขยีนหนังสอืตน้ฉบับและมปีระวัตศิาสตรเ์ป็นที่น่ายกยอ่งและเป็นสิง่ซบัซอ้นทีเ่ป็นแตล่ะสาขาของวรรณกรรมอืน่ ๆ 26. A translation ought to endeavor not only to say what his author has said, but to say it as he has said it. (John Conington) การแปลควรพยายามบากบัน่ไมเ่พยีงแคพ่ดูวา่นักประพันธข์องเขาไดพ้ดูอะไร แตพ่ดูวา่มันเป็นสิง่ทีเ่ขาไดพ้ดูถงึมัน 27. A translation may be good as translation but it can not be an adequate reproduction of the original. (George Henry Lewes) การแปลอาจจะดเีทา่กบัการแปลแตม่ันไมส่ามารถเป็นการถอดแบบของตน้ฉบับอยา่งเพยีงพอ 28. In its happiest efforts, translation is but approximation and its efforts are not often happy.( George Henry Lewes) ในความพยายามทีม่คีวามสขุทีส่ดุของการแปล, การแปลเป็นความสขุทีส่ดุแตค่วามคลา้ยคลงึและบอ่ยครัง้ ความพยามของมันไมไ่ดเ้ป็นความสขุ 29. One difficulty in translation is that a word in one language seldom has a precise equivalent in another one.( Arthur Schopenhauer) ความยากอยา่งหนึง่ในการแปลคอืคําศัพทใ์นภาษาหนึง่แทบจะไมม่คีวามเสมอภาคอยา่งถกูตอ้งอยา่งแมน่ยําในภาษาอืน่ ๆ 97 30. Say what one will of the inadequacy of translation, it remains one of the most important and worthiest concerns in the totality of world affairs.( J.W. Goethe) การกลา่ววา่สิง่หนึง่จะเป็นความไมเ่พยีงพอของการแปล มันยังคงเป็นสิง่หนึง่ทีส่ําคัญทีส่ดุและผู ้ทีน่่ายกยอ่งทีส่ดุเกีย่วขอ้งในจํานวนทัง้หมดของเหตกุารณ์ทางโลก 31. The language of translation ought never to attract attention to itself. (J.H. Frere) ภาษาของการแปลไมค่วรกระตุน้ความสนใจกบัตัวมันเอง 32. Faithful translators render into English all the conversational phases according to their grammatical and logical form.( J.H. Frere) นักแปลทีซ่ือ่สตัยถ์อดความสูภ่าษาองักฤษในแงเ่กีย่วกบัการสนทนาทัง้หมดตามรปูแบบเกีย่วกบัไวยากรณ์และมเีหตมุผีลของพวกเขา 33. Spirited translation substitute a modern variety or peculiarity for an ancient one. (J.H. Frere) การแปลทีม่ชีวีติชวีาใชนํ้ามาแทนทคีวามหลากหลายทีท่ันสมัยหรอืลักษณะเฉพาะสําหรับการแปลทีเ่กา่แก ่ 34. The different genius of the language of the original and translation will often make it necessary to depart from the manner of the original, in order to convey a faithful picture of the sense, but it would be highly preposterous to depart, in any case, from the sense, for the sake of imitating the manner. Equally improper would be, to sacrifice either the sense or manner of the original, if these can be preserved consistently with purity of expression to a fancied ease or superior gracefulness of composition. (Tytler) ความอจัฉรยิะทีแ่ตกตา่งของภาษาตน้ฉบับและบอ่ย ๆ ทีก่ารแปลจะทําใหม้ันจําเป็นทีจ่ะละทิง้จากวธิกีารของตน้ฉบับ, เพือ่ทีจ่ะสือ่ไปถงึภาพพจนข์องเซนส,์ แตม่ันจะเป็นเรือ่งทีผ่ดิปกตอิยา่งมากทีจ่ะละทิง้ ในแตล่ะกรณี, จากความรูส้กึ, สําหรับจดุมุง่หมายของการเลยีนแบบวธิกีาร วธิกีารทีไ่มเ่หมาะสมอยา่งเทา่เทยีมกนัจะเป็น, การเสยีสละถา้ไมเ่ป็นเซนสห์รอืก็เป็นวธิกีารของตน้ฉบับ, ถา้สิง่เหลา่นีถ้กูรักษาไวอ้ยา่งมั่นคงดว้ยความบรสิทุธข์องการแสดงออกกบัความงา่ยที่ถกูจนิตนาการหรอืความสงา่งามทีย่อดเยีย่มของสิง่ทีป่ระกอบขึน้ 35. A good translation must be able to discover at once the true character of his author’s style. He must ascertain with precision to what class it belongs......characteristic qualities he must have the capacity of rendering equally conspicuous in the translation as in the original. If a translator fails...... be ever so thoroughly master of the sense of his author, he will present him through a distorting medium or exhibit him often in a garb that is unsuitable to his character. (Tytler) การแปลทีด่ตีอ้งสามารถครอบคลมุในเวลาเดยีวกนัทีล่ักษณะเฉพาะทีเ่ป็นจรงิของลักษณะเฉพาะของนักประพันธข์องเขา เขาตอ้งสบืใหแ้น่ใจกบัความถกูตอ้งแมน่ยํากบัสิง่ทีว่า่ประเภทอะไรทีม่ันเป็นของ....... คณุภาพทีเ่ป็นลักษณะเฉพาะทีเ่ขาตอ้งมคีวามสามารถของการถอดความทีช่ดัเจนอยา่งเทา่เทยีมกนัในการแปลในตน้ฉบบั ถา้นักแปลลม้เหลว..... เป็นนายของความรูส้กึอยา่งแทจ้รงิมากของนักประพันธข์องเขา, เขาจะเสนอเขาผา่นการทําใหผ้ดิรปูแบบซึง่อยูร่ะหวา่งกลางหรอืแสดงเขาในเครือ่งแบบวา่มันไมเ่หมาะสมกบัลักษณะเฉพาะของเขา 36. Fidelity indeed is of the very essence of translation and the term itself implies it. (W. Cowper) ความถกูตอ้งโดยแทจ้รงิเป็นแกน่สําคัญมาก ๆ ของการแปลและคําศัพทข์องมันเองทีบ่อกเป็นนัย 98 37. The translation which partakes equally of fidelity and liberality......promises fairest. (W. Cowper) การแปลซึง่มสีว่นรว่มอยา่งเทา่เทยีมกนัของความถกูตอ้งและความมใีจกวา้ง......... ใหคํ้ามั่นสญัญาทีย่ตุธิรรมทีส่ดุ 38. A translation in verse......seems to me something absurd, impossible.( Victor Hugo) การแปลในบทกว.ี........ดเูหมอืนกบัฉันกบับางสิง่ทีเ่หลงไหล, เป็นไปไมไ่ด ้ 39. If they can not have the original, they want a near substitute, not a new poem.( J.M. Cocking) ถา้พวกเขาไมส่ามารถมตีน้ฉบับ, พวกเจาตอ้งการคําทีใ่ชแ้ทนทีใ่กลเ้คยีง, ไมใ่ชบ้ทกวใีหม ่ 40. Ideal translation would be that which reversed would produce the original text. (C. Michaud) การแปลเกีย่วกบัอดุมคตจิะเป็นสิง่ทีถ่กูทําใหต้รงกนัขา้มทีจ่ะสรา้งหนังสอืตน้ฉบับ 41. The spirit of poetry resides entirely in its body....... The translation should meticulously reconstruct its body in another language. (Edouard Roditi) จติวญิญาณของนักกวมีอียูใ่นรา่งกายทัง้หมด........ การแปลควรสรา้งขึน้ใหมอ่ยา่งพถิพีถิันในภาษาอืน่ ๆ 42. All translation is a kind of illusion. These translations are always best in which the illusion is most complete and the idiom least suggestive of translation.( Edouard Roditi) การแปลทัง้หมาเป็นภาพมายาทกุชนดิ การแปลเหลา่นัน้เป็นสิง่ทีด่ ีทีส่ดุเสมอ ๆ ซึง่ภาพมาเยาเป็นสิง่ทีส่มบรูณ์ทีส่ดุและสํานวนเป็น ขอ้เสนอแนะทีน่อ้ยทีส่ดุของการแปล 43. Only when we oblige the reader move within the linguistic habits of the author will there by worthy translations. (O.R. Gasset) แคเ่มือ่พวกเราบงัคับผูอ้า่นใหก้ระตุน้ภายในนสิยัเกีย่วกบัภาษาศาสตรข์องนักประพันธจ์ะเป็นที่น่ายกยอ่ง 44. Most published translation are ‘scandaluses et ridicules’ and give the impression that foreigners can neither think nor speak. (Andre Therive) การแปลทีถ่กูพมิพส์ว่นมากเป็น ‘scandaluses et ridicules’ และใหค้วามประทับใจวา่ชาวตา่งชาตสิามารถไมแ่คค่ดิหรอืพดู 45. The taste of an age is reflected in its (favourite) translations.( Julius Peterson) รสนยิมของอายถุกูทําใหส้ะทอ้นกลับในการแปล 46. If one denies the concept of translation one must give up the concept of a language community. (Kart Vossler) ถา้บางคนปฏเิสธแนวความคดิของการแปล บางคนตอ้งยกเลกิแนวความคดิของภาษาชมุชน 47. However well written a verse translation may be, it can only be a poem based on the ideas of the original.( Rajshekhar Das) 99 อยา่งไรก็ตาม การแปลบทกวทีีถ่กูเขยีนอาจจะ, มันสามารถเป็นเพยีงแคบ่ทกวทีีอ่ยูบ่นพืน้ฐานของแนวความคดิของตน้ฉบับเทา่นัน้ 48. It is a pretty poem Mr. Pope, but you must not call it Homer.( Bentley) มันเป็นบทกวทีีง่ดงาม, Mr. Pope , แตค่ณุตอ้งไมเ่รยีกมันวา่ Homer 49. Our speech is full of habitual phrases which if translated into a foreign language must be rendered in some equivalent phrases not in a word for word translation. Even the simplest phrase collocation would loss its idiomatic force in a word for word translation. (Smith) คําพดูของเราเป็นสิง่ทีเ่ต็มไปดว้ยกลุม่คําทีเ่ป็นนสิยัซึง่ถา้ถกูแปลเขา้สูภ่าษาตา่งประเทศตอ้งถกูถอดความในบางกลุม่คําทีส่ําคัญ ไมใ่ชใ่นการแปลคําศัพทต์อ่คําศพัท ์ แมว้า่การวางเขา้ดว้ยกนัใหเ้หมาะกบักลุม่คําทีง่า่ยทีส่ดุจะสญูเสยีอทิธพิลเกีย่วกบัสํานวนในการแปลศัพทต์อ่ศพัท ์ 50. I suppose very few people have ever taken such pains in translations as I have : though certainly not to be literal. But at all cost, a thing must live : with a transfusion of one’s own worse Life if one can’t retain the Original’s better. Better a live Sparrow than a stuffed Eagle.( Edward Fitzerald) ฉันอนุมานวา่คนเล็กนอ้ยมาก ๆ ไดรั้บความเจ็บปวดในการแปลเทา่กบัทีฉั่นไดรั้บมัน : แมว้า่มันไมไ่ดเ้ป็นวรรณกรรมอยา่งแน่นอน แตโ่ดยทกุวถิทีาง, สิง่ทีต่อ้งมอียู ่: ดว้ยการแปลของชวีติทีแ่ย่กวา่ของตนเองของบางคน ถา้บางคนไมส่ามารถรักษาไวซ้ ึง่ส ิง่ทีด่กีวา่ของตน้ฉบับ Better a live Sparrow than a stuffed Eagle 51. It is useless to read Greek in translation : translators can but offer us a vague equivalent. (Virginia Woolf) มันไมม่ปีระโยชนท์ีจ่ะอา่นภาษากรกีในการแปล : นักแปลสามารถแตเ่สนอพวกเราเพือ่ให ้พจิารณาสิง่ทีม่คีวามเทา่กนัทีค่ลมุเครอื 52. The clumsiest literal translation is a thousand times more useful than the prettiest paraphrase.(Nabokov) การแปลวรรณกรรมทีงุ่ม่งา่มทีส่ดุเป็นพันครัง้เป็นประโยชนก์วา่การถอดความทีง่ดงามทีส่ดุ 53.Traduttori, traditori =Translators are traitors.( Italian Saying) Traduttori, traditori = นักแปลเป็นผูท้รยศหรอืหักหลัง 54. Translation does not usually create great works ; but it often helps great works to be created.(Italian Saying) โดยปรกต ิการแปลไมไ่ดส้รา้งงานทีย่ ิง่ใหญ ่; แตบ่อ่ย ๆ ทีม่ันชว่ยใหง้านดเียีย่มทีจ่ะถกูสรา้งขึน้ 55. J.V. Jenson (Dane) wrote 700 word sketch, this was translated into Swedish, German, English, French, then in Danish again, each translator a master of both languages. Final product was unrecognizable.( Anon) J.V. Jenson (Dane) ไดเ้ขยีนการอธบิายคําศัพทอ์ยา่งครา่ว ๆ 700 ศัพท ์ , นีถ้กูแปลส ูSwedish, German, English, French และใน Danish อกีครัง้, นักแปลแตล่ะคนเขา้ใจอยา่งถอ่งแทข้องทัง้สองภาษา 56. If English.......can not achieve accuracy, universality and force without loss of dignity, the English is not a language into which it is worthwhile to translate Greek plays. (Vellacott) 100 ถา้ภาษาองักฤษ..........ไมส่ามารถไดรั้บความถกูตอ้งแมน่ยํา, ความเป็นสากลและอทิธพิลปราศจากการสญูเสยีวความเป็นเอกภาพ, ภาษาองักฤษไมใ่ชภ่าษาซึง่มนีคุม้คา่กบัความพยายามทีจ่ะแปลบทละครภาษากรกี 57. If you really thought the original was like that, what can you have seen in it to make you think it was worth translating. (Robert Bridges) ถา้คณุไดคดิจรงิ ๆ เกีย่วกบัตน้ฉบบัเป็นอยา่งนัน้ อะไรทีค่ณุสามารถไดเ้ห็นในตน้ฉบับทีทํ่าใหคุ้คดิวา่มันเป็นการแปลทีม่คีณุคา่ 58. I feel that only in a poetic-prose can the dignity and the beauty of the original be preserved. A few verses could be translated in verse but to render a whole epic into a poem of beauty as well as clarity is a difficult task. The meaning may perhaps be made clear in simple verse but the music of the sound is bound to suffer and in Sanskrit poetry this music of words is no less important than the meaning.( Ravindra Nath Tagore) ฉันรูส้กึวา่เพยีงแคใ่นบทรอ้ยแกว้ทีเ่กีย่วกบับทกวสีามารถเป็นเอกภาพไดแ้ละความงดงามของตน้ฉบับถกูรักษาไว ้ บทกวเีล็กนอ้ยถกูแปลในบทกวแีตก่ารถอดความมหากาพยท์ัง้หมดสูบ่ทกวีทีม่คีวามงดงามดเีทา่กบัความกระจา่งชดัเจนเป็นชิน้งานทีย่าก บางทคีวามหมายอาจจะถกูทําใหช้ดัเจนบทกวงีา่ย ๆ แตเ่สยีงเพลงเป็นสิง่ทีถ่กูผกูมัดกบัความทกุขท์รมานและในบทกวภีาษาสนัสกฤตเสยีงทีไ่พเราะของคําศัพทน์ีไ้มม่คีวามสําคัญกวา่ความหมาย 59. Omar Khayyam at a particular period of life did influence me. I took has wares and poured my own wine into them. (H.R. Bachchan) 60. Those who will seek for close and faithful rendering of individual passages will be sorely disappointed.( Lala Sitaram) เขาเหลา่นัน้ผูซ้ ึง่แสวงหาการถอดความทีค่ลา้ยกนัและทีเ่ชือ่ถอืไดข้องขอ้เขยีนเฉพาะบคุคลจะถกูทําใหผ้ดิหวังอยา่งเจ็บปวด 61. One should abandon the effort to translate the untranslatable.( Hilaire Belloc) Hilaire Belloc บางคนควรละทิง้ความพยายามทีจ่ะแปลสิง่ทีไ่มส่ามารถแปลได ้ 62. Translation of verse is nearly better rendering in prose.( Hilaire Belloc) การแปลบทกวเีกอืบจะดกีวา่การถอดความในรอ้ยแกว้ 63. Translation from one language into another...is like gazing at a Flemish Tapestry with the wrong side out. (Cervantes) การแปลจากภาษาหนึง่สูอ่กีภาษาหนึง่....เหมอืนกบัการจอ้งมองที ่ Flemish Tapestry ดว้ยขา้งทีผ่ดิ 64. It were as wise to cast a violet into crucible that you might discover the formal principle of its color and odor seek to transfuse from one language to another the creations of a poet.( Shelley) 65. My translation will interest you from its form and also in many respects in its details very unliteral as it is.( Fitzgerald) การแปลของฉันจะทําใหค้ณุสนใจจากรปูแบบของมันและในการเอาใจใสม่าก ๆ ในรายละเอยีดของมันทีไ่มเ่ป็นไปตามตัวอกัษรเหมอืนกบัทีม่ันเป็น 101 66. I am persuaded that.......the translator.......must recast that original into his own likeness........the live dog better than the dead lion.( Filzgerald) ฉันถกูชกัชวนวา่........... นักแปล............ ตอ้งสรา้งตน้ฉบับนัน้ขึน้ใหมสู่ค่วามเหมอืนกนัของตัวของเขาเอง........ สนัุขทีย่ังมชีวีติอยูด่กีวา่สงิโตทีต่ายแลว้ 67. The translator’s first duty is a historical one to be faithful...... aims to retain every peculiarity of the original, so far as he is able, with the greater care the more foreign it may happen to be, so that it may never be forgotten that he is imitating and imitating in a different material. (Newman) หนา้ทีแ่รกของนักแปลคอืเป็นนักแปลเกีย่วกบัประวัตศิาสตรท์ีเ่ป็นผูเ้ชือ่ถอืได.้......... ทีต่ัง้เป้าหมายทีรั่กษาไวซ้ ึง่ลักษณะเฉพาะทกุ ๆ อยา่งของตน้ฉบับ, เหมอืนอยา่งทีเ่ขาเป็นผูส้ามารถ, ดว้ยการเอาใจใสอ่ยา่งดยีิง่กวา่ภาษาตา่งประเทศ มันอาจจะเกดิขึน้เป็น, เพือ่ทีว่า่มันอาจจะไมถ่กูลมืวา่เขากาํลังเลยีนแบบและกําลังเลยีนแบบในเนือ้หาทีแ่ตกตา่ง 68. It is indispensably requisite in a translation to give line for line.(Feltham) มันเป็นสิง่ทีจํ่าเป็นอยา่งยิง่ซึง่ขาดเสยีมไิดใ้นการแปล (to give line for line แปลไมไ่ด)้ 69. Nor will you as faithful translator render word for word. Harace Translation should be free rather than word for word. (Horace) ไมว่า่คณุจะเป็นนักแปลทีน่่าเชือ่ถอืทีถ่อดความศัพทต์อ่ศัพท ์ การแปล Harace ควรเป็นอสิระมากกวา่ศัพทต์อ่ศัพท ์ 70. Translations are not reproductions but productions of similar expressions. (Croce) การแปลไมใ่ชก่ารถอดแบบแตเ่ป็นการสรา้งการแสดงออกทีค่ลา้ย ๆ กนั 71. The replacement of textual material in one language (SL) by equivalent textual material in another language (TL).(Catforts) การแทนทีเ่นื้อหาเกีย่วกบัตน้ฉบับในภาษาหนึง่ (SL) โดยเนือ้กาเกีย่วกบัตน้ฉบบัทีม่คีา่เทา่กนัในภาษาอืน่ ๆ 72. Translation of verse is as one engaged in strawplaiting sunbeams. (Heine) การแปลบทกวเีป็นเชน่กบัการแปลอยา่งหนึง่ทีเ่กีย่วพันใน (strawplaiting sunbeams แปลไมไ่ด)้ 73. Poets can be translated but it is impossible to translate the writing of academicians.( Quasimodo) นักกวสีามารถถกูแปลไดแ้ตม่นัเป็นไปไมไ่ดท้ีจ่ะแปลการเขยีนของนักวชิาการ 74. No literal translation can be just and excellent original too and no rash paraphrase can make amends. (Alexander Pope) Flore R. Amos ไมม่กีารแปลเกีย่วกบัวรรณกรรมสามารถเป็นแคแ่ละตน้ฉบับทีพ่เิศษ และไมม่กีารถอดความที่หนุหันพันแลน่สามารถสรา้งใหถ้กูตอ้ง 75. Theory of translation can not be reduced to a rule of thumb, it must again be modified to include new facts. 102 ทฤษฎขีองการแปลไมส่ามารถถกูทําใหน้อ้ยลงกบัคําแนะนําทีง่า่ย ๆ ไมม่รีายละเอยีด, มันตอ้งถกูแกไ้ขอกีครัง้ทีป่ระกอบดว้ยความจรงิใหม ่ 76. In general, the translations of the heyday were accurate neither in word nor in shape. But they aimed to discover new worlds of thought and beauty. (Flore R. Amos) โดยทั่วไป, การแปลของสมัยทีรุ่ง่เรอืงทีส่ดุเป็นการแปลทีถ่กูตอ้งแมน่ยําทัง้ไมใ่ชคํ่าศัพทแ์ละในรปูแบบ แตพ่วกเขาไดต้ัง้เป้าคน้หาคําศพัทใ์หมข่องความคดิและความงดงาม 77. He demands a complete transcribe of the thought and spirit. (K.W.H. Scholz) เขาตอ้งการการถอดความทีส่มบรูณ์ของความคดิและจติวญิญาณ 78. A translation should be read for pleasure. (J.H. Philimore) การแปลควรถกูอา่นเพือ่ความพอใจ 79. Version must produce upon the English reader the effect which the original has produced upon himself. The two dangers are over translation and under translation.( J.A.K. Thomson) เรือ่งราวตอ้งกอ่ใหเ้กดิผูอ้า่นภาษาองักฤษ ผลทีเ่กดิซึง่ตน้ฉบับไดก้อ่ใหเ้กดิดว้ยตัวเอขาเอง สิง่ทีอ่นัตรายสองอยางอยูเ่หนือการแปลและภายใตก้ารแปล 80. The new verses should produce the same effect upon their readers as the originals did upon their contemporaries. (Wilamowitz-Mollendoref) Benedetto Croce 81. ‘Faithful ugliness and faithless beauty’ proverbial; we can not reduce what has already possessed aesthetic form to another form also aesthetic. Unesthetic translations are simple commentaries. But there is relative possibility of translations not as reproductions, but as productions of similar expressions. Samuel Butler The genius of the language into which a translation is being made is the first thing to be considered ; if the original was readable, the translation must be so too. Samuel Butler Liberty of translating poetry into prose involves the continual taking of more or less liberty throughout, for much that is right in poetry is wrong in prose. Sidney Lanier อสิรภาพของการแปลบทกวสีูร่อ้ยแกว้เกีย่วขอ้งกบัการกระทําทีต่อ่เนือ่งของอสิรภาพมากหรอืนอ้ยโดยตลอด มากกวา่สิง่ทีถ่กูตอ้งในบทกวคีอืผดิในบทรอ้ยแกว้ It is words and their associations which are untranslatable, not ideas, there is no idea........which can not be adequately produced as idea in English words. Paul Cauer มันเป็นคําศัพทแ์ละการรวมกนัของพวกเขาซึง่เป็นสิง่ทีไ่มส่ามารถแปลได,้ ไมม่แีนวความคดิ, ไม่มแีนวความคดิ....... ซึง่ไมส่ามารถถกูสรา้งขึน้อยา่งเพยีงพอกบัความคดิในคําศัพท์ภาษาองักฤษ Comparable effect is the desirable goal, a perfect translation would be identical with the original. 103 T.H. Warren ผลทีเ่ปรยีบเทยีบกนัไดเ้ป็นเป้าหมายทีไ่มเ่ป็นทีน่่าพอใจ, การแปลทีส่มบรูณ์จะเป็นสิง่ที่เหมอืนกนักบัตน้ฉบับ A good translation should be rather faithful than exact. T.H. Warren การแปลทีด่คีวรเป็นการแปลทีค่อ่นขา้งน่าเชือ่ถอืกวา่การแปลทีถ่กูตอ้งแมน่ยํา A translation must read like an original, while, preserving the differentiating character of the original. Benjamin Jowett การแปลตอ้งอา่นเหมอืนตน้ฉบับ, ขณะทีก่ารรักษาไวซ้ ึง่ลักษณะเฉพาะทีทํ่าใหแ้ตกตา่งของตน้ฉบับ The first requisite of an English translation is that it be English. Thorough going comparison of Greek and English diction, with resulting problems for the translator. J. Lewis May There is no such thing as translation as proved by the wedding of words and thought. L Portier A translation demands a certain moral attitude at least as much as an effort of intelligence. Julius Peterson การแปลตอ้งการทัศนคตทิางศลีธรรมทีแ่น่นอนอยา่งนอ้ยทีส่ดุความพยามมากเทา่ทีจ่ะมากได ้ของความฉลาด The translation as work of art can never be a true image of the original, a rebirth in the translators, tongue of products of another language. It will always impose a new form. Margarel Munsterberg การแปลเป็นงานศลิปะไมเ่คยเป็นภาพพจนท์ีจ่รงิของตน้ฉบับ การเกดิใหมใ่นนักแปล สํานวนภาษาของการสรา้งของภาษาอืน่ มันจะกําหนดใหม้รีปูแบบใหมเ่สมอ ๆ The peculiar genius of a language appear best in the process of translation. J.B. Postgate อจัฉรยิะทีป่ระลาดของภาษาปรากฏดทีีส่ดุในการบวนการของการแปล The prime merit of a translation is faithfulness. The faithful translator will give the letter where possible, but in any case the spirit. Herbert Peyser ความดเีลศิทีส่ําคัญทีส่ดุของการแปลเป็นความน่าเชือ่ถอื นักแปลทีน่่าเชือ่ถอืจะใหห้นังสอืที่เป็นไปได ้ แตใ่นบางกรณีเป็นจติวญิญาณ Perfect translation of song text or opera libretto is impossible Nemiah การแปลหนังสอืเพลงทีส่มบรูณ์หรอืงานเขยีนละครเพลงอปุรากรเป็นสิง่ทีเ่ป็นไปไมไ่ด ้ 104 Shall we read literature in translation? Frost พวกเราจะอา่นวรรณกรรมในการแปลใหม? Every word should be represented some how in the translation, except where....the omission of a word improves the English and takes nothing from the meaning. Basil Anderton Translation is a mode of self-expression, it springs from a desire to instruct and to enrich literature. การแปลเป็นวธิกีารของการแสดงออกดว้ยตัวมันเอง มันกระโดดจากสิง่ทีต่อ้งการทีจ่ะแนะนําและทําวรรณกรรมใหด้ขี ึน้ John Masefield The inspired thing is easy to translate. It has light in itself and leads into light, the translator may stumble, but the rendering will glimmer. To men in darkness a glimmer can be ‘Hope’ itself. สิง่ทีถ่กูกระตุน้ใหค้ดิเป็นสิง่ทีง่า่ยทีจ่ะแปล มันมแีสงในตว้มันเองและนําไปสูแ่สงสวา่ง นักแปลอาจจะผดิพลาด แตก่ารถอดความจะใหแ้สงสลัว ๆ กบัคนทีอ่ยูใ่นความมดื แสงสลัวสามารถเป็น “ความหวัง” ในตัวมันเอง Foresten Translation is the transference of the content of a text from one language into another, bearing in mind that we can not always dissociate the content from the form. การแปลเป็นการยา้ยบรบิทของหนังสอืจากภาษาหนึง่สูอ่กีภาษาหนึง่, ดว้ยการพจิารณาไตรต่รองวา่พวกเราไมส่ามารถทําใหบ้รบิทแยกออกจากรปูแบบได ้ Dryden It is impossible to translate verbally and well at the same time. It is much like dancing on ropes with fettered legs. มันเป็นไปไมไ่ดท้ีจ่ะแปลทางคําพดูและแปลไดด้ใีนเวลาเดยีวกนั มันเหมอืนการเตน้กบัเชอืกดว้ยเทา้ทีถ่กูพันธนาการไว ้ Dryden Translation is not so loose as paraphrase nor so close as metaphrase การแปลไมไ่ดเ้ป็นอสิระเทา่กบัการถอดความหรอืไมไ่ดใ้กลช้ดิเทา่กบัการเปลีย่นความหมาย C.Rabin Translation is a process by which a spoken or written utterance takes place in one language which is intended and presumed to convey the same meaning as previously. It thus involves two distinct factors, meaning or reference to some slice of reality, and the difference between two languages in referring to that reality. Translation is a custom-house through which passes, if the custom officers are not alert, more smuggled goods of foreign idioms than through any other linguistic frontier. Montaigne 105 It is easy to translate authors like this one, with hardly anything but subject matter to transfer, but it is risky to undertake those who have given their language much grace and elegance, particulary with a language of less power. Arnold ......Translation is a work not only inferior to the original by the whole difference of talent between the first composed and his translator; it is even inferior to the best which the translator could do his best with a subject which does not penetrate him. No man can be penetrated by a subject which he does not conceive independently การแปลเป็นงานทีไ่มเ่พยีงแคตํ่า่ตอ้ยเทา่นัน้กวา่ตน้ฉบบัโดยความแตกตา่งทัง้หมดของพรสวรรค์ระหวา่งจติทีส่งบอยา่งแรกและนักแปลของเขา มันเป็นแคส่ิง่ทีตํ่า่ตอ้ยกบัสิง่ทีด่ทีีส่ดุซึง่ นักแปลไมส่ามารถทําสิง่ทีด่ทีีส่ดุของเขาดว้ยวชิาทีเ่ขา้ใจแทงตลอด ไมม่คีนใดสามารถเป็นผูถ้กูเขา้ใจแทงตลอดดว้ยวชิาทีเ่ขาไมเ่ขา้ใจโดยตนเอง Arnold A translation should affect us in the same way as the original may be supposed to have affected its first hearers. การแปลมผีลสะทอ้นกบัพวกเราในวธิกีารเดยีวกนั ขณะทีต่น้ฉบับอาจจะถกูคาดคะเนทีจ่ะไดม้ีผลตอ่ผูฟั้งครัง้แรก Arnold .........that union of the translator with his original, which alone can produce a good translator, that it takes place when the mist which stand between the mist of alien modes of thinking, speaking and feeling on the translator’s part-defecates to a pure transparency. สหภาพของการแปลดว้ยตน้ฉบับของเขา, ซึง่คนเดยีวสามารถสรา้งนักแปลทีด่ไีด,้ ทีม่ันเกดิขึน้ตามทีก่ําหนดไวเ้มือ่ความพรา่มัวซึง่ตัง้อยูร่ะหวา่งความพรา่มัวของวธิกีารทีแ่ปลกของความคดิ, การพดูและความรูส้กึกบัการขจัดสิง่ทีไ่มด่บีางสว่นของนักแปลออกไปสูค่วามโปรง่ใสบรสิทุธ ์ A. Cowley If a man should undertake to translate Pind r word for word, it would be thought one mad man had translated another........I have .taken, left out and added, what I pleased. ถา้สกัคนหนึง่ควรดําเนนิการการแปลศัพทต์อ่ศัพท ์ มันจะถกูคดิวา่คนบา้คนหนึง่ไดแ้ปลเรือ่งอืน่............ฉันไดทํ้า,ไดเ้อาออกและไดเ้พิม่สิง่ทีฉั่นพอใจ 106 หนงัสอือา้งองิ http://www.wikipedia.org http://www.google.com http://www.translators.com http://www.interpreters.com Albakry, M. (2004). Linguistic and cultural issues in literary translation. Retrieved November 17, 2006 from http://accurapid.com/journal/29liter.htm Bell, R. T. (1998). Psychological/cognitive approaches. In M. Baker (Ed), Routledge encyclopedia of translation studies. London & New York: Routledge. Cohen, A.D. (1984). On taking tests: what the students report. Language testing, 11 (1). 70-81. Culler, J. (1976). Structuralist poetics: structuralism, linguistics, and the study of literature. Cornell: Cornell University Press. Graedler, A.L. (2000). Cultural shock. Retrieved December 6, 2006 from http://www.hf.uio.no/.../top7culture.html Harvey, M. (2003). A beginner's course in legal translation: the case of culture-bound terms. Retrieved April 3, 2007 from http://www.tradulex.org/Actes2000/harvey.pdf Hervey, S., & Higgins, I. (1992). Thinking Translation. London & New York: Routledge. Jaaskelainen, R., (2005). Translation studies: what are they? Retrieved November 11, 2006 from http://www.hum.expertise.workshop. Jaaskelainen, R., (1999). Tapping the process: an explorative study of cognitive and effective factors involved in translating. Joensuu: University of Joensuu Publications in Humanities. Krings, H.P. (1986). Translation problems and translation strategies of advanced German learners of French. In J. House, & S. Blum-Kulka (Eds.), Interlingual and intercultural communication (pp. 263-75). Tubingen: Gunter Narr. Leppihalme, R. (1997). Culture bumps: an empirical approach to the translation of allusions. Clevedon: Multilingual Matters. Loescher, W. (1991). Translation performance, translation process and translation strategies. Tuebingen: Guten Narr. Newmark, P. (1988a). A Textbook of Translation. Hertfordshire: Prentice Hall. Newmark, P. (1988b). Approaches to Translation. Hertfordshire: Prentice Hall. Newmark, P. (1991). About Translation: Multilingual Matters. Clevedon, Philadelphia, Adelaide: Multilingual Matters Ltd. Nida, E. A. (1964). Towards a science of translation, with special reference to principles and procedures involved in Bible translating. Leiden: Brill. Richards, et al (1985). Longman dictionary of applied linguistics. UK: Longman. Seguinot, C. (1989). The translation process. Toronto: H.G. Publications. Venuti, L. (1998). Strategies of translation. In M. Baker (Ed.), Encyclopedia of translation studies (pp. 240-244). London and New York: Routledge. Zhongying, F. (1994). An applied theory of translation. Beijing: Foreign Languages Teaching & Research Press. American Translators association, 225 Reinekers Ln., Suite 590, Alexandria, VA 22414. Internet: http://www.ataner.org/ 107 The Translators and Interpreters Guild, 962 Wayne Avenue, Suite 500, Silver Spring, MD 20910. Internet: http://www.ttig.org/ U.S. Department of State, Office of Language Services, Suite 1400 SA-1 Department of State, Washington, DC 20520. สําหรับขอ้มลูเกีย่วรายละเอยีดเพิม่เตมิโดยเฉพาะ ตดิตอ่สมาคมทีเ่ขา้รว่มกบัพืน้ที่สําคัญ : National Association of Judiciary Interpreters and Translators, 630 Stewart St., Suite 610, Seattle, WA 98101. Internet: http://www.najit.org/ American Literary Translators Association, The University of Texas at Dallas, Box 830688 Mail Station JO51, Richardson, TX 75083-0688. Internet: http://www.literarytranslators.org/ Localization Industry Standards Association, 7 Route du Monastre-CH-1173, Fchy, Switzerland. Internet; http://www.lisa.org/ Registry of Interpreters for the Deaf, 333 commerce St., Alexandria, VA 22314. Internet: http//www.rid.org/ การอา้งองิทีถ่กูแนะนํา : Bureau of Labor Statistics, U.S. Department of Labor Occupational Outlook Handbook, 2006-07 Edition, Interpretes and Translators on the Internet at http://www.bls.gov/oco/ocos175.htm (visited July 18, 2008). อา้งองิ Berman, Antoine (1984). “L’epreuve de l’etranger”. Excerpted in English in: Venuti, Lawrence, deitor (2002, 2nd edition 2004). The Translation Studies Reader. Darwish, Ali (1999), “Towards a theory of constraints in Translation”. (@turjuman Online). Kelly, L.G. (1979). The True Interpreter: a History of Translation Theory and Practice in the West. New York, St. Martin’s Press. ISBN. 0312820577. Muegge, Uwe (2005). Translation Contract: A Standards-Based Model Solution. AuthorHouse, ISBN 1418416363. Rose, Marilyn Gaddis, guest editor (1980). Translation: agent of communication. (A Special issue of Pacific Moana Quarterly, 5:1) Schleiermacher, Friedrich (1813). “Uber die verschiedenen Methoden des Ubersetzens”. Reprinted as “On the Different Methods of Translating” in: Venuti, Lawrence, editor (2002, 2nd edition 2004). The Trranslation Studies Reader. Simms, Norman, editor (1983). Nimrod’s Sin: Treason and Translation in a Multilingual World. Venuti, Lawrence (1994). The Translation’s Invisibility. Routledge. ISBN 0415115388. หนงัสอือา้งองิ Cabré, Ma. Teresa El traductor y la terminología en Coloquio Internacional Interpretar Traducir Textos de la(s) Cultura(s) Hispanica(s), Università degli Studi de Bologna – Scuola Superiore di Lingue Moderne per Interpreti e Trauctori, 21 – 23 de octubre de 1999. Cabré, Ma. Teresa La traducción científico-técnica y la terminología en la sociedad de la información en VI Jornada de Traducción, Universitat Jaume I de Castelló, 24 – 26 de octubre de 2001. Inchaurralde, Carlos y Vázquez, Ignacio (1998) Una introducción cognitiva al lenguaje y la lingüística Barcelona: Mira Editores Roca-Pons, J (1982) El lenguaje Barcelona: Teide Editores 108 Snell-Hornby, Mary (1998) Estudios de traducción Salamanca: Ediciones Almar (tr. Ana Sofía Ramírez) Bibliography Baker, Mona (2001) In Other Words, Routledge, London & New York. Catford, J.C. (1967) A Linguistic Theory of Translation, Oxford University Press, London. Child, Jack (1992) Introduction to Spanish Translation, University Press of America, New York. González, Eduardo (2006) "Spanglish: To Be or Not To Ser. Esa es la cuestión" in Translation Journal. _____________ (2006) "The Role of Translators-Interpreters in Contemporary Society in the US and in Europe: Luxury or Necessity?" Paper at European Studies Conference (ESC), University of Nebraska at Omaha, October, 2005. Published as one of the selected works of the 30th European Studies Conference, 2005, UNO webpage. _____________ (2006) "Translation Sins," in Bridges, AAIT, Atlanta, GA (*). _____________ (2005) Exercise Manual for the Training of Translators and Interpreters / Manual de ejercicios para la formación de traductores e intérpretes, Xanedu Original Works, Ann Arbor, MI . _____________ (2004) "La formación de traductores" elcastellano.org (La página del idioma español). _____________ (2004) "Who Offers Cultural Training?" in Proteus, Vol. XIII, No.2. López, G., Juan G., & Minett, W., Jacqueline, (2001) Manual de traducción, Gedisa, Barcelona. Sherr, Daniel, (2004) "Eye on Europe" in Proteus, Vol. XIII, No. 3 (**). Stavans, Ilan (2003) Spanglish, The Making of a New American Language, Rayo-Harper Collins, New York. (*) Bridges is the official publication of the Atlanta Association for Interpreters and Translators. (**) Proteus is the official publication of NAJIT, the National Association of Judiciary Interpreters and Translators. Asociación de academias de la lengua española (2005), Diccionario panhispánico de dudas, Santillana, Madrid. (2000) Diccionario de sinónimos y antónimos, Espasa, Madrid. González, Eduardo (2006) Medical Interpreter's Bilingual Manual, Copley Custom Textbooks, Ann Arbor, MI. _______________ (2003) Concise Bilingual Dictionary of Special Idioms, Phrases and Word Combinations, AuthorHouse, Bloomington, IN. Larousse (2005) El Pequeño Larousse Ilustrado 100 Años, México D.F. Oxford (2002) Oxford Spanish Dictionary, Oxford-New York. Random House (1997) Latin American Spanish Dictionary, Random House, NY. Real Academia (2001) Diccionario de la Lengua Española, Espasa, Madrid. Schwimmer, Eric (2004) Dictionary of Honduran Colloquialisms, Idioms and Slang, Litografía López, Tegucigalpa. Webster (2000) Webster's New World College Dictionary, Cleveland, OH. 109 บรรณานกุรม จงจติต ์อรรถยกุต ิ และโจน สารสนิ คาํบรรยายในการอบรมเชงิปฏบิตักิาร “การแปลในการประชุมนานาชาต”ิ 5-20 มถินุายน 2536 มหาวทิยาลยัรามคาํแหง ธรีวทิย ์ ภญิโญณฐักานต,์ เอกสารประกอบการสอนรายวชิา การแปลแบบลา่ม มหาวทิยาลยัมหาจฬุาลงกรณราชวทิยาลยั, 2550. ธรีวทิย ์ภญิโญณฐักานต,์ วาทะภาษาศาสตร ์ ปญัญา บรสิทุธ.ิ ทฤษฏแีละวธิปีฏบิตัใินการแปล. กรงุเทพฯ, ราชบณัฑติยสถาน, 2533 สทิธา พนิจิภวูดล, ทฤษฎกีารแปลและการฝึกฝนการแปลเพอือาชพี, มหาวทิยาลยัรามคาํแหง, 2525 _____________, คูม่อืนกัแปลอาชพี. กรงุเทพฯ, บรษิทันานมบีคุส,์ 2542. วารสารสมาคมครภูาษาฝรงัเศสแหง่ประเทศไทย ฉบบัพเิศษ การแปล เมษายน - กนัยายน 2535 วารสาร ELANG ปีท ี2 ฉบบัท ี21, 2551. 18th SUT ANNUAL REPORT 2007: รายงานประจําปี 2550 มหาวทิยาลยัเทคโนโลยสีรุนาร ี Speech by the Rector Professor Dr. Wichit Srisa-an, on the 9th Anniversary, Suranaree University of Technology, 27 July 1999. http://www.ricintl.com (retrieved on 3 September, 2008) http://www.unu.org (retrieved on 3 September, 2008) http://www.translatordirectory.org (retrieved on 3 September, 2008) http://www.interpretation.com (retrieved on 3 September, 2008) 110 |
|---|